OPERATIONAL FOCUSED LITERATURE LESSON: TEACHING DOLL STORY TYPE ACCORDING TO WALDMANNS STAGE MODEL

Yazın dersleri ortaöğretimde olduğu gibi yükseköğretimde de öğrenenler için sıkıntı yaratmaktadır. Öğrenciler, daha ders işlenmeden ele alacakları yazınsal metinleri anlamayacaklarını düşünmekte ve zor, sıkıcı, işlevsiz yazılar olarak görmektedirler. Böyle bir önyargı ile yazın metnine yaklaşan öğrenci, yazın ile arasına bir mesafe koymakta ve istese de işlenen konuyu anlayamamaktadır. Bu sıkıntıları ortadan kaldırmak ve öğrencilerin öğrenme isteklerini arttırmak amacıyla, öğrencilerin katılabileceği, üretebileceği, ayrıca öğretmenden bağımsız çalışabilecek hale gelebileceği yazın dersleri uygulanmalıdır. Böyle bir ders uygulamasına da Günther Waldmann'ın geliştirmiş olduğu "üretimsel yazın dersi modelini" örnek vermek yerinde olacaktır. Waldmann, üretimsel yazın dersine ilişkin bir yaklaşım geliştirmiş ve bu yaklaşımla öğrencilerin dersin her aşamasında aktif olarak katılabileceğini göstermeye çalışmıştır. Amaç, öğrencilerin eğlenerek ve üreterek işlenen konuyu hem öğrenmelerini sağlamak hem de kendi yaptıkları üretimlerle öğrenmeyi kalıcı kılmaktır. Waldmann, bunun için bir ön ve dört aşamadan oluşan bir model geliştirmiştir. Makalenin asıl amacı, Waldmann'ın bu modelinin her aşamasını gülmece (Schwank) yazın türü üzerinde uygulayarak göstermek ve gülmece yazın türünün her yapılabileceğini ve türün özellikleriyle birlikte nasıl öğretilebileceğini ortaya koymaktır. Ayrıca öğrenci üretimlerinin de çalışmada görselleştirilmesi ile sözkonusu yazın türünün öğrenciler tarafından önyargısız bir şekilde nasıl ele alındığını ve eğlenerek öğretimin nasıl gerçekleşebileceğini açıkça göstermektir. Bu makalede, gülmece (Schwank) yazın türünün işlenmesi ile birlikte Waldmann modelinin derse katkıları gösterilmeye ve geleneksel yazın ders işlenişine farklı bir boyut ve bakış açısı getirilmeye çalışılmıştır

EYLEMSEL ODAKLI YAZIN DERSİ: GÜLMECE (SCHWANK) YAZIN TÜRÜNÜN WALDMANN'IN AŞAMA MODELİNE GÖRE ÖĞRETİLMESİ

Literature lessons causes trouble for the learners getting education in university as well as in secondary education. Learners think that they cannot understand the literature texts even before they are analyzed in the class and the learners see them as hard, boring and nonfunctional texts. The learner who has prejudge against literature texts puts a distance between the text and himself and even if he really wants, he cannot understand the text that is done in the class. In order to solve all these problems and encourage the students’ desire of learning , literature lessons which learners can engage, produce and study independently from the teachers hold be applied. For such an application, it will be appropriate to set the example of “productive literature lesson model” that Günther Waldmann developed. Waldmann developed an approach related to literature lesson and with this approach he tried to demonstrate that learners can participate in each phase of the lesson actively. The aim is to make the students learn by both enjoying and producing, at the same time make the learning process permanent with the help of their own productions. For these, Waldmann developed a model consisting of four stages. The main purpose of this article is to indicate each stage of Waldmann’s model by applying on droll story (Schwank), how to apply this on each stage, which exercises can be done and how it can be taught with the features of droll story. Besides these, with the visualization of learners’ production, how the literature being discussed dealt with by the students disinterestedly and how teaching can be done enjoyably can be seen explicitly. This article tries to aim at showing the contributions of Waldmann’s model with the help of story doll type in teaching also bringing a new dimension and perspective to the traditional literature lessons

