Orta Asya Türk tarihi konularının öğretiminde karşılaşılan sorunlar üzerine bir değerlendirme

Bu araştırmada Orta Asya Türk tarihi konularının öğretiminde karşılaşılan sorunların belirlenmesine yönelik öğretmen görüş ölçeği ve öğrenci bilgi testi uygulanmıştır. Çalışmada ilgili konuların öğretimine ilişkin bir durum değerlendirmesi yapılmaya çalışılmış ve genel tarama modeli kullanılmıştır. Bu amaçla, araştırmacılar tarafından geliştirilmiş 10 maddeden oluşan Cronbach Alpha güvenilirlik katsayısı 0,73 olan “Orta Asya Türk Tarihi Konularının Öğretimine Yönelik Öğretmen Görüş Ölçeği” ile 15 maddeden oluşan ve Kuder-Richardson (21) formülüyle hesaplanan güvenilirlik katsayısı 0,91 olan “Orta Asya Türk Tarihi Konularına İlişkin Bilgi Testi” kullanılmıştır. Araştırma, çeşitli illerdeki farklı okul türlerinde görev yapan ve seçkisiz örneklem yoluyla ulaşılan 17 sosyal bilgiler ve 33 tarih öğretmeni ile bu dersleri alan 180 altıncı sınıf öğrencisi ve 320 dokuzuncu sınıf öğrencisinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Yapılan incelemeler ve istatistikî verilerin değerlendirilmesi sonucunda konunun öğretimine ilişkin mekân ve zaman algısı, bilginin güncelliği ilkesi ile ders kitaplarının niteliği gibi hususlarda sorunlar tespit edilmiştir. Bunlara ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri temel alınarak çözüm önerileri sunulmuştur.

An assessment on problems faced in teaching the history of central Asian Turks

The scaling factors of opinions of teachers and testing the knowledge of students for the determination of problems faced in teaching the history of Central Asian Turks were utilized in this research. We tried to make a situation assessment regarding the subject of teaching the relevant topics, and used the general survey model. We used the “Scaling Factor of the Opinion of the Teacher Regarding Teaching the History of Central Asian Turks”, a 0,73 Cronbach Alpha credibility rating consisting of 10 items, developed by us, and the “Test of Knowledge Regarding the Topics of the History of Central Asian Turks”, a 0,91 Kuder-Richardson credibility rating consisting of 15 items. The research was performed by the participation of 17 social science teachers and 33 history teachers, and 180 6th grade students and 320 9th grade students who took those lessons in various cities and different schools, and was based on random sampling. As a result of the analyses and statistical information, problems were found out in perception of time and location, and the quality of school books by means of up to date information. We have gathered the opinions of teachers and students, and offered solutions.

