Yeni Medyada Suç Haberleri ve Gündelik Hayatta Dolaylı Mağduriyet

İletişim teknolojilerinin yüksek hız kazandığı Toplum 4.0’dan, Toplum 5.0’a doğru gidilen süreçte geleneksel olandan farklı bir biçimde yeni medya; suç, suçluluk ve suç mağdurları bağlamında farklı bir niteliğe bürünmüştür. Suç ve şiddet olaylarını yoğun bir şekilde kullanan yeni medyanın; suçun yaygınlaştırılmasında, erişiminde/kolaylaştırılmasında ve yeniden üretimindeki etkisi göz ardı edilemez boyutlardadır. Yeni medya aracılığıyla suça ilişkin içeriklerin bireyin gündelik hayatını her zaman olduğundan daha fazla etkilemesi, sıradanlaştırılmasını ya da kanıksanmasını beraberinde getirmektedir. Bu durumun olağan sonucu, farklı bağlamlarda ya da türlerde yeni mağduriyetlerin ortaya çıkması olarak nitelendirilebilir. Suç içeriklerinin yeniden üretimi ve dolaşımı sürecinde birey, doğrudan suça maruz kalmasa bile suça maruz kalacağı korkusu ile dolaylı olarak mağdur deneyimi yaşamaktadır. Buradan hareketle çalışmanın konusu gündelik hayatta medya etkisiyle ortaya çıkan dolaylı mağduriyetlerdir. İlk aşamada, medyada dolaşıma giren suç içeriklerinin suç korkusu yaratarak gündelik hayata nüfuz etme süreci tartışılmaktadır. Medya ve suç korkusu ilişkisi sağ gerçekçi yaklaşım çerçevesinden ele alınmaktadır. Suç ve şiddet içerikli haberlerin yarattığı etki, sembolik etkileşimci perspektifin ahlaki panik teorisiyle değerlendirilmektedir. İkinci aşama ise, söz konusu haberlerin analizidir. Suç ve şiddet içerikli haberlere nitel araştırma tekniği olan içerik analizi uygulanmıştır. Haberlerin seçiminde ise olasılıklı olmayan örneklem türlerinden biri olan amaçlı örneklem kullanılmıştır. Yapılan analiz sonucunda elde edilen bulgulara göre, medya haberlerinde yer alan suç ve şiddete dair bilginin gündelik hayata nüfuz ettiği, fail/mağdur profilini genelleştirerek dolaylı bir deneyime yol açtığı sonucuna ulaşıldığı söylenebilmektedir. Buradan hareketle mağduriyet olgusunun anlam ve kapsamının tartışılması ve yeniden değerlendirilmesi hedeflenmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Dolaylı Mağduriyet, Suç Korkusu, Sağ Gerçekçilik, Gündelik Hayat, Ahlâki Panik Teorisi

Crime News in New Media and Indirect Victimization in Everyday Life

In the process of transformation from Society 4.0 towards Society 5.0 where communication technologies have gained a high momentum, the news media have unconventionally assumed a distinct character in the context of crime, guilt and victims of crime. The effect of new media, which intensively uses crime and violence on the dissemination, access/facilitation and reproduction of crime is not negligible. The prevalence of crime-related content within new media has made it more commonplace and normalized the idea of crime in individuals’ daily lives. This circumstance can lead to the appearance of novel forms of victimization in various situations or categories. In the process of reproduction and circulation of crime contents, the individual experiences the feelings of the victim indirectly with the fear that s/he will be exposed to crime, although s/he is not directly exposed to it. From this point of view, the subject of the study is the indirect victimization that occurs in daily life with the influence of the media. In the first stage, this article discusses the process of penetration of the criminal contents circulating in the media into the daily life by creating the fear of crime. The relationship between the media and the fear of crime is addressed within the framework of the right realist approach. The impact of news about crime and violence is interpreted through the moral panic theory of symbolic interactionism. The second stage is the analysis of the media news in question. The qualitative research technique of content analysis was used to analyze the news related to crime and violence, while purposeful sampling, a type of nonprobability sample, was employed in the selection of media news. The findings drawn from the analysis suggest that the information related to crime and violence in the media news penetrates daily life and causes an indirect experience by generalizing the perpetrator/victim profile. Thus, the purpose of this is to analyze and reconsider the definition and scale of the victimization phenomenon.

