METİNLERARASILIK BAĞLAMINDA TAHSİN YÜCEL’İN ‘YALAN’ ADLI ROMANI

Temelini Postmodernizm ve Yapısökümcülük’ten alan Metinlerarasılık, başta Kristeva olmak üzere Barthes, Riffaterre, Genette gibi birçok dilbilim ve göstergebilimcinin geliştirdiği bir metin çözümleme yöntemidir. Söz konusu yönteme göre her metin, kendinden önce üretilmiş metinlerle doğal bir bağ kurmaktadır; bu doğrultuda bir metnin okuyucusu kadar anlamı vardır ve her okuma, okuyanın bilgi birikimine ve okuma sürecine bağlı olarak değişebilmektedir. Bu çalışmanın amacı Tahsin Yücel’in ‘Yalan’ adlı romanını metinlerarası ilişkiler bağlamında değerlendirmektir. Söz konusu değerlendirme alıntı-gönderge ve anıştırma öğeleri üzerinden yapılmıştır. Çalışmada ‘Yalan’ romanında metinlerarası öğelerden alıntıgönderge yöntemleri ile anıştırma yönteminin sıklıkla kullanıldığı, söz konusu kullanımların metni çeşitli açılardan güçlendirdiği; metinlerarası öğelerin kahramanın özellikleri hakkında okuru bilgilendirme, karakterlerin ruhsal dönüşüm süreçlerine katkıda bulunma, olay örgüsüne katkı sağlama gibi işlevlerde kullanıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Söz konusu öğeler, romanın çoksesliliğini güçlendirmekle birlikte okurdan geniş bir entelektüel bilgi istemektedir. Romanda alıntı-gönderge öğeleri doğrultusunda oluşturulan metinlerarası ilişkilere bakıldığında Çağdaş Türk Edebiyatı ve Dünya Edebiyatı yazar ve eserleri aracılığıyla gerçekleştirilen metinlerarasılık görünümlerinin yanı sıra müzik, resim, felsefe, dilbilim gibi alanlara yönelik yapılan metinlerarasılık görünümleri yer almaktadır. Öte yandan romana anıştırma öğeleri açısından bakıldığında yazarın önceki kitaplarına ve dünya edebiyatından iki romana yönelik izlek ve karakter özellikleri bağlamında yaptığı metinlerarasılık görünümlerine rastlanılmıştır. Bu bağlamda, inceleme konusu roman metinlerarasılık açısından çoksesli bir anlatı olma özelliği taşımaktadır.

TAHSİN YÜCEL’S YALAN IN TERMS OF INTERTEXTUALITY

Intertextuality is the basis of Postmodernism and Deconstructionism and it is a text analysis method which developed such a linguists and semiotician like Kristeva, Barthes, Riffaterre, Genette. According to Intertextuality, each text connects a spontaneous relation and, in this context each text has meaning to its reader depends on reader’s knowledge and process of reading. The aim of this study is to evaluate the Intertextuality concept in historical process and to analyze Tahsin Yücel’s novel, Yalan, as part of Intertextuality. The evaluation carried on from the point of citation-reference and allusion. In the study, the researcher discovered that the intertextual units which citation-reference and allusion uses typically in the Yalan and the point of question usages strengthens to this novel from various aspects. These intertextual units’ intended uses basically for informing the reader about the characters’ features and contributing the characters’ physiologic conversion process and contributing to the pilot. In this context these units strengthens the novels polyphonic features and also demands intellectual knowledge from the reader. In the novel, the author uses not only contemporary Turkish literature and world literature’s authors but also using citation - reference and allusion methods about music, paint, philosophy, linguistics fields. On the other hand, when the novel analyzed in terms of allusion units, the researcher observed that the author uses both him former novels and two novels from world literature in terms of theme and characters’ features. In this context, the novel has characteristic of being polyphonic narration about Intertextuality.

PDF

___

AKBULUT Hasan (2005). „Cennetten Çok Uzakta: Metinlerarası Bir Yolculuk‟, Selçuk İletişim Dergisi, 4,1,s. 42-57.

AKTULUM Kubilay (2000). Metinlerarası İlişkiler, Ankara: Öteki Yayınevi.

AKTULUM Kubilay (2008). „Metinlerarasılık Bağlamında Yazın ve Felsefe İlişkisi‟, (flsf) Dergisi, sayı:5, Sayfa: 125-167.

