20384

KONYA İLİ BEYŞEHİR İLÇESİ FASILLAR KÖYÜ MEZAR TAŞLARI

Konya İli Beyşehir İlçesi Fasıllar Köyü Mezarlığı'nda bulunan Osmanlı dönemine ait mezar taşları bu çalışmanın inceleme konusunu oluşturmaktadır. Çalışmamızda Fasıllar Köyü mezarlığında tespit edilen Arap harfleri ile Osmanlı Türkçesi kullanılarak yazılmış 28 baş taşı ve 19 ayak taşı, tarih ve sanat tarihi ölçütlerine göre incelenmektedir. Çalışmada her bir mezar taşı ayrı ayrı ele alınmış ve bu taşlar üzerinden genel bir değerlendirme yapılmıştır. Ancak çalışmamızın metin bölümü oluşturulurken, öncelikle genel değerlendirmeye yer verilmiş ve incelenen mezar taşları çalışmanın sonunda katalog halinde tek tek ele alınmıştır. Fasıllar Köyü, Konya ili Beyşehir ilçesine bağlı kayalıklardan oluşan iki büyük tepenin eteğinde kuruludur. Fasıllar Köyü'nün de içinde bulunduğu bölge, Hitit İmparatorluğu Dönemi'nde büyük bir öneme sahiptir. Hititler Devrine ait, arkeoloji ve tarih dünyasının yakından tanıdığı Fasıllar Anıtı ve bölgeyle ilgili araştırmalar yörenin bu özelliğini fazlasıyla ortaya koymaktadır. Yörenin işlenmeye uygun taş malzeme kaynaklarına sahip olması taş işçiliği konusunda bir gelenek oluşturulmasına neden olmuştur. Çalışmada ele alınan mezar taşlarının nitelik, nicelik, çeşit ve özellikleri incelendiğinde Fasıllar Köyü ahalisinin bu geleneği 20. yüzyıl süresince de sürdürdüğü anlaşılmaktadır. Ayrıca mezar taşlarının biçim ve süsleme özellikleri ile metinlerde kullanılan ifade ve kalıplar bölgede yaşayanların sosyal, ekonomik ve kültürel açıdan diğer yerleşim birimlerine göre ayırıcı vasıflara sahip olduklarını göstermektedir.

TOMBSTONES OF VILLAGE FASILLAR IN DISTRICT BEYŞEHİR OF KONYA CITY

This study consist of tombstones which are from ottoman era in the graveyard of Fasillar village in district beyşehir of konya. In this study 28 headstones and 19 footstones which were written by ottoman turkish with arabic letter were ascertained and analized in terms of historical and art history. In this study all tombstones have been discussed separetely and a general evaluationhas been done via these tombstone. But while we were writting the text part, firstly we made a general evaluation and at the end of this study tombstones that were investigated, handled individually (one by one) as a catalogue. Village fasillar which is bounded up Beyşehir district of konya was established two great hills that consist of rock. The region in which included Fasillar falso, had a great importance in Hittite Empire era. Fasillar Monument which belongs to Hittite era and was known by historian and archaeologist, and researching seval speciality of this region. Having the processable stone resources of the region provideed to occour a custom on stonework. When the qualities, quantities, types and features are investigated, it iş understood that inhabitants of village Fasillar sustainedthis custom throughout 20th century. The shapes and ornamentations of tombstones, and expressions and templates show that inhabitants have different ial skils from other settlements as social economical and cultural.

