ORTAOKUL 8. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN “TÜRKÇE SÖZLÜK” KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI
Bu araştırmanın amacı, ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin "Türkçe Sözlük" kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeleri metaforlar aracılığı ile belirlemektir. Bu amaçla ortaokul 8. sınıfta okuyan öğrencilerden tamamlamaları istenmiştir. Öğrencilerin cevapları, içerik analizleri yapılmak üzere, teker teker gözden geçirilmiş, geçerli olmayan metaforlar ayıklanmıştır. Daha sonra Türkçe sözlük kavramına yönelik geliştirilen metaforlar ve bunları gerekçesi olarak gösterilen açıklamalar bilgisayar ortamına aktarılarak ham veri metinler oluşturulmuştur. Bu metinler birkaç kez okunup değerlendirilmiş ve benzer özellikler taşıyan metaforlar bir araya toplanarak ortak temalar oluşturulmuş ve elde edilen verilerin analiz edilmesinde içerik analizi kullanılmıştır. Bu araştırmada çalışma grubunda bulunan 112 öğrenci 56 adet metafor üretmiştir. Bu metaforların 55'i olumlu, 1'i olumsuzdur. Araştırmaya katılan ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin % 99,107'sinin Türkçe sözlük kavramına yönelik olumlu metaforlar geliştirdiği görülürken sadece % 0,892'sinin ise Türkçe sözlük kavramına ilişkin olumsuz metafor geliştirdiği belirlenmiştir. Öğrencilerin Türkçe sözlük kavramına yönelik geliştirdiği olumlu metaforlar arasında frekansı en yüksek olanlar; insan, bilgisayar, öğretmen, kitap, beyin şeklinde sıralanmaktadır. Öğrenciler Türkçe sözlük kavramına yönelik sadece bilgisayar sözcüğü ile 1 adet olumsuz metafor üretmiştir. Öğrencilerin "Türkçe sözlük" kavramına yönelik geliştirdikleri metaforlar öğrenme, açıklama, bulunma, kapsamlılık, türetmek, değerlilik, bilgelik, fayda sağlama kategorileri altında toplanmış ve araştırma konusuna yönelik öneriler geliştirilmiştir
SECONDARY SCHOOL 8TH YEAR STUDENTS’ METAPHORIC PERCEPTIONS REGARDING “TURKISH DICTIONARY” NOTION
way are written to indicate the meanings of words. From this aspect dictionaries are divided into such types as general dictionaries, customized dictionaries. Lexicography in Turkish starts with Dîvânü Lügati’t-Türk written by Kaşgarlı Mahmud. It is seen that Turkish lexicography gained momentum with Tazminat period. It did not happen a dictionary in which Turkish words were the lexical entry in Anatolian area until Lehçe-i Osmanî’ written by Ahmed Vefik Paşa. Many Turkish dictionaries have been written since Ahmed Vefik Paşa’s work. If we aside Kâmûs-ı Türkî’ by Şemseddin Sami, Turkish dictionary prepared by Turkish Language Institution with almost seventy year lexicography
___
- AFACAN, Ö. (2011). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının “Fen” ve “Fen ve Teknoloji öğretmeni” Kavramlarına Yönelik Metafor Durumları. e-Journal of New World Sciences Academy. Volume: 6, Number: 1, Article Number: 1C0367. ISSN:1306-3111
- ARSLAN, M., BAYRAKÇI, M. (2006). Metaforik Düşünme ve Öğrenme Yaklaşımının Eğitim Öğretim Açısından İncelenmesi. Millî Eğitim, 171, 100-108.
- AYDIN, İ., PEHLİVAN, A. (2010). Türkçe Öğretmeni Adaylarının “Öğretmen” ve “Öğrenci” Kavramlarına İlişkin Kullandıkları Metaforlar. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 5/3
- AYDIN, F. and ÜNALDI, Ü. E. (2010). The Analysis of Geography Teacher Candidates_ Perceptions towards “Geography” Concept with the Help of Metaphors. International Online Journal of Educational Sciences, 2 (2): 600-622.
