Münevver CAN YAŞAR, Tuğçe AKYOL, Fatma Betül ŞENOL, Özgün UYANIK AKTULUN, Nezahat H. KARACA, Ümit Ünsal KAYA

OYUN HAKKI; DAHA FAZLA OYUN PROJESİ

Çocuğun tüm gelişim alanları açısından desteklenmesi, temel becerilerin kazandırılması, çocuğun yaşamaiyi bir şekilde hazırlanması ve uluslararası topluluklar ile Çocuk Hakları Sözleşmesi tarafından vurgulanan“çocuğun dinlenme, kendine ait zamanı değerlendirme, oyun oynama ve yaşına uygun eğlenceetkinliklerinde bulunma ve kültürel ve sanatsal yaşama serbestçe katılma hakkı” nı kullanabilmesi iyihazırlanmış bir program ve zengin uyarıcılarla desteklenmiş bir eğitim ortamı ile sağlanabilir. Bu noktadanhareketle “Oyun Hakkı: Daha Fazla Oyun” Projesi'nde, 5-6 yaş çocuklarının öğrenme merkezlerindeoynadıkları oyunların gelişim alanları üzerindeki etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Deneysel yöntemuygulanan araştırmanın çalışma grubu için, 2015-2016 eğitim öğretim yılında Afyonkarahisar il merkeziMilli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı anaokulları arasından seçkisiz olmayan örnekleme yöntemlerindenamaçsal örnekleme, amaçsal örnekleme türlerinden de aykırı durum örnekleme yöntemi ile bir anaokulubelirlenmiş ve bu anaokuluna devam eden 5-6 yaş grubunda toplam 41 çocuk (sabahçı ve öğlenci) çalışmagrubuna dahil edilmiştir. Araştırmada çocuklar ve ailelerle ilgili kişisel bilgileri toplamak amacıylaaraştırmacılar tarafından geliştirilen "Genel Bilgi Formu" ve çocukların bilişsel, dil, motor ve sosyalduygusal becerilerini değerlendirmek amacı ile “Okul Öncesi Gelişimsel Değerlendirme Formu” veritoplama aracı olarak kullanılmıştır. Öğrenme Merkezleri sekiz haftalık süreç için haftada beş günuygulanmak üzere toplam 41 tane çocuğun günlük yaklaşık 75-90 dakika çalışma yapabileceği şekildeplanlanmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler yapılan normallik testi sonucunda, Wilcoxon İşaretli SıralarTesti ile analiz edilmiştir. Oyun Hakkı: Daha Fazla Oyun projesi sonucunda; çocukların gelişimselözellikleri bireysel olarak değerlendirilerek doldurulan Okul Öncesi Gelişimsel Değerlendirme Formu öntest- son test puanları arasında Bilişsel, Dil, Sosyal Duygusal ve Motor Gelişim alanlarında anlamlı farklılıkolduğu belirlenmiştir (p

THE RIGHT TO PLAY: PLAY MORE!

Supporting children’s all developmental domains, acquisition of basic skills, getting well prepared for the social and academic life and exercising the right mentioned in United Nations Convention on the Rights of the Child which dictates that “every child has the right to rest and leisure, to engage in play and recreational activities appropriate to the age of the child and to participate freely in cultural life and the arts” are only possible with a well prepared program and sensory-rich educational environments. From this point, in “The Right to Play, Play More!” project, it was aimed to investigate the effect of the games which 5-6 year old children play at the learning centers children on their development areas. Following an experimental method, for the study group, a kindergarten was selected among the kindergartens affiliated to the Afyonkarahisar Provincial Directorate of National Education in 2015-2016 academic year by using deviant sampling method from the purposive sampling types. A total of 41 children (morning class and afternoon class) were included in the study group in the 5-6 age group. The "General Information Form" developed by the researchers in order to collect personal information about children and families in the research and the "Pre-School Developmental Evaluation Form" aiming to evaluate the children's cognitive, language, motor and social-emotional skills were used as data collection tools. Learning Centers were planned so that a total of 41 children can work about 75-90 minutes a day for five days a week for eight weeks. The data obtained from the study were analyzed by the Wilcoxon Signed Ranks Test as the result of the normality test. As a result of the project; between pre-test and post-test scores of Pre-school Developmental Evaluation Form filled out by evaluating individual developmental characteristics of children, significant differences were found in children’s cognitive, language, social emotional and motor development areas (p

