Üniversite Öğrencilerinin Uzaktan Eğitim Memnuniyeti Ölçeği’nin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Bu araştırma, özellikle Covid-19 pandemisi kapsamında üniversitelerin hızlı bir şekilde uygulamaya geçirdiği kapsamlı uzaktan eğitim uygulaması hakkında öğrencilerin memnuniyetini ölçen bir ölçeği geliştirmeyi amaçlamaktadır. Ölçek eğitimde etkileşim ve iletişim teorisine dayandırılmıştır. Teoriye göre, uzaktan eğitim sürecinde iletişimin temelinde öğrenmeden keyif alınması, etkileşimin sağlanması, öğrenmeyi daha basit hale getirme, motivasyon ve öğrenilenlerin transfer edilmesi gibi faktörlerin varlığı ve bu faktörlerin birbirlerini tetiklemesiyle öğrenmenin kolaylaşacağı belirtilmektedir. Çalışmanın etik incelemesi için Süleyman Demirel Üniversitesi Etik Kurulu’na 05.03.2021 tarihinde başvuru yapılmıştır. 11.03.2021 tarihinde E-87432956-050.99-33128 sayılı karar ile etik kurul bilimsel çalışma onayı alınmıştır. Çalışma 2020-2021 Eğitim-Öğretim Yılı içerisinde Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi’nde eğitim gören 3664 öğrencinin gönüllü katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Hazırlanan sorular katılımcılara internet aracılığı ile iletilmiştir. İstatistiksel işlemler için SPSS 25.0 ve LISREL 8.80 programları kullanılmıştır. Ölçeğin geçerlik çalışmaları kapsamında uzman görüşleri alınmış, AFA ve DFA uygulaması yapılmıştır. Buna göre ölçek varyansın toplamda %63.04’ünü açıklamıştır. Maddeler tahmin edildiği gibi “etkilemiş” ve “ulaşılabilirlik” faktörleri altında eşit sayıda toplanmıştır. Ölçeğin uyum iyiliği değerleri oldukça iyi bulunmuştur. Güvenirlik çalışmaları kapsamında ise Cronbach Alfa, test yarılama ve test tekrar test uygulamaları yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre ölçek güvenilirdir. Ölçekteki maddelerin ayırt ediciliğini belirlemek amacıyla maddelerin hem kendi faktörleri ile hem de ölçeğin bütünü ile düzeltilmiş madde toplam korelasyonu ile %27’lik alt-üst grup karşılaştırmalarına yer verilmiştir. Madde analizinden elde edilen bulgular, ölçekte yer alan maddelerin tamamının ayırt edici olduğunu göstermiştir. Bu bulgulara dayanarak Üniversite Öğrencilerinin Uzaktan Eğitim Memnuniyet Ölçeği’nin (ÜÖUEMÖ) geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu ve öğrencilerin uzaktan eğitimden memnuniyetlerini ölçmek amacı ile kullanılabileceği söylenebilir.

Development of Distance Education Satisfaction Scale of University Students: Validity andReliability Study

t: This research aims to develop a scale that measures students' satisfaction regarding the comprehensive distance education application that universities have quickly implemented within the scope of the Covid-19 pandemic. The scale is based on interaction and communication theory in education. According to the theory, it is stated that in the process of distance education, the existence of factors such as enjoying learning, ensuring interaction, making learning simpler, motivation and transferring what has been learned, and these factors trigger each other, learning will be easier. An application was made to the Ethics Committee of Süleyman Demirel University on 05.03.2021 for the ethical review of the study. With the decision numbered E-87432956-050.99-33128 on 11.03.2021, ethical committee approval was obtained for the scientific study.The study was carried out with the voluntary participation of 3664 students studying at Isparta Süleyman Demirel University in the 2020-2021 Academic Year. The questions prepared were conveyed to the participants via the internet. SPSS 25.0 and LISREL 8.80 programs were used for statistical processes. Expert opinions were received within the scope of the validity studies of the scale, and EFA and CFA were applied. Accordingly, the scale explained 63.04% of the variance in total. The items "affected" as predicted and were collected in equal numbers under the "availability" factors. The goodness of fit values of the scale was found to be quite good. Within the scope of reliability studies, Cronbach Alpha, test halving, and test-retest applications were performed. According to the results obtained, the scale is reliable. To determine the distinctiveness of the items in the scale, 27% lower-upper group comparisons with item-total correlation corrected with both their factors and the whole scale were included. Findings obtained from item analysis showed that all of the items in the scale were distinctive. Based on these findings, it can be said that UOUEMÖ is a valid and reliable measurement tool and can be used to measure students' satisfaction with distance education

