KONUŞMA VE SES EĞİTİMİ ARASINDA KONUŞMANIN EZGİSİ AÇISINDAN AKRABALIK İLİŞKİSİ

Ses eğitimi; konuşma, şarkı söyleme ve şan gibi alt basamakları içeren disiplinler arası bir özel eğitim alanıdır. Bireylere konuşurken ve şarkı söylerken anatomik ve fizyolojik yapılara uygun bir şekilde seslerini kullanabilmeleri için gerekli davranışların kazandırıldığı bir eğitim niteliğindedir. Diğer taraftan konuşma eğitimi ise "diksiyon", "hitabet", "retorik" (belâgat) gibi sözcüklerle Türkçe diline yerleşmiş bu amaca yönelik öğretilerdir. Kendi dilini doğru bir şekilde konuşmak ve kendini doğru ifade edebilmek, yani doğru bir diksiyona sahip olmak isteyen bir kişi diksiyon sanatının içeriğini oluşturan, artikülasyon, sesnefes, fonetik, vurgu, tonlama ve ulama gibi önemli maddeleri öğrenmeli ve uygulamalıdır. Bu noktada mesleğini konuşarak yürütmek durumunda olan avukatlar, hatipler, politikacılar ve öğretmenlerin doğru, etkili ve güzel konuşma biçimini öğrenmekle kalmayıp, ses sağlığı ve korunması hakkında da bilgilendirilmeleri gerekmektedir. İnsanların, doğuştan gelen konuşma yeteneklerini düzgün ve doğru bir şekilde kullanabilmeleri için okul hayatlarında alacakları konuşma eğitimi oldukça önemlidir. Eğitim kurumlarındaki konuşma derslerinin genel amacı, öğrencilere duygu, düşünce, gözlem, hayal ve isteklerini dil kurallarına uygun ve etkin bir şekilde ifade etme becerisi kazandırmaktır. Öğrenciler bu noktadan hareketle soluk almaya yarayan organlar, soluk basıncını düzenleyen organlar ile sesin oluşumunu sağlayan organların yapı ve işlevlerini birlikte tanıyıp öğrenmelidirler. Konuşma eğitiminde teorik olarak işlenen bu konular ses eğitimde nefes egzersizi yapılarak uygulama boyutunda ele alınmaktadır. Ses ve konuşma eğitimleri arasındaki temel akrabalık ilişkisi bu noktada konuşma eğitiminin teorik içeriğinin ses eğitiminin uygulama boyutunda özellikle konuşmanın ezgilenmesi temelinde gelişmesidir. Bu makale bu akrabalığı betimsel olarak ele almaya çalışan bir derlemedir.

KINSHIP OF SPEAKING AND VOICE EDUCATION THROUGH SPEAKING MELODY

Voice education is interdisciplinary individual education, which consists of sub-matters like speaking and singing. It is also an education in which the individuals acquire the necessary behaviors to use their voices in compatible with the anatomical and physiological structures, while they are speaking and singing. On the other hand, speech training is defined as "diction", "oratory", "rhetoric" which is doctrines in Turkish language for this purpose. The person who wants to talk with clear diction and to use his language in a appropriate way and express himself properly, has to understand and apply voice and breath control and has to acquire knowledge about phonetic, accent, intonation and enclisis. People who earns money through speaking as in advocators, public speaker, politicians and teachers, should learn to keep their voices for a healthy voice. To make people to use innate speaking ability in an accurate and ordered way, speaking education possession in school life is crucial. General purpose of speaking lessons in the educational institution is to gain effective and fitting individual expression ability through the student's opinion, observation, ambition and desires. Starting from these point students should understand the main structure and function of respiratory systems, diaphragm and abdominal muscles, larynx muscles and voice tube. Speaking education's theoretical content is finding practical corresponds in voice education through breath management exercises. The kinship between voice and speaking education is the relationship between the theoretical content of speaking education and practical content of vocal education, which relies on the melody of speaking. This article is a descriptive review which contains kinship of voice and speaking education.

PDF

___

AKTA?, ?., ve Gündüz O. (2009) "Yazılı Ve Sözlü Anlatım", Ankara: Akçağ Basım Yayım Pazarlama.

ALBUZ , Aytekin. (1997) "Eğitim Müziği Amaçlı Sözlü Müzik Eserlerinde Dilin Kullanımı Ve Prozodi Üzerine Görüşler", A.?.B. Üni. Eğitim Fak. Müzik Eğitimi Bölümü, Müzik Eğitimi Sempozyum Bildirisi.

AYCAN, K. (2012)"Ses Eğitimi Yöntemlerinin Türkçe Konuşma Eğitimindeki Vurgu Kusurlarının Düzeltilmesine Etkisi", Doktora tezi, Gazi Üniversitesi.

BANGUOĞLU, T. (1990)"Türkçenin Grameri",Türk Tarih Kurumu Basımevi.

BOERSMA, David Weenink&Paul. (2012) "Praat: Doing Phonetics by Computer"

CRUTTENDEN, A. (1997)"Intonation."Newyork: Cambridge University Press

DEM?RCAN, Ö. (2001) "Türkçenin Ses Dizimi" ?stanbul: Der Yayınevi

K?L?C, A. (2011)"Ağız Araştırmaları için Özelleştirilmiş Praat Programı ile Uygulama"

K?L?C, A. (2003) "Türkiye Türkçesi'ndeki Ünlülerin Sesbilgisel Özellikleri" Boğaziçi University Press .

ÖZBAY, M. (2005)"Sesle İlgili Kavramlar ve Konuşma Eğitimi", Milli Eğitim Basımevi.

ÖZTÜRK, K., B., ve Altunta? ?. (2012)"İlköğretim İkinci Kademede Konuşma Eğitimine Yönelik Öğretmen Görüşleri: Nitel Bir Çalışma", Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1.

PEARL, S., J. (2004)"The Kinship Music and Language", Brno Studies in English 30

PEARL, S., J. (2001)"Song, Speech and Brain" Music & Language Studies

ROSS, Elliott D. (2004)"Affektif Prozodi Ve Aprozodiler. Davranışsal Ve Kognitif Nörolojinin İlkeleri İçinde ", ?stanbul: Yelkovan Yayıncılık

ROSS, Elliott D., Jerold A. Edmondson, ve G. Burton Seibert (1986) "The Effect of Various Acoustic Measures of Prosody in Tone and Non-Tone Languages: A Comparison Based on Computer Analysis of Voice", Journal of Phonetics 14: 283-302.

SABAR, G. (2008)"Sesimiz Eğitimi ve Korunması" ?stanbul: Pan Yayıncılık

SIDTIS JJ, ve Van Lancker Sidtis D. (2003)"A Neurobehavioral Approach to Dysprosody", Semin Speech Lang. 24.2: 93-105.

?ENBAY, N. . (2004)"Söz Ve Diksiyon Sanatı", ?stanbul: Yapı Kredi Yayınları

TA?ER, S. (1978)"Konuşma Eğitimi", ?stanbul: Türkiye ?? Bankası Yayınevi

TÖREY?N, A. M. (2008) "Ses Eğitimi", Ankara: Sözkesen Matbaacılık,

TÖREY?N,A.M.(1999)"Sınıf Öğretmenliği Bölümlerinde Ses Ve Konuşma Eğitimi" VIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi .

VURAL, Birol. (2005) "Doğru Ve Güzel Konuşma", ?stanbul: Hayat Yayınları.

YILMAZ, A. (2005)"Oyuncunun Konuşma Eğitiminin Teorik Içeriği" Sosyal Bilimler Enstitüsü,18.