PDF

___

ATA, B. (1999). “John Dewey ve Türkiye'de İlköğretimde Tarih Öğretimi (1923-1930)” “Atatürk’ün Cumhuriyet’in İlânından Sonraki Hedefleri Sempozyumu”, İzmit, 4-6 Haziran 1998, (Yayına Hazırlayan; (Ç. Baytekin, B. Türkdoğan), Atatürk Araştırma Merkezi Yayını, Ankara, 57-77.
BAYKARA, T. (2002). “Türklüğün En Eski Zamanları”, Genel Türk Tarih, Cilt 1, Ankara, 277- 307.
ÇAPA, M. (2002). “Cumhuriyet'in İlk Yıllarında Tarih Öğretimi”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 29-30, Mayıs-Kasım, 39-55.
DEMİRCİOĞLU, İ. H. (2006). “Lise Öğrencilerinin Tarih Dersinin Amaçlarına Yönelik Görüşleri”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4 (2), 153-164.
DEMİRCİOĞLU, İsmail Hakkı (2010). “Tarih Öğretiminin Amaçları”, Tarih Nasıl Öğretilir, Ed. Mustafa Safran, Ankara: Yeni İnsan Yayınevi, s.65-69.
DİLEK, D. (2010). “Tarihsel İmgelem”, Tarih Nasıl Öğretilir, Ed. M.Safran, Ankara: Yeni İnsan Yayınevi, 104-111.
DİNÇ, E. (2006). “Tarih Eğitimcilerinin Mevcut Lise Tarih Müfredat Programı ve Tarih Öğretmenin Amaçları Hakkındaki Görüşleri”, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 7( 2), 263-276.
DİNÇ, E., Doğan, Y. (2007). “Birinci Elden Tarih Kaynaklarının Sosyal Bilgiler ve Tarih Derslerinde İnternet Üzerinden Kullanımı: ABD ve İngiltere‟den Uygulama Örnekleri”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11, (2), 195-220.
DOĞAN, Y. (2008). “Sosyal Bilgiler Öğretiminde Tarihsel Yazılı Kanıt Kullanmanın Öğrencilerin Akademik Başarısına Etkisi”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12 (2), 181-190.
GENÇ, E. vd. (2007). Sosyal Bilgiler 6, İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
IŞIK, H. (2008). “Tarih Öğretiminde Doküman Kullanımının Öğrencilerin Başarılarına Etkisi”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 16 (2), 389-402.
KARAL, E. Z. (1956). “Tarih Öğretimi ve Meseleleri” Eğitim Hareketleri, 23, 14-18.
KÖKSAL, H. (2007). “İlkçağ‟da Vatandaşlık Eğitimi Olarak Tarih Öğretimi”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 15 ( 1), 271-278.
KLYASHTORNY, S.G., SULTANOV,T.Ġ. (2003). Türkün Üç Bin Yılı, (Çev. A. Batur). İstanbul: Selenge Yayınları.
OKUR, Y. vd. (2008). Tarih 9, MEB Yayınları, İstanbul.
ORTAYLI, İ. (2009). Tarih Yazıcılık Üzerine, Ankara: Cedit Neşriyat.
ÖZTÜRK, M. (2010). “Mekânı Algılama Becerisi”, Tarih Nasıl Öğretilir, Ed. M.Safran, Ankara: Yeni İnsan Yayınevi.
PLUCKROSE, H. (1991). Children Learning History, Oxford: Basil Blackwell.
SAFRAN, M. (2006). “Ders Kitaplarımızdaki „Türk Dünyası‟ Konularına İlişkin Bir Çalışma” Tarih Eğitimi Makale ve Bildiriler, Gazi Kitapevi Yayınları, Ankara, 79-86.
SAFRAN, M. (2006). “Türk Tarihi Öğretimi ve Meseleleri” Tarih Eğitimi Makale ve Bildiriler, Gazi Kitapevi Yayınları, Ankara, 175-189
SAKAOĞLU, N. (1998). “İlkokul Tarih Programları ve Ders Kitapları, Tarih Öğretimi ve Ders Kitapları, Ed. S. Özbaran, İzmir, 143-151.
SUNGU, İ. (2002). “Tarih Öğretimi Hakkında” Çeviriyazı: Bahri ATA, Millî Eğitim Dergisi, Ankara, 153-154
ŞİMŞEK, A. (2010). “ Kronoloji ve Zaman Algısı”, Tarih Nasıl Öğretilir, Ed. M.Safran, Ankara: Yeni İnsan Yayınevi, 77-83.
TOSH, J. (1997). Tarihin Peşinde, (Çev. Ö. Arıkan). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
TTKB (Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı) (2010) http://www.ttkb.meb.gov.tr adresinden 28 Haziran 2010 tarihinde alınmıştır.
TUNÇAY, M. (1998). “Tarih Öğretiminin İyileştirilmesine Yönelik Düşünceler”, Tarih Öğretimi ve Ders Kitapları, Ed. S. ÖZBARAN, İzmir, 55-57.
VELLA, Y. (2001). “Yaratıcı Tarih Öğretimi”, (Çev. B. ATA). Millî Eğitim Dergisi, 150, 3-5.
YILDIZ, Ö., (2003). “Türkiye‟de Tarih Öğretiminin Sorunları Ve Çağdaş Çözüm Önerileri” Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15 (2003/2) , 181-190.