PDF

___

BARKAUSKI Hans; Krumm Hans-Jürgen (2010). „ Interferenztypen“, Fachlexikon Deutsch als Fremd- und Zweitsprache. Tübingen und Basel: A. Francke Verlag, s.137.
CASPARI Daliela (1994). Kreativität im Umgang mit literarischen Texten im Fremdsprachenunterricht. Frankfurt am Main: Peter Lange GmbH Europäischer Verlag der Wissenschaften.
HABSICHT W, Lange W.D. (1995), „Schwank“ Der Literaturbrockhaus, B.8, Mannheim: Bibliographisches Institut & F.A. Brockhaus.
Dil Derneği (1999). “Moral”, Türkçe Sözlük, B.2, Ankara: Kurtuluş Basımevi, s.952
FINGERHUT Karheinz (1982). Umerzählen: Ein Lesebuch mit Anregungen für eigene Schreibversuche in der Sekunderstufe II. Frankfurt/M: Diesterweg Verlag.
GRIMM Brüder (1949). Kinder- und Hausmärchen. München: Winkler Verlag.
GROTHE Heinz, (1971/1984). Anekdote. Stuttgart: J.B. Metzlerschen Verlagsbuchhandlung.
GÜLER Mehmet (1976). “Sanat Olarak Mizah”, Cumhuriyet G. 3 Temmuz, in: Ünlü Mahir (1994), Kavramlar ve Boyutları, İstanbul: İnkılap Yayınevi.
HAAS Gerhard (1997). Handlungs- und Produktionsorientierter Literaturunterricht. Seelze Velber: Kallmeyer’sche Verlagsbuchhandlung.
HAKKI Ercan (1977). Nasreddin Hoca’dan Hikayeler. İstanbul: İnkilap ve Aka Kitabevleri.
ISER Wolfgang (1976). Der Akt des Lesens. Theorie ästhetischer Wirkung. München: W. Fink Verlag
JAUSS Hans Robert (1982). Ästhetische Erfahrung und Literarische Hermeneutik. Frankfurt/M: Suhrkamp.
LA FONTAINE Jean de (1975). „Die Grille und die Ameise“, in: Poser These (1975), Fabel, Arbeitstexte für den Unterricht. Stuttgart: Philipp Reclam, s.19.
KOPPENSTEINER Jürgen (2001). Literaur im DaF- Unterricht. Wien. Öbvεthpt Verlagsgmbh & Co. KG.
MARTINEZ Matias (1996). „Dialogizität, Intertextualität, Gedächnis“, in: Arnold Heinz Ludwig; Detering Heinrich (1996). Grundzüge der Literaturwissenschaft. München: Deutscher Taschenbuch Verlag.
METZLER Literaturlexikon (1990)., „Schwank“. Literaturlexikon. Stuttgart: J.B. Metzlerische Verlagsbuchhandlung u. Carl Ernst Poeschel Verlag, s.420.
NESİN Aziz (1973). “Cumhuriyet Döneminde Türk Mizahı”, in: Ünlü Mahir (1994). Kavramlar ve Boyutları. İstanbul: İnkılap Yayınevi.
PAEFGEN Elisabeth K. (1999). Einführung in die Literaturdidaktik. Stuttgart –Weimar: J.B. Metzler Verlag.
RÜHLING Lutz (1996). „Fiktionalität und Poetizität. in: Arnold, Heinz Ludwig; Deterling, Heinrich (1996). Grundzüge der Literaturwissenschaft. München: Deutsches Taschenbuch Verlag.
SPINNER Kasper H. (2001). Kreativer Deutschunterricht. Seelze- Velber: Kallmeyer/Klett Verlag.
STRAΒNER Erich (1968/1978). Schwank. Stuttgart: J.B. Metzlerische Verlagsbuchhandlung.
WAHRIG Gerhard (1986/91).“Moral“. Deutsches Wörterbuch. Gütersloh/München: Bertelsmann Lexikon Verlag, s. 902-903.
WALDMANN Günter (2000). Produktiver Umgang mit Literatur. Hohengehren Baldsmannweiler: Schneider Verlag.
WALDMANN Günter (2010). Produktiver Umgang mit dem Drama. Hohengehren Baldwamnnsweiler: Schneider Verlag.
WALDMANN Günter (2011). Umgang mit Lyrik. Hohengehren Baldmannsweiler: Schneider Verlag.
GEORG Wilpert (1989). “Schwank”. Sachwörterbuch der Literaur. Stuttgart: Alfred Kröner Verlag, s. 837-839.
YILDIRIM Munise (2012). Kısa Anlatı Türleri ve Öğretimi. Konya: Çizgi Yayınevi.
BERTHOLD Brecht Anekdote: http://www.versus-online.de/dt/anekdoten.html (E.T. 05.07.2013).
LOREN, S Anekdote: http://www.anekdoten-online.de/filmundfernsehen.php (E.T.6.07.2013).