Emek sermaye çelişkisinde Türk modernleşmesi ve küresel popülizm

Bu çalışma, devletçilik kadar önemli olan popülizme ve onun dönemlere göre değişen işlevselliğine dikkat çekmektedir. II. Dünya Savaşı’ndan sonra iş, istihdam, gelir ve genel olarak toplumun refahını artırmayı önceleyen Keynesyen sosyo-ekonomik politikalar, neo-liberalizm ile birlikte tamamen terk edilmiş ve bunun bir sonucu olarak eylem boyutu hiç olmayan söylem boyutu güçlü bir popülizm kendini göstermeye başlamıştır. Ayrıca söz konusu popülizm, 1950’lerde sermaye ağırlıklı bir görünüm almıştır. Bu, ilerleyen yıllarda neo-liberalizmin özellikle gelişmekte olan toplumlara sermaye transferini kolaylaştırıcı bir nitelik olarak değerlendirilebileceği anlamına gelir. Öte yandan bu süreçte özellikle 1970’lerden sonra emeği önceleyen bir sosyo-ekonomik politika olanak ve olasılığını gündeme getirecek bir sosyal ortam ortaya çıkmıştır. Ne var ki 1980’lerden sonra neo-liberalizm, tüm gündelik yaşamı derinden etkileyen ve emeğin tüm işlevselliğine rağmen sermayenin gücünü artırmak üzere bireysel özgürlüğü ve buna bağlı olarak tüketimi önceleyen üstün ve yetkin toplumsal bir aygıt olan küresel popülizmi ortaya çıkarmış ve pekiştirmiştir. Gerçekten de merkeziyetçilik ve evrenselcilik önceliği olan ve uygulanması oldukça güç modernizme oranla bireyciliği, özgürlüğü ve buna bağlı olarak sınırsız tüketimi vurgulayan post-modernizm küresel popülizmin yaygınlık ve etki alanını dikkate değer ölçüde artırmıştır. Böylece diğer gelişmekte olan toplumlar gibi Türk toplumsal yapısının da küreselleştiği ve çağa ayak uydurduğu inancı, küresel popülizmin kapsama alanını açıkça ortaya koyar.

Turkish modernization and global populism in labour-capital contradiction

This study highlights populism which is as important as estatism and its changing functionality with regard to periods. Keynesyen socio-economic policy that give priority to improvement of job, employment, wage and societal wellfare generally after WW II, completely abondened with neo-liberalizm and therefore populism that is fairly effective in discourse but action has begun to appear. However, in 1950’s, populism mentioned above has begun put forward its capital tendenced characteristics. This means that neo-liberalizm will be able to be appreciated as a functional characteristcs that make the transfer of capital of neo-libralism especially to the developing countries easy within following years. On the other hand, in this progress, a social context that will put the probability and possibility of a socio-economic policy which gives priority to labour especially after 1970’s on agenda has occured. Nonetheless, after 1980’s, neo-liberalism emerged and intensified global popülizm as an ascendent and perfect social instrument that highly effects whole everyday life and give priority to the individual freedom and therefore to the consumption in order to increase the power of capital despite all of the functions of labour. In fact, post-modernism that emphasizes individualism, freedom and therefore unlimited consumption with regard to modernism that is too difficult to be applied and that give priority to centralism and universalism has notably increased the extent and effectiveness of global populism. So, belief in globalistaion of Turkey’s societal structure and becoming compatible with this era as other developing societies put clearly forth the extention of global populism.

