ETKİLİ OKUMA ÖZYETERLİK ALGI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ: GEÇERLİLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI
Öğrencilerin etkili okuma öz yeterlik algılarını belirlemeye yönelik ölçme aracı geliştirmek amacıyla yapılan araştırmanın çalışma grubunu, Bursa ili Merkez ilçelerinde bulunan ve 2016-2017 döneminde eğitim öğretime devam eden toplam 345 erkek 332 kız olmak üzere toplam 677 ortaöğretim öğrencisi ile 10 alan uzmanı oluşmuştur. Öğrenciler 5 farklı ortaöğretim okulundan tesadüfî yöntemle seçilmiştir. Ölçek geliştirme aşamasında 56 eylem maddesi oluşturulmuş, bu maddelerin madde-toplam korelasyon değerlerinin hesaplanmasından sonra değerleri düşük olan maddeler ölçekten çıkarılmış ve kalan 41 madde verileri kullanılarak Açımlayıcı ve Doğrulayıcı Faktör Analizleri yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre çıkarılan maddelerden sonra ölçekte kalan 21madde dört faktörlü bir yapıda sunulmuştur. Yığılmalı varyansın %56,83’ünü açıklayan toplam 4 faktörün öz değerleri (eigenvalue) sırasıyla ; birincinin 4,180 ; i kincinin 2,512 ; üçüncünün 4,096 ve dördüncünün ise 1,153 tespit edilmiştir. Ölçeğin tümü için iç tutarlılık anlamında Cronbach⍺=0.876 değeri olarak hesaplanmıştır. Doğrulayıcı analiz sonuçlarına göre (RMSEA =0,070 ; SRMR=0,073 ; NNFI= 0,91 ; CFI =0,94) uyum indeks değerlerine ait model uygunluğunun kabul edilebilir düzeyde ve Ki-kare(477,07 ; p
THE DEVELOPMENT OF EFFECTIVE READING SELFEFFICACY PERCEPTION SCALE: STUDY ON THE VALIDITY AND RELIABILITY
The aim of this study was to develop ameasurement tool for determining students’ effective reading self-efficacy perceptions. The study group of the research was composed of a total of 677 secondary school students (345 boys and 332 girls) receiving education at schools located in central districts of theprovince of Bursa during the 2016-2017 academic year, plus 10 domain experts.The students were selected by the random sampling method from 5 different secondary schools.At the scale development stage, 56 action items were created, and after the item-total correlation values of these items had been calculated, items with low values were removed from the scale, and exploratory and confirmatory factor analyses were performed by using the remaining 41 item data.After items had been removed according to the results of these analyses, the remaining 21 items were presented in a four-factor structure.The eigenvalues of the 4 factors, which explained 56.83% of the cumulative variance, were determined to be 4.180 for the first factor, 2.512 for the second factor, 4.096 for the third factor and 1.153 for the fourthfactor, respectively.Regarding internal consistency of the scale as a whole, a Cronbach’s alpha value of ⍺=0.876 was calculated.According to the results of the confirmatory factor analysis (RMSEA=0.070; SRMR=0.073;NNFI= 0.91; CFI =0.94), it was found that the model fit was at an acceptable level for the fit index values and also that the chi-square value (477.07; p
___
- Alexander, P. A., & Jetton, T. L. (2000). Learning from text: A multidimensional and developmental perspective. Handbook of reading research, 3(1), 285-310.
- Altun, T., Ekiz, D., & Odabaşı, M. (2011) . Sınıf Öğretmenlerinin Sınıflarında Karşılaştıkları Okuma Güçlüklerine İlişkin Nitel Bir Araştırma. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (2011) 80-101
- Andy, F. (2001) . Discovering statistics using spss for windows: Advanced techniques for the beginner. Journal of the Royal Statistical Society Series D (The Statistician) 50(4):551-552 · January
- Arslan, D., & Dirik, M. Z. (2008) .İlköğretim ikinci sınıf öğrencilerinin okuma güçlüklerini gidermede okumayı geliştirici duyuşsal yaklaşımın etkisi.Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1) , 1-18
- Arslan, D., & Aytaç, A. (2010) . İlkokuma Yazma Öğretimi Dersine İlişkin Tutum Ölçeği Geliştirilmesi İlköğretim Online, 9(3), 841-850.
- Aytaç, M., & Öngen, B. (2012) . Doğrulayıcı faktör analizi ile yeni çevresel paradigma ölçeğinin yapı geçerliliğinin incelenmesi. İstatistikçiler Dergisi: İstatistik ve Aktüerya, 5(1), 14-22.
- Bay, Y. (2010) . Ses temelli cümle yöntemiyle ilk okuma-yazma öğretiminin değerlendirilmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 3(1) , 164-181.
- Baydık, B., Ergül, C., & Kudret, Z. B. (2012) . Okuma güçlüğü olan öğrencilerin okuma akıcılığı sorunları ve öğretmenlerinin bu sorunlara yönelik öğretim uygulamaları. İlköğretim Online, 11(3) , 778-789.
- Büyüköztürk, Ş. (2002) . Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı: İstatistik. Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları ve Yorum, Pegema Yayıncılık, Ankara.
- Büyüköztürk, Ş. (2007) . Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum (9. baskı) . Ankara: Pegem A Yayıncılık, 167-82.
- Cemaloğlu, N. (2001) İlk okuma Yazma Öğretimi, Ankara: Nobel Yayıncılık
- Coşkun, Y. D. D. E. (2002) .Okumanın Hayatımızdaki Yeri ve Okuma Sürecinin oluşumu. Türklük Bilimi Araştırmaları, 11(11) ,239
- Çakıroğlu, O., & Palancı, M. (2015) . Reading attitude scale: The reliability and validity study Okuma tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of Human Sciences, 12(1) , 1143-1156.
- Çaycı, B., & DEMİR, M. K. (2006) . Okuma ve anlama sorunu olan öğrenciler üzerine Karşılaştırmalı bir çalışma Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(4) , 437-458.
- Çelik, C. E. (2006) . Sesli ve sessiz okuma ile içten okumanın karşılaştırılması. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 7, 18-30.
- Çeliktürk, Z., & Yamaç, A. (2015) . İlkokul ve ortaokul öğrencileri için okuma kaygısı ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online, 14(1), 97‐ 107
- Çerezci, E. T. (2010). Yapısal eşitlik modelleri ve kullanılan uyum iyiliği indekslerinin karşılaştırılması (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü: Ankara.
- Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2012) . Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları (Vol. 2) . Ankara: Pegem Akademi.
- Çöğmen, S., & Saracaloğlu, A. S. (2010) . Üst Bilişsel Okuma Stratejileri Ölçeği nin Türkçeye Uyarlama Çalışmaları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(28), 91-99.
- Demirel, Ö. (1999). İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi, MEB Yayınları.
- Engin, G., & Uygun, S. (2011) . Osmanlı’dan Günümüze Okuma Yazma Öğretimi.
- Özdemir, E. (1993) .Okuma Sanatı, İnkilap yayınevi, Ankara.
- Erkorkmaz, Ü., Etikan, İ., Demir, O., Özdamar, K., & Sanisoğlu, S. Y. (2013). Doğrulayıcı faktör analizi ve uyum indeksleri. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 33(1), 210-223.
- Gülerer, S., & Batur, Z. (2004) . Yanlış okuma tutum ve davranışları. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 77-88.
- Göğüş, B. (1978) . Orta dereceli okullarımızda Türkçe ve yazın eğitimi. Dağıtım, Gül Yayınevi.
- İkinci, Ö. (2011) . Sıradan Bir Zeki Değilim: Disleksiğim. Bilim ve Teknik Dergisi, 519, 36-40.
- Johnson, R. A.,&Wichern, D. W. (2014) . Applied multi variate statistical analysis (Vol. 4) . New Jersey: Prentice-Hall.
- Kalaycı, Ş. (2006) . SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri [SPSS applied multivariate statistical techniques]. Ankara, Turkey: Asil Yayın Dağıtım.
