Maneviyat Yönelimli Aile Danışmanlığı Bağlamında Rûm Sûresi 21. Âyet Üzerine Bir Değerlendirme
Maneviyat yönelimli aile danışmanlığı, ülkemizde son yıllarda çalışılan konulardandır. Aile danışmanlığına din ve maneviyatın entegre edilmesinin önemi ve gereği gün geçtikçe ortaya çıkmaktadır. Bu makalede maneviyat yönelimli aile danışmanlığı çerçevesinde yapılacak eğitim ve terapilerde temel referanslardan olması öngörülen Rûm sûresi 21. âyet incelenmiştir. Söz konusu âyet temel tefsir kaynakları ve maneviyat yönelimli aile danışmanlığı çerçevesinde değerlendirilmiştir. Bu konudaki çalışmaların az sayıda olması ve maneviyat yönelimli aile danışmanlığı kapsamındaki seanslarda verilecek bilginin temellendirilmesi bu makaleyi önemli kılmaktadır. Bu makalede, tanımlayıcı bir yöntemle, tefsirler ışığında ve maneviyat yönelimli aile danışmanlığı çerçevesinde Rûm sûresi 21. âyet ele alınmıştır. Amaç; maneviyat yönelimli aile danışmanlığı çalışmalarına ve bu çerçevede gerçekleştirilecek eğitim veya terapilere bilgi düzeyinde katkı sağlamaktır. Bu amaç doğrultusunda incelenen Rûm sûresi 21. âyetin içeriği evliliğin amacı, işlevi ve evliliğin devamlılığını sağlayan unsurlar olarak değerlendirilmiştir. Bu değerlendirme çerçevesinde âyetteki teskîn kelimesinin evliliğin amacına ve işlevine; meveddet ve rahmet kelimelerinin ise evliliğin işlevine hizmet eden araçlara ya da evliliğin devamlılığını sağlayan unsurlara işaret ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Teskîn kelimesi huzuru sağlayan her şey olarak yorumlanırken meveddet kelimesi söze ve eyleme yansıyan aktif sevgi olarak tanımlanmıştır. Rahmet kelimesi ise karşılıklı anlayış, nezaket, şefkat, iyilik ve güzel muamele olarak anlaşılmıştır. İşlevsel evliliğin her iki eşin çabasına bağlı olduğu kanaatine ulaşılmıştır. Maneviyat yönelimli aile danışmanlığı uygulamaları için Rûm sûresi 21. âyet çerçevesinde sükûn yaklaşımı adıyla bir öneri sunulmuştur.
An Evaluation on Verse 21 of Surah Rum in the Context of Spiritually Oriented Family Counseling
Spiritually oriented family counseling is one of the subjects studied in our country in recent years. The importance and necessity of integrating religion and spirituality into family counseling is emerging day by day. In this article, the 21st verse of the Rûm Surah, which is expected to be one of the main references in the training and therapies of spirituality-oriented family counseling, has been examined. The aforementioned verse has been evaluated within the framework of basic sources of exegesis and spirituality-oriented family counseling. The small number of studies on this subject and the grounding in the information to be given in the sessions within the scope of spirituality-oriented family counseling make this article important. With this study, it is aimed to contribute to the studies of spirituality-oriented family counseling and to the training or therapies which carried out in this framework at the level of knowledge. The content of the 21st verse of the Rûm surah was evaluated as the purpose and function of marriage and the elements that ensure the continuity of marriage. Within the framework of this evaluation, it has been understood the word “teskîn” in the verse is related to the purpose and function of marriage. It has been concluded that the words “mawaddat” and “rahmet” refer to the tools that serve the function of marriage or the elements that ensure the continuity of the marriage. While the word “teskîn” has been interpreted as everything that provides tranquility, the word "mawaddat" has been defined as active love reflected in words and actions. The word “rahmet” has been understood as mutual understanding, kindness, compassion and good treatment. It has been concluded that functional marriage depends on the efforts of both spouses. For the spiritually oriented family counseling practices, a proposal has been presented under the name of the sükûn approach within the framework of the 21st verse of the Surah Ar-Rûm.
