HZ. PEYGAMBER DÖNEMİNDE EĞLENCE HAYATI

İnsan tabiatının en önemli gereksinimlerinden birisi de eğlenme ve rahatlama ihtiyacıdır. Zira insanın hem bedenen hem de ruhen tam bir doyuma ulaşmasında eğlenme ve rahatlama aktiviteleri mühim bir yer kaplamakta bu ihtiyaçlar giderilmediğinde insan kendisini eksik hissetmekte bu durum da ona rahatsızlık vermektedir. Bu bağlamda, İnsan psikolojisini analiz hususunda en mahir kişilerden birisi olan Hz. Peygamber insanın beden ve ruh dünyasında önemli mevki işgal eden eğlenme ve rahatlama ihtiyacını görmezden gelmemiş, meşru yani İslam Dini'nin çizmiş olduğu sınırlar dâhilindeki eğlenme ve rahatlama aktivitelerine Müslümanlarının Hz. peygamberin vermiş olduğu bu onayın mahiyet ve içeriğinden tam manasıyla haberdar olmadıklarını görmekteyiz. İslam toplumunda, eğlenme adı altında icra edilen fakat Allah resulünün tasvip etmediği uygulama ve faaliyetlerin yanı sıra İslam adı altında ortaya konan ancak Hz. peygamber dönemi eğlence biçimi ile hiçbir surette ilişkisi olmayan aktivitelerin de görülüyor olması yukarda dile getirdiğimiz gerçeği teyit eder mahiyettedir. Günümüz Müslümanlarının içerisinde bulundukları bu durumun akademik seviyede çözüm bulunması gereken bir problem olduğu kanaatindeyiz. Söz konusu problemin çözümü bağlamında, bir İslam tarihçisi olarak çalışmamızda Hz. Peygamber dönemi eğlence hayatını cahiliye dönemi ile de bağlantılı bir şekilde İslam tarihinin ana kaynaklarına müracaat etmek suretiyle tespit etmeyi amaçlamaktayız. Böylelikle Hz. Peygamber döneminde eğlence hayatı ile ilgili yapılanlar, onun eğlence adı altında tasvip edip etmediği hususlar ve eğlenme noktasında tavsiye ettiği şeyler tarihî süreç bağlamında en sağlıklı bir şekilde günümüz insanının istifadesine sunulmuş olacaktır

NIGHTLIFE DURING THE PERIOD OF PROPHET MUHAMMAD (PBUH)

With the arrival of Islam religion the nature of the entertainment phenomenon which is inherent and spiritual needs of the people had changed; its content had gained a new dimension and its the unique structure of the previous period had arisen the need to revise with the Prophet hand. Thus The Prophet (pbuh) sought to establish understanding to understanding according to the essence and spirit of Islam. Islamic scholars have also put forward different interpretations about the entertainment concept in Islamic period by taking into account the changing needs and expectations of society. In this context, In this context, some scholars the influence of the entertainment have evaluating as a mental disorder and a roughness in some nature but also have evaluating it close to haram, the detestable. Quintessentially in this subject which is open to abuse of people, added that the different reinterpretations of scholars applications which can be considered extremeness understatement in society has come to light. To be contented with only juridical interpretations On entertainment matter and to neglect historical consequence of the event make it a prosaic understanding of the Islamic entertainment phenomenon. Therefore given certain provisions don't satisfy people. As a matter of fact discussing people still entertainment phenomenon supports our argument. we need to look with a new perspective on this phenomenon as we eliminate the issues listed above, and determine better understanding of Islamic entertainment. This perspective, historic adventure of fun concept in the period of prophet Muhammad ( pbuh) is to unroll. In this way,we prepared our article under two main headings. The first of these: “In Pre-Islamic (Ignorance) Period Entertainment Life”, the second: “Nightlife During the period of prophet Muhammad ( pbuh)”

PDF

___

ABBASLI, Eldeniz, “Çocuk Eğitiminde Bayramların Rolü / The Role of Holiday in Children Education”, TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140 Volume 3/2 Spring 2008, www.turkishstudies.net, Doi Number:http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.285 p. 1-11.
Abdu'l-Hay el-Kettânî, et-Terâtîbu'l-idâriyye (Nizâmu'l-hükûmeti'n-nebeviyye), I-II, Beyrut, trz.
Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, I-VI, Kahire 1313.
Ahmed Muhammed Havlî, el-Mer'e fi'ş-şi‘ri'l-câhilî, Kahire trz.
AKDOĞAN, Bayram, “Bazı Ayet ve Hadisler Doğrultusunda, İslam Açısından Musiki Sanatının Değerlendirilmesi”, AÜİFD, XXXIX, 1999, s. 379-392.
