ESKİÇAĞ DÜŞÜNCESİ VE KUTSAL KİTAPLARDA YEDİ SEMBOLİZMİ

İnsanoğlu ilk tanrılarının meşruiyetini evreni ve insanı yaratma kudretlerindeki gizliliğe bağlamış ve yaratılışın gizli şifrelerini çözebilmek için daima çaba sarf etmiştir. Bu çaba onu kutsal olana ulaştırmış ve böylelikle var olanın ötesinde bir "yaratıcı" olduğuna dair tanrı imgesi doğmuştur. Ayrıca insan bazı sayıların ilahi bir sırra sahip olduğunu düşünmüş ve bu gizemi de tanrılara dayandırmıştır. Öyle ki, eskiçağ düşüncesinde ve kutsal kitaplarda kullanılan sayı sembolizminin içerisinde tek sayıların ve özellikle de yedi rakamının diğer tüm sayılara karşı büyük bir üstünlüğe sahip olduğuna inanmıştır. Nitekim medeniyetin beşiği olan Mezopotamya'da yedi tanrı, yedi bilge, yedi gezegen, yedi kötü ruh, dünyanın yedi bölgesi, yedi deniz, yedi nehir, yedi rüzgâr, yedi başlı kozmik canavar gibi semboller birçok teolojik ve mitsel metin içerisinde yer almışlardır. Aynı şekilde Eski Yunan toplumunda, Yahudilerde, Hıristiyanlarda ve İslam dünyasında da yedi rakamının kutsiyet ve faziletine dair çok sayıda örnek bulunmaktadır. Antik Yunanda Pythagorascılar ve Neo-Platoncular bu işin temsilciliğini yaparken, Yahudilerin Kabala'sında yedi kutsal isim zikredilmektedir. Yine Hristiyanlıkta yedi sembolizminin devletin ve toplumun sürekli gelişimini temsil ettiğine inanılmıştır. Son olarak ise bazı İslami yorumlarda yedi; ilahi kudrete ulaşmanın, doğru olanın kapısını açmanın, dünyevi vasıf ve nefislerden kurtulmanın anahtarı olarak algılanmıştır

ANCIENT THOUGHT AND THE SYMBOLISM OF THE NUMBER SEVEN IN HOLY BOOKS

Humankind related the existence of his early gods to the confidentiality in their power to create the universe and the mankind, thus made efforts to decipher the secrets of the creation. This effort caused mankind to reach the divine source which in turn created the image of god as a "creator" beyond the existing. Additionally early people attributed holiness to some numbers and predicated this mystery to the gods. Apparently, humans believed that the odd numbers and especially the number seven were superior to other numbers within this symbolism based on ancient thought and holy books. In line with this, in ancient Mesopotamia symbols such as seven gods, seven scholars, seven planets, seven evils, seven regions of the world, seven seas, seven rivers, seven winds and seven headed cosmic monsters appeared in a number of theological and mythic texts. Similarly, in ancient Greeks, Hebrews, in Christian world and Islam society, there have been a number of examples related to the holiness and merit of the number seven. Pythagoreanists and Neo-Platonists in the Ancient Greece were the representatives of this; likewise in Hebrews, seven holly names took place in Kabala. Again in Christianity, it was believed that the symbolism of seven represented the state's and society's continuous development. Lastly, in some Islamic interpretations, the number seven was seen as a key to reach the holiness, to open the door of the correctness, and to release from earthly desires

