TOPLUMDA ÇEVRE BİLİNCİNİN YAYGINLAŞTIRILMASINDA SİVİL TOPLUM KURULUŞLARININ ROLÜ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Yeryüzünün geleceğini tehdit eden küresel çevre sorunlarının arkasında, insanların doğayı hiç bitmeyecek bir kaynak olarak görmesinin büyük etkileri bulunmaktadır. Tarih içinde insanların doğaya uyguladıkları baskının, özellikle Sanayi Devrimi ile birlikte daha da hız kazandığı ve yapılan bilinçsizce davranışlar neticesinde artık doğanın taşıma kapasitesinin tükenme noktasına geldiği söylenebilir. Sınırsız olduğu düşünülen doğal kaynakların acımasızca yok edilmesi, doğa ve insan arasındaki dengeyi bozarak pek çok olumsuz durumu da beraberinde getirmektedir. Çölleşen ormanlar, kirlenen doğa ve yok olan türler insanların daha fazla kazanç uğruna doğaya vermiş olduğu zararların birer sonuçları olarak sıralanabilir. Bu sonuçları sürekli artan dünya nüfusu da olumsuz yönde etkilemektedir. Günümüzde çok önemli bir başka çevre sorunu olarak küresel ısınma ile birlikte ortaya çıkan iklim değişikliği, tüm canlıların geleceğini ciddi anlamda tehdit etmekte ve insan kaynaklı etkenlere bağlı olarak daha fazla hız kazanmaktadır. Doğanın bir sömürü aracı olarak kullanılması belki ulusların zenginlik seviyelerini artırmış olabilir, ancak insan da diğer türler gibi bir canlı türü olduğunu ve yaşamak için temiz hava, su ve çevreye muhtaç olduğunu unutmamalıdır. İnsanın doğaya yaptığı her bilinçsize davranış, aslında katlanarak yine kendisine dönmektedir. O halde gelecek nesillere daha sağlıklı bir dünya bırakabilmek adına toplumda gerekmektedir. Bu noktada sivil toplum kuruluşlarına (STK) büyük görev ve sorumluluklar düşmektedir. Toplumun çevre ile bütünleşmesi ve daha güvenilir yarınlara ulaşılabilmesinde STK'ların öneminin vurgulanacağı bu çalışma kapsamında, Türkiye'de çevre bilincinin yaygınlaştırılması konusunda STK'ların yaptığı faaliyetler ele alınacaktır

THE ROLE OF NON-GOVERNMENTAL ORGANIZATIONS IN INCREASING ENVIRONMENTAL AWARENESS OF SOCIETY: THE CASE OF TURKEY

Today, people’s view on the nature as a never-ending source is the real reoson of the global environmental problems threatening the future of the earth. The pressure of the people to the nature in history gained more momentum especially with the Industrial Revolution and now as a result of the unconscious behaviors carrying capacity of the nature has come to the point of exhaustion. Desertification, polluted nature, vanishing species can be ordered as a result of the damages by people to the nature for the sake of more earning. Brutally destruction of natural resources considered to be unlimited has destroyed the balance between man and nature and brought many negative situations. Constatntly increasing world population adversely affects these results. Today, another very important environmental problem that comes with global warming is climate change and it seriously threatens the future of all living things, develops faster due to the anthropogenic factors. Using of the nature as a tool of exploitation may have increased levels of wealth of nations, but such as the other species human is a living creature too and needs clean air, water, environment for living. In fact, every unconscious behavior to the nature will return to human again. So, the ways of raising environmental awareness in the community and leaving a more healthy planet for the future generations should be sought. At this point, non-governmental organizations (NGOs) have played major role. In this study, the importance of NGOs for the community-environment integration and safer tomorrows will be emphasized and the environmental activities of NGOs in Turkey will be discussed

