SEBK-İ HİNDÎ TESİRİNDE İKİ ŞAİR: ŞEYH GÂLİB VE SÂFÎ

Divan Şiiri tarihi içinde Sebk-i Hindî üslûbuna dâhil olan yedi şair dışında bu akımın türlü özelliklerinden etkilenen şairler olmuştur. Bazı şairleri Sebk-i Hindî'nin temsilcisi ilan etmek için bu akımın birkaç özelliğini göstermesi tabii ki yeterli değildir. Ancak XVIII. yüzyıl sonunda yaşamış olan Sâfî'nin şiirleri ele alındığında fazlası ile bu akımın etkisinde kaldığı görülmektedir. Sâfî, XVIII. yüzyılın son yarısında ve XIX. yüzyılın ilk yıllarında yaşamıştır. Hakkında kaynaklarda bilgi bulunmayan Sâfî'nin Divan'ı incelendiğinde üç önemli niteliği ortaya çıkmaktadır. Bunlardan ilk ikisi Bektâşîlik ve İşrâkîlik'e mensup oluşu; üçüncü niteliği ise Sebk-i Hindî tesirinde bir şair görüntüsü vermesidir. Daha önce şairin hayatı yanında İşrâkî ve Bektâşî oluşuna dair yayımlanan makaleye ek olarak bu makalede, onun Sebk-i Hindî'ye yaklaşan şiir görüşleri ve bu akımın özelliklerinin Sâfî'nin şiirinde olup olmadığı tespit edilmeye çalışılacaktır. Ayrıca her maddede Şeyh Gâlib'in fikir ve Sebk-i Hindî özellikleri de beyitlerle örneklendirilecek, böylece her iki şair arasında bir karşılaştırma yapılmaya çalışılacaktır. Makalede amaç Şeyh Gâlib'in şiir anlayışını ortaya koymak değildir. Zaten bu konuda yapılmış çalışmalar mevcuttur. Makale Sebk-i Hindî'nin Bazı Özellikleri Hakkında Şeyh Gâlib ve Sâfî'nin Görüşleri ile Şeyh Gâlib ve Sâfî'de Sebk-i Hindî Tesiri ile Görülen Dil, Anlam ve İçerik Özellikleri olmak üzere iki ana bölümden oluşmaktadır.

THE ATTITUDE OF THE TWO POETS SEBK-I HIND: SHEIKH GALIB AND SAFI

Sebk-i Hindi in the history of the Divan poetry, including the style of the outside of the seven poets of this movement has been affected by the kinds of features. Representative of some of the poets to declare Sebk-i Hindi in his poets of course, is not enough to show a few characteristics of this movement. However XVIII. more Safi's, who lived at the end of the century, this movement was influenced poems are taken. Safi, XVIII. the last half of the XIX century experienced in the early years of the century. Safi's sources, no information was available about the nature of the three major emerging Divan examined. The first two of them being members of the Bektashi and Ishraki the third Sebk-i Hindi under the influence of the nature of the image is that of a poet. Illuminationist next to the poet's life and the Bektashi on whether earlier on in this article published in the article in addition to his upcoming Sebk-i Hindi in his poets poetry Safi's opinions and characteristics of this movement will be examined whether it is poetry. In addition, each article features Sheikh Galib ideas and Sebk-i Hindi couplets of example, we made a comparison between the two poets studied. Sheikh Galip purpose of this article is to demonstrate the understanding of poetry. There are studies that have already been made in this regard. Article Safi's feedback Sebk-i Hindi in his poets, and the winner of the Sheikh Galib about some features of the winner and the Safi's Sebki Hindi showing the influence of language which meaning and content properties consist of two main parts.

PDF

___

BABACAN, İsrafil (2010a), "Necati"nin Gazellerinde Kullanılan Kimi Somutlayıcı Anlatım Yolları, Turkish Studies, Volume, 5/3, Summer, s. 843-854.

BABACAN, İsrafil (2010b), "Sebk-i Hindî Şiirinde Teşbîh ve İstiâre Tercihindeki Farklılıklar", Turkish Studies, Volume 5/1, Winter, s. 756-773.

BABACAN, İsrafil (2008), Klasik Türk Şiiri"nde Sebk-i Hindî (Hint Üslûbu),Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.,

BABACAN, İsrafil (2012), Klâsik Türk Şiirinin Son Baharı Sebk-i Hindî (Hint Üslûbu), Ankara:Akçağ.

DEMİREL, Şener (2006), "17. Yüzyıl Sebk-i Hindî Şairlerinden Nâilî ve Fehîm"in Şiirlerinde Somutlaştırma veya Alışılmamış Bağdaştırmalar", Sözde ve Anlamda Farklılaşma,İstanbul: Turkuaz Yayınları, s. 34-88.

DEMİREL, Şener (2000), "Ateş Redifli İki Matla Beytinin Karşılaştırmalı Tahlil Denemesi", Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 10, Sayı 2, s. 65-89.

DİLÇİN, Cem (2000), Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, Ankara: TDK.

ERCAN, Özlem (2013), "Bektâşî ve İşrâkî Bir Şair: Sâfî, Hayatı ve Divan"ının Nüshaları", Turkish Studies, Volume 8/1, Winter, s. 1375-1395.

KAPLAN, Mahmut (2007), "Şeyh Gâlib"in Şiir Anlayışı", Turkish Studies, Volume 2/4, Fall, s.455-465.

MUM, Cafer (2006), "Sebk-i Hindî"de Beyit Yapısı, Paradoksal İmajlar ve Çoklu Duyulama", Sözde ve Anlamda Farklılaşma: Sebk-i Hindî 29 Nisan 2005 Bildiriler (Hazırlayanlar: Hatice Aynur, Müjgan Çakır, Hanife Koncu), İstanbul: Turkuaz Yayınları, s. 108-141.

MUM, Cafer (2007), "Orta Klasik Dönem (1600-1700) Sebk-i Hindî", Türk Edebiyatı Tarihi, C. II,İstanbul: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.

OKÇU, Naci (2011), Şeyh Gâlib Divanı, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.

ÖZTEKİN, Özge (2009), "Eski Şiire Diyalektik Gönderme: Sebk-i Hindî"nin Alışılmamış Bağdaştırmalarında Metaforik Bir Yansıma Olarak Karşıtların Birliği", Turkish Studies, Volume 4/1-I Winter, s. 519-528.

PALA, İskender. (1995) "Gâlib Vardır Şeyh Gâlib"den İçerü", Şeyh Gâlib Kitabı, İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür İşleri Daire Başkanlığı Yayınları, No: 18.

Sâfî Divanı, Millî Kütüphane, Yazmalar, FB/245.

Sâfî Divanı, Millî Kütüphane, Yazmalar, A/8870.

YILDIRIM, Ali (2007) "Siyah-bahar Tamlamasının Bir Üslup Özelliği Olarak Divan Şiirinde Yer Alması", İlmi Araştırmalar, S. 23, s. 1-10.

http://turkoloji.cu.edu.tr/ESKI%20TURK%20%20EDEBIYATI/sener_demirel_naili_ve_fehim_siirler.pdf (12.06.2013)

http://www.nisanyansozluk.com/ (03.06.2013)