Serbest şiirin tarihine girişte unutulan bir isim: Nurettin Ferruh ve şiir sanatı

Edebiyattaki değişimin algılanması, toplumsal değişimin doğru algılanmasıyla mümkündür. Türk edebiyatının ilk sözlü ve yazılı ürünlerinden bugüne uzanan çizgide, edebi hayat toplumsal hayatın bir aynası olmuştur. Her dönem, aynı zamanda bir arayışın da habercisidir. Arayışlar zinciri, edebi dönemleri ortaya çıkarmıştır. Türk edebiyatı, Tanzimat’ın ilanıyla gelişme ve yeni oluşumların yoğun olarak yaşandığı bir döneme girmiştir. Değişimin hızlandığı ve arayışın yönünün Batılı anlayış lehine netlik kazandığı Servet-i Fünûn dönemini işaret eden örnekler Servet-i Fünûn döneminden daha öncesine aittir. Nurettin Ferruh adlı şair bu dönemin kayıp isimlerindendir. Nurettin Ferruh edebiyatın ve edebiyatçının yönünü batıya dönmesinin, devrim niteliğindeki yeniliklerin habercisidir. Batılı edebiyat yolunda değişimi yazdığı eserlerle Servet-i Fünûn döneminden önce tescilleyen sanatçılardan biridir. Nurettin Ferruh’un 1311'de İstanbul’da yayınlanan Şafak Sadâları adlı eseri şekle ait teklifleri ve bu tekliflerin uygulandığı şiirler olması açısından dikkate değer bir eserdir. Nurettin Ferruh'un Şafak Sadâları adlı kitabın önsözünde öne sürdüğü orijinal fikirler vezin ve kafiyeye dair olanlardır. Dönemin dev sanatkarları şiirde vezin ve kafiyenin niteliği üzerine tartışmalar yaparken Nurettin Ferruh vezin ve kafiyeyi reddederek şiirde şekil açısından devrim yaratacak sözler sarfeder. Bu görüşleri ile edebiyatımızda 1940'tan sonra Garip beyannamesi ile belgeleşen, vezin ve kafiyeyi önemsemeyen anlayışa yaklaşır ve serbest şiirin girişinde zikredilmesi gereken isimlerden olur. Bu yönüyle Nurettin Ferruh’un edebiyat tarihlerindeki hakettiği yeri alması gerektiği düşünülerek edebiyat dünyasının dikkatine sunulmak üzere bu makale oluşturuldu.

At The Beginning of free poems a name long forgotten: Nurettin Ferruh And Poetry

The change in literary detection, accurate perceptions of social change is possible. Turkish literature since the first line extending from the oral and the written product, the literary life was a mirror of social life. Each semester, as well as the herald of a quest. Continuous quest, literary periods revealed. Turkish literature, with the declaration of the Tanzimat and the development of new process has entered an era of intensely experiencing. The direction of change accelerates and the quest for clarity in favor of the Western concept of the Servet-i Fünûn period in the sample indicates, belong to this period than before. Nurettin Ferruh poet named this period the names are lost. Nurettin Ferruh literature and writers of the rotation direction to the west, is the precursor of revolutionary innovations. Changes in the way of Western literature, in his book “Servet-i Fünûn” is one of the artists from the period before the initiator. Nurettin Ferruh published in Istanbul in 1311's Şafak Sadâları for his work with the shape of the proposal and this proposal is implemented in terms of the poem is a remarkable work. Nurettin Ferruh's Şafak Sadâları preface of the book suggests that the original ideas about rhythm and rhyme ones. Artists of the period of the giant, meter and rhyme in poetry while discussions on the nature, Nurettin Ferruh meter and rhyme in poetry by rejecting the saying is as revolutionary in terms. With these views in our literature after 1940 Garip return getting the document, meter and rhyme in poetry and free approach to understanding the importance of not talking at the entrance of the names would be. Nurettin Ferruh in the literature on this aspect should take rightful place in mind, this paper to be presented to the attention of the literary world was created.

___

  • AKYÜZ, Kenan, Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri 1860-1923, İnkılap Kitabevi, 1990.
  • DEVELLİOĞLU, Ferit, Osmanlıca Türkçe Ansiklopedik Lügat, Aydın Kitabevi, Ankara, 1990.
  • ERCİLASUN, Bilge, Servet-i Fünûnda Edebî Tenkit, M.E.B. Yayınları, İstanbul,1994.
  • ERCİLASUN, Bilge, İkinci Meşrutiyet Devrinde Tenkit, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara 1995
  • IŞIN, Ekrem., 19. Yüzyıl Osmanlı Dergiciliği ve Servet-i Fünûn, Tarih ve Toplum, Haziran 1984, S.6.
  • KAPLAN, Mehmet, Tevfik Fikret, Dergah Yayınları, İstanbul,1987
  • Nurettin Ferruh, Şafak Sadâları, Şirket-i Mürettebiye Matbaası, İstanbul. 1311/1895.
  • Nurettin Ferruh, “Sitem”, Mektep, C.4, S.30, 2 Mayıs 1312.
  • Nurettin Ferruh, “Şiirde Şekiller ve Kâfiyeler”, Mektep, C.4, S.30, 11 Nisan 1312.
  • “Orhan Veli Bütün Şiirleri”, Adam Yayınları, 1997.
  • Tevfik Fikret, Rubâb-ı Şikeste, (1315) 1900, 2.Baskı, İstanbul, Alem Matbaası.
  • Prof. Ali Canip Yöntem’in Yeni Türk Edebiyatı Üzerine Makaleleri, (Hazırlayan, Doç. Dr. Ahmet Sevgi, Yard. Doç. Dr. Mustafa Özcan), Sözler Basın Yayın Dağıtım, Konya, 1995.
  • YETIŞ, Kazım, Talim-i Edebiyat’ın Retorik ve Edebiyat Nazariyatı Sahasında Getirdiği Yenilikler, Atatürk Kültür Merkezi Yayını, Ankara,1996.