- BAYNİYAZOV, A., BAYNİYAZOVA, C. (2014). Kazakistan’da Kıpçak Sözlükleri ve XVIII-XX. Yüzyıllar Arası Sözlük Çalışmaları. Bilig. Güz / Sayı 71: 81-92
- ÇELEBİ, S. ve UZUN, D. (2015). TDK Güncel Türkçe Sözlük ile TDK Sesli Türkçe Sözlük’ün Ünlemlerin İşlevleri Bakımından Karşılaştırılması. International Journal of Language Academy ISSN: 2342-0251 Volume 3/1 p. 303
- ÇETİNKAYA, B. (2014). Sözlüklerde Tanımlama Söz Varlığı Üzerine Bir İnceleme. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/9, p. 395-406, ANKARA-TURKEY
- ÇOŞKUN, M. (2010). Lise Öğrencilerinin “İklim” Kavramıyla İlgili Metaforları (Zihinsel İmgeleri). Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 5/3
- DÜNDAR, H. ve KARACA, E. (2013). Formasyon Öğrencilerinin ‘Pedagojik Formasyon Programı’na İlişkin Sahip Oldukları Metaforlar. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi Sayı: 30:19-34
- GÖÇER, A. (2009). Türkçe Eğitiminde Öğrencilerin Söz Varlığını Geliştirme Etkinlikleri ve Sözlük Kullanımı. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 4/4
- GÜRLEK, M. (2014). Türk Sözlükçülüğünde Bir Dönüm Noktası: Misalli Büyük Türkçe Sözlük. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/9, p. 1071-1090, ANKARA-TURKEY
- KOLAÇ, E. (2009). İlköğretim Odaklı Bilimsel Yayınlarda Sözlük Kullanma Durumu. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 4/4
- OKUR, A. (2011). İlköğretim Türkçe Sözlükleri Üzerine. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 6/1, p. 1512-1529, TURKEY
- PİLAV, S. ve ELKATMIŞ, M. (2013). Öğretmen Adaylarının Türkçe Kavramına İlişkin Metaforları. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/4, p. 1207-1220, ANKARA-TURKEY
- RAHİMİ, F. (2014). Gönül Maddesinin Farklı Türkçe Sözlüklerde Karşılaştırmalı İncelenmesi Üzerinden TDK Sözlüğünün Sözlük Bilimi Açısından Değerlendirilmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/6, p. 897-911, ANKARA-TURKEY
- SABAN, A. (2008). Okula İlişkin Metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi.14(55), 459- 496.
- ŞENGÜL, M. (2009). Sosyal Farklılıklardan Kaynaklanan Dil Kullanımı ve Türkçe Eğitimine Yönelik Bir Değerlendirme. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 4/8
- YAMAN, H. (2010). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Sözlük Kullanma Alışkanlıkları Üzerine Bir Değerlendirme. TÜBAR-XXVII
- YAMAN, H. Ve DAĞTAŞ, A. (2014). Ortaokul 6, 7 ve 8. sınıf Öğrencilerinin Sözlüklere Yönelik Tutumları: Betimsel Bir Analiz. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/3, p. 1581-1597, ANKARA-TURKEY
- YAPICI, M. Ş. (2013). Öğretmen Adaylarının Pedagojik Formasyona İlişkin Metaforları. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/8:1421-1429. ANKARA-TURKEY
- YAVUZARSLAN, P. (2004). Türk Sözlükçülük Geleneği Açısında Osmanlı Dönemi Sözlükleri ve Şemseddin Sami’nin Kâmûs-ı Türkî’si. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi 44, 2: 185-202
- YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemler. Ankara: Seçkin Yayıncılık
- ISSN: 1308-2140
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 2006
- Yayıncı: Mehmet Dursun Erdem
Sayıdaki Diğer Makaleler
A META-ANALYTIC STUDY REGARDING THE EFFECT OF MIT ON ACHIEVEMENT, ATTITUDE AND RETENTION
TÜRKÇE EĞİTİMİ ALANINDAKİ MAKALE ÖZETLERİNE YÖNELİK BİR İÇERİK ANALİZİ
ÖZ- YANSITMA KAVRAMINA GENEL BAKIŞ
B1 SEVİYESİNDE TÜRKÇE ÖĞRENEN SURİYELİ ÖĞRENCİLERİN SESLİ OKUMA BECERİSİYLE İLGİLİ TESPİTLER
EKRANDAN OKUMA İLE KÂĞITTAN OKUMANIN ANLAMA DÜZEYİ AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI
ALİYE NUR ERCAN GÜVEN, MURAT ATEŞ
ÇOKKÜLTÜRLÜ PSİKOLOJİK DANIŞMA YETERLİKLERİ
TARİH DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI VE DERS KİTAPLARINDA DEĞERLER EĞİTİMİ