PDF

___

Aksu, G., Eser, M. T. & Güzeller, C. O. (2017). Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi ile yapısal eşitlik modeli uygulamaları, Detay Yayıncılık.
Aktepe, C., Baş, M. & Tolon, M. (2009). Müşteri ilişkileri yönetimi. Detay Yayıncılık.
Ansari, W. E. (2002). Student nurse satisfaction levels with their courses: Part I effects of demographic variables. Nursing Education Today, 22(2), 159–169.
https://doi.org/10.1054/nedt.2001.0682.
Baykal, Ü. & Şahin, A. (1999). Toplam kalite yönetimi ve eğitimde toplam kalite. Hemşirelik Bülteni, 45, 123-137
Baykal, Ü., Sökmen S., Korkmaz, Ş. & Akgün, E. (2002). “Öğrenci memnuniyeti ölçeği” geliştirme çalışması. Hemşirelik Dergisi, 11(49), 23-32.
Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi Yayınları. Elliott, K.M. & Shin, D. (2002) Student satisfaction: An alternative approach to assessing this important concept. Journal of Higher Education, Policy and Management, 24(2), 197 -209.
https://doi.org/10.1080/1360080022000013518 Erdoğan, M. & Uşak, M. (2005). Fen bilgisi öğretmen adayları memnuniyet ölçeğinin geliştirilmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2), 35-54.
Erdoğan, M. & Uşak, M. (2004). Factors affecting prospective science teacher satisfaction level on their department. (Abstract) Paper presented at the conference of Earli' Jure, July 2004,
İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi. Field, A. (2013). Discovering statistics using IBM SPSS statistics (4. Bs.). Sage Publication, 318 417.
Gatfield, T., Barker, M. & Graham, P. (1999). Measuring student quality variables and the implications for management practices in higher education institutions: An Australian and international student perspective. Journal of Higher Education Policy & Management, 21(2), 239 - 255. https://doi.org/10.1080/1360080990210210
Gökmen, Ö. F., Duman, İ. & Horzum, M. B. (2016). Uzaktan eğitimde kuramlar, değişimler ve yeni yönelimler. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 2(3), 29-51
Guolla, M. (1999). Assessing the teaching quality to student satisfaction relationship: Applied customer satisfaction research in the classroom. Journal Of Marketing Theory And Practice, 7(3), 87-97. https://doi.org/10.1080/10696679.1999.11501843
Kalaycı, Ş. (2008). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (3.bs.). Asil Yayın Dağıtım. Kantoğlu, B., Torkul, O. & Altunışık, R. (2013). E-öğrenmede öğrenci memnuniyetini etkileyen faktörlerin incelenmesine yönelik model önerisi. Business and Economics Research Journal, 4(2), 121-141.
Keegan, D. (1996). Foundation of Distance Education. (3. Baskı). Routledge
Kışla, T. (2016). Uzaktan eğitime yönelik tutum ölçeği geliştirme çalışması. Ege Eğitim Dergisi, 17(1), 258-271. https://doi.org/10.12984/eed.01675
Klein, J. P., Van Houwelingen, H. C., Ibrahim, J. G., & Scheike, T. H. (Eds.). (2016). Handbook of survival analysis. CRC Press. Kocadere, S.A. (2013). Çevrimiçi öğrenme ortamlarında öğrenen memnuniyeti. Ulusal Uzaktan Eğitim ve Teknolojileri Sempozyumu 1-3 Kasım 2013, Konya: Selçuk Üniversitesi.
Kümbetoğlu, B. (2012). Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma (3. Baskı), Bağlam Yayıncılık.
Lamport, M. A. (1993). Student-Faculty informal interaction and the effect on college student outcomes: A Review of the literature. Adolescence, 28(112), 971- 991.
Oğuz, A. (2002) Üniversitelerdeki öğretim elemanlarının yabancı dili geliştirme, Eğitim ve Bilim, 27(125), 17 – 26.
Özdamar, K. (1997). Paket programlar ve istatistiksel veri analizi. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Pallant, J. (2005). SPSS survival manual: A step by step guide to data analysis using SPSS for windows. Australian Copyright.
Parlak, Ö. (2007). İnternet temelli uzaktan eğitimde öğrenci doyumu ölçeği. Eğitim Bilimleri ve Uygulama Dergisi, 6(11), 53-72.
Srikanthan, G. & Dalrymple, J.F. (2002). Developing a holistic model for quality in higher education. Quality in Higher Education, 8(3), 215-224.
https://doi.org/10.1080/1353832022000031656 Student Life Studies (1999). Evidence of the quality and effectiveness of undergraduate education at the University of Missouri Colombia. http://www.missouri.edu/~wwwsls/education.html adresinden erişildi.
Soğuksu, Y. & Alıcı, D. (2016). Eşdeğer yarılar güvenirliğinin farklı homojenlik düzeylerindeki örneklem büyüklüklerinde, test uzunluğuna, yarıya bölme yöntemlerine ve güvenirlik kestirme tekniklerine göre incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 237-252.
http://dx.doi.org/10.17860/efd.64335. Sun, P. C., Tsai, R. J., Finger, G., Chen, Y. Y. & Yeh, D. (2008). What drives a successful eLearning? An empirical investigation of the critical factors influencing learner satisfaction.
Computers & Education, 50(4), 1183-1202. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2006.11.007
Şimşek, H., İslim, Ö. & Öztürk, N . (2019). Yükseköğretimde kalite arayışında bir gösterge olarak öğrenci memnuniyeti: Bir ölçek geliştirme çalışması. Trakya Eğitim Dergisi, 9(3) , 380-395. 10.24315/ tred.441397.
Tessema, M.T., Ready, K. & Yu, W. W. (2012). Factors affecting college students’ satisfaction with major curriculum: Evidence from nine years of data. International Journal of Humanities and Social Science, 2(2), 34-44.
Tütüncü, Ö. & Doğan, Ö. İ. (2003). Müşteri tatmini kapsamında öğrenci memnuniyetinin ölçülmesi ve Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü uygulaması. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(4), 130-151.
Ulusoy H., Arslan Ç., Öztürk N. & Bekar M. (2010). Hemşirelik öğrencilerinin eğitimleriyle ilgili memnuniyet düzeylerinin saptanması. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 3(2), 15-24.
Wilson, R.C., Gaff, J.G., Dienst, E.R., Wood, L. & Bavry, J.L. (1975). College professors and their impact on students. Willey.
Wilson, R.C., & Gaff, J.G. (1975). College professors and their impact on students. John Wiley & Sons.
Yıldırım, S., Yıldırım, G., Çelik, E., & Karaman, S. (2014). Uzaktan eğitim öğrencilerinin uzaktan eğitime yönelik görüşleri: Bir ölçek geliştirme çalışması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(3), 365-370