PDF

___

Aral, N. ve Can Yaşar, M. (2015). 36-72 Aylık çocuklar için eğitim programı, (Ed. Köksal Akyol, A.), Her Yönüyle Okul Öncesi Eğitim 7: Okul Öncesi Eğitim Programları (ss.77- 114), Ankara: Hedef CS Basın Yayın.
Aras, S. (2016). Free Play in Early Childhood Education: A Phenomenological Study. Early Child Development and Care, 186,1173-1184.
Baykoç-Dönmez, N. (1992). Oyun Kitabı. İstanbul: Esin Yayınevi
Burchinal, M., Howes, C., ve Kontos, S. (2002). Structural Predictors Of Child Care Quality İn Child Care Homes. Early Childhood Research Quarterly, 17(1), 87-105.
Burchinal, M. R., Roberts, J. E., Riggins Jr., R., Zeisel, S. A., Neebe, E., ve Bryant, D. (2000).Relating Quality of Center-Based Child Care To Early Cognitive and Language Development Longitudinally. Child Development, 71(2), 339-357.
Büyüköztürk Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Büyüktaşkapu, S., Çeliköz, N. ve Akman, B. (2012). Yapılandırmacı Bilim Eğitimi Programı’nın 6 Yaş Çocuklarının Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 3(165), 275-292.
Can Yaşar, M. ve Aral, N. (2010). Yaratıcı Düşünme Becerilerinde Okul Öncesi Eğitimin Etkisi. Kuramsal Eğitimbilim, 3(2), 201-209.
Christie, J. F., ve Roskos, K. A. (2006). Standards, Science, and The Role of Play İn Early Literacy Education. In D. Singer, G., R. Minchnick Golinkoff, ve K. Hirsh-Pasek (Eds.), Play equals learning: How play motivates and enhances children’s cognitive and social emotional growth (pp. 57–73), New York: Oxford University Press
Conner, N. W. ve Fraser, M. W. (2011) Preschool Social–Emotional Skills Training: Controlled Pilot Test Of The Making Choices And Strong Families Programs. Research on Social Work Practice, 21(6), 699-711.
Çelebi Öncü, E. (2015). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Öğrenme Merkezi Düzenlemeye İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi 4. Okul Öncesi Eğitimi Kongresi ÖzetKitabı.
Çelebioğlu Markoç, Ö. ve Aktan Acar, E. (2014). 4-5 Yaş Grubu Çocuklarına Yönelik Çok Amaçlı Erken Müdahale Programının Etkililiğinin Belirlenmesi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(5), 1835-1860.
Çocuk Hakları Komitesi (2013). Çocuğun Dinlenme, Kendine Ait Zamanı Değerlendirme, Oyun, Eğlence, Kültürel ve Sanatsal Etkinliklere Katılma (Madde, 31) İlişkin Genel Yorum. Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme. http://www.kdkcocuk.gov.tr/contents/files/YasalDuzenlemeler/BM_cocuk_Haklari_Ko mitesi_Genel_Yorumlari_(17).pdf adresinden 25.11.2015 tarihinde alınmıştır.
Darwish, D., Esquivel, G. B., Houtz, J. C. ve Alfonso, V. C. (2001). Play and Social Skills in Maltreated and Non-Maltreated Preschoolers During Peer İnteractions. Child Abuse and Neglect, 25, 13-31.
Denham, A. S. Bassett, H. H., Zinsser, K. ve Wyatt, T. M. (2014). How Preschoolers’ Social Emotional Learning Predicts Their Early School Success: Developing Theory Promoting, Competency-Based Assessments Infant and Child Development Inf. Children Development, 23, 426–454.
Durualp, E. ve Aral, N. (2010). Altı Yaşındaki Çocukların Sosyal Becerilerine Oyun Temelli Sosyal Beceri Eğitiminin Etkisinin İncelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 160-172.