AKYÜZ, Vecdi, “Asrı Saadette Spor”, Din ve Hayat TDV – İstanbul Müftülüğü Dergisi, sa. 17, yıl. 2012, s. 7-11.
AKYÜZ, Vecdi, “Asrı Saadette Spor”, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet'te İslam, ed. Vecdi Akyüz, Ensar Neşriyat, I-IV, İstanbul 2007.
Âlûsî, Ebü’l-Me‘âlî Cemâleddîn Mahmûd Şükrî b. Abdullah b. Mahmûd, Büluğü'l-ereb fî ma'rifeti ahvali'l-‘Arab, thk. Muhammed Behcet el-Eseri, I-III. Beyrut trz.
APAYDIN, H. Yunus, “Mûsiki/Fıkıh”, DİA, XXXI, 261-263.
ASKERÎ, Ebû Hilâl Hasan b. Abdullah b. Sehl, el-Evâil, Beyrut 1407/1987.
AZİZOVA, Elnure, Hz. Peygamber Döneminde Çalışma Hayatı ve Meslekler, Basılmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2007.
Bedreddin Ebu Muhammed Mahmud b. Ahmed el –Aynî, Umdetu'l-kâri şerhi Sahîhi'l Buharî, Daru İhyâi’t-Terâsil Arabî, Beyrut, trz.
BELÂZURÎ, Ebü'l-Abbas Ahmed b. Yahya b. Câbir, Ensâbu’l-eşrâf, thk. Muhammed Hamidullah, I, Kahire 1959.
BEYHAKÎ, Ebû Bekr Ahmed b. el-Hüseyin b. Ali, es-Sünenü’l-kübrâ, thk. Muhammed Abdulkâhir Atâ, I-X, Mekke 1994.
BOZKURT, Nebi, “Eğlence”, DİA, X, s. 483-488.
BOZKURT, Nebi, Hadiste Folklor-Eğlence, İstanbul 1997.
BUHÂRÎ, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmaîl, el-Câmi‘u’s-Sahîh, I-VIII, İstanbul 1992.
CÂHIZ, Kitâbü'l-Hayevân, thk. Abdüsselâm Muhammed Hârûn, IV, Kahire 1356/1937
CÂHIZ, “el-Kıyân”, Resâilu Câhiz, thk. Abdüsselam Muhammed Hârûn, I-IV, Kahire 1979.
Cevad Ali, el-Mufassal fî tarihi'l-‘Arab kable'l-İslâm, I-X, Beyrut 1980.
DÂRİMÎ, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdurrahmân b. Fazl, Sünenü’d-Dârimî, I-II, İstanbul 1992.
DÜZENLİ, Pehlül, “Klasik İslâm Kaynaklarında Müzik Tartışmaları”, Marife, I/2, Konya 2001, s. 27-58.
Ebû Dâvûd et-Tayâlisî, Müsned, thk. Muhammed b. Abdul Muhsin et-Türk, I-IV, Hicr li’t-Tıba‘a ve’n-Neşr, Cizre 1999.
Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eş‘as es-Sicistânî, es-Sünen, I-V, İstanbul 1992.
Ebû Ubeyd, Garîbu’l-hadîs, thk. Muhammed Abdu’l-Mu‘îd Hân, I-IV, Beyrut 1396.
Ebû Ubeyd, Kâsım b. Sellâm el-Herevî el-Ezdî, Kitâbü’l-Emvâl, thk. Muhammed Amâre, Kahire 1989.
FÂKİHÎ, Ebû Abdullah Muhammed b. İshâk b. el-Abbâs, Ahbâru Mekke fî kadîmi’d-dehr ve hadîsih, thk. Abdulmelik Abdullâh Düheyş, I-VI, Beyrut 1984.
Farmer, A History of Arabian Music, London 1929.
GÜNGÖR, Erol, “ Eğlencenin Sosyal ve Psikolojik Yönü”, Türk Edebiyatı, Agustos 1981, sayı 94, s. 14.
GÜVENDİ, Sümeyra, Fıkıhda Lehv ( Oyun ve Eğlence ), Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya 2008.
HAKKI İsmâil İbrâhim, Esvâkü’l-‘Arabi’t-ticâriyye fi Şibhi’l-Cezîreti’l-‘Arabiyye, Amman 1423/2002.
Hamidullah, İslam Peygamberi, Çev. Salih Tuğ, I-II, İstanbul 1990.
Hatîb et-Tebrîzî, Şerhu’l-Kasâ'idil-'aşr, Beyrut 1985.
