Şeyhülislam Yahya Divanında “Aşk”ın anlam çerçevesi

Aşk, yüzyıllar boyunca Divan edebiyatının en önemli konusu olmuş ve yüz binlerce gazelde aşktan söz edilmiştir. Çalışmamızda Şeyhülislam Yahya Divanı’nda aşk kelimesinin kazandığı anlam çerçevesi incelenmiş; aşkla ilgili benzetmeler, telmihler, mecaz-ı mürseller, tenasüpler, hüsn-i taliler, bağdaştırmalar ele alınmış; Yahya Efendi’nin aşk kavramı üzerindeki düşünceleri Divan’ındaki beyitlerinden örneklerle açıklanmıştır. Şeyhülislam Yahya Efendi’nin gazellerindeki aşk anlayışı ile diğer şairlerin aşk anlayışlarının mukayesesine imkân oluşacağını umuyoruz.

Meaning Framework of Love in Sheikhulislam Yahya's Divan

Love has become the most important matter of Divan Literature through years and it has been mentioned in many Gazels. In this study, we examined similes of love in Şeyhülislam Yahya’s Divan who is one of the most important representatives in Classical Turkish Poetry. Yahya Efendi’s thoughts on the Notion of Love have been explained with the examples from poets in the Divan. We think about that understanding of Love in Yahya Efendi’s Gazels enable us to compare other poets’ understanding of Love.

___

  • AKSAN, Doğan (2009). Her Yönüyle Dil- Ana Çizgileriyle Dilbilim, TDK Yayınları: Ankara.
  • AKSAN, Doğan (2006). Şiir Dili ve Türk Şiir Dili, Engin Yayıncılık: Ankara.
  • ARI, Ahmet (2003). Şeyh Galib Divanı‟nda Aşk, Fakülte Kitabevi: Isparta.
  • AYVAZOĞLU, Beşir (1996). Aşk Estetiği, Ötüken Yay.: İstanbul.
  • BAYRAM, Yavuz (2001). Çiçeklerle Diğer Bitkilerin Divan Şiirine Yansıma Biçimleri ve Anlam Çerçeveleri, OMÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Samsun.
  • BİLKAN, Ali Fuat ve ÇETİNDAĞ Yusuf (2006). Şeyhülislam Şairler, Hece Yay. :İstanbul.
  • ÇAVUŞOĞLU, Mehmet (2001). Necati Bey Divanı‟nın Tahlili, Kitabevi Yay.:İstanbul.
  • ERTEM, Rekin (1995). Yahyâ Divanı, Akçağ Yay.: Ankara.
  • KAHRAMAN DİKMEN, Melek (2004). Klasik Türk Şiirinde Dinî Tasavvufî ve Dindışı (Profane) Şiir Tasnifi ve Şeyhülislam Yahya Örneği, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İslam Tarihi ve Sanatları Anabilim Dalı, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Isparta.
  • KAVRUK, Hasan (2001). Şeyhülislam Yahya Divanı, Mili Eğitim Bakanlığı Yay.: Ankara.
  • KURNAZ, Cemâl (1996). Hayâlî Bey Divânı‟nın Tahlîli, Mili Eğitim Bakanlığı Yay.: Ġstanbul.
  • PALA, İskender (1999). Âh Mine‟l-Aşk, Ötüken Yay.: İstanbul.
  • PALA, İskender (2009). Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Kapı Yay.: İstanbul.
  • SARAÇ, M. Yekta, (1995). Klasik Edebiyat Bilgisi Belâgât, İstanbul.
  • SEFERCİOĞLU, Nejat (2001). Nev‟î Divanı‟nın Tahlîli, Akçağ Yay.: Ankara.
  • TARLAN, Ali Nihat (2004). Şeyhî Divanını Tetkik, Akçağ Yay.: Ankara.
  • TARLAN, Ali Nihat, (2001). Fuzûlî Divanı Şerhi, Akçağ Yay: Ankara.
  • TOLASA, Harun (2001). Ahmed Paşa‟nın Şiir Dünyası, Akçağ Yay: Ankara.