Covid-19 Salgını Özelinde Ulrich Beck’in “Risk Toplumu” ile Anthony Giddens’ın “Geç Modernite” Kavramlarını Yeniden Düşünmek

Modern toplumun açmazları arasında sayılan risk ve belirsizlikler salgın hastalıklarla daha fazla görünür olmaktadır. Küreselleşmenin baş döndürücü hızı ve insanlığın doğaya hâkim olma arzusu günümüz toplumlarının bir taraftan inanılmaz başarılara imza atarken diğer taraftanda insanlığın geleceğini belirsizliğe sürüklemesine yol açmaktadır. Hem Ulrich Beck hem de Anthony Giddens farklı kavramları kullanmakla beraber yaşadığımız toplumları risk kavramı üzerinden tanımlamaktadırlar. Düşünürlere göre geleneksel toplumlardaki riskler “mekân” ile sınırlı iken, günümüz riskleri hem mekân hem de zaman sınırlarını aşmaktadır. Bu yönüyle modern toplumlardaki risklerin ve belirsizliklerin belirleyici özelliği sınıf, cinsiyet, bölge, kıta, vb. fark etmeden herkesi belli bir oranda etkileyebilmesindedir. Covid-19 salgının yarattığı belirsizlikler, salgının süresi, aşının ne zaman bulunacağı, aşının tüm insanlara yetecek kadar ne zaman üretilebileceği, iş yaşamı, eğitim ve gündelik hayatın nasıl devam ettirileceği vb. konulardaki belirsizlikler endişe, korku ve stres kaynağı haline gelmiştir. Bu dönemde yapılan çalışmaların temel bulguları da Beck ve Giddens’ın işaret ettiği günümüz risklerinin herkesi belli bir oranda etkileyeceği tezini doğrulamaktadır. Bu bağlamda çalışmada “risk toplumu” kavramı üzerinden salgının neden olduğu belirsizliklerin insan ilişkileri, aile, eğitim, ekonomi kurumlarına yansımaları üzerinden teorik bir tartışma yapılmaktadır. Covid-19 salgının neden olduğu belirsizlikler tüm insanları belli bir oranda etkilemekte, bireyler hem kendisi hem de yakınları için varoluşsal kaygı yaşamakta ve geleceğe daha karamsar bakmaktadır.

Rethinking The Concepts of Ulrich Beck's "Risk Society" and Anthony Giddens's "Late Modernity” In The Focus Of Covid-19 Outbreak

The risks and uncertainties that are considered among the dilemmas of modern society are more visible with pandemic diseases. The dizzying pace of globalization and the desire of humanity to dominate nature push the unbelievable success of today's societies on the one hand and push your future into uncertainty on the other. While both Ulrich Beck and Anthony Giddens use different concepts, they define the societies we live through the concept of risk. According to the thinkers, while the risks in traditional societies are limited to "space", today's risks exceed both space and time limits. In this respect, the determining feature of risks and uncertainties in modern societies is that they can affect everyone without discriminating class, gender, region, continent etc. distiction even without realizing it. The uncertainties created by the Covid-19 outbreak such as the duration of the pandemia, the timing of developing an effective vaccine formulation which avalible for all people, and how to maintain work, daily life, and education etc, have become sources of anxiety, fear and stress. The main findings of the studies conducted in this period confirm the thesis of Back and Giddens claiming that the current risks pointed will affect everyone to a certain extent. In this context, this study makes a theoretical discussion on the concept of “risk society” through the reflections of the uncertainty caused by the pandemia on human relations, family, education and economic institutions. The uncertainties caused by the Covid-19 outbreak affect all people to a certain extent, individuals experience existential anxiety both for themselves and their relatives and individulas are more pessimistic about the future.

PDF

___

Adak, N.(2009).Sağlıkta Sosyal Problemler, Sosyal Problemler Sosyolojisi Dünyadan ve Türkiye’den Örnekler, Editör: Nurşen Adak, Siyasal Kitabevi.

Akay, A. (2000). Risk Toplumunun Belirsizlikleri, Cumhuriyet Kitap Eki, 2.1.2000, 8. Sayfa. https://www.cumhuriyetarsivi.com/katalog/4200/sayfa/2000/1/20/8.xhtml Erişim tarihi 2.5.2020

Akbal, A. (2016). Korku Kültürü ve Belirsizliğin İlişkisel Sosyolojik Analizi: Basında Domuz Gribi Örneği, Uygulamalı İlişkisel Sosyoloji, Editör: Aytül Kasapoğlu, Yeni İnsan Yayınevi.257- 292.

Alkın, R.C(2017). Ulrich Beck’in Risk Toplumu Kavramsallaştırması Ekseninde Toplumsal Kontrolün Dönüşümüne Giriş Denemesi, Medeniyet ve Toplum, 1(1), 35-54

Beck, U (2011). Risk Toplumu: Başka Bir Modernliğe Doğru, Çevirenler: Kazım Özdoğan-Gülen Doğan, İthaki Yayınları.

Bozkurt, V.(2020). Pandemi Döneminde Çalışma: Ekonomik Kaygılar, Dijitalleşme Ve Verimlilik, Covıd-19 Pandemisinin Ekonomik, Toplumsal ve Siyasal Etkileri, Editörler: Dilek Demirbaş, Veysel Bozkurt, Sayım Yorğun, İstanbul Üniversitesi Yayınları

Esgin, A. (2013). İmal Edilmiş Belirsizlikler Çağının Sosyolojik Yönelimi: Ulrich Beck ve Anthony Giddens Kaynaklı “ Risk Toplumu” Tartışmaları, Gaziantep University Journal of Social Sciences (http://jss.gantep.edu.tr) 2013 12(3):683-696.

Giddens, A. (2010). Modernite ve Bireysel Kimlik: Geç modern çağda benlik ve toplum, Çeviren: Ümit Tatlıcan, Say Yayınları.

Karataş, Z. (2020). COVID-19 Pandemisinin Toplumsal Etkileri, Değişim ve Güçlenme. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi 4(1), 3-15.

Nakiboğlu, A, Işık, S. (2020). Kovid-19 salgınının ekonomi üzerindeki etkileri: Türkiye’de işletme sahipleri üzerinde bir araştırma. Turkish Studies, 15(4), 765-789. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.43368

Sağır, A. ve Aktaş, Z. (2017). Pastoral Sessizlik: Bir Korku Sosyolojisi denemesi, Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 12/29, p. 457-486. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12326

Salgının belirsizliği huzursuzluğu artırdı, https://www.hurriyet.com.tr/amp/yazarlar/sibel-bagciuzun/salginin-belirsizligi-huzursuzlugu-artirdi-41501744 erişim tarihi 1.5.2020

https://aawsat.com/turkish/home/article/2221001/k%C3%BCresel-belirsizlik-endeksikoronavir%C3%BCs-salg%C4%B1n%C4%B1yla-tarihin-en-y%C3%BCksek, Erişim tarihi 1.5.2020

https://www.imf.org/external/pubs/ft/fandd/2020/03/imf-launches-world-uncertainty-index-wuifurceri.htm, Erişim tarihi, 1.5.2020