Zile (Tokat) batısında Uzunköy çevresinin stratigrafisi

Çalışma alanında yaşlıdan gence doğru Permo-Triyas yaşlı Tokat Masifi, Geç Jura-Erken Kretase yaşlı Amasya Grubu'na ait Ferhatkaya ve Carcurum formasyonları, Orta Eosen yaşlı Çekerek formasyonu ve Miyo-Pliyosen yaşlı Kemerkaş formasyonu yüzeylemektedir. Tokat Masifi, inceleme alanında fillit, mermer, metavolkanitler, metatortullar ve mikaşistler ile temsil edilmektedir. Tokat Masifi üzerine uyumsuz olarak gelen Amasya Grubu, litolojik ve fasiyes özelliklerine göre Ferhatkaya ve Carcurum formasyonlarından oluşmaktadır. Ferhatkaya Formasyonu, metamorfik gereçlerden yapılı ince bir konglomera seviyesi ile başlar. Formasyon, taban kısmı dışında egemen olarak kireçtaşlarından yapılıdır. Yaygın oolitik ve psödooolitik doku ile yer yer breşik doku izlenmektedir. Carcurum Formasyonu ise, genel olarak, altta kiltaşı ve çamurtaşı düzeylerinden, üste doğru çört tabaka ve mercekleri içeren kireçtaşlarından oluşmaktadır. Çekerek Formasyonu, alttan üste doğru Kozluca üyesi, yaygın olarak çakıltaşı, kumtaşı, çamurtaşı, kiltaşı ve marn ardalanmasından oluşmaktadır. Kozluca üyesi üzerinde uyumlu olarak izlenen Kuzalan kireçtaşı üyesi, bazı seviyelerde bol Nummulites sp. fosilleri içeren kireçtaşı litolojisindedir. Göynücek aglomera üyesi ise, genel olarak volkanik gereçlerden oluşmuş bir matriks ve bu matriks içerisinde yer alan bazalt ve andezit çakıl ve bloklarından oluşmuş bir aglomera niteliğindedir. Birim içerisinde, silisleşmiş ağaç fosilleri, metamorfik kayaç parçaları, rekristalize kireçtaşı ve kireçtaşı blokları, çamurtaşı ve kiltaşı topakçıkları ve kömür damarları da gözlenmektedir. Uyumsuz bir dokanakla Çekerek formasyonu üzerinde yer alan Kemerkaş Formasyonu, genel olarak konglomera, çakıltaşı, kaba kumtaşı ardalanması, çamurtaşı, jips ara tabakaları ve travertenlerden oluşmaktadır.

Stratigraphy of Uzunköy and its surroundings west of Zile (Tokat)

The rock units, observed in the area from bottom to top, are the Permo-Triassic Tokat Massif, Late Jurassic-Early Cretaceous Ferhatkaya and Carcurum formations of Amasya Group, Middle Eocene Çekerek formation and Mio-Pliocene Kemerkaş formation. Tokat Massif is represented by phyllites, marble, metavolcanites, metasediments and mica schists, Amasya Group, -which overlies Tokat Massif with an unconformity, is composed of Ferhatkaya and Carcurum formations on the basis of its lithologie and fades properties. Ferhatkaya formation starts with a thin layer of conglomerate derived from metamorphic materials. The formation is composed mainly of limestones except lower levels. In places brecciated fabric and often oolitic and pseuodooolitic fabrics are seen. Carcurum formation is, generally, composed ofclaystone and mudstone layers in lower levels, while limestones with chert layers and lenses occur in upper levels. Çekerek formation is divided into three members. These are, from bottom to top; Kozluca, Kuzualan limestone and Göynücek agglomerate members. Kozluca member generally consists of pebblestone, sandstone, mudstone, clay stone and marl alternation Kuzalan limestone member contains limestone lithology with high amount of Nummulites sp. fossils in some levels. Göynücek agglomerate member is composed of a matrix made of volcanic materials and basalt and andésite pebbles-blocks. In this unit, silicificated wood, metamorphic rock fragments, recrystalized limestone and limestone blocks, mudstone and claystone lumps and coal seams are commonly observed. Kemerkaş formation overlying Çekerek formation with an angular unconformity, is composed mainly of alternating conglomerate and pebblestone-rough sandstone, mudstone, gypsum interlayers and travertines