___

  • Akdemir, İ. (2009), İkizkod, (Redaksiyon Halil Bilgili), Ayyıldız Yayıncılık.
  • Altuncu, A. (2014), “Sümerlerde Tanrı Anlayışı ve Tanrılar Panteonu”, Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 4, S. 7, ss. 118-142.
  • Atabek, R. (1987), Sayı Sembolizmine Genel Bakış, Mimar Sinan Yayınları, İstanbul.
  • Atasağun, G. (2001), “Yahudilikte Dini Sembol ve Kavramlar”, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, S. 11, ss. 144-145.
  • Aydeniz, H. (2011), “Dini Sembollerin, Sembolün Anlam Kaybı ve Etkilerine Geleneksel Bir Yaklaşım (René Guénon Örnegi), EKEV Akademik Dergisi, Y. 15, S. 48, ss.75-90.
  • Aydın, M. (), “Hıristiyanlık”, İslam Ansiklopedisi, C. 17, 1998, s. 349.
  • Baıgent, M. (2010), Babil Kehanetleri, (Çev. Ayşe Müge Esenerli), Yakamoz Yayınları, İstanbul.
  • Bakır, A.-Altıngök, A. (2011), “Klasik ve Çağdaş Kaynaklar Işığında Turan-İran Kavramı ve Tarihsel Coğrafyası”, Tarih İncelemeleri Dergisi, C. XXVI, S. 2, ss. 361-422.
  • Balkaya, A. (2010), “Kozmogoni Anlatılarında Dikotomik Algının Nedenselliği”, Turkish Studies International Periodical For The Languages Literature and History of Turkish or Turkic, Vol. 7/4, ss. 987-994.
  • Basalel, Y. (2009), Şalom Gazetesi, 29 Temmuz 2009.
  • Baybal, S. (2002), İbrahimi Dinlerde Mesihin Dönüşü, Yediveren Kitap, Konya.
  • Belli, O. (1982), Urartular’da Hayat Ağacı İnancı, Edebiyat Fakültesi Basım Evi, İstanbul.
  • Buckland, R. (2011), İşaretler, Semboller ve Alametler, (Çev. Derya Engin), Neden Kitap Yayını, İstanbul.
  • Can, Ş. (2012), Klasik Yunan Mitolojisi, Ötüken Yayınları, İstanbul.
  • Doğan, S. (2015), Mesnevi’den Pedagojik Telkinler, Selis Yayınları, İstanbul.
  • Draper, J.W. (1939), “Seven Ages and Bartholomaeus Anglicus”, Modern Language Notes, Vol. 54, No. 4, ss. 273-276.
  • Elıade, M. (2014), Dinler Tarihine Giriş, (Çev. Lale Arslan Özcan), Kabalcı Yayınevi, İstanbul.
  • Elıade, M. (2015), Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi, (Çev. Ali Berktay), Kabalcı Yayınevi, İstanbul.
  • Emecen, F.M. (2003), “Lanetli Şehir Düştü: İstanbul’un Fethi ve Kıyamet Senaryoları”, Osmanlı Araştırmaları Dergisi, S. 22, ss.191-205.
  • Ferguson, K. (2012), Kadim Pythagoras Kardeşliği, (Çev. Sayat Arslanlıoğlu), Ayna Yayınevi, İstanbul.
  • “Folk-Lore of the Numbers Seven”, The Journal of American Folklore”, Vol. 14, No. 52, 1901, p. 58.
  • Florıorıotı, H. H. D.-Eser E. (2013), “Kutsal Kitaplar ve Mitolojik Kaynaklar Işığında Eski Yakındoğu’da Rüya Olgusu ve Algısı Üzerine”, Turkish Studies International Periodical For The Languages Literature and History of Turkish or Turkic, Vol. 8/2, pp. 73-87.
  • Gezgin, İ. (2009), Gılgamış, Alfa Yayınları, İstanbul.
  • Glassner, J.J.(2009), “Eski Mezopotamya’da İlerleme, Bilim ve Bilginin Kullanımı”, Çev. Gökhan Kağnıcı, Tarih İncelemeleri Dergisi, C. 24, S. 2, ss.157-170.
  • Goodenough, E.R. (1937), “Symbolism in Hellenistic Jewish Art: The Problem of Method”, Journal of Biblical Literature, Vol. 56, No. 2, ss. 103-114.
  • Granger, F. (1903), “The Gods of The Seven Days”, The Classical Review, Vol. 17, No. 1, ss. 86- 88.
  • Greenfield, J.C. (1985), “The Seven Pillars of Wisdom (Prov 9:1) A Mistranlation”, The Jewish Quarterly Review, Vol. 76, No. 1, ss. 13-20.
  • Güngör, K. (2015), “Nota Yazısının Tarihsel Gelişimi”, Sahne ve Müzik Eğitim Araştırma Dergisi, C. 1, S. 1, ss. 81-89.
  • Hammand, E.B. (1982), “The Three of Knowledge”, The Sewanee Review, Vol. 26, No. 2, ss. 168- 172.