___

  • BAEHR, Peter, Non-governmental Human Rights Organizations in International Relation, New York, USA: Palgrave Macmillan, 2009.
  • BAŞFIRINCI, Çiğdem Şahin, Sivil Toplum Kuruluşlarının İletişim Çabalarında Bir Medya Olarak İnternet, http://www.siviltoplumakademisi.org.tr. adresinden 09. 09. 2013 tarihinde alınmıştır, 2009.
  • CİCİOĞLU, Filiz, Sivil Toplum Dış Politika İlişkisi Bağlamında Türkiye´nin AB Politikasına Sivil Toplum Kuruluşlarının Yaklaşımı, Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya, 2011.
  • ÇEKÜD-Çevre Kuruluşları Dayanışma Derneği Web Sayfası, http://www.cekud.org.tr/default. asp adresinden 27. 09. 2013 tarihinde alınmıştır.
  • ÇEKÜL-Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı Web Sayfası, ÇEKÜL’ün Eğitim Anlayışı, http://www.cekulvakfi.org.tr. adresinden 27. 09. 2013 tarihinde alınmıştır.
  • ÇEVKO-Çevre Koruma ve Ambalaj Atıkları Değerlendirme Vakfı Web Sayfası, Tanıtım Bilgilendirme ve Eğitim, http://www.cevko.org.tr/ cevko/Ic-Sayfa/Yerel-Yonetimler/BilgilendirmeCalismalari.aspx. adresinden 29. 09. 2013 tarihinde alınmıştır.
  • ÇEVKOR-Çevre Koruma ve Araştırma Vakfı Web Sayfası, http://www.cevkor.org.tr/ index.php?s=content&id=7. adresinden 01. 10. 2013 tarihinde alınmıştır.
  • ÇULHAOĞLU Metin, MAGA, İlker ve OKUYAN, Kemal, Sivil Toplum: Devletin Büyümesi, İstanbul: YGS Yayınları, 2001.
  • Deniz Temiz Derneği Web Sayfası, Eğitimlerimiz, http://www.turmepa.org.tr/ kategori. aspx?cid=282. adresinden 29. 09. 2013 tarihinde alınmıştır.
  • FEE-Foundation For Environmental Education Web Sayfası, http://www.feeinternational.org/en. adresinden 22. 09. 2013 tarihinde alınmıştır.
  • FERRINGTON, John, BEBBINGTON, Anthony, WELLARD, Kate ve LEWIS, David, Reluctant Partners? Non governmental Organizations, the State and Sustainable Agricultural Development, USA: Routledge, 2011.
  • GRAY, R.ob, BEBBINGTON, Jan, and COLLISON, David, NGOs, Civil Society and Accountability: Making the People Accountable to Capital. Accounting, Auditing & Accountability Journal, 19(3), 319-348, 2006.
  • GÜNGÖR, Erol, Uluslararası Mavi Bayrak Projesi Ülkemizde 11 Yaşında, http://www.mfa.gov.tr/uluslararasi-mavi-bayrak-projesi-ulkemizde- 11- yasinda.tr.mfa. adresinden 24. 09. 2013 tarihinde alınmıştır, 2006.
  • HUSSEIN, Azize Tunç ve CANKÜL, Duran, Üniversite Öğrencilerinin Yeşil Pazarlama Faaliyetleri Kapsamında Çevreye İlişkin Davranışlarını Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma, Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 50-67, 2010.
  • KADİRBEYOĞLU, Zeynep, Türkiye’de Çevre Sivil Toplum Kuruluşları. Osmanlı Bankası Arşiv ve Araştırma Merkezi, http://www.obarsiv.com/e_voyvoda_0910.html. adresinden 20.11.2013 tarihinde alınmıştır, 2010.
  • KARA, Ömer, Dernekler ve Yerel Yönetimler Arasındaki İlişkiler, İdarecinin Sesi, Kasım Aralık, 54-57, 2011.
  • KEYMAN, Fuat, Türkiye ve Avrupa’da Sivil Toplum, Sivil Toplum ve Demokrasi Konferans Yazıları, No.3, 2004.
  • KUÇURADI, Ioanna, Sivil Toplum ve Sivil Toplum Kuruluşları, Üç Sempozyum: Sivil Toplum Kuruluşları, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları, 1998.
  • MARANGOZ, Mehmet, Kar Amacı Gütmeyen Kuruluşlarda Sosyal Pazarlama ve Çevre Gönüllü Kuruluşlara Yönelik Bir Araştırma, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (1), 275-297, 2007.
  • MARANGOZ, Mehmet, Toplumsal Barışın Sağlanmasında STK’ların Rolü, Dernekler Dergisi, Sayı: 7, 42-50, 2009.
  • OKTAY, Ercan ve PEKKÜÇÜKŞEN, Şerife,Yerel Yönetimlerin Demokratikleşmesinin Bir Aracı Olarak Sivil Toplum Kuruluşları -Türkiye İçin Kısa Bir Değerlendirme, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İİBF Dergisi, Yıl: 11, Sayı: 16, 172-186, 2009.
  • SALTIK, Ahmet, Çağdaş, Toplumlarda Gönüllü Kuruluşlarının Sosyo-ekonomik Temelleri, Gönüllü Kuruluşlar Konferansı içinde (s. 21-40), Ankara: Türkiye Çevre Vakfı Yayını, 1995.
  • TÇV-Türkiye Çevre Vakfı Web Sayfası, http://www.cevre.org.tr/. adresinden 30. 09. 2013 tarihinde alınmıştır.
  • TEMA-Türkiye Erozyonla Mücadele Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı Web Sayfası, http://tema.org.tr/Sayfalar/Calismalarimiz/ EgitimIsbirlikleri.html. adresinden26. 09. 2013 tarihinde alınmıştır.
  • TÜKÇEV-Tüketici ve Çevre Eğitim Vakfı Web Sayfası, http://www.tukcev.org.tr/. Adresinden 10. 10. 2013 tarihinde alınmıştır.
  • TÜRÇEV-Türkiye Çevre Eğitim Vakfı E Bülteni, Üç Aylık TÜRÇEV E Bülteni, 30 Haziran, http://www.xn--trev1oa8j.org.tr/turcevCMS_V2/files/files/Haziran%202012%20Uc% 20Aylik% 20TURCEV%20E-Bulteni.pdf. adresinden 22. 09. 2013 tarihinde alınmıştır, 2012.
  • TÜRÇEV-Türkiye Çevre Eğitim Vakfı Web Sayfası, Uluslararası Çevre Eğitim Vakfı. http://www.turcev.org.tr/content.php?conID=74. adresinden 22. 09. 2013 tarihinde alınmıştır, 2008.
  • WWF-Türkiye Web Sayfası, http://www.wwf.org.tr. adresinden 04. 03. 2013 tarihinde alınmıştır.
  • WILLETS, Peter, What is a Non-Governmental Organization?, http://www.staff.city.ac.uk/p.willetts/ CS-NTWKS/NGO-ART.HTM. adresinden 21.10.2013 tarihinde alınmıştır, 2006.
  • YAÇED-Yeşil Adımlar Çevre Eğitim Derneği Web Sayfası, http://www.yesiladimlar.org/. adresinden 02. 02. 2013 tarihinde alınmıştır.