Orman envanterinde uydu verilerinden yararlanma olanakları

Son yıllarda, uydu teknolojisindeki gelişmelerin sonucu çeşitli özellikteki uydu verileri kullanıcılara sunulmuştur. Orman envanteri konusunda, uydu verilerinin kullanılabilirliği ile ilgili, değişik ülkelerde birçok uygulama ve araştırma yapılmıştır. Uydu verilerinin çözünürlüklerinin artmasıyla da yeni araştırmalar halen devam etmektedir. Bu makalede, dünyada ve ülkemizde yapılan güncel uygulama ve araştırmaların ışığı altında, orman envanterinde uydu verilerinin kullanılması olanakları ve uydu verilerinin seçiminde gözetilmesi gereken başlıca faktörler aktif ve pasif algılayıcı sistemler karşılaştırılarak açıklanmıştır. Yapılan çalışmalar, ülkemiz koşullarında yüksek çözünürlüklü elektro-optik uydu verilerinin, ulusal orman envanteri amacıyla kullanılabileceğini göstermektedir. Amenajman planı yapmak amacıyla da, çok yüksek çözünürlüklü uydu verilerinin kullanım olanaklarının araştırılması, kaynak ve zaman tasarrufu sağlanması açısından büyük önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler:

orman envanterleri

Possibilities of using satellite data in forest inventory

In the last decade, as a result of developments in the satellite technology, satellite data having different facilities have been presented to user. Many applications and researches relating to using possibilities of satellite data in forest inventory are realized in different countries. With the increase in resolution of satellite data, new researches are still in progress. In this paper, referring some recent applications and researches accomplished in this scope either in world or our country, using possibilities of satellite data in forest inventory and the main factors, which are important in the selection of satellite data, was criticized comparing active and passive sensors. Recent research shows that high-resolution electro-optical satellite data could be used for national forest inventory in Turkey. Using possibilities of very-high-resolution satellite data for operational forest management plans should also be investigated.

Keywords:

forest inventories,

PDF

___

Andersen G.L., 1998. Classification and Estimation of Forest and Vegetation Variables in Optical High Resolution Satellites: A Review of Methodologies. IIASA Interim Report IR-98-085, Austria, 20 pp.

Anonim, 2003. Uydu Görüntüleri Rehber Kitapçığı, http://www.nik.com.tr /new/yazilimlar/pdffpdf.htm, Güncelleme: 11.12.2003, Erişim: 20.12.2003, Nik İnşaat Ticaret Ltd. Şti., İstanbul.

Anonymous, 2002. A Plot-Based National Forest Inventory Design for Canada: An Interagency Partnership Project, http://www.pfc.forestry.ca/monitoring/,

Güncelleme: 15.01.2003, Erişim: 25.03.2003, Canadian Forest Service Canada, s. 1-1-3.

Asan, Ü., 1999. Using possibilities of satellite images in forestry and the applications in Turkey. International Symposium on Remote Sensing and Integrated Technologies, 20-22 October 1999, Istanbul, pp. 113-126.

Asan, Ü., 2000. Türkiye İçin Uygun Ulusal Orman Envanteri Modellinin Belirlenmesi. Orman Bakanlığı Bülteni, No 2, Ankara, s. 18-28.

Asan, Ü., 2003. Orman Amenajmanı. İ.Ü. Orman Fakültesi, Orman Amenajmanı Anabilim Dalı, İstanbul (yayınlanmamış ders notları).

Burger, H., and Steinwendner, J., 1992. Study of forest mask generation from satellite images using image segmentation algorithms. Proceedings of the FIRS-Workshop, Vienna, Austria.

Castel, T., Guerra, F., Caraglio, Y., and Houllier, F., 2002. Retrieval biomass of a large Venezuelan pine plantation using JERS-1 SAR data, analysis of forest structure impact on radar signature. Remote Sensing of Environment 79: 30-41.

Danson M.F., 2000. Temperate forest resource assessment by remote sensing. Encyclopedia of Analytical Chemistry, R.A.Meyers (Ed.), UK, pp. 8814-8827.

Dees, M., Pelz D.R., and Koch B., 1998, Integrating satellite based forest mapping with LANDSAT TM in a concept of a large scale forest information system. Photogrametrie Fernerkundung Geoinformation, 4/1998, pp. 209-220. Stuttgart, Germany.

Dees, M., Asan, Ü., and Yeşil, A., 2001. Ideas and options for a national forest inventory in Turkey. Collecting and Analyzing Information for Management and Biodiversity Monitoring with Special Reference to Mediterranean Ecosystems, 4-7 December 2001, 11 p., Palermo-Sicily, Italy.

Eler, Ü., 2001. Orman Amenajmanı. Süleyman Demirel Üniversitesi, Yayın No: 17,1. Baskı, İsparta, 41 s.

