20183

Namık Kemal’i Victor Hugo’ya götüren etkenler

Edebiyat tarihimiz açısından Tanzimat edebiyatının özel bir yeri vardır. Bu, kuşkusuz modernleşme sürecinin başlangıcı olmasından kaynaklanmaktadır. Ancak bu dönem sanatçılarının bir önemli ve ayırıcı özellikleri daha vardır. O da, edebiyata yaklaşım tarzlarıdır. Şinasi, Kemal, Hamid, Ekrem ve diğerleri edebiyatı yalnızca edebi üretim yapmak, sanat eseri meydana getirmek ve klasik anlayışa karşı yeni bir edebiyat yaratmak değil, fakat aynı zamanda başlamış olan Tanzimat Hareketine edebiyat aracılığıyla destek vermek, bu toplumsal dönüşüm projesine hem aydın, hem de sanatçı kimliğiyle katkı sunmak olmuştur. Bunu yapanlardan biri de Namık Kemal olmuştur. Şairimiz bunu büyük ölçüde bir üstat ve model olarak gördüğü Fransız şairi V. Hugo'yu izleyerek yapmıştır. Hugo onun için sanat ve edebiyat için yeni bir edebiyatın kapısı olmuşken sözünü ettiğimiz toplum ve toplum düzeniyle ilgili düşünceleri açısından da toplumsal değişimin kaynağı olmuştur. Bu açıdan, Hugo'nun eserlerinde ve özellikle piyeslerinde savunduğu görüşleri Kemal tarafından büyük bir ilgi ve dikkatle izlenmiştir. Bu çalışmada, bu bağlamda Kemal'i Hugo'ya götüren etkenler üzerinde durulmaya çalışılacaktır.

The Factors That Lead Namık Kemal to Victor Hugo

In terms of or literary history, Tanzimat literature has a special place. This, undoubtedly, is resulted form its being the beginning of modernization process. However, there is another important and distinctive feature of the artists of that period. That is their approach style to literature. Şinasi, Kemal, Hamid, Ekrem and others regarded literature not only to produce literature, to produce an art work and to create a new literature against classical approach but also to support Tanzimat Movement that was newly born through literature, to contribute to that social transformation project both as an intellectual and an artist. One of the ones who fulfilled this was Namık Kemal. Our poet performed that by following French poet Victor Hugo whom he saw mainly as a master and model. While Hugo was the opening of a new literature for art and literature for him, in terms of his ideas about society and social order that we mention he had been the source of social transformation. In this respect, the ideas of Hugo that he supported in his works, especially in his drama, was followed with great interest and attention by Kemal. In this study, in this context, the factors that lead Kemal to Hugo will be tried to be asserted.

PDF

___

AYDIN, Abdulhalim, Namık Kemal ve Abdulhak Hamid’de Victor Hugo Etkileri, Çantay, 2004, İst.
BELLESORT, André, Victor Hugo, çev: Sabiha Rifat, Maarif Basımevi, İst. 1959.
BİLGEGİL, Kaya, Yakınçağ Türk Kültür ve Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar, I Yeni Osmanlılar, Baylan Mtb. Ank. 1976.
DİLMEN, İbrahim Necmi, Namık Kemal Hakkında, Vakit Mtb., İst. 1942.
DİZDAROĞLU, Hikmet, Namık Kemal, Hayatı-Sanatı-Eseri, Varlık Yay., İst. 1965.
ENGİNÜN, İnci, Tanzimat Döneminde Shakespeare, İst.Üniv.Ed. Fak. Basımevi, İst.,1979.
EYÜBOĞLU, Sabahattin, Sanat Üzerine Denemeler ve Eleştiriler, Haz: Azra Erhat, Cem Yay., İst., 1997.
GUILLEMIN, Henri, Victor Hugo Par Lui-Même, édition du Seuil, Paris, 1964.
HUGO, Victor, Les Contemplations, Ed. Gallimard et Librairie Générale Française, Paris, 1965. Karal, E. Ziya, "Tanzimattan Evvel Garplılaşma Hareketleri", Tanzimat I., Maarif Mtb., İst. 1940.
KERMAN, Zeynep, 1862-1910 Yılları Arasında Hugo, Victor.'dan Türkçe'ye Yapılan Tercümeler Üzerinde Bir Araştırma, Doktora Tezi, İ.Ü. Ed. Fak. Yay.İst. 1978.
KOCATÜRK, Vasfi Mahir, Namık Kemal’in Hayatı, Edebiyat Yay., Ank., 1969.
Namık Kemal, Bahar-ı Daniş, Mukaddeme, Ebüzziya Matbaası İstanbul, 1311.
Namık Kemal, "Aile" (makalesi) Namık Kemal Antolojisi, Derleyen: A.Hamdi Tanpınar, Muallim Ahmet Halit Kitapevi, İst. 1942.
Namık Kemal, “Rüya”, Yeni Türk Edebiyatı Antolojisi II, (Haz: M.Kaplan, İ.Enginün, B.Emil), ) Marmara Üniv. Yay., İst.,1993.
Namık Kemal, Celaleddin Harzemşah, Mukaddime-i Celâl Önsözü, Dergâh Yay. İst. 1975.
Namık Kemal, Celaleddin Harzemşah, Mukaddime-i Celâl Önsözü, Dergâh Yay. İst.
Namık Kemal'in Mektupları, Haz:Fevziye Abdullah Tansel, C.I.,TTK, Ank.,1967.
Namık Kemal'in Mektupları, Haz:Fevziye Abdullah Tansel, C.II., TTK, Ank. 1969.
SEVÜK, İsmail Habib, Avrupa Edebiyatı ve Biz, C.I-II. Remzi kit., İst. 1940.
SEVÜK, İsmail Habib, Edebi Yeniliğimiz I., Devlet Mtb.,İst. 1931.
SEVÜK, İsmail Habib, Tanzimattan Beri Edebiyat Tarihi, Remzi Kitabevi, İst., 1942.
SOMAR, Ziya, “Namık Kemal ve Victor Hugo”, Kalem, S.12,1 Mayıs 1939.
TANİLLİ, Server, Çağdaşımz Victor Hugo- Bir Dahinin Portresi, Adam Yay., İst. 2002.
TANPINAR, Ahmet Hamdi, 19. Asır Türk Edebiyatı Tarihi, Çağlayan Kitabevi, İst., 1997.
TANSEL, Fevziye Abdullah, Namık Kemal'in Mektupları, C.II., Ank.
Yahya Kemal Beyatlı, “Memleketten Bahseden Edebiyat”, Edebiyata Dair, İstanbul Fetih Cemiyeti Yayınları, İstanbul 1990.
Yeni Türk Edebiyatı El Kitabı (1839-2000), Grafiker Yayınları, Ankara 2004