  • Hart, G. (2012), Mısır Mitleri, (Çev. Mehmet Sait Türk), Phoenix Yayınları, Ankara.
  • Herodotos. (2012), Tarih, 1/98, (Çev. Müntekim Ökmen), Türkiye İş Bankası Kültür Yay., İstanbul.
  • Hooke, S.H. (1991), Ortadoğu mitolojisi,( Çev. Alaeddin Şenel), İmge Kitabevi, Ankara.
  • Ifrah, G. (2016), Rakamların Evrensel Tarihi, C. 1, Alfa Yayınları, İstanbul.
  • James P.-Sluıjs M. A. V. (2008), “Ziggurats, Colors and Planets: Rawlinson Revisited”, Journal of Cuneiform Studies, Vol. 60, s.s. 57-79.
  • Kahraman, F. (2007), “İslâm İnancında Günah, Günah Çeşitleri ve Kişiyi Günah İşlemeye Sevkeden Faktörler”, Usul İslam Araştırmalar Dergisi, S. 8, ss. 140-168.
  • Kaval, M. (2015), “Mistisizm’in Dili; Sembolizm”, Turkish Studies International Periodical For The Languages Literature and History of Turkish or Turkic, Vol. 10/6, ss. 555-566.
  • Kılıç, Y.-Başol S. (2014), “Hitit Büyülerinde Sayı ve Renk Sembolizmi”, Turkish Studies International Periodical For The Languages Literature and History of Turkish or Turkic, Vol. 9/7, ss. 51-64.
  • Kınal, F. (1954), “Eski Önasya Dinlerinde Monoteist Temayüller”, Belleten, Türk Tarih Kurumu Yayınları, C. 18, S. 70, ss.116-129.
  • Kınkeldey, O. (1948), “The Music of The Spheres”, Bulletin of The American Musicological Sciety, No. 11/12/13, ss. 30-32.
  • Kramer, S.N. (1998), Tarih Sümerle Başlar, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
  • Küçük, M.A. (2013) “Türk Destanlarında “Sayı” Motifinin Dini Yansımaları”, Gazi Türkiyat Dergisi, S. 13, ss. 91-109. Küçük, O.N. (2009), “İbnü’l Arabi Düşüncesinde Varlığın Tasavvufi Yorumunun Sayı Metafiziğine Uzanan Yansımaları”, Tasavvuf İlim ve Araştırma Dergisi (İbnü’i Arabi Özel Sayısı-2), S. 23, ss. 373-411.
  • Özgüney, T. (2009), Pythagoras, Bayrak Yayınevi, İstanbul.
  • Özkan, A. R. (2002), “Din Mitoloji İlişkisi”, EKEV Akademik Dergisi, Y. 6, S.11, ss. 9-20.
  • Schimmel, A. (1954), “Dinde Sembolün Fonksiyonu Nedir”, A.Ü.İ.F. Dergisi, C. III, S. 3-4, ss. 67- 73.
  • Schimmel, A. (2000), Sayıların Gizemi, (Çev. Mustafa Köpüşoğlu), Kabalcı Yayınevi, İstanbul.
  • Scott, M. E. “Egyptian Accessions”, The Metropolitan Museum of Art Bulletin, Vol. 6, No. 2, The Metropolitan Museum of Art Press, 1947.
  • Sobel, D. (2008), Gezegenlerin Gizemi, (Çev. Demet Evrenosoğlu), Alfa Yayınları, İstanbul.
  • Stewart, L. (1996), “The Magic of Seven: Signifies Creation, The Sum of The Spiritual Three and The Material”, British Medical Journal, Vol. 313, No. 7072, ss.1570.
  • Storm, G.E. (1915), “Roman History in The Fourth Grade”, The Elementary School Journal, Vol. 16, No. 3, ss.132-146.
  • Sümer, N. (2016), “Katolik Mezhebinde Yedi Ölümcül Günah Problemi”, Turkish Studies International Periodical For The Languages Literature and History of Turkish or Turkic, Vol. 11/5, ss. 481-498.
  • Tevrat, (2009), Kitabı Mukaddes Şirketi, İstanbul.
  • Tıllıch, P. (2001), “Din, Bilim ve Felsefe”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C. 10, S. 2, ss. 271-283.
  • Tıllıch, P. (2002), “Din Dilinin Doğası”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C. 11, S. 2, ss. 227-236.
  • Ulansey, D. (1986), Mitras Gizlerinin Kökeni, (Çev. Hüsnü Ovacık), Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul.
  • Urundul, E. (2012), Anadolu Mitolojisi, Genesis Yayınları, Ankara.
  • Wılkınson, K. (2014), Semboller ve İşaretler, (Çev. Seda Toksoy), Alfa Yayınları, İstanbul.
  • Wıllıams, A.R. (1945), “Seven”, Folklore, Vol. 56, No. 2, ss. 257-258.
  • Yiğit, V. (2015), Renkler, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul.