GREK HARFLİ KARAMANLICA KİTABELERDEKİ ALINTI ÖĞELER ÜZERİNE

Türk dili tarih boyunca birçok alfabe ile yazılmıştır. Bu alfabelerden biri de Yunan alfabesidir. Karamanlılar Anadolu'daki Türkçe konuşan ve yazılarında Yunan alfabesini kullanan Ortodoks Hristiyanlardır. Özellikle Anadolu'da Karaman, Konya, Kayseri, Isparta, Burdur, Aydın, Karadeniz'in sahil bölgesi ve İstanbul'da yaşamışlardır. Karamanlılar 11. yüzyılda Anadolu'da, özellikle Toros dağlarına Bizans tarafından yerleştirilen askerlerdi. Kurtuluş Savaşı döneminde Milli Mücadele yanlısı bir tutum sergilemişler fakat dinlerinden dolayı Rum milletinden sayılmışlardır. Şu anda çoğu 1926'daki nüfus mübadelesinden beri Yunanistan'da yaşamaktadır. Kullandıkları Grek alfabesi ile çeşitli eserler ortaya koymuşlar ayrıca bu alfabeyi çeşitli kitabelerde kullanmışlardır. Grek alfabesi ile yazılmış olan bu kitabeler Türk dili ve tarihi açısından önem taşımaktadır. Grek harfli Türkçe metinler Türkçenin Arap alfabesiyle yazılan metinlerindeki sorunların çözümde alternatif bir alfabe olması yönüyle önemlidir. Karamanlıca metinlere ilk kez İstanbul'un fethinden sonra rastlanmaktadır. XVI. yüzyıldan itibaren Grek alfabesi ile yazdıkları eserlerle zengin bir Türkçe edebiyat geliştirmişlerdir. XVIII. yüzyılın başından itibaren de basılı eserler de karşımıza çıkmaktadır. İlk basılan Karamanlıca eser 1718 tarihlidir. Bu çalışmanın konusunu teşkil eden Karamanlı ağzındaki alıntı ögeler Nevşehir, Isparta, Niğde taraflarındaki kilise kitabeleri, Tokat ve Isparta'da bulunmuş mezar kitabeleri ve daha önce bazı araştırmacılar tarafından yayımlanan çeşitli örneklerden derlenmiştir. Bu çalışmada Grek harfleriyle yazılmış kitabelerdeki Arapça ve Farsça kelimeler ve ses değişiklikleri üzerinde durulacaktır

LOAN WORDS OF SCRIPTS IN CARAMANIAN LANGUAGE WITH GREEK ALPHABET

Turkish language has been written with many alphabets throughout history. Caramanians were Orthodox Christian in Anatolia that they speak Turkish and use Greek alphabet in their texts. They particularly lived in Anatolia, for instance in Karaman, Konya, Kayseri, Isparta, Burdur, Aydın, Black Sea area, Istanbul. Caramanians were managed by Byzantion as paid soldiers in Anatolian area in 11. century, espacially in the Toros Mountains Now, They have lived in Greece since the population replacement in 1926. They have generated a literature with this script. In addition to Caramanian Turks have been used Greek alphabet on house appliances, gravestones etc. Greek lettered Turkish texts are very important that they are alternative alphabet for the solution of problems in Turkish texts written in Arab alphabet. This inscriptions that written Greek alphabet are so important of Turkish language, culture and history. In this study, we concerned on Arabic and Persian Word inscriptions which written Greek alphabet of Caramanian Language.

PDF

___

ANZERLİOĞLU, Yonca, Karamanlı Ortodoks Türkler, Ankara 2003.
BALTA, Evengelia, “Karamanlıca Kitapların Önsözleri” (çev. H. Milas), Tarih ve Toplum, İstanbul 1990.
BALTA, Evengelia, “Otoman Studies in Modern Grek Historiografi” Journal of Turkish Studies (Günay Kut Armağanı), III, vol. 28/I, pp. 9-16.
BRENDEMOEN, B., “Labial Ünlü Uyumunun Gelişmesi Üzerine Bazı Notlar” Türkiyat Mecmuası, XIX, 1980.
CAFEROĞLU, Ahmet, “Anadolu Ağızlarında İçses Ünsüz Benzeşmesi” Türk Dili Araştırmaları Yıllığı- Belleten, 1958, Ankara 1958.
CAFEROĞLU, Ahmet, “Anadolu Ağızlarında Konson Değişmeleri”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı- Belleten, 1963, Ankara 1964.
CAFEROĞLU, Ahmet, “Anadolu Ağızlarında Metathese Gelişmesi” Türk Dili Araştırmaları Yıllığı-Belleten, 1955, Ankara 1956.
CAFEROĞLU, Ahmet, “Anadolu ve Rumeli Ağızları Ünlü Değişmeleri”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı- Belleten, 1964, Ankara 1965.
CAFEROĞLU, Ahmet, “Türkçede “v” morfemi” Türkiyat Mecmuası, c. XVI. 1971, s. 27-38.
CAFEROĞLU, Ahmet, Anadolu Diyalektolojisi Üzerine Malzeme, Ankara I, Ankara 1994.
DENY, J. Türk Dili Grameri-Osmanlı Lehçesi (çev. A.U.Elöve), İstanbul 1941.
ECKMANN, J. “Die karamanische Literatur”, Philologiae Turcica Fundamenta, II, s. 819-835
ECKMANN, J. “Karamanlıcada Birkaç Gerundium Terkibi”, (çev.Müjdat Kayayerli), Türk Kültürü Araştırmaları, XXVI, 2, Ankara 1988.
ECKMANN, Janos, “Anadolu Karamanlı Ağızlarına Ait Araştırmalar I Phonetica” Dil-Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, C. VIII. s. 165-200), Ankara 1950.
ECKMANN, Janos, “Yunan Harfli Karamanlı İmlâsı hakkında”, Türk Dili ve Tarihi Hakkında Araştırmalar, s. 27-31, Ankara 1950.
EREN, Hasan, “Anadolu Ağızlarında Rumca, İslâvca, Arapça kelimeler”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı- Belleten, Ankara 1960.
EREN, Hasan, “Türk Dillerinde Metathese” Türk Dili Araştırmaları Yıllığı-Belleten1953, Ankara 1953.
ERGİN, Muharrem, Türk Dil Bilgisi, İstanbul 1953.
EYİCE, Semavi, “Anadolu’da Kitâbeler , Belleten, 1975, C. XXXIX, S. 153, s. 25-48.
EYİCE, Semavi, “Anadolu’da Karamanlıca Kitâbeler(Grek Harfleriyle Türkçe Kitâbeler), Belleten, 1980, C. XLIV, S. 176, s. 683-696.
EYİCE, Semavi, “Sallaville, Sévérien-Eugéne Dalleggio, Karamanlidika, Yunan Harfleri ile Türk Dilinde Basılmış Kitapların Analitik Bibliyografyası 1, 1584-1850” Belleten XVI, 102, Ankara 1962, s. 369- 374.
GÜNGÖR, Harun, “Karamanlıca (Grek Alfabeli Türkçe) Bir Kitâbe”, Türk Dünyası Araştırmaları S. 33, s. 95-101, İstanbul 1984.
GÜNGÖR, Harun, “Karamanlıca Üç Kitabe” Türk Dünyası Tarih Dergisi, C.III, S. 34, s. 29-31, Ekim 1989.