Keywords:

Indirect Victimization, Fear of Crime, Right Realism, Everyday Life, Moral Panic Theory,

PDF

___

Adoni, H., & Mane, S. (1984). Media and social construction of reality: Toward an integration of theory and research. Communication Research, 11(3), 323-340. doi:10.1177/009.365.084011003001
Bayram, P. (2020). Sosyal medyada gerçekliğin sosyal inşası bağlamında kristalleşme modelinin betimsel bir analizi. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi(50), s. 46-55.
Binark, M. (2018). Giriş. M. Binark (Dü.) içinde, Yeni medya çalışmalarında araştıma yöntem ve teknikleri (s. 19- 30). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Blakely, E., & Synder, M. G. (1998). Separate places: Crime and security in gated communities. M. Felson, & R. B. Peiser içinde, Reducing crime though real estate development and management (s. 53-70). Washington: Urban Land İnstitute.
Burke, R. H. (2009). An introduction to criminological theory. Willan Publishing.
Catells, M. (2008). Enformasyon çağı: Ekonomi, toplum ve kültür ağtoplumunun yükselişi (Cilt I). (E. Kılıç, Çev.) İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Chiricos, T., Eschholz, S., & Gertz, M. (1997). Crime, news and fear of crime: Toward an identification of audience effects. Social Problems, 44(3), s. 342-357.
Cnnturk turkiye. (2021, Mart 25). Mayıs 6, 2022 tarihinde Cnnturk: https://www.cnnturk.com/turkiye/sosyal- medyayi-ayaga-kaldiran-goruntuler-polis-delikanli-lakapli-firat-kyi-ariyor adresinden alındı
Cohen, S. (2019). Halk düşmanları ve ahlâki panikler. (D. Türker, Çev.) Ankara: Heretik Yayınları.
Condry, R. (2010). Secondary victims and secondary victimization. S. G. Shoham, P. Knepper, & M. Kett içinde, İnternational handbook of victimology (s. 219-245). London: CRC Press.
Covington, J., & Taylor, R. B. (1991). Fear of crime in urban residential neighborhoods: İmplication of between – and within – neighborhood sources for current models. The Sociological Quarterly, 32(2), 231-249. Declaration of basic principles of justice for victims of crime and abuse power. (1985, November 29). United Nations:https://www.ohchr.org/en/instrumentsmechanisms/instruments/declaration-basic-principles-justice-victims-crime-and-abuse adresinden alındı
DHA gündem. (2023, Ocak 19). Şubat 5, 2023 tarihinde Demirören Haber Ajansı: https://www.dha.com.tr/ gundem/silayi-kulubesinde-yakarak-olduren-saniga-indirimli-1-yil-8-ay-hapis-2193034 adresinden alındı
Dijital 2022: Another Year of Bumper Growth. (2022, Mayıs 10). we are social: www.wearesocial.com adresinden alındı
Dijital 2022:Turkey. (2022, Mayıs 10). Datareportal: www.datareportal.com adresinden alındı
Farrall, S., Gray, E., & Jackson, J. (2007). Experience and expression; conversations about crime, polace and community. 1-48. Oxford, United Kingdom: Oxford University Press. Ekim 18, 2016 tarihinde http:// papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1012396 adresinden alındı
Farrall, S., Jackson, J., & Gray, E. (2009). Social order and the fear of crime in contemporary times (Clarendon studies in crminology). Oxford: Oxford University Pess.
Flew, T., & Smith, R. (2014). New media: An introduction. Oxford University Press.
Garland, D. (1996). The limits of the sovereign state: Strategies of crime control in contemporary society. The British Journal of Criminology, 36(4), 445-471.
Garland, D. (2010). The culture of control crime and social order in contemporary society. New York : Oxford University Press.
Goode, E., & Ben-Yehuda, N. (2009). Moral panics: The social construction of deviance. Chichester, Malden: Wiley-Blacwell Publication.
Haberler güncel. (2023, Ocak 29). Şubat 5, 2023 tarihinde Haberler: https://www.haberler.com/guncel/sultangazi- de-suc-makinesi-kadin-apartmanlara-15592192-haberi/ adresinden alındı
Hayvan hakları izleme dosya. (2021, Şubat 17). Mart 8, 2021 tarihinde Hayvan Hakları İzleme: http:// hayvanhaklariizleme.org/dosyalar/hayvan-hakki-ihlalleri/yasayi-beklerken-hayvan-hakki-ihlalleri- raporu-ocak-2020/ adresinden alındı