İbn Abdilber, Ebû Ömer Cemaleddin Yusuf b. Abdullah b. Muhammed el- Kurtubî en-Nemerî, elİsti‘âb fî ma‘rifeti’l-ashâb, thk. Ali Muhammed el-Bicâvî, I-IV, Beyrut 1412.
İbn Abdürabbih, Ebû Ömer Ahmed b. Muhammed el-Kurtubî, el-‘Ikdü’l-ferîd, I-VII, Kahire 1969.
İbn Ebû Hâtim, Ebû Muhammed Abdurrahman b. Muhammed b. İdrîs, Tefsîrü’l-Kur’âni’l-‘Azîm, thk. Es‘ad Muhammed et-Tayyib, IX, Mekke 1417/1997.
İbn Habîb, Ebû Ca‘fer Muhammed b. Habîb b. Ümeyye el-Bağdâdî el-Hâşimî, el-Muhabber, thk. Ilse Lichtenstadter, Beyrut trz.
İbn Habîb, el-Münemmak fî ahbâri Kureyş, thk. Hurşîd Ahmed Fârûk, Beyrut 1985.
İbn Hacer, Ebü'l-Fazl Şehabeddin Ahmed İbn Hacer el-Askalânî, el-İsâbe fî temyîzi’s-sahâbe, thk. Ali Muhammed Bicâvî, I-VIII, Beyrut 1992.
İbn Hamdûn, Ebü’l-Me‘âlî Bahâeddîn Muhammed b. Hasan, et-Tezkiretü'l-Hamdûniyye, thk. Bekr Abbas - İhsan Abbas, I-X, Beyrut 1996.
İbn Hibbân, Ebü’l-Hasan Alâeddin Ali b. Balaban b. Abdullah, Sahîhu İbn Hibbân, thk. Şu‘ayb elArnaût, I-XVIII, Beyrut 1414/1993.
İbn Hişâm, Ebû Muhammed Cemâleddîn Abdülmelîk, es-Sîretü’n-Nebeviyye, thk. Mustafa esSakkâ ve dğr., Dımaşk-Beyrut 1424/2003.
İbn Hurdazbih, Ebü'l-Kâsım Ubeydullah b. Abdullah, el-Lehv ve’lmelâhî, thk. Gattâş Abdülmelik Habeşe, Kahire 1984.
İbn Kesîr, Ebü'l-Fida İmâdüddin İsmâil b. Ömer, el-Bidâye ve’n-nihâye, I-XIV, Beyrut 1981.
İbn Kuteybe, Ebû Muhammed Abdullah b. Müslim, el-Ma‘ârif , thk. Servet Ukkâşe, Kahire 1981.
İbn Kuteybe, ‘Uyûnü’l-ahbâr, I-IV, Beyrut trz.
İbn Mâce, Ebû Abdullah Muhammed b. Yezid er-Rebeî el-Kazvînî, Sünenü İbn Mâce, thk. Muhammed Mustafa el-A‘zamî, I-IV, Riyad 1984.
İbn Manzûr, Ebü'l Fazl Muhammed b. Mükerrem b. Ali el-Ensârî, Lisânu’l-‘Arab, I-XV, Beyrut trz.
İbn Reşîk, Ebû Ali Hasan el-Ezdî el-Kayrevânî, el- ‘Umde fî mehâsini’ş-şi‘r ve âdâbih, thk. Muhammed Karkazân, I-II, Beyrut 1988.
İbn Sa’d, Ebû Abdullah Muhammed b. Sa‘d b. Meni‘ ez-Zührî, et- Tabakâtü’l-kübrâ, nşr. İhsân Abbas, I-IX, Beyrut 1968.
İbn Şebbe, Târihu’l-Medîneti’l-Münevvere, thk. Ali Muhammed Dündül - Yâsîn Saduddîn Beyân, I-II, Beyrut 1996.
İbnü’l-Cevzî, Ebü'l-Ferec Cemaleddin Abdurrahman b. Ali, el-Muntazam fî târîhi’l-mülûk ve’lümem, I-XVIII, Beyrut trz.
İbnü’l-Cevzî, Garîbü’l-hadîs, nşr. Abdulmutî Emîn el-Kal‘acî, I-II, Beyrut 1985.
İbnü’l-Esîr, Ebü'l-Hasan İzzeddin Ali b. Muhammed b. Abdülkerim Üsdü'l-gâbe fî ma'rifeti'ssahâbe, thk. Halil Me'mun Şiha, I-V, Beyrut 1418/1997.