PDF

___

ARIK, Remzi Oğuz (1956), Ankara-Konya-Eskişehir, Yazılıkaya Gezileri, (Haz. Tahsin Özgüç), Ankara.
ARSLAN, Aslı Sağıroğlu (2005), Kayseri Zamantı Irmağı Çevresindeki Bezemeli Mezar Taşları, Kayseri.
ARSLAN, Ayşegül. Edirne Üç Şerefeli Cami Haziresi Mezar Taşları. Ankara. 2007 (G.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanat Tarihi Anabilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
AŞIKPAŞA (1985), Âşıkpaşaoğlu Tarihi, (Haz. A. Nihal Atsız), Ankara.
BACQUE-GRAMMON, Jean-Louis - Vatin, Nicolas - Laqueur, Hnas-Peter (1990), "Tarihsel Kaynak Olarak Osmanlı Mezarlıkları, Uygulanan Yöntemler ve Bilgisayarda Yapılabilecek İşlemler", Erdem, 6, 16, Ankara, 210-214.
BACQUE-GRAMMONT, Jean-Louis (1996), "Osmanlı Mezarlıklarının İncelenmesi: Yöntemler ve Geleceğe Dönük Düşünceler", İslâm Dünyasında Mezarlıklar ve Defin Gelenekleri I, (Ed. Jean-Louis Bacque-Grammont) Ankara, 135-157.
BİÇİCİ, H. Kamil (2012), "Osmanlı Dönemi Ortakent Başlıklı Mezar Taşları", Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 7/4, Fall 2012, Ankara, 1063-1105.
ÇAKAR, Gülşen (2007), Bursa Emir Sultan Mezarlığı'ndaki 18. Ve 19. Yüzyıl Mezar Taşları, Ankara, (G. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Anabilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
ÇAL, Halit - Ataoğuz Çal, Özlem (2008), Kastamonu Atabey Gazi Camisi ve Türbesi Hazirelerindeki Mezar Taşları, Ankara.
ÇAL, Halit (2007), "Göynük (Bolu) Şehri Mezar Taşları", Vakıflar Dergisi, 30. Sayı, Ankara, 307- 395.
ÇAL, Halit. "İstanbul Eyüp'teki Erkek Mezartaşlarında Başlıklar". Tarihi Kültürü ve Sanatıyla III. Eyüpsultan Sempozyumu Tebliğler (28-30 Mayıs 1999). İstanbul. 2000. 226-241.
ÇAL, Halit-İltar, Gazanfer (2011), Giresun İli Mezar Taşları, Ankara.
ÇETİNASLAN, Mustafa (2013), "İnegöl Kavaklaraltı Mezarlığındaki Muhacirlere Ait Mezar Taşları", İdil Sanat ve Dil Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 6, 2013, 158-197.
ÇORUHLU, Yaşar., "Orta Asya'dan Anadolu'ya Çatma lahit veya Taş Sandukalarda Görülen Hançer-Bıçak Tasvirlerinin Sembolizmi", 1. Eyüp Sultan Sempozyumu -Tebliğler, İstanbul, 1997. 60-70.
ÇULPAN, Cevdet (1961), Serviler, Cilt: I-II, İstanbul.
DEMİRCİOĞLU, Halil - İnalcık, Halil (1947), "Tarih Enstitüsünün Orta Anadolu Gezisi", AÜDTCFD.,V, Ankara.
DOĞAN, Burcu (2009), Edirne Gazi Mihal Camisi Haziresi'ndeki Mezar Taşları, Edirne, (Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Anabilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
KARA, Hacer-Danışık, Şerife (2005), Konya Mezarlıkları ve Mezar Taşları, Konya.
KONYALI, İbrahim Hakkı (1991), Abideleri ve Kitabeleriyle Beyşehir Tarihi, (Haz. Ahmet Savran), Erzurum.
LAQUEUR, Hans-Peter (1996), "Mezartaşları Başlıkları Tasnifi Hakkında Bazı Mülahazalar", İslâm Dünyasında Mezarlıklar ve Defin Gelenekleri I, (Ed. Jean-Louis BacqueGrammont) Ankara, 159-163.
LAQUEUR, Hans-Peter (1997), Hüve'l-Baki, İstanbul'da Osmanlı Mezarlıkları ve Mezar Taşları, Çev. Selahattin Dilidüzgün. İstanbul.
MEHMET Neşri (1995), Kitab-ı Cihannümâ,II, (Yay. Faik Reşit Unat, Mehmet A. Köymen), Ankara.
MUŞMAL, Hüseyin (2005), XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Beyşehir ve Çevresinin Sosyal ve Ekonomik Yapısı (1790-1864), Konya (Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensititüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi).
NAUMANN, Rudolf (1998), Eski Anadolu Mimarlığı, Ankara.
SEKENDİZ, Serap (1998), Yenikapı Mevlevihanesi Mezartaşlarına Sanatsal Eleştiri Açısından Bir Bakış, Ankara, (G.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Resim-İş Eğitimi Bölümü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
SEVİNÇ, Bayram, "Yiğit ve Silahlı Adam Diyalektiğinde Kılıç İmgesi", Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 8/6, Spring 2013, Ankara, 619-639.
TİBET, Aksel-Işın, Ekrem-Yelkenci, Dilek (1996), "Stelae Turcicae VIII Yenikapı Mevlevihanesi Haziresi", İslâm Dünyasında Mezarlıklar ve Defin Gelenekleri I, (Ed. Jean-Louis BacqueGrammont) Ankara, 223-281.
TOTAYSALGIR, Gaffar (1935), Eti Tapınaklarından Gargara İkizin Eti Tapınağı, Konya.
TURAN, Osman (1933), Selçuklular Zamanında Türkiye, İstanbul.
UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı (1988), Anadolu Beylikleri ve Akkoyunlu, Karakoyunlu Devletleri, Ankara.
YİNANÇ, Mükrimin Halil (1944), Türkiye Tarihi Selçuklular Devri, İstanbul.