Kayda Geçen Suçluluk ve Türkiye

Suç olgusu ekonomik, demografik ve sosyolojik faktörlerin yanı sıra ceza adalet sisteminin verdiği cevabı içeren faktörlere bağlı olarak da açıklanabilir. Ceza adalet sisteminin ister ayrı basamaklar halinde ister bütün olarak çalışmaları, suça verilmiş bir cevap olarak düşünülebilir. Ayrıca bu cevabın teorik ve felsefi temelde caydırıcı olması da beklenmektedir. Ceza hukukçusu Cesare Beccaria (1738-1794), cezaların caydırıcı olabilmeleri için üç temel prensip ortaya koymuştur: kesinlik, hızlılık, şiddetlilik. Kesinlik, yakalanma ihtimali veya ceza alma ihtimali; hızlılık dosyaların sonuçlanma hızı; şiddetlilik ise, cezaların ağırlık derecesi olarak düşünülebilir. 18 yy da önerilen bu temel prensipler, günümüz istatistik bilgisi yardımıyla, ceza adalet sistemi ile suç arasındaki ilişkiyi ve sisteminin caydırıcılığını değerlendirmekte kullanılabilir mi? Bu soruya Türk Ceza Adalet Sistemi aracılığı ile cevap aranmaktadır. Türkiye’de Ceza Adalet Sistemi birkaç basamağa sahiptir. Bir suç ihbarını alan Cumhuriyet Savcılıkları ve yardımcısı olan kolluk olayı araştırır, dosyayı hazırlar. Dosyanın şüphelisi hakkında kamu davası açma kararı verilir ve iddianame düzenlenirsede dosya mahkemenin huzuruna gelir aksi durumda dosya Cumhuriyet Savcılığı’nda kovuşturmaya yer olmadığı kararı ile sonlandırılabilir. Mahkeme süreci de mahkûmiyet veya beraatı içeren bir kararla da sonuçlanabilir ve verilen ceza hürriyeti bağlayıcı ise infaz kurumları devreye girer. Suç işleyenlerin rasyonel insanlarsa, bütün bu süreci değerlendirirler ve suçun tespit olasılığını, yakalanma ve ceza alma olasılığını düşünürler. Sonuç olarak suç işleme kararı verilirken, bu basamakların her birinin olasılığı önemli olacaktır. Diğer bir ifade ile ceza adalet sisteminin tepkisi ile suç işlenme oranları arasında bir ilişki olmalıdır. Bu çalışmada da bu ilişki Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü veri tabanından elde edilen bilgiler aracılığı ile değerlendirilmeye çalışılacaktır.

Recorded Criminality and Turkey

The level of crime can be explained by economic, demographic and sociological factors, as well as by factors including the criminal justice system's response to it. The practices of the criminal justice system as a whole or in separate steps, can be considered as an answer to the crime and this answer are also expected to be deterrent from a legal theoretical and philosophical point of view. Criminal lawyer Cesare Beccaria (1738- 1794) introduced three basic principles for deterring punishments: certainty, celerity/swiftness, severity. Certainly can be considered, for example, as the possibility of being arrested or punished; celerity/swiftness as speed of completion of files; severity as the weight of penalties. Can these fundamental principles proposed in the 18th century be uesd to evaluate the relationship between criminal justice system and crime and the deterrence of this system with the help of today's statistical information. This article seeks to answer this question through the Turkish Criminal Justice System. Criminal Justice System in Turkey has several steps. When the Public Prosecutors' Office and the law enforcement that helps him/her learned the existence of crime, they investigate the event, prepare the file. If it is decided to file a public case about the suspect of the file and if the indictment is issued, then the file comes before the court. The court may result in any decision, including sentence or acquittal. If the sentence includes imprisonment, the execution institutions is engaged. Assuming criminals are rational people, they should be expected to assess the probability of detecting crime, the probability of arrest and/or punishment. When making a decision to commit a crime, the probability of each of these steps will be important. In other words, there will be a relationship between the response of the criminal justice system and the rates of crime committed. In this study, this relationship will be evaluated through the information obtained from the database of the General Directorate of Judicial Register and Statistics of the Ministry of Justice.

PDF

___

Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü. (2018). Adli İstatistikler. T.C. Adalet Bakanlığı, Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü: http://www.adlisicil.adalet.gov.tr adresinden alındı
Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü. (2018). Adli İstatistikler 2018. http://www.adlisicil.adalet.gov.tr/Home/SayfaDetay/adl-istatistikler-yayin-arsivi adresinden alındı
Beccaria, C. (2004). Suçlar ve Cezalar Hakkında. (S. Selçuk, Çev.) Ankara: İmge Yayınevi.
Becker, G. (1968). "Crime and punishment: an economic approach". The Journal of Political Economy, 76, 169-217.
Beşe, E. (2013). Suçun izlenmesi ve ölçülmesi. F. Tepecik (Dü.) içinde, Suç Önleme Modelleri (s. 170-188). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
Ceza Muhakemesi Kanunu. (2004). 5271 sayılı kanun. Resmi Gazete (17/02/2004 tarih ve 25673 sayılı). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5271.pdf adresinden alındı
Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun. (2004). 5275 Sayılı Kanun. Resmi Gazete (29/12/2004 tarihli ve 25685 sayılı). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5275.pdf adresinden alındı
Dolu, O., & Büker, H. (2009). "Caydırıcılığın sınırları: Caydırıcılık eksenli suç önleme ve mücadele politikalarına eleştirel bir yaklaşım". Polis Bilimleri Dergisi, 11(3), 1-22.
Kızmaz, Z. (2005). "Ceza veya kriminal yaptırımın suç oranları üzerindeki caydırıcı etkisi". Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, VII(2), 210-231.
Penal Reform International. (2016). Dünya hapishanelerinde eğilimler 2016. Ceza Infaz Sisteminde Sivil Toplum Dernegi (CISST) ve Türkiye Hapishane Çalışmaları Merkezi (TCPS): http://www.tcps.org.tr/?q=content/d%C3%BCnya-hapishanelerinden-e%C4%9Filimler2016 adresinden alındı
Polat, A., & Gül, S. K. (2010). Suçun ölçülmesi. Ankara: Adalet Yayınevi.
Topçuoğlu, T. (2015). Türkiye’de suçluluğa ve infaz politikalarına ilişkin veri ihtiyacı. İstanbul: Tesev.
Tutar, E. (2002). Suçta karanlık alan - suçta siyah sayılar. Aralık 2018, 26 tarihinde Kriminoloji: http://www.kriminoloji.com/ adresinden alındı
Türkiye Barolar Birliği İnsan Hakları Merkezi. (2011). Tutuklama raporu. http://tbbyayinlari.barobirlik.org.tr/tbbbooks/tutuklama-raporu.pdf adresinden alındı
Türkiye İstatistik Kurumu. (2019 a). Mahkemelerdeki (ceza, hukuk ve idari) hakim sayısı, mahkemelere gelen ve bir hakime düşen dava sayısı. Ankara: Türkiye İstatistik Kurum, www.tuik.gov.tr
Türkiye İstatistik Kurumu. (2019 b). 31 Aralık tarihi itibariyle hükümlü ve tutuklu sayısı, 1998-2018. Ankara: Türkiye İstatistik Kurum, www.tuik.gov.tr.

ISSN: 2667-5617
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