İlköğretim Türkçe 6, 7, ve 8. sınıf ders kitaplarındaki okuma parçalarında çocuk imgeleri

Bu araştırmada, 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki okuma parçalarında yer alan çocuk imgelerinin saptanması amaçlanmıştır. Bu amaçla, 2010-2011 ve 2011-2012 eğitim öğretim yılında kullanılan üçer ders kitabı incelenmiştir. 6 ders kitabında yer alan toplam 180 parçanın 58’inde çocuk kavramına yer verildiği belirlenmiş ve “çocuk” kavramının kullanım bağlamlarından yola çıkarak çocuk imgeleri betimlenmeye çalışılmıştır. Araştırma, okuma parçalarında yaratılan çocuk imgesinin güncel eğitim ve evrensel insan anlayışıyla ne denli örtüştüğünün sınanması bakımından önem taşımaktadır. Eğitim sisteminin varsaydığı çocuk imgesinin ortaya konması ve anlaşılması, aslında eğitim sisteminin çocuklar için nasıl bir eğitim önerdiğini de ortaya koyacaktır.

Children image in the reading passages of primary Turkish course books of 6th, 7th and 8th classes

In this research, it is aimed to point out the children image described in the reading passages of Turkish course books of 6th, 7th and 8th classes. With this aim, three course books used in the term of 2010-2011 education year and three course books used in the term of 2011-2012 education year have been analyzed. It is found out that the concept of “children” is mentioned in 58 reading passages of totally 180 passages in those 6 course books. Through the concept of “children” used in contexts, we try to explain the children image. The research is critically important in terms of evaluating how well the children image created in those reading passages comply with current educational system and universal human mentality. To understand and point out the children image illustrated by education system will actually show us what an education is suggested by educational system.

___

  • ALPÖGE Gülçin (1997). “Günümüz Çocuk Kitaplarında Çocuk İmgesi”, (Editör: Bekir Onur), 1.Ulusal Çocuk Kültürü Kongresi, 6-8 Kasım 1996, Ankara: Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi, s. 286-300.
  • ALTAN, Abdulkadir; ARHAN Serdar vd. (2010). İlköğretim Türkçe 7 Ders Kitabı, Ankara: MEB Yayınevi.
  • CEYHAN Erdal ve YİĞİT Birol (2005). Konu Alanı Ders Kitabı İncelemesi, Ankara: Anı Yayıncılık.
  • CEYHAN Yaşar ve CEYHAN Saliha (2010). İlköğretim Türkçe 8 Ders Kitabı, Ankara: Pasifik Yayınları.
  • DEMİREL Özcan ve KIROĞLU Kasım (2006). “Eğitim ve Ders Kitapları” (Editör: Özcan Demirel, Kasım Kıroğlu) Konu Alanı Ders Kitabı İncelemesi, Ankara: Öğreti Yayıncılık.
  • DOĞAN İsmail (2000). Akıllı Küçük Çocuk Kültürü ve Çocuk Hakları Üzerine Sosyo-kültürel Bir İnceleme, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • ELKIND David (1999). Çocuk ve Toplum Gelişim ve Eğitim Üzerine Denemeler, Çev: Demet Öngen, Ankara: Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları.
  • ELKİND David (2001). “Değişen Dünya‟da Çocuk Yetiştirme ve Eğitim”, (Editör: Bekir Onur), 3. Ulusal Çocuk Kültürü Kongresi, 16-18 Ekim 2000, Ankara: Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi, s. 15-25.
  • ERCAN Hülya (2005), “Çocukluk Felsefesi”, Kebikeç İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırmaları Dergisi, S. 19, s. 113-120.
  • EROL Abdullah, ALTAN Abdulkadir vd. (2010). İlköğretim Türkçe 6 Ders Kitabı, Ankara: MEB Yayınevi.
  • FASS P. S. (2004). “Çocuklar ve Küreselleşme”, Çev: Nihal Ahioğlu, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Cilt: 37, S. 1, s. 141-155.
  • FRANKLIN Bob (1993), “Çocuk Nedir?”, (Derleyen: Bob Franklin) Çocuk Hakları, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • HELİMOĞLU YAVUZ Muhsine (1997). “Türk Masallarında Çocuk İmgeleri”, (Editör: Bekir Onur), 1. Ulusal Çocuk Kültürü Kongresi, 6-8 Kasım 1996, Ankara: Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi, s. 132-140.
  • KAPULU Ahmet ve KARACA Aliyar (2011). İlköğretim Türkçe 7 Ders Kitabı, Ankara: Koza Yayınevi.
  • KARABIYIK Fatma (2011). İlköğretim Türkçe 6 Ders Kitabı, Ankara: Evren Yayınevi.
  • KULA Onur Bilge (1992). Demokratikleşme Süreci ve Eleştirel Kültür Bilinci, Ankara: Gündoğan Yayınları.
  • LEPPERT Richard (2009). Sanatta Anlamın Görüntüsü İmgelerin Toplumsal İşlevi, Çev: İsmail Türkmen, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • ÖZDEMİR Orhan (2006). “Tanzimat‟tan Günümüze Modern Eğitim ve Verimlilik”, Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 32, s. 100-106.
  • SEVERGE Yasemin (1999), “İlköğretim Ders Kitaplarında Çocuk İmgeleri”, (Editör: Bekir Onur), 2. Ulusal Çocuk Kültürü Kongresi, 4-6 Kasım 1998, Ankara: Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları, s. 345-356.
  • ŞAHİN Derya (2011), İlköğretim Türkçe Ders Kitabı 8, İstanbul: Tav Yayınevi.
  • ŞENER Sevda (1997), “Türk Çocuk Tiyatrosu Yapıtlarında Çocuk”, (Editör: Bekir Onur), 1. Ulusal Çocuk Kültürü Kongresi, , 6-8 Kasım 1996, Ankara: Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi, s.271-285.
  • TAN Mine (1993), “Çocukluk: Dün ve Bugün”, (Editör: Bekir Onur) Toplumsal Tarihte Çocuk, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • YILDIRIM Ali ve ŞİMŞEK Hasan (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • YILMAZ IRMAK Türkan ve ENGİN Aytunç (2004). “İlkokul Kitaplarında Çocuk İmajları”, (Editör: Bekir Onur), Cumhuriyet’in 80. Yılında Disiplinlerarası Bakışla Türkiye’de Çocuk 4. Ulusal Çocuk Kültürü Kongresi, 15-17 Ekim 2003, Ankara: Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları, s. 44-56.