TÜRK SİNEMASINDA GELENEKSEL KAHRAMAN SİMGESEL OLARAK İMGENİN YERİNİ ALABİLDİ Mİ?

Bu çalışma Türk anlatı geleneğinde yer alan kahramanların Türk sinemasında canlandırılırken imgeden simgeye nasıl dönüştüğünü konu edinmektedir. Öncelikle kısaca kahramanın kim olduğuna, imge ile simge arasında bir ayrımlamaya, sosyal normlarda nasıl karşımıza çıktığına, kahramanın imgede ve simgede nasıl yer aldığına değinilecektir. Günümüzde simgesel değerler oldukça ön planda yer almaktadır. Kahramanın kim olduğunu ya da ne olduğunu belirleyen, alımlayıcı anlamlandırma ve zihinlerinde kahramana kazandırdıkları boyut, alımlayıcının simgesel olarak karşısına çıktığında kahramanı anlamlandırma boyutları farklılaşır. Türk kültüründe bazı imgesel olaylar, durumlar ve olgular öyle bir boyut kazanmıştır ki simgeleşmesi oldukça güçtür. Örneğin bir dinleyicinin ya da okuyucunun sözlü gelenekte duyduğu ya da yazılı bir metinde okuduğu kahraman, kişinin kendi dimağında nasıl kurgulanmışsa öyledir. Kişinin ya da toplumun zihnindeki bu kahraman imgesini simgeleştirmek toplumsal bellek boyutuyla düşündüğümüzde oldukça güç ve karmaşıktır. İmgede kültürel objeleri aktarmak ile simgede kültürel objeleri aktarmak çok farklıdır. Eğer imge başarılı bir şekilde simgeleştirilmezse kahraman etkisizleşebilir. Türk sinemasında Keloğlan gibi tiplemelere bu açıdan bakılacaktır. Bu görsel metinlerde simgesel kahramanın önceki imgesel şekline ulaşabiliyor muyuz, önceki ile şimdiki arasındaki farklar nelerdir? Türk sinemasında simge, imgenin yerini alabilmiş mi? Bu sorular değerlendirilecek, ayrıca örnek olarak Türk sineması ve Amerikan sinemasının imgesel ve simgesel açıdan bir karşılaştırması yapılacaktır

IN TURKISH CINEMA, COULD HEROES OF TRADITIONAL NARRATIVE FORM RETURN TO SYMBOL FROM THE IMAGE?

In this study, the heroes of the narrative tradition in Turkey is the subject of how to return the icon image that enacted in Turkish cinema. First, briefly who the hero, an icon image from quoting requirement, how we come across in social norms, how the image of the hero and icon that will be addressed is located. Today symbolic values are typically located in the foreground. The imaginary hero of the people in terms of determining who is the hero and the meaning they give to the heroes different dimensions. Meaning the hero as symbolic of receptive forms are different. Turkish culture in some imaginary events, situations and facts it has gained a dimensions that is quite difficult to be symbolized. For example, a listener or the reader hear the oral tradition of the hero or read a written text, it is how it is constructed in one's own mind. When we consider the social memory dimensions to symbolize the heroic image in the minds of people it is difficult and complex. Symbolic cultural objects with imaginary cultural objects are different from each other to transfer. If the image is not transformed into symbol successfully, the hero can be disabled. Types as Keloğlan in Turkish cinema to be seen in this light. In this text, we can get the form of the imaginary hero, what are the differences between the current and previous? Turkish cinema icon, is able to replace the image? These questions will be considered, as well as examples of Turkish cinema and a comparison will be made in terms of imaginary and symbolic of the American cinema

___

  • Adler, A. (1996). Yaşama Sanatı. (K. Şipal, Çev.) İstanbul: Say Dağıtım. ------------- . (2002). İnsanı Tanıma Sanatı. (K. Şipal, Çev.) İstanbul: Say Dağıtım. Aktulum, K. (2014, Bahar). Folklorik İmgelem: Bir Toplumsal İmgeler Rezervuarı Olarak
  • İmgelemin Epistemolojik Temellerine Giriş. Millî Folklor, 101, 277-290. Alptekin, A. B. (2002). Taşeli Masalları. Ankara: Akçağ Yayınları. Baurillard, J. (2011). Simülakrlar ve Simülasyon, (O. Adanır, Çev. ) Ankara: Doğu Batı Yayınları.
  • Bock, K. P. İnsan Davranışının Kültürel Temelleri. (N. S. Altunkek, Çev.) Ankara: İmge Kitabevi.
  • Böke, K. (2009). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. İstanbul: Alfa Yayınları. Büyükyıldız, H. Z. (2009) Türk Halk Müziği (Ulusal Türk Müziği). İstanbul: Papatya Yayıncılık.
  • Campbell, J. (2000). Kahramanın Sonsuz Yolculuğu. İstanbul: Kabalcı Yayınevi. Connerton, P. (2014). Kültürel Bellek. (N. Kayalı Orta, Çev.) yay.haz. M.Öcal Oğuz vd.,
  • Halkbiliminde Kuramlar ve Yaklaşımlar 4. Ankara: Geleneksel Yayıncılık.
  • Doğan, İ. (2000). Sosyolojik Kavramlar ve Sorunlar. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • Eliade, M. (1992). İmgeler Simgeler. (M. A. Kılıçbay, Çev.) Ankara: Gece Yayınları, 1992.
  • Erdemir Göze, F. (2013, Yaz). Kahramanın Yolculuğu: Beyazperdede Çocukların Kahraman Olma Macerası. Türkish Studies, 1793-1804.
  • Güney, E. C. (1992). Masallar. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • Oğuz, M. Ö. vd. (2006). Halkbilimde Kuramlar ve Yaklaşımlar I. Ankara: Geleneksel Yayınları.
  • Ölçer Özünel, E. (2014, Kış). Kendine Dönüşen Kahraman: Oğuz Kağan Destanı’nda İktidar ve Kut. Millî Folklor, 104, 5-19.
  • Ong, W. (2007). Sözlü ve Yazılı Kültür. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Tezel, N. (1992). Türk Masalları 2. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • Wikipedia. (2014, 22 Aralık). Süper Kahramanlar. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2015, https://tr.wikipedia.org/wiki/Süper_Kahramanlar