___
- Ağırbaş, Furkan. Manevi Yönelimli Aile Danışmanlığı. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2017.
- Âlûsî, Şehâbeddin Mahmûd el-. Rûḥu’l-meʿânî fî tefsîri’l-Ḳurʾâni’l-ʿaẓîm ve’s-sebʿi’l-mes̱ânî. 30 Cilt. Beyrut: İhyâu’t-turâsi’l-arabî, ts.
- Ateş, Abdurrahman. Kur’an’da Huzur ve Sükûn. İstanbul: Çıra Yayınları, 4. Baskı., 2017.
- Begavî, Ebû Muhammed Hüseyin b. Mesûd. Tefsîru’l-Begavî Me‘âlimu’t-Tenzîl. thk. Muhammed Abdullâh en-
Nemr vd. 8 Cilt. Riyâd: Dâru Taybe, 1409.
- Bölükbaşı Macit, Zerrin. “Aile İçi İlişkiler ve İletişim”. Aileye ve Eğitime İlişkin Sorunlar ve Çözümler. ed. Nilüfer Ş.
Özabacı. 78-111. Ankara: Pegem Akademi, 2019.
- Chapman, Gary. Beş Sevgi Dili. çev. Selim Yeniçeri. İstanbul: Koridor Yayıncılık, 2021.
- Cüceloğlu, Doğan. İçimizdeki Çocuk. İstanbul: Remzi Kitabevi, 70. Basım, 2022.
- Ferâhîdî, Halîl b. Ahmed el-. Kitâbü’l-ʻayn. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ʻilmiyye, 2003.
- Fromm, Erich. Sevme Sanatı. çev. Yurdanur Salman. İstanbul: Payel Yayınevi, 10. Basım, 1995.
- Gürsu, Orhan. Manevi Danışmanlar İçin Kılavuz. İstanbul: Çamlıca Yayınları, 2022.
- Haviland, William A. vd. Kültürel Antropoloji. çev. İnan Deniz Erguvan Sarıoğlu. İstanbul: Kaknüs Yayınları, 2008.
- Hill, Peter C. vd. “Din ve Maneviyatı Kavramlaştırma: Birleşme ve Ayrılma Noktaları”. çev. Nurten Kimter.
- Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 3 (2013), 85-118.
- İbn Âşûr, Muhammed Tâhir. Tefsîru’t-taḥrîr ve’t-tenvîr. 30 Cilt. Tunus: Dâru’t-tûnisiyye, 1984.
- İbn Ebî Hâtim. Tefsîru’l-Kur’âni’l-‘Azîm. thk. Es‘âd Muhammed et-Tayyib. Riyâd: Mektebetu Nizâr Mustafa el-
Bâz, 1997.
- İbn Fâris. Muʿcemu mekâyîsi’l-luga. thk. Abdusselâm Muhammed Hârun. 6 Cilt. Kâhire: Dâru’l-fikr, 1979.
- İbnû’l-Cevzî, Ebû Ferec Cemalüddin Abdurrahmân b. ’Ali. Zâdu’l-mesîr fî ’ilmi’t-tefsîr. 9 Cilt. Beyrut: el-Mektebetü’l-islamî, 1984.
- İsfahânî, Râgıb el-. el-Müfredât fî garîbi’l-Kurʾân. thk. Muhammed Seyyid Keylânî. Beyrut: Dâru’l-ma’rife, ts.
- Kağıtçıbaşı, Çiğdem. Benlik, Aile ve İnsan Gelişimi. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları, 5. Basım, 2019.
- Kılınçer, Hatice. “Aile Danışmanlığında Maneviyat Boyutunun Önemi”. Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi
Dergisi 17 (2021), 263-273. https://doi.org/10.34085/buifd.887414
- Kılınçer, Hatice. Maneviyat Yönelimli Aile Danışmanlığı: Yaşantısal Aile Danışmanlığı Çerçevesinde Bir Model
Önerisi. İstanbul: Marmara Üniversitesi, 2021.
- Köse, Saffet. Genetiğiyle Oynanmış Kavramlar ve Aile Medeniyetinin Sonu. Konya: Mehir Vakfı Yayınları, 5.
Basım, 2016.
- Kurtubî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed el-. el-Câmiʻ li ahkâmi’l-Kur’an. thk. Abdullah b. Abdülmuhsin et-
Türkî. 24 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-risâle, 2006.
- Mâtürîdî, Ebu Mansûr Muhammed. Te’vîlâtu’l-Kur’ân. thk. Murteza Bedir. 17 Cilt. İstanbul: Mizan Yayınevi, 2008.
- Mâverdî, Ebû’l-Hasan Ali b. Muhammed el-. en-Nuket ve’l-‘uyûn. thk. es-Seyyid b. ‘Abdulmaksûd b.
‘Abdurrahîm. 6 Cilt. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-‘ilmiyye, ts.
- Mukatil b. Süleyman. el-Vücûh ve’n-nezâir fi’l-Kur’âni’l-azîm. 2 Cilt. Bağdad: Mektebetü’r-rüşd, 2011.
- Mukâtil b. Süleymân. Kur’an Terimleri Sözlüğü. çev. M. Beşir Eryarsoy. İstanbul: İşaret Yayınları, 2004.
- Mukâtil b. Süleymân. Tefsîru Mukâtil b. Süleymân. thk. ‘Abdullâh Mahmûd Şehâte. 5 Cilt. Beyrut: Müessesetü’t-
târîhi’l-‘Arabî, 2002.
- Nazlı, Serap. Aile Danışmanlığı. Ankara: Anı Yayıncılık, 16.Baskı., 2021.
- Özabacı, Nilüfer - Erkan, Zülal. Aile Danışmanlığı Kuram ve Uygulamalara Genel Bir Bakış. Ankara: Pegem
Akademi, 5. Basım, 2020.
- Râzî, Fahreddîn. Tefsîru’l-Fahri’r-Râzî. 32 Cilt. Beyrut: Dâru’l-fikr, 1981.
- Rosenberg, Marshall B. Şiddetsiz İletişim. çev. Gizem Alav Şapçı. İstanbul: Remzi Kitabevi, 2020.
- Sarı, Enver. Psikolojik Danışma ve Psikoterapi. Ankara: Vize Akademik, 5. Basım, 2018.
- Satir, Virginia. İnsan Yaratmak. çev. Selim Yeniçeri. İstanbul: Beyaz Yayınları, 2018.
- Satir, Virginia. Temel Aile Terapisi. çev. Selim Yeniçeri. İstanbul: Beyaz Yayınları, 3.Baskı., 2018.
- Taberî, İbn Cerîr. Câmi‘u’l-beyân ‘an te’vîli âyi’l-Kur’ân. thk. ‘Abdulmuhsîn et-Turkî. 26 Cilt. Kâhire: Dâru Hecr,
2001.
- Tarhan, Nevzat. Mutlu Evlilik Psikolojisi. İstanbul: Timaş Yayınları, 26. Basım, 2018.
- Vâhidî, Ebû’l-Hasan Ali b. Ahmed b. Muhammed. Tefsîru’l-basît. thk. Muhammed b. Abdallah b. Sâbih et-
Tayyâr. 25 Cilt. Riyâd: Câmi‘atü’l-İmâm Muhammed b. Su‘ûd el-İslâmiyye, 1430.
- Yalom, Irvin D. Din ve Psikiyatri. çev. Zeliha Babayiğit. İstanbul: Pegasus Yayınları, 2. Basım, 2020.
- Zemahşerî, Ebû’l-Kâsım Mahmud b. Ömer. el-Keşşâf. thk. ‘Âdil Ahmed ‘Abdulmevcûd - Ali Muhammed Muavvid. 6 Cilt. Riyâd: Mektebetu’l-‘Ubeykân, 1998.
- TDK. Erişim 30 Haziran 2022. https://sozluk.gov.tr/
- Kur’an Yolu. çev. Hayreddin Karaman-Sadrettin Gümüş-Mustafa Çağrıcı-İbrahim Kâfi Dönmez. Erişim 2 Temmuz 2022. https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/