Fraklin, S.E., and Mcdermid, G.J., 1993. Empirical relation between digital SPOT HRV and CASI spectral response and lodgepole pine {Pinus contorta) forest stand parameters. International Journal of Remote Sensing, 14(12): 2331-2348.

Francois K., Christine F., and Pierre D., 2002. IKONOS-2 imagery potential for forest stands mapping. ForestSAT Symposium Heriot Watt University, 5-9 August 2002, Edinburgh, 11 pp.

Guyot, G., Guyon, D., and Riom, J., 1989. Factors affecting the spectral response of forest canopies: a review. Geocarto International, 3: 3-18.

Harrell, P.A., Bourgeau-Chavez, L. L., Kasischke, E.S., French, N.H.F., and Christensen, N.L.Jr., 1995. Sensitivity of ERS-1 and JERS-1 radar data to biomass and stand structure in Alaskan forest. Remote Sensing of Environment, 54: 247-260.

Jensen, R.J., 1996. Introductory Digital Image Processing: A Remote Sensing Perspective. Prentice Hall, Upper Saddle River, New Jersey, 318 pp.

Kilpelâinen, P., and Tokola, T., 1999. Gain to be achieved from stand delineation in LANDS AT TM image-based estimates of stand volume. Forest Ecology and Management, 124: 105-111.

Koch B., 2002. What Can remote sensing provide for biodiversity assessment? bioassess a project example. ForestSAT Symposium Heriot Watt University, 5-9August 2002, Edinburgh, 12 pp.

Köse, S., Çakir, G., Sönmez, T., ve Sivrikaya, F., 2002. Uzaktan algılamanın orman amenajman planlamasında ve bilgi sistemleri kurulmasındaki önemi. Orman Amenajmam'nda Kavramsal Açılımlar ve Yeni Hedefler Sempozyumu, 18-19 Nisan 2002, İstanbul, Bildiriler Kitabı, s. 148-157.

Lillesand T.M., and Kiefer R.W., 2001. Remote Sensing and Image Interpretation. Fourth Edition, John Wiley & Sons Inc., New York, 750 pp.

McCormick, N., 1999. Satellite-based forest mapping using the silvics software, user manual. Space Applications Institute, EGEO, Commission of the European Communities, Joint Research Centre, 1-21020 Ispra (VA), Italy, 13-28 pp.

Musaoğlu, N., 1999. Elektro-Optik ve Aktif Mikrodalga Algilayicilarindan Elde Edilen Uydu Verilerinden Orman Alanlarinda Meşcere Tiplerinin ve Yetişme Ortamı Birimlerinin Belirlenme Olanakları. İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 108 s. (Basılmamış Doktora Tezi).

Örmeci, C, 1987. Uzaktan Algılama (Temel Esaslar ve Algılama Sistemleri). İ.T.Ü. İnşaat Fakültesi, Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Bölümü, Cilt 1, Sayı 1345, İstanbul, 112 s.

Özdemir, İ., 2003. Üç Aşamalı Örnekleme Metodu ve Bölgesel (Doğu Marmara Bölgesi) Orman Envanterinde Uygulanması. İ.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 128 s (Basılmamış Doktora Tezi).

Özkan, U.Y., 2003. Uydu Görüntüleri Yardımıyla Meşcere Parametrelerinin Kestirilmesi ve Orman Amenajmanmda Kullanılması Olanakları. İ.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 70 s. (Basılmamıştır Yüksek Lisans Tezi).

Ryherd, S., and Woodcock, C, 1996. Combining spectral and textural data in the segmentation of remotely sensed images. Photogrammetric Engineering and Remote Sensing, 17(5): 957-981.

Schiewe, J., Tufte, L., and Ehlers, M., 2001. Potential and problems of multi-scale segmentation methods in remote sensing. GIS-Geographische Informations Systeme, 6: 34-39.

Sesören, A., 1999. Uzaktan Algılamada Temel Kavramlar. Mart Matbaacılık Sanatları, İstanbul, 124 s.

Sunar, F., Maktav, D., Musaoğlu, N., ve Kaya, Ş., 1997. ERS 1-2 Radar uydu verileri ile arazi kullanımı analizi. Türkiye Ulusal Fotogrametri ve Uzaktan Algılama Birliği, III. Uzaktan Algılama ve Türkiye'deki Uygulamaları Semineri, 16-18 Mayıs 1997, Bursa, Bildiriler Kitabı, s. VI33-VI40.

Tomppo, E., Goulding, C, and Katila, M., 1999. Adapting Finnish multi-source forest inventory techniques to the New Zealand preharvest inventory. Scand. J. For. Res. 14: 182-192.

Yeşil, A., Asan, Ü., Coşkun, G., Örmeci, C, and Kaya, Ş., 1999. Statical modelling and stand type forest mapping selected area around Istanbul using LANDSAT-TM and SPOT data. Proceedings of the International Symposium on Remote Sensing & Integrated Technologies, 20-22 October 1999, Istanbul, pp. 151-162.