PDF

___

Alp, D., 1972, Amasya yöresinin Jeolojisi: İstanbul Univ., Fe Fak. Monografileri, Doktora Tezi, 22,101 s.
Barka, A., 1984, Kuzey Anadolu fay zonundaki bazı Neojeı Kuvaterner havzalarının jeolojisi ve tektonik evrim Türkiye Jeoloji Kurumu, Ketin Sempozyumu, öz< baskısı, Ankara, s. 209-227.
Baykal, F., 1947, Zile-Tokat-Yıldızeli bölgesinin Jeolojisi: İı tanbul Üniv. Fen Fak. Mecm., Seri B, Cilt 12, No : 191-209.
Blumenthal, M. M., 1950, Beitraege zur Geologie des Lands< haften am Mittleren und unteren Yeşilırmak (Toka Amasya, Havza, Erbaa, Niksar) M.T.A. Yayınlan, Se d, No 4,153 s.
Gökçe, A., 1983, Turhal antimon yataklanmn maden jeolojis H.Ü. Müh. Fak., Jeoloji Müh. Böl.,.Doktora Tezi, 12 s.
Kerey, 1. E., 1995, Sözlü görüşme: İstanbul Univ., Müh. Fa] Jeoloji Müh. Böl., Avcılar, 34850-İstanbul.
Ketin, İ., 1962,1/500.000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritası izal namesi (Sinop): M.T.A. Ens. Yayını, Ankara, I l l s .
Koçyiğit, A., 1979, Tekneli bölgesinin (Tokat güneyi) tektoni özelliği: Tübitak Proje No TBAG-262,63 s.
Koçyiğit, A ve Tokay, M., 1985, Çatalçam (Zevker)-Erzinc2 arasında Kuzey Anadolu fay kuşağının sismo-tektoni incelenmesi. Fay kuşağının stratigrafisi, sistematiği ^ neotektonik özellikleri: Bayındırlık ve iskan Bakanlıg Araştırma ve Uygulama Genel Müdürlüğü, porje kc no. 82-04-08-00-02,101 s.
Minaz, M., 1984, Tokat-Züe-İ.T. 10564 ruhsat nolu lin sahasına ait fizibilite raporu: M.T.A. Enst. Rapor n< 40200/1, 16 s., (Yayınlanmamış).
Okay, A. C, 1955, Sivas ile Tokat arasındaki bölgenin jeolo etüdü: î. Ü. Fen Fak. Mecm., Seri B, Cilt XX, Sayı : 2,95-108.
Okay, A., 1983, Agvanis metamorfitleri ve çevre kayaçlarmı jeolojisi: M.T.A. Derg., 99/100,51-71.
Özcan, A., Erkan, A., Keskin, A., Keskin, E., Oral, A., Öze S., Sümengen, M. ve Tekeli, O., 1980, Kuzey Anado] Fayı-Kırşehir masifi arasının temel jeolojisi: M.TJ Derleme rapor no: 6722,136 s., (Yayınlanmamış).
Öztürk, A., 1979, Ladik-Destek yöresinin stratigrafisi: Türki) Jeol. Kur. Bült., 22,27-34.
Seymen, t., 1975, Kelkit vadisi kesiminde Kuzey Anadolu iz zonunun tektonik özelliği: Doktora Tezi, İ.T.Ü. Made Fak. yayım, 192 s.
Seymen, İ., 1993, Mecitözü dolayının stratigrafik gelişimi: ISuat Erk Jeoloji sempozyumu bildirileri, A.Ü. FenFak., Jeoloji Müh. Böl., 129-141.
Şengör, A. M. C, Yılmaz, Y. ve Sungurlu, O., 1985, Tectonicsof the Mediterranean Cimmerides. Nature andevolution of the western termination of the Paleo-Tethys: The Geological Evolution of the EasternMediterranean, (Eds. Dixon, J. E., Robertson, A.H.F.),Geol. Soc. Spec. PubL, 17, Blackwell Sci. Publ., 77-112.
Tekeli, O., 1981, Subduction complex of Pre-Jurassic age,Northern Anatolia, Turkey: Geology, vol. 9,68-72.
Temiz, EL, Tatar, O. ve Tutkun, Z., 1993, Niksar-Erbaa hav-zaları paleotektonık dönem kayalarının stratigrafisi: A.Suat Erk Jeoloji Sempozyumu Bildirileri, A. Ü. FenFak., Jeoloji Müh. Böl., 157-170.
Tüysüz, O., 1993, Karadeniz'den Orta Anadolu'ya birjeotravers: Kuzey Neo-tetisin tektonik evrimi: TPJD Bült.,C.5/l,s. 1-33.
Tüysüz, O., 1996, Amasya ve çevresinin jeolojisi: Türkiye 11. Petrol Kongresi, Bildiriler, Jeoloji, Türkiye Petrol Jeologları Derneği/TMMOB Petrol Mühendisleri Odası/TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası, s. 32-48.
Üstüntaş, A., 1997, Zile (Tokat) Batısında Uzunköy Çevresinin Jeolojisi ve Tektonik Özellikleri: Doktora Tezi, F.Ü. Fen Bilimleri Enst., 118 s. (Yayınlanmamış).
Yılmaz, A., 1981, Tokat ile Sivas arasındaki bölgede ofiyolitli karmaşığın iç yapısı ve yerleşme yaşı: Türkiye Jeol. Kur. Bült., 24, 31-36.
Yılmaz, Y., Yiğitbaş, E., Yıldırım, M., Genç, Ş. C, Elmas, A., Gürer, Ö. F., Bozcu, M., Gürpınar, O. ve Serdar, H. S., 1995, Geology and development of the Tokat Massif: Second International Turkish geology workshop, Abstracts, Cumhuriyet Univ., Müh. Fak., Jeol. Müh. Böl., 117.