TÜRK BELEDİYECİLİĞİNİN YÖNETSEL SİSTEMİ ÜZERİNE BİR TARTIŞMA
Bu çalışma, Türk Belediyecilik Sistemi'nde uygulanan yönetsel modeli; başkanlık, parlamenter ve yarı başkanlık sistemleri ekseninde irdelemeyi amaçlamaktadır. Bu konuda yapılan tartışmalarda yönetimde istikrarı önemseyen siyasetçi ve aydınlar Türkiye'de parlamenter sistemin uzun yıllar ortaya çıkarttığı yönetsel krizleri göz önünde bulundurarak ağırlıklı olarak yürütmenin güçlü olduğu başkanlık ya da yarı başkanlık sistemlerini savunurken, temsilde adalet vurgusunu önemseyen ve eşitlikçi bir demokratik tasarım arzulayan aydın veya siyasetçilerin ise koalisyonlar üzerinden temsilde adaleti daha fazla ön plana çıkartma ihtimali bulunan parlamenter sistemden yana tavır koydukları gözlenmektedir. Özellikle 2007 yılında yapılan referandum ile Cumhurbaşkanı'nın halk tarafından seçilmesinin önünü açan uygulanmakta olan parlamenter sistemin daha büyük krizleri üretebilme potansiyelinin olduğu bir ortamda; başkanlık sistemini savunan kimi aydın ve siyasetçiler, kendi söylevlerine meşruiyet oluşturmak ve savundukları sistemin ne olduğunu daha pratik şekilde anlatabilmek için Türk Belediyecilik Sistemi'nde uygulanan modelin başkanlık sistemi olduğunu vurgulamaktadır. Fakat başkanlık sisteminin aslı ve tali özellikleri esaslı bir şekilde irdelendiğinde Türk Belediyecilik Sistemi'nde uygulanan yönetsel modelin başkanlık sistemi ile çok da benzeşmediği söylenebilir. Bu çalışmada; arşiv araştırması, içerik analizi, alan araştırması ve gözlem yöntemleri ile elde edilen veriler esaslı şekilde irdelendiğinde Türk Belediyecilik Sistemi'nde uygulanan modelin parlamenter sistemin daha ağır bastığı ve fakat başkanlık sisteminin de özelliklerini taşıyan karma bir model olduğu sonucuna varılmıştır
A DISCUSSION ON THE ADMINISTRATIVE MODEL IN THE TURKISH MUNICIPAL SYSTEM
This study aims to analyze the administrative model applied in the Turkish Municipal System; on the axis of presidential, parliamentary and semi-presidential system. In Turkey, while intensive discussions have been continuing for a long time for the central government on the axis of presidential, parliamentary and semi-presidential system, especially some intellectuals and politicians advocating the presidential system to create legitimacy to their discourse and to defend what they describe on a more practical way, emphasizing the model of the Turkish Municipal System is the presidential system. Especially in 2007, with a referendum held after the adoption of regulations that paved the way for the election of the President by the people currently being implemented in Turkey's parliamentary system in an environment where there is potential to produce greater crisis however, when the original and secondary properties of the presidential system is properly investigated, the administrative model of Turkish Municipality does not resemble with the presidential system so much. In this study, with the data obtained from archival research, content analysis, field research and observation methods, it is supposed that parliamentary system is more dominant in the applied model of the Turkish Municipality System but it is a mixed model that has the features of the presidential system
___
- Arslan, R. (2009), “Parlamenter Yönetim Sisteminde Gölge Kabineli Muhalefet”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 11, Sayı: 2, s.: 1-16.
- Belediye Kanunu, Kanun No: 5393, Kabul Tarihi, 03.07.2005, Resmi Gazete, Sayı: 25874, Tarih: 13.07.2005.
- Beriş, H.E. (2015), “Osmanlı İmparatorluğu’nda Siyasal Düşüncenin Temel Unsurları”, Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume: 10, No: 6, p. 341-356, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8247, ISSN: 1308-2140.
- Büyükşehir Belediye Kanunu, Kanun No: 5216, Kabul Tarihi: 10.07.2004, Resmi Gazete, Sayı: 25531, Yayımlandığı Tarih: 23.07.2004.
- Canas, V. (2004), “The-Semi Presidential System”, Max-Planck-Institut für ausländisches öffentliches Recht und Völkerrecht, No: 64, p: 95-124.