- Kanmaz, A. (2012) . Okuduğunu anlama stratejisi kullanımının, okuduğunu anlama becerisi, bilişsel farkındalık, okumaya yönelik tutum ve kalıcılığa etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü: Aydın.
- Karahan, B. Ü. (2018) . Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği: Ölçek Geliştirme Çalışması Reading Attitude Scale: A Scale Development Study. Kastamonu Education Journal, 26(1), 67-73
- Karatay, H. (2009) . Okuma Stratejileri Bilişsel Farkındalik Ölçeği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(19) , 58-79.
- Keskinkılıç, K. (2002) İlk okuma Yazma Öğretimi, Ankara: Nobel Yayıncılık.
- McDonald, R. P., & Marsh, H. W. (1990) . Choosing a multivariate model: Noncentrality and goodness of fit. Psychological bulletin, 107(2) , 247-255
- Ontario, (2003). Effective Reading Instruction; Early reading strategies:thereport on expert panel on early reading in ontario. Ministry of Education. 11-31,September
- Özdemir, S., & Akkaya, N. Ortaöğretim Öğrencileri İçin Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Milli Eğitim Dergisi, 44(203) , 55-73.
- Öztürk, E. (2012) . Okuma Stratejileri Üstbilişsel Farkındalık Envanteri'nin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. İlköğretim Online, 11(2), 292-305.
- Özen, F., & Durkan, E. (2016) . Üstbilişsel okuma stratejileri kullandırma ölçeğinin geliştirilmesi, bir geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Literature and History of Turkish or Turkic, 11(14) , 565- 586.
- Pressley, M. (2000) . What Should Comprehension Instruction Be The Instruction of Handbook of Reading Research, Pearson, & R. Barr (Eds.), Handbook of reading research, (3), 545-561
- Şahbaz, N. K., & Çekici, Y. E. (2012) . Disiplinler Arası Bir Disiplin Olarak Türkçe Eğitimi. Electronic Turkish Studies, 7(3) 2367-2382.
- Sarar Kuzu, T., & Doğan, T. (2015) . Öğretmen Adaylarına Yönelik Okuma Tutum Ölçeği Geliştirme. Electronic Turkish Studies, 10(15), 771-786.
- Sanders, D. W., & Morrison-Shetlar, A. I. (2001) . Student attitudes toward web-enhanced instruction in an introductory biology course. Journal of Research on computing in Education, 33(3) , 251- 262.
- Şencan, H. (2005) . Reliability and validity in social and behavioral measurements. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Tuncer, U (2011) . İngilizceyi Yabancı Dil Olarak Öğrenen Türk Öğrencileri İçin “Üst Biliş Okuma Stratejileri Ölçeği” ve “Okuma Becerisi Stratejileri Kullanım Ölçeğinin” Uyarlaması ve Geliştirmesi, Mersin Üniversitesi,Eğitim Bilimleri Enstitüsü,İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi)
- Uyar, Y. (2009) . İlköğretim İkinci Kademe Öğrencileri İçin Okumaya Yönelik Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlilik Ve Güvenirlik Çalışması. Education Education Sciences, 4(2),632- 651.
- Yangın, S., & Sidekli, S. (2006) . Okuma Güçlüğü Yaşayan Öğrencilerin Kelime Tanıma Becerilerinin Geliştirilmesine Yönelik Bir Uygulama. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (16) 1-17.
- Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. Istanbul Business Research, 46, 74-85.
- Yaman, H., Dağtaş, A (2016) . Ekrandan Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, International Journal of Language Academy Volume 4 (1 ) , 248-266 Sciences, 4(2), 632-651.
- Yaşar, M. (2014) . İstatistiğe yönelik tutum ölçeği: geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(36) , 59-75
- Yıldız, M., & Aktaş, N. (2015) . Okuma motivasyonu ve okumaya adanmışlık ölçeği: Türkçeye uyarlama çalışması. International Journal of Human Sciences, 12(2) , 1349-1365.
- Yurdakal, İ. H., & Kırmızı, F. S. Yaratıcı Okumaya Yönelik Algı Ölçeği: Güvenirlik Ve Geçerlik Çalışması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 6(3) , 1726-1742.