Einarsdottir, J. (2014). Play and Literacy: A Collaborative Action Research Project In Preschool Scandinavian. Journal of Educational Research, 58(1), 93-109.
Erdoğan, S., Şimşek Bekir, H., ve Erdoğan Aras, A. S. (2005). Ankara'nın Alt Sosyoekonomik Bölgelerinde Anasınıfına Devam Eden 5-6 Yaş Çocuklarının Dil Gelişim Düzeylerine Bazı Faktörlerin Etkisinin İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(14), 231-246.
Follari, L. M. (2007). Foundations and Best Practices in Early Childhood Education History, Theories, and Approaches to Learning. New Jersey: Pearson Education Inc.
Gardiner, E. M. (2006). Assessing Dynamic Indicators Of Basic Early Literacy Skills As A Predictor Of Reading Success For Beginning Readers. Unpublished Ph.D. Thesis, Capella University, USA. UMI Number: 3239060.
İnal, G. (2011). Bilişsel Yetenekler Testi Form-6’nın Geçerlik Güvenirlik Çalışması ve Altı Yaş Çocuklarının Bilişsel Yeteneklerine Muhakeme Eğitim Programının Etkisinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kandır, A., Özbey, S. ve İnal, G. (2010). Okul Öncesi Eğitimde Program (1) Kuramsal Temeller. İstanbul: Morpa Yayıncılık.
Kılınç, S., Kelley, M. F., Millinger, J. ve Adams, K. (2016). Early Years Educators At Play: A Research-Based Early Childhood Professional Development Program. Childhood Education, 92(1), 50-57.
Klauer, J. K., Willmes, K. and Pyhme, G.D. (2002). Inducing İnductive Reasoning: Does It Transfer To Fluid İntelligence? Contemporary Educational Psychology 27, 1-25. Kuru Turaşlı, N. ve Zembat, R. (2013). 6 Yaş Grubu Çocuklarda “Benlik Algısını Desteklemeye Yönelik Sosyal-Duygusal Hazırlık Programı”nın Etkililiğinin İncelenmesi. Nevşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1), 1-16.
Mashburn, A. J. (2008). Quality of Social And Physical Environments In Preschools And Children’s Development Of Academic, Language, And Literacy Skills. Applied Developmental Science, 12(3), 113-127.
MEB (2013). Okul Öncesi Eğitim Programı. Ankara: MEB Yayıncılık.
McGeown, S. P., Johnston, R. S., ve Medford, E. (2012). Reading İnstruction Affects The Cognitive Skills Supporting Early Reading Development. Learning and Individual Differences, 22(3), 360-364.
Michnick-Golinkoff, R., Hirsh-Pasek, K. ve Singer, D.G. (2006). Why play = learning: a challenge for parents and educators. In R. Mıchnick-Golinkoff, K. Hirsh-Pasek, and D.G.
Singer (Eds.), Play = learning how play motivates and enhances children’s cognitive and social emotional growth (pp.3-14), USA: Oxford University Press.
Morrow, L. M., ve Schickedanz, J. A. (2003). The Relationships Between Sociodramatic Play And Literacy Development. In D. K. Dickinson and S.B. Neuman (Eds.), Handbook of early literacy research,2, (pp. 269–280). New York: Guilford Press.
National Association For The Education of Young Children (2001). Guidelines for preparation of early childhood professionals. Washington, DC: National Association for The Education of Young Children.
Oktay, A. (2002). Yaşamın Sihirli Yılları: Okul Öncesi Dönem. İstanbul: Epsilon Yayıncılık
Özyürek, A. ve Kılınç, N. (2015). Okul Öncesi Eğitim Kurumlarındaki Öğrenme Merkezlerinin Çocukların Serbest Oyun Davranışları Üzerine Etkisi. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 125-138.