PDF

___

ARDİTİ, Benjamin, Liberalizm Kıyılarında Siyaset: Farklılık, Popülizm, Devrim Siyaset, Çev. E. Ayhan, Metis Yayınları, İstanbul, 2010.
BERKES, Niyazi, Türk Düşününde Batı Sorunu, Bilgi Yayınevi, Ankara 1975.
BİLGİSEVEN, Amiran Kurtkan, Maliye Sosyolojisi, Filiz Kitabevi, İstanbul 1984.
BORATAV, Korkut, 1980’li Yıllarda Türkiye’de Sosyal Sınıflar ve Bölüşüm, Gerçek Yayınevi, İstanbul 1995.
BORATAV, Korkut, Türkiye İktisat Tarihi 1908-1985, Gerçek Yayınevi, İstanbul 1990.
CEM, İsmail, Türkiye’de Geri Kalmışlığın Tarihi, Can Yay., İstanbul 1999.
CLARK, Terry ve Lipset Martin, “Toplumsal Sınıflar Ölüyor mu?” Fark/Kimlik Sınıf, Der. Hayriye Erbaş vd., EOS Yayınları, Ankara, 2007: 73-86.
ÇELEBİ, Nilgün, Sosyoloji Notları, Anı Yayıncılık, Ankara, 2007.
ÇELEBİ, Nilgün, Sosyoloji ve Metodoloji Yazıları, Anı Yayıncılık, Ankara, 2001.
DEMİR, Erol, “1980 sonrası Türkiye‟de Uygulanan Ekonomi Politikalarının Kent Emekçi ailelerinin Geçim Stratejileri Üzerindeki Etkisi”, Dünya’da ve Türkiye’de Güncel Sosyolojik Gelişmeler, I. Ulusal Sosyoloji Kongresi, Ankara, 1994, 357-366.
ECEVİT, Mehmet, Kırsal Türkiye’nin Değişim Dinamikleri, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1999.
ERBAŞ, Hayriye, Küreselleşme, Kapitalizm ve Toplumsal Dönüşümler, Palme Yayıncılık, Ankara, 2009.
GÜLALP, Haldun, Kapitalizm Sınıflar ve Devlet, Çev. Osman Akınhay ve Abdullah Yılmaz, Belge Yayınları, 1993.
İNSEL, Ahmet, Türkiye Toplumunun Bunalımı, Birikim Yay., İstanbul 1995.
KARPAT, Kemal, Türk Demokrasi Tarihi-Sosyal, Ekonomik ve Kültürel Temeller, ?, İstanbul 1967.
KEYDER, Çağlar, Türkiye’de Devlet ve Sınıflar, İletişim Yayıncılık, İstanbul 1995.
KONGAR, Emre, 21. Yüzyılda Türkiye: 2000’li Yıllarda Türkiye’nin Toplumsal Yapısı, Remzi Kitabevi, İstanbul 2000.
LEFEBVRE, Henri, Marx’ın Sosyolojisi, Çev. Selahattin Hilav, Sorun Yayınları, İstanbul, 1996.
MANDEL, Ernest, Marxizm’e Giriş, Çev. Orhan Dilber vd., yazın yayıncılık, İstanbul, 1996.
MARX, Karl ve Engels Frederich, Komünist Manifesto, Çev. Celal Üster ve Nur Deriş, Can Sanat Yayınları, İstanbul, 2009.
MARX, Karl, 1844 El Yazmaları, Çev. Murat Belge, Birikim Yayınları, İstanbul, 2009.
ÖNDER, İzzetin, Türkiye Nereye götürülüyor? Nazım Kültür Evi, İstanbul, 2004.
ÖNDER, İzzetin, Nasıl Aldatılıyoruz: Küreselleşme, Kriz ve İstikrar Programı, Nazım Kültür Evi, İstanbul, 2002.
PAMUK, Şevket, The Political Economy of Industrialization in Turkey 1947-1980, 1981.
POLOMA, M. Margaret, Çağdaş Sosyoloji Kuramları, Çev. Hayriye Erbaş, Gündoğan Yayınları, Ankara, 1993.
SCHUMPETER, Joseph A. Kapitalizm Sosyalizm ve Demokrasi I, çev. T. Akoğlu, Varlık Yayınları, Ankara, 1966.
SEZGİN, Ömür, Marx, Kapital ve Diyalektik Materyalizm, Phoenix, Ankara, 2008.
SAYIN, Önal, “Küreselleşme Sürecinde Sermaye-işgücü İlişkisi”, Dünyada ve Türkiye’de Farklılaşma Çatışma Bütünleşme II, III. Ulusal Sosyoloji Kongresi, Eskişehir, 2002, 299-311.
SUĞUR, Nadir ve Nichols Theo, Global İşletme, Yerel Emek Türkiye’de İşçiler ve Modern Fabrika, İletişim Yayınları, İstanbul, 2005.
SUĞUR, Nadir, “Türkiye‟de İnsan Kaynakları Yönetimi ve Yerel Stratejiler: Beyaz Eşya Sektörü Üzerine Bir Araştırma”, Dünyada ve Türkiye’de Farklılaşma Çatışma Bütünleşme II, III. Ulusal sosyoloji Kongresi, Eskişehir, 2002, 312-327.
ŞİSMAN, Adnan, Tanzimat Döneminde Fransa’ya Gönderilen Osmanlı Ögrencileri (1839-1876), Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 2004.
TAGGART, Paul, Popülizm, Çev. B.Yıldırım, İstanbu Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2004.
THERBORN, Gören, Sermaye Egemenliği ve Demokrasinin Doğuşu, Çev. Ş. Tekeli, V Yay., Ankara 1989.
ÜLGENER, Sabri Fehmi, İktisadi Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet Dünyası, Der Yay., İstanbul 1981.
WHEEN, Francis, Das Kapital, Çev. C. Badem, Versus Kitap, İstanbul, 2008.
YAYLA, Atilla, Liberalizm, Liberte Yayınları, Ankara, 2000a.
YAYLA, Atilla, Özgürlük Yolu Hayek’in Sosyal Teorisi, Liberte Yayınları, Ankara, 2000b.