Sosyal Hizmet Perspektifinden Kovid-19: Psikososyal Etkiler ve Sosyal Dönüşümler

Bu çalışmada 2019 Aralık ayında Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan ve kısa sürede tüm dünyaya yayılan Yeni Tip Koronavirüse (Covid-19) odaklanılmıştır. Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edilen salgın hastalık halk sağlığını tehdit etmekte ve toplumsal krizlere neden olmaktadır. Sosyal izolasyon, karantina ve sosyal mesafe gibi birçok önlem alınmasına rağmen her gün dünyanın farklı bölgelerinde binlerce insan yaşamını yitirmekte ve binlerce yeni vaka tespit edilmektedir. Ülkelerin siyasi, iktisadi ve politik ilişkilerini derinden etkileyen söz konusu salgın dünyanın en önemli gündem maddelerinden biri haline gelmiştir. Psikolojik, sosyal ve ekonomik birçok sorunu doğuran koronavirüs toplumsal travma ve kaygıya neden olmuş ve sosyal yaşamı hem sınırlamış hem de ciddi değişiklikleri beraberinde getirmiştir. Sosyal ilişkiler, çalışma ve eğitim hayatı mevcut duruma göre yeniden düzenlenmiştir. Hatta öyle ki yılların birikimiyle oluşmuş bazı kültürel değerler ya zarar görmüş ya değişim göstermiş veyahut yok olma riskiyle karşı karşıya kalmıştır. Bu noktadan hareketle önce pandemi sürecinin küresel etkileri hakkında bilgi verilmiş daha sonra ise pandemiyle birlikte ortaya çıkan sosyal değişim ve dönüşüme vurgu yapılmış ve konunun pandemi sürecinde yeni dezavantajlı grup olarak nitelendirilen sağlık çalışanları ile toplumda zaten devavantajlı gruplar içerisinde değerlendirilen yaşlılar üzerindeki etkileri ele alınmıştır. Ayrıca çalışmada koronavirüs salgını odağında sosyal dönüşümler ve salgının psikososyal etkileri sosyal çalışma disiplini perspektifiyle değerlendirilmiştir. Bireyden topluma her kesimi kapsayan başta psikososyal destek hizmetleri olmak üzere elzem olarak görülen bazı mesleki uygulamaların gerçekleşmesi için önerilerde bulunulmuştur.

Kovid-19 from Social Work Perspective: Psychosocial Effects and Social Transformations

This study focuses on the Novel Coronavirus (COVID-19) emerged in Wuhan, China in December2019 and spread around the world in a short time. This epidemic declared as a pandemic by the World HealthOrganisation threatens the public health and lead to social crisis. Although various precautions such as socialisolation, lockdown and social distance are taken, thousands of people in the different regions of the world losttheir lives and thousands of new cases are identified. This outbreak that has deep effects on political, economicand diplomatic relationships among the countries has become the most important agenda of the world. Thecoronavirus that results in various psychologic, social and economic problems have led social trauma andanxiety and both limited the social life and imposed serious changes. Social relations, working and educationlife were rearranged according to the current situation. Additionally, some cultural values that have beenformed with the accumulation of years have either been damaged or changed or have faced the risk ofextinction. From this point of view, firstly, information was given about the global effects of the pandemicprocess, and then the social change and transformation that emerged with the pandemic was emphasized, andthe effects of the issue on healthcare workers, who are defined as the new disadvantaged group during thepandemic process, and the elderly, who are already considered among the advantageous groups in the society,were discussed. In addition, in the study, social transformations and psychosocial effects of the pandemic wereevaluated with the perspective of social work discipline in the focus of the coronavirus pandemic. Suggestionshave been made for the realization of some professional practices that are considered essential, especiallypsychosocial support services, covering all segments of society from individual to society.

PDF

___

Aktaş, A. M. (2003). Kriz durumlarında sosyal hizmet müdahalesi. Kriz Dergisi 11 (3) 37-44.
Alfonso J. Rodriguez-Morales, et al., Travel Medicine and Infectious Disease, https://doi.org/10.1016/j.tmaid.2020.101623
Asmundson, G. J.G. & Taylor, S. (2020). How health anxiety influences responses to viral outbreaks like COVID-19: What all decision-makers, health authorities, and health care professionals need to know. Journal of Anxiety Disorders, Volume 71, https://doi.org/10.1016/j.janxdis.2020.102211
Aytaç N., "Bulaşıcı Hastalıklarla Savaş ve Korunma", Temel Halk Sağlığı, Muhsin Akbaba, Hakan Demirhindi, Ed., Akademisyen Kitabevi, ss.21-58.
Bakan, U. ve Karaaslan, İ. A. (2017). Bireysel farklılıkların sosyal sermaye oluşumuna etkisi: Facebook ve Linkedın kullanıcıları üzerine karşılaştırmalı bir analiz. Intermedia International e-Journal, Spring –June, 4 (6), 77-94.
Bolu, A., Erdem, M. ve Öznur, T. (2014). Travma Sonrası Stres Bozukluğu. Anatolian Journalof Clinical Investigation, 8(2):98-104.
Canadian Psychological Association, “Psychology Works” Fact Sheet: Coping with and Preventing COVID-19, https://cpa.ca/covid-19/, Erişim tarihi: 02.04.2020
Castles, Stephan (2010) ‘’Understanding Global Migration: A Social Transformation Perspective’’.Journal of Ethnicand Migration Studies, 36:10, 1565-1586, https://doi.org/10.1080/1369183X.2010.489381
Change.org. Sağlık çalışanlarına Corona virüs mücadelesi süresince çift maaş ödemeli, https://www.change.org/p/sa%C4%9Fl%C4%B1k-bakalnl%C4%B1%C4%9F%C4%B1- sa%C4%9Fl%C4%B1k-%C3%A7al%C4%B1%C5%9Fanlar%C4%B1na-corona vir%C3%BCs-m%C3%BCcadelesi-s%C3%BCresince-%C3%A7ift-maa%C5%9F- %C3%B6demeli, Erişim tarihi: 25.03.2020.
Cılga, . (2017). Sosyal Hizmet Bilimi ve Mesleği. İçinde (119-149), Sosyal Hizmeti Yeniden Düşünmek Sosyal Çalışma Üzerine Eleştirel Tartışmalar. Tahir Emre Gencer-İbrahim Cılga (Ed.), Nika yayınevi.
EPHA, Radost Zaharieva, (2020). Thedangers of social isolation during a pandemic | COVID-19, Health Inequalities, Mental Health, Mar 31, 2020. https://epha.org/the-dangers-of-socialisolation-during-a-pandemic/.
Erol, Z. ve Açıkgöz, N, (2020). Sosyal Hizmetin Afet Yardımı ve Yönetiminde Psiko-Sosyal Destek Rolü. Murat Yaman, Erkan Çakır (Ed.). Farklı Boyutlarıyla Afet Yönetimi, Nobel Yayınevi, 1. Baskı, 197-210.
Habibul H Khondkerand Ulrike Schuerkens, (2014).‘Social transformation, development and globalization’, Sociopedia.isa, DOI: 10.1177/205684601423
Harper G.& Price, R. (2011). A frame work for understanding the sociali mpacts of policy and their effects on wellbeing. A paper for the Social Impacts Task force. Defra Evidence and Analysis Series Paper 3. Defra, London. http://archive.defra.gov.uk/evidence/series/documents/paper3-social-impacts-wellbeing-110403.pdf
https://www.cnnturk.com/turkiye/bebekte-bizi-nereye-kadar-tutacaklar-diyen-genc-kiza-3-bin-liraceza, Erişim tarihi: 06.04.2020.
https://www.diyanet.gov.tr/tr-TR/Kurumsal/Detay/29390/din-isleri-yuksek-kurulundan-cumanamaziyla-ilgili-aciklama, Erişim tarihi: 04.04.2020.
HÜRRİYET, 2020. İspanya’da 12 bin 298 sağlık çalışanı koronaya yakalandı. 30.03.2020, https://www.hurriyet.com.tr/dunya/ispanyada-12-bin-298-saglik-calisani-koronayayakalandi-41481980
Işık, A. (2020). Koronavirüs (Covid-19) Salgını Döneminde Ailede Krize Müdahale. Akademia Doğa ve İnsan Bilimleri Dergisi/Academia Journal of Nature and Human Sciences, 6(1), 1-9.
Jiang, et al. (2020). Psychological crisis intervention during the outbreak period of new coronavirus pneumonia from experience in Shanghai, Psychiatry Research 286,112903.
Jong-Gierveld, J.,,vanTilburg, T. G., &Dykstra, P. A. (2006). Loneliness and social isolation. In D. Perlman, & A. Vangelisti (Eds.), The Cambridge handbook of personal relationships (pp. 485-500). Cambridge University Press.
Kang L, Li Y, Hu S, Chen M, Yang C, Yang BX, et al. (2020). The mental health of medical workers in Wuhan, China dealing witht he 2019 novel coronavirus. Lancet Psychiatry, pii: S22150366(20)30047-X. https://doi.org/10.1016/s2215-0366(20)30047
Ko, C. H., Yen, C. F., Yen, J. Y., & Yang, M. J. (2006). Psychosocial impact among the public of the severe acute respiratory syndrome epidemic in Taiwan. Psychiatry Clin. Neurosci., 60(4), 397-403. https://doi.org/10.1111/j.1440-1819.2006.01522.x
Li, Z. et al., (2020). Brain, Behavior, and Immunity, https://doi.org/10.1016/j.bbi.2020.03.007
Lu, Y. C.,Shu, B. C., Chang, Y. Y., &Lung, F. W. (2006). The mental health of hospital workers dealing with severe acute respiratory syndrome. Psychother Psychosom, 75(6), 370-375. https://doi.org/10.1159/000095443
Nianqi Liu , Fan Zhang , Cun Wei , Yanpu Jia , Zhilei Shang , Luna Sun , Lili Wu , Zhuoer Sun , Yaoguang Zhou , Yan Wang , Weizhi Liu (2020). Prevalence and predictors of PTSS during COVID-19 Outbreak in China Hardest-hit Areas: Gender differences matter, Psychiatry Research, https://doi.org/10.1016/j.psychres.2020.112921
Nickol, M.E. & Kindrachuk, J. (2019). A year of terrorand a century of reflection: perspectives on the great influenza pandemic of 1918–1919. BMC Infectious Diseases, 19:117, https://doi.org/10.1186/s12879-019-3750-8
Nişancı, E. (2003). Küreselleşme, Ulus Devlet ve Etik Rönesans, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,4(1), 27-40.
Radusin, M. (2012). The Spanish Flu – Part I: the first wave. Vojnosanit Pregl 69(9): 812–817.
SABAH, 2020. Son dakika: Bakan Koca duyurdu! İşte il il corona virüs vaka sayısı: İstanbul'da corona virüs vaka sayısı.... 01.04.2020. https://www.sabah.com.tr/gundem/2020/04/01/sondakika-coronavirus-bilim-kurulu-toplantisi-sona-erdi-bakan-kocadan-onemli-aciklamalar.
Sağlık Bakanlığı, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü (2019). Pandemik İnfluenza Ulusal Hazırlık Planı.
SAMHSA (Substance Abuse and Mental Health Services Administration). Taking Care of Your Behavioral Health: Tips for Social Distancing, Quarantine, and Isolation During an Infectious Disease Outbreak. Publication ID:SMA14-4894, December, 2014.
Sciencenews, (2020). Social distancing comes with psychological fallout. SujataGupta,MARCH 29, 2020. https://www.sciencenews.org/article/coronavirus-covid-19-social-distancingpsychological-fallout.
Sohrabi, C. (2020). World Health Organization declares global emergency: Areview of the 2019 novel coronavirus (COVID-19). https://doi.org/10.1016/j.ijsu.2020.02.034
SÖZCÜ, 2020. Türkiye sağlık çalışanlarını alkışladı!. 19 Mart 2020. https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/turkiye-saglik-calisanlarini-alkisladi-5689813/
Sun, J et al. (2020). COVID-19: Epidemiology, Evolutionand Cross-Disciplinary Perpectives.
T.C. İçişleri Bakanlığı 65 Yaş ve Üstü ile Kronik Rahatsızlığı Olanlara Sokağa Çıkma Yasağı Genelgesi, https://www.icisleri.gov.tr/65-yas-ve-ustu-ile-kronik-rahatsizligi-olanlarasokaga-cikma-yasagi-genelgesi, Erişim tarihi: 04. 04.2020.
T.C. İçişleri Bakanlığı Sokağa Çıkma Yasağı Bulunan 18 - 20 Yaş Arasındaki Gençlerle İlgili İstisnalar, https://www.icisleri.gov.tr/sokaga-cikma-yasagi-bulunan-18---20-yas-arasindakigenclerle-ilgili-istisnalar, Erişim tarihi: 05.04.2020.
T.C. İçişleri Bakanlığı, Koronavirüs Tedbirleri Ek Genelgesi, https://www.icisleri.gov.tr/81-ilvaliligine-koronavirus-tedbirleri-konulu-ek-genelge-gonderildi, Erişim tarihi: 04.04.2020.
T.C. MEB, Koronavirüs Travmasına Karşı ''Psikososyal Destek Çağrı Merkezi'' Öğrenci ve Velilerimizin Hizmetinde, https://www.meb.gov.tr/koronavirus-travmasina-karsipsikososyal-destek-cagri-merkezi-ogrenci-ve-velilerimizin-hizmetinde/haber/20617/tr, Erişim tarihi: 05.04.2020.
T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, 2019 nCoV Hastalığı Sağlık Çalışanları Rehberi, Ocak 2020.
T.C. Sağlık Bakanlığı, https://covid19.saglik.gov.tr/, Erişim tarihi: 29.03.2020.
T.R. Wind, M. Rijkeboer, G. Andersson, et al., (2020). The COVID-19 pandemic: The ‘blackswan’ formental health care and a turning point for e-health, Internet Interventions, https://doi.org/10.1016/j.invent.2020.100317
Thompson, N. (2016). Kuram ve Uygulamada Sosyal Hizmeti Anlamak. Çeviri Editörleri: Özlem Cankurtaran Öntaş ve Burcu Hatipoğlu Eren. Dipnot yayınları. Orjinal Künye: Understanding Social Work: Preparing for Practice. Palgra ve Macmillan, 2000.
Trends in Molecular Medicine, Month 2020, Vol. xx, No. xx https://doi.org/10.1016/j.molmed.2020.02.008.
Türk Dil Kurumu (TDK). https://sozluk.gov.tr/, Erişim tarihi: 25.03.2020
TÜRK KIZILAYI, 2020. Korona Sağlık Çalışanlarına Destek Paketi. https://www.kizilay.org.tr/Bagis/BagisYap/179/korona-saglik-calisanlarina-destek-paketi
Wang C, Horby PW, Hayden FG, et al. (2020). A novel coronavirus out break of global health concern. Lancet; published online Jan 24. https://doi.org/10.1016/ S0140-6736(20)30185-9
WEFORUM, (2018). Olivia Remes Here's what we can do to beat loneliness, https://www.weforum.org/agenda/2018/07/loneliness-is-contagious-and-heres-how-to-beatit
WEFORUM, (2020). https://www.weforum.org/agenda/2020/03/self-isolating-coronaviruscovid19-pandemic-quarantine-lockdown-technology-social/
WHO, 2020b. http://www.euro.who.int/en/health-topics/health-emergencies/coronavirus-covid19/news/news/2020/3/mental-health-and-psychological-resilience-during-the-covid-19 pandemic. Mental health and psychological resilience during the COVID-19 pandemic 27-03-2020.
WHO, Summary table of SARS cases by country, 1 November 2002 – 7 August 2003 [Online]. Available at: https://www.who.int/csr/sars/country/2003_08_15/en/. Erişim tarihi: 28.03.2020.
WHO, 2020a. https://www.who.int/dg/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-atthe-media-briefing-on-covid-19---11-march-2020. Erişim tarihi: 11.03.2020.
WHO, 2020c. Coronavirus disease 2019 (COVID-19) Situation Report – 84 https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019
WHO, 2020d. Middle East respiratory syndrome coronavirus (MERS-CoV) – Saudi Arabia [Online]. Available at: https://www.who.int/csr/don/07-november-2014-mers/en/. Erişim tarihi: 28.03.2020.
WİRED, 03.25.2020. https://www.wired.com/story/coronavirus-covid-19-isolation-psychology/ EMMA GREY ELLIS SCIENCE What Coronavirus Isolation Could Do toYour Mind (and Body)
Yadigaroğlu, H. (2018). ‘’Sosyal Sermaye ve Sağlık İlişkisine Dair Bir Değerlendirme’’. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(56), 457-467. Issn: 1307-9581 http://dx.doi.org/10.17719/jisr.20185639019
Yaşar, M. R. (2007). ‘’Yalnızlık’’. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 237-260.
Yelboğa, N. (2017). Yaşlılıkta ölüm anksiyetesi. Journal of Current Researches on Health Sector (J o C R e H e S), 7(2), 53-68. http://dx.doi.org/10.26579/jocrehes_7.2.5
Yongshi Yang, et al., (2020.). The Deadly coronaviruses: The 2003 SARS pandemıc andt he 2020 novel coronavirus in China, https://doi.org/10.1016/j.jaut.102434
Zhai, Y. & Du, X. (2020). Mental health care for international Chinese student saffected by the COVID-19 outbreak. www.thelancet.com/psychiatry , Vol7 April.
Zhu, Y., Chen, L., Ji, H., Xi, M., Fang, Y., Li, Y., (2020). The Risk and Prevention of Novel Coronavirus Pneumonia Infections Among Inpatients in PsychiatricHospitals. Neurosci. Bull. 36, 299–302, https://doi.org/10.1007/s12264-020-00476-9
Zubaroğlu-Yanardağ, M. ve Say Şahin, D. (2019). Yaşlı Bireylerde Sürekli Kaygı ve Sürekli Depresyon Üzerine Bir İnceleme. Toplum ve Sosyal Hizmet, 30(1), 37-55.

ISSN: 2667-5617
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