AKTULUM Kubilay (2011). Metinlerarasılık/Göstergelerarasılık, Ankara: Kanguru Yayınları.

AKYILDIZ Hülya B. (2010). „Tanpınar‟ın Romanlarında Metinlerarası İlişkiler‟. Turkish Studies, International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 5/3.

AYTAÇ Gürsel (2009). Genel Edebiyat Bilimi, İstanbul: Say Yayınları.

BARTHES Roland (2005), Göstergebilimsel Serüven, İstanbul: YKY

BARTHES Roland (2006), Roland Barthes, İstanbul: YKY.

BEKTAİ Nuh (2009). „Toplumcu-Gerçekçilik Bağlamında Nazım Hikmet‟in “Ferhat ile İirin” Oyununa Metinlerarası Bir Bakış‟, Millî Folklor, Yıl 21, Sayı 83.

BİLGEÇ Pınar (2006). Tahsin Yücel Üzerine Bir İnceleme (İnsan-Eser), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Yeni Türk Edebiyatı Programı, Manisa.

ÇETİN Burcu (2009). „Modern İnsanın “Ölümü Öldürme” Çabası: Uzun İnce Bir Yol‟, Millî Folklor,Yıl 21, Sayı 83.

DOSTOYEVSKI Fyodor (1996) Budala, İstanbul: Cem Yayınevi.

EKİZ Tevfik (2007). „Alımlama Estetiği mi Metinlerarasılık mı?‟, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi. 47, 2. Sf: 119-127.

GÖKÇİMEN Ahmet. (2010). „Mollanepes‟in Zöhre Tahir Hikayesinin Metinlerarası Bağlamda Yeniden Yazımı‟, Journal of Qafqaz University, 29 (1).

GÖKTÜRK Akşit (2001) Okuma Uğraşı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

GÜMÜŞ Ezgi Oya (2006). Tuncer Cücenoğlu’nun Oyunlarına Genel Bir Bakış ve Oyunlarında Metinlerarası İzler. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Isparta.

GÜNAY Doğan (2007). Metin Bilgisi. İstanbul: Multilingual Yayınları.

HORKHEIMER Max (2005) Geleneksel ve Eleştirel Kuram (Çev. Mustafa Tüzel). İstanbul: YKY.

KAVUKÇU Cemil (18 Mayıs 2002). ‟Yalanla Ortalığı Kasıp Kavuran Yazar: Tahsin Yücel‟, Cumhuriyet Kitap.

KIRAN Zeynel ve KIRAN, Ayşe E. (2000). Yazınsal Okuma Süreçleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.

KORKMAZ Nurseli Gamze (2009). „Kolsuz Hanım Üzerine Yazılı Kültür ve Metinlerarası İlişkiler Bağlamında Bir Çalışma‟, Millî Folklor, Yıl 21, Sayı 83.

KURTULUŞ Meriç (2009). „Ağrıdağı Efsanesinden Sözlü Edebiyata “Metinlerarası” Bir Yolculuk‟, Millî Folklor, Yıl 21, Sayı 83.

MORAN Berna (2011) Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İstanbul: İletişim Yayınları.

ÖZCAN Tarık (2004). „Sultan Süleyman‟dan Süleyman Efendiye İki Şiirin Metinlerarası İlişki Bağlamında Değerlendirilmesi‟, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 14, Sayı: 2, Sayfa: 129-138.

RIZVANOĞLU Eren (2006). Söyleşimcilik, Metinlerarasılık: Bakhtin, Kristeva, Barthes.Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe Anabilim Dalı, Ankara.

RİFAT Mehmet (2005a). XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları (1. Tarihçe ve Eleştirel Düşünceler). İstanbul: YKY

RİFAT Mehmet (2005b). XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları (2.Temel Metinler). İstanbul: YKY

RİFAT Mehmet (2007). Metnin Sesi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.

UÇAN Hilmi (2009. „Modernizm/Postmodernizm ve J.Derridanın Yapısökümcü Okuma ve Anlamlandırma Önerisi‟, Turkish Studies, International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 4/8.

UYANIK Seda (2009). „Dede Korkut Anlatmalarında Metinlerarası Söylem‟, Millî Folklor, Yıl 21, Sayı 83.

VARDAR Berke (2002). Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Multilingual Yayınları.

YÜCEL Tahsin (2007). Yalan, İstanbul: Can Yayınları.

Erişim: http://www.alperakcam.com/deneme/haney.pdf (E.T.: 05. 02. 2012)