İbnü’l-Esîr, en-Nihâye fî garîbi’l-hadîs ve’l-eser, thk. Tâhir Ahmed Zâvî, Mahmûd Muhammed Tenâhî, I-V, Beyrut 1399.
İbnü’l-Kelbî, Ebü'l-Münzir İbnü’s-Sâib Hişâm b. Muhammed b. Sâib el-Kelbî, Cemheretü’nNeseb, thk. Naci Hasan, Beyrut 1986.
İmruülkays, v.dğr., Yedi Askı: el·Mu'allaktü’s·seb'a, nşr.ve trc. Şerafeddin Yaltkaya, İstanbul 1985.
İSFAHÂNÎ, Ali b. Hüseyin b. Muhammed Ebü'l-Ferec, el-Eğânî, şrh. Abdülemir Ali Mihenna - Semîr Cabir, I-XXIV, Beyrut 1986.
KÖTEN, Akif, “Asrı Saadette Eğlence ve Düğün”, Bütün Yönleriyle Asrı Saadette İslam, I-IV, Ensar Neşriyat, İstanbul 2007, IV, s. 409, 411.
MESÛDÎ, Ebü'l-Hasan Ali b. Hüseyin b. Ali, Mürûcü’z-zeheb ve ma‘âdinü’l-cevher, thk. Muhammed Muhyiddin Abdülhamid, I-IV, y.y. 1964.
Mufaddal b. Seleme, Ebû Talib Mufaddal b. Seleme b. Âsım, el-Melâhî va esmâ’uhâ min kıbeli’lmûsîkâ, thk. Gattâş Abdülmelik Habeşe, Kahire 1984.
MÜSLİM, Ebu’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc el-Kuşeyrî en-Nîsabûrî, el-Câmi‘u’s-Sahîh, I-V, İstanbul 1981.
Nâsıruddîn el-Esed, el-Kıyân ve’l-ğinâ’ fi’l-asrı’l-Câhilî, Beyrut 1988.
RÂZÎ, Ebû Bekr Muhammed b. Zekeriyyâ, Muhtârü’s-sıhâh, thk. Mahmûd Hâtır, Beyrut 1995.
Sa‘îd el-Efgânî, Esvâku’l-‘Arab fi’l-câhiliyye ve’l-İslâm, Dımaşk 1960.
Se‘âlibî, Ebû Mansur Abdülmelik b. Muhammed b. İsmail, Simârü’l-kulûb fî muzâf ve’l-mensûb, thk. Muhammed Ebü'l-Fazl İbrâhim, Kahire trz.
Şevki Dayf, eş-Şi‘r ve’l-gınâ fi’l-Medîne ve Mekke li-asri benî Ümeyye, Kahire 1976.
TABERÂNÎ, Ebü’l-Kâsım Süleyman b. Ahmed b. Eyyûb el-Lahmî, el-Mu’cemu’l-kebîr, thk. Hamdi Abdülmecid Selefî, I-XXV, Beyrut trz.
TABERÎ, Ebû Cafer Muhammed b. Cerîr b. Yezid, Târihü't-Taberi:Târihü'r-rusül ve'l-mülûk, thk. Ebu’l-Fazl İbrahim, I-XI, Beyrut trz.
TABERÎ, Ebû Cafer Muhammed b. Cerîr b. Yezid, Tefsîrü’t-Taberî, I-XXX, Beyrut 1405.
TANRIVERDİ, Hasan, “Spor Ahlakı ve Şiddet”, The Journal of Academic Social Science Studies (JASSS), volume 5 ıssue 8, p. 1071-1093, December 2012, s. 1080-1083.
TEBRÎZÎ, Ebû Zekeriyyâ el-Hatîb Yahyâ b. Ali b. Muhammed, Şerhü'l-muallakati'l-aşri'lmüzehhebat, haz. Ömer Faruk et-Tabba, Beyrut trz.
TİRMİZÎ, Ebû İsa Muhammed b. İsa b. Sevre, es-Sünen, I-V, İstanbul 1992.
VÂKIDÎ, Ebû Abdullah Muhammed b. Ömer b. Vâkıd el-Eslemî, el-Meğâzî, thk. Marsden Jones, IIII, Beyrut 1984.
ZEBÎDÎ, Sahîh-i Buhârî, Muhtasarı Tecrîd-i Sarîh Tercemesi ve Şerhi, çev. Kamil Miras, Ankara 1988.
Zevzenî, Şerhu'l·Mu'allakât, Beyrut 1853.
ZÜBEYRÎ, Ebû Abdullah Mus‘ab b. Abdullah, Nesebu Kureyş, thk. E. Levi Provençal, Kahire 1982.