Pagani, L.S., Jalbert, J., Lapointe, P., ve Hebert, M. (2006). Effects of Junior Kindergarten On Emerging Literacy İn Children From Low-Income And Linguistic-Minority Families. Early Childhood Education Journal, 33(4), 209-215.
Peisner-Feinberg, E. S., Burchinal, M. R., Clifford, R. M., Culkin, M. L., Howes, C., Kagan, S. L., ve Yazejian, N. (2001). The Relation Of Preschool Child-Care Quality To Children’s Cognitive And Social Development Trajectories Through Second Grade. Child Development, 72, 1534-1553.
Polat Unutkan, Ö. (2007). Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Matematik Becerileri Açısından İlköğretime Hazır Bulunuşluğunun İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 243-254.
Pyle, A. ve Bigelow, A. (2015). Play in Kindergarten: An Interview and Observational Study in Three Canadian Classrooms. Early Childhood Education Journal, 43, 385–393.
Sevinç, M. (2009). Erken Çocukluk Gelişimi ve Eğitiminde Oyun. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
Siraj-Blatchford, I., Sylva, K., Muttock, S., Gilden, R., ve Bell, D. (2002). Researching Effective Pedagogy İn The Early Years. Research report R356. London: Department for Education and Skills.
Skolinick Weisberg, D., Zosh, J. M., Hirsh-Pasek, K., ve Michnick Golinkoff, R. (2013). Talking it Up: Play, Language Development, and The Role Of Adult Support. American Journal of Play, 6(1), 39–54.
Sturza-Millic, N. (2012). Motor Knowledge Accumulation And Motor Creativity Manifestation.Academy for Education Belgrade Preschool Teacher Training College “Mihailo Palov” Vrsac. Reaearch in Pedagogy, 2(2), 54-65.
Sturza-Millic, N. (2014). The Influence of Motor Experıence on Motor Creativity (Fluency) of Preschool Children. 7th International Scientific Conference on Kinesiology: Opatija, Croatia.
Temel, Z. F. (2012). Erken Çocukluk Eğitiminde Yaklaşımlar ve Programlar. Ankara: Vize Yayıncılık.
Tuğrul, B. (2015). Oyunun gücü. Aksoy A.B. (Edt.), Okul Öncesi Eğitimde Oyun (ss.10- 31), Ankara: Hedef Yayıncılık.
Turan, F., ve Akoğlu, G. (2011). Okul Öncesi Dönemde Sesbilgisel Farkındalık Eğitimi. Eğitim ve Bilim, 36(161), 64-75.
UNICEF (2000). Defining Quality İn Education. New York: Unicef. http://www.unicef.org/education/files/QualityEducation.PDF adresinden 20.11.2015 tarihinde alınmıştır.
Vandorpe, B., Vandendriessche, J., Vaeyens, R., Pion, J., Matthys, S., Lefevre, J., ve Lenoir, M. (2012). Relationship Between Sports Participation and The Level of Motor Coordination in Childhood: A Longitudinal Approach. Journal of Science and Medicine in Sport, 15(3), 220-225.
Wang, J. H. (2004). A Study On Gross Motor Skills Of Preschool Children. Journal of Research in Childhood Education, 19(1), 32.
Wayne, A., DiCarlo, C.F., Burts, D.C., ve Benedict, J. (2007). Increasing the literacy Behaviors Of Preschool Children Through Environmental Modification And Teacher Mediation. Journal of Research in Childhood Education, 22(1), 5–16
Yıldız Bıçakçı, M. (2009). Proje Yaklaşımına Dayalı Eğitimin Altı Yaş Çocuklarının Gelişim Alanlarına Etkisinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.