LATİN VE ARAP HARFLERİNİN BİR ARADA KULLANILDIĞI KİTAP KAPAKLARI TASARIMLARINA ÖRNEKLER ÜZERİNDEN BİR İNCELEME
Bir kitabı diğer kitaplardan ayıran sadece içeriği değil aynı zamanda kapak tasarımı, rengi, yazı türü, puntosu, mizanpajı gibi özellikleri gelmektedir. Bütün bu öğelerin bir araya gelip bir uyum ve ahenk içinde özgün bir tasarıma dönüşmesi okuyucu ile kitabın konusu arasındaki iletişimi nitelikli hale getirir. Özgün tasarım elde edildiğinde kitabın içeriği kadar uzun ömürlü olabilir. Türkiye'nin geçmişinde kullandığı Arap alfabesi ile günümüzde kullandığı Latin alfabesinin bir arada kullanıldığı bu örneklerin karşılaştırılması kitap kapak tasarımı açısından değişik tecrübeleri beraberinde getireceği görülmektedir. Arap harflerinin daha çok geçmiş dönemdeki eski formları tercih edilirken Latin harflerinin daha çok günümüzün tercih edilen formları ön plana çıkmaktadır. Türkiye'nin geçmişte kullandığı Arap harfleri ile günümüzde kullandığı Latin harflerinin kitap kapaklarında bir arada kullanılması iki kültür dünyasının bir araya gelmesi ilginç bir tasarım tecrübesini doğurmaktadır. Ancak Arap harflerinin oval yapısı ile Latin harflerinin köşeli duruşu çok az kitap kapağında başarılı bir tasarım uyumu sergilemektedir. Bu durum iki harf sistemini de kullanan yayın kalitesi oldukça yüksek yayınevlerinin tasarımlarındaki uyumsuzluklarda bile göze çarpmaktadır. Latin harflerinin font seçiminde oval formları tercih edildiğinde bu uyumsuzluk giderilebilmektedir. Kimi örneklerde kapak tasarımlarında yoğun bir şekilde Arap harfleri kullanımı bunun yanında Latin harflerinin daha seyrek olması tasarımdaki bir başka denge eksikliğini ortaya çıkarmaktadır
AN ANALYSIS ON BOOK’S COVERS DESIGNS INCULEDED A COMBINATION OF LATIN AND ARABIC LETTERS THROUGH THE SAMPLES
The book is distinct from others not just because of its content but also cover design, colour, font type, font size and layout. When all these elements are blended in harmony, it turns to a unique design, which provides a sufficient communication between a reader and a book. Once the original and unique design is created, it can be last longing as much as the content of a book. As it is known Turkey had used Arabic Alphabet in the past and Latin script is used in present. The comparison of the books which are included combination of those Arabic and Turkish alphabets together would reveal new perspectives in the context of book cover design. It could be said that Arabic letters are preferred in the old forms as in the history while Latin letters distinguish with present forms. It is appearing interesting experiences of design on the book covers that coming together two cultural worlds the using the Arabic letters which was used in the past of Turkey and Latin letters which is used today’s Turkey. However, in very few book covers, it shows successful design harmony with the oval structure of Arabic letters and the angular structure of Latin letters. This situation even seems on the design disharmonies broadcast quality is quite high publishers which are using two letters systems. This disharmony can resolve when it was choiced the selection of oval forms for Latin letters. It reveals another the lack of balance in the design which is using the Arabic letters intensely some samples on designs of book covers and also which is using the Latin letters sparsely
___
- Aslıer, Mustafa. “Güzel Kitap Sergisinin Getirdikleri: Çağdaş ve Özgün Kitap Kapakları”. Milliyet Sanat Dergisi. s. (1975).
- Bayzan, Ali Rıza. Sufi ile Terapist. Etkileşim Yayınları, 2013.
- Becer, Emre. İletişim ve Grafik Tasarım, Dost Kitabevi, Ankara, 1997.
- Coşkun, Necla. “Resim Sanatında Renk”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanatta Yeterlilik Tezi.
- Dalaman, Deniz. “ Kitap Tasarımı ve Tipografi’de Okunaklılık”, Marmara Üniversitesi, Yülsek Lisans Tezi, 2009.
- Gerez, J. Habib. Renklerin Dili, Ankara Sanat Dergisi.
- Günay V. Doğan, Uzdu Funda , 'Kitap ile Kapağı Arasındaki Göstergelerarası Serüven' Dokuz Eylül Üniversitesi Art-e Sanat Dergisi. Cilt 1. Sayı 2, 2008.
- Sarıkavak, Namık Kemal. Tipografinin Temelleri, Doruk Yayınları, Ankara, 1997.
- Soğukkuyu Bahar, “Kitap Kapağı Tasarımında Kadın Portrelerinin Kullanımı”, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2015, 8/1.
- Tan E.T., Latin Yazı Kompozisyonlarında Kufî Form Etkisi, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/12 Fall 2013, p. 1269-1282, ANKARA-TURKEY.
- Tokay Arıkan Mehpare, Argan Metin, Kurulgan Mesut, “Kitaplara İlişkin Biçimsel Özelliklerin Okuyucu Tutumları Üzerine Etkisi”, Bilgi Dünyası, 2008, 9(1).
- Yılmaz, Ümit . Renk Psikolojisi, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir, 1991.