Kuzeydoğu Ege Denizi-Çanakkale Boğazı ve Marmara Denizi geçiş bölgesi çökellerinde ince tane boyunun ağır metal dağılımına etkisi

Birbirleri ile bağlantılı ancak farklı özelliklere sahip, Kuzeydoğu Ege Denizi'nden 82, Çanakkale Boğazı'ndan 23 ve Çanakkale Boğazı Marmara Denizi Girişi (ÇBMG)nden 20 tane olmak üzere toplam 125 yüzey çökel örneğinde tane boyutu analizleri yapılarak çamurun kütlece yüzdeleri hesaplanmış ve çökellerde ağır metal (Fe, Mn, Çu, Co, Cr, Zn, Pb, Ni) analizleri yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda çamurun kütlece yüzdelerinin; KD Ege örneklerinde %34,3; Çanakkale Boğazı örneklerin-de %74.1; ÇBMG çökellerinde %79,9 olduğu saptanmıştır. 3 bölge örneklerinde ortalama en yüksek metal konsantrasyonları ÇBMG'nden alınan çökellerde bulunmuştur. ÇB örneklerinde bazı metallerin ortalama derişimlerinin ÇBMG örneklerindeki ortalama metal derişimleri ile aynıdır. ÇBMG'de Pb haricinde tüm metal derişimleri, çamurun kütlece yüzdesi arttıkça, artmaktadır. Çanakkale Boğazı'nda Cu, Cr, Ni, Z derişimleri çamurun kütlece yüzdesinin artışına uygun artış göstermektedir. Mn, Pb ve Cu'ın derişimlerinin ortalamasının en yüksek bulunduğu Çanakkale Boğazı örneklerinde antropojenik ve karasal girdilerinin metal derişiminin artışında etkin olduğu gözlenmektedir. KD Ege Denizi örneklerinde Ni, Cr, Zn konsantrasyonları, çamurun kütlece yüzde artışı ile artış göstermektedir. Pb, Mn, Fe, daha az olarak Co ve Cu'ın derişimleri çamur kütle yüzdesine bağlı artış göstermemektedir. Oysa en yüksek Pb, Cu derişimleri bu bölgede saptanmıştır.

Effect of fine-grain size on distribution of heavy metals in the sediments of the Northeaster Aegean Sea, Çanakkale (Dardananelles) Strait and Marmara Sea transition

Total 125 surface sediment samples were taken from NE Aegean Sea (82 samples), Çanakkale (Dardanelles) Strait (23 samples), Junction of the Marmara Sea with the Dardanelles Strait (DSMJ) (20 samples). Grain size and heavy metals (Fe, Mn, Zn, Ni, Pb, Cu, Co, Cr) the samples were determined by standard methods. NE Aegean Sea, Çanakkale (Dardanelles) Strait, DSMJ surface samples mean mud percentage were found 34.3%, 74.1%, 79.9% by mass. The highest mean metal value was calculated in the DSMJ sediment. In the Çanakkale (Dardanelles) Strait sediments some heavy metals concentrations reach same data with DSMJ. Outside Pb all heavy metals show positive correlation with mud in the DSMJ. Heavy metals-mud correlation show positive correlation in the Dardanelles Strait. But, other parameters for example antropogenic and land-particulate effect to deposition ofheavy metal in the DS sediment. In the NE Aegean Sea sediment Ni, Cr; Zn, show high correlation cofficient with mud according to Pb, Mn, Fe, Co, Cu.General distribution of Pb, Mn, Co, and Fe depent on different parameters besides mud size. Cu, Cr; Zn, Ni have high correlation with mud in the studying areas.

___