Heller, A. (1984). Eveyday life. Boston: Routledge&Kegan Paul.
Hürriyet ekonomi. (2020, Kasım 20). Mart 8, 2021 tarihinde Hürriyet: https://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/ tavuklari-kovalayan-pamukun-on-iki-bacagini-once-kirip-sonra-kestiler-yeter-dostlarimizi- koruyacak-yasa-artik-ciksin-41667026 adresinden alındı
Hürriyet gündem. (2021, Aralık 23). Mayıs 9, 2022 tarihinde Hürriyet: https://www.hurriyet.com.tr/gundem/ tanimadigi-kisiyi-tekme-yumruk-ve-kemerle-saldirarak-oldurmustu-cezasi-belli-oldu-41967002 adresinden alındı
Kul, M. (2013). Suçtan daha büyük suç korkusu. İstanbul: Yeni Yüzyıl Yayınları.Yeni Medyada Suç Haberleri ve Gündelik Hayatta Dolaylı Mağduriyet
Laughey, D. (2010). Medya Çalışmaları Teoriler ve Yaklaşımlar. Kalkedon Yayınları.
Liska, A. E., & Baccaglini, W. (1990). Feeling safe by comparison: Crime in the newspaper. Social Problems, 37(3), 360-374. Nisan 29, 2021 tarihinde alındı
Loo, D. (2008). The ‘moral panic’ that wasn’t: The sixities crime issue in the US in fear of crime. S. Farrall, & M. Lee içinde, Fear of crime critical voices in an age of anxiety (s. 12-31). New York: Routledge-Cavendish.
Mawby, R. I., & Walklate, S. (2002). Critical victimology. London: Sage Publications.
McCharty, E. (1989). Emotions are social things: An essays in the sociology of emotion. D. D. Franks, & E. D. McCharty içinde, The sociology of emotions: Original essays and research papers (s. 51-72). London: Jai Press.
McGarrel, E. F., Giacomazzi, A. L., & Thurman, Q. C. (2006). Neighborhood disorder, integration and the fear of crime. Justice Quarterly, 14(3), 479-500.
Milliyet gündem. (2022, Ocak 6). Milliyet: https://www.milliyet.com.tr/gundem/patenli-gencler-dehset-sacti- otobusun-camini-vida-firlatarak-patlatti-6675635 adresinden alındı
Milliyet gündem. (2022, Mayıs 8). Mayıs 8, 2022 tarihinde Milliyet: https://www.milliyet.com.tr/gundem/kadin- polis-aciga-alindi-6750811 adresinden alındı
Milliyet gündem. (2023, Ocak 15). Ocak 31, 2023 tarihinde Milliyet: https://www.milliyet.com.tr/gundem/ konusmak-icin-insaata-goturdu-burnunu-kirip-gasp-etti-6888308 adresinden alındı
Neuman, W. L. (2006). Toplumsal araştırma yöntemleri nitel ve nicel yaklaşımlar (Cilt 2). (S. Özge, Çev.) Ankara: Yayın Odası.
Onedio haber. (2020, Kasım 13). Mart 8, 2021 tarihinde Onedio: https://onedio.com/haber/kedileri-iskence- ederek-olduren-caniye-947-tl-ceza-931371 adresinden alındı
Parlak, M. O. (2018). Yeni medya ve haberciliğin dönüşümü. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(14), s. 59-82.
Posta son dakika. (2021, Mart 23). Mayıs 8, 2022 tarihinde Posta: https://www.posta.com.tr/son-dakika/ tanimadigi-3-kisiyi-bicaklayan-adam-olay-oncesi-genclere-de-saldirmis-2312292 adresinden alındı
Skogan, W. G. (1995). Reaction to crime and violence. The Annals of the American Academy of Political and Social Science(539), s. 9-13.
Skogan, W. G., & Maxfield, M. G. (1982). Coping with crime: İndividual and neighborhood reactions. Beverly Hills, London: SAGE Publications.
Smith, S. J., & Pain, R. (2008). Critical politics and everyday fears. S. Farrall, & M. Lee içinde, Fear of crime critical voices in an age of anxiety (s. 45-58). New York: Routledge-Cavendish.
Sözcü gündem. (2021, Mart 31). Ocak 6, 2022 tarihinde Sözcü: https://www.sozcu.com.tr/2021/gundem/madde- bagimlisi-gencler-sahilde-dehset-sacti-6344673/ adresinden alındı
Taylor, R. B., & Hale, M. (1986). Testing alternative models of fear of crime. The Journal of Criminal Law and Criminology, 77(1), 151-189.
Walklate, S. (2007). Understanding criminology current theoretical debates. New York: McGraw Hill Open University Press.
Whon, D., & Bowe, B. (2014). Cyystallization: How social media facilitates social construction of reality. Proceeding of the companion publication of the 17th ACM conference on computer supported cooperative work&social computing (s. 261-264). Baltimore: Association for Computing Machinery.
Wilson, J. Q., & Kelling, G. L. (1982). Broken windows. The Atlantic Monthly, 249(3), s. 29-38.