- Çiftçi, A. ve Yılmaz. N. (2013), “Ibn Haldun’un Siyaset Teorisi ve Sisyasal Sistem Sınıflandırması”, Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume: 8/7 Summer: 2013, p. 83-93.
- Çukurçayır, M. A. (2013), Kuram Kurum ve Yeni Yaklaşımlar, Çizgi Kitabevi Yayınları, Konya.
- Demir, F. (2013), “Yarı Başkanlık Hükümet Sistemi ve Türkiye”, Journal of Yaşar Univesity, Cilt: 8, Sayı: Özel, s. 831-876.
- Erdoğan, M. (2003), Türkiye’de Anayasalar ve Siyaset, Liberte Yayınları, 4. Baskı, Ankara.
- Eryılmaz, B. (2014), Kamu Yönetimi Düşünceler Yapılar Fonksiyonlar Politikalar, 7. Baskı, Umuttepe, Kocaeli.
- Fernandes, J. M. ve Magalhaes, P. C. (2015), “Government Survival İn Semi-Peresidential Regimes”, European Journal Political Research, No: 59, p. 61.80.
- Ganghof, S. (2015), “Is the Constitution of Equality Parliamentary, Presidential or Hybrid?”, Political Studies, Vol: 63, p., 814-829.
- Gözler, K. (2008), Anayasa Hukukuna Giriş, Ekin Basın Yayın Dağıtım, Onüçüncü Baskı, Bursa.
- Hirschl, R. (2013), “From comparative constitutional Law to comparative constitutional Studies: Editorial”, 11. International Journal of Constitutional Law 1, 2. See also Sujit Choudhry (ed), The Migration of Constitutional Ideas Cambridge University Press, 2006’dan aktaran: NAVOT, S. (2014), “The Invisible Problem of Language in Comparative Constitutional Law”, King’s Law Journal, No: 25, p.: 301-312.
- Keleş, R. (2012), Yerinden Yönetim ve Siyaset, 8. Basım, Cem Yayınevi, İstanbul.
- Linz, J. J. (1985), Democracy: Presidential or Parliamentary Does it Make a Difference, Paper Prepared for the Project, Latin American Program of The Woodrow Wilsan International Center For Scholars, and the Worlc Peace Foundation.
- Mahalli İdareler İle Mahalle Muhtarlıkları Ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun, Kanun No: 2972, Kabul Tarihi: 18.01.1984, Resmi Gazete, Sayı: 18285, Tarih: 18.01.1984.
- Parlak, B. ve Sobacı, Z. (2010), Kuram ve Uygulamada Kamu Yönetimi Ulusal ve Küresel Perspektifler, 3. Baskı, Alfa Aktüel Yayınları, Bursa.
- Patrono, M. ve Frosini, J. O. (2015), “Two Grand Old Ladies Face to Face: The United Kingdom ande The United States of America Cosntitutions Compared”, VUWLR, No: 46, p, 989- 1010.
- Sartori, G. (1994), Comparative Constitutional Engineering, New York University Press, Aktaran: Erdoğan, M. (2005), Anayasal Demokrasi, Siyasal Kitabevi, 7. Baskı, Ankara.
- Seta (2015), Türkiye İçin Başkanlık Sistemi Demokratikleşme, İstikrar, Kurumsallaşma, Yazan: ASLAN, A., Sayı: 122, İstanbul.
- TBMM Araştırma Merkezi (2015), Karşılaştırmalı Hükümet Sistemleri Parlamenter Sistem Almanya, Güney Afrika, Hindistan, İtalya, İngiltere, Japonya Örnekleri, TBMM Araştırma Merkezi Yayınları, Yayın No: 8, Ankara.
- Türe, İ. (2006), “Anayasa Mahkemesi ve Parlamenter Demokrasi”, Akademik Araştırmalar Dergisi, Sayı: 28, s. 87-102.
- Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, Kabul Tarihi: 18.10.1982, Resmi Gazete, Sayı: 17862 Mükerrer, Tarih: 09.11.1982.
- Yazıcı, S. (2002), Başkanlık ve Yarı-Başkanlık Sistemleri, Türkiye İçin Bir Değerlendirme. Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul (Aktaran), KAHRAMAN, M. (2012), “Hükümet Sistemi Tartışmaları Bağlamında Başkanlık Ya da Yarı-Başkanlık Sisteminin Türkiye’de Uygulanabilirliği, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 18, s. 431-457.