COĞRAFYA ÖĞRENCİLERİNİN “HAVA” KAVRAMIYLA İLGİLİ BİLİŞSEL YAPILARININ KELİME İLİŞKİLENDİRME TESTİ İLE BELİRLENMESİ

Bu çalışmanın amacı, Coğrafya öğrencilerinin "hava" anahtar kavramı ile ilgili kavramsal çatılarını araştırarak, bu konudaki kavram yanılgılarını tespit etmektir. Araştırma verileri, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi, Coğrafya Eğitimi Anabilim Dalı'nın 3. ve 4. sınıflarında öğrenim gören toplam 74 (32'si kız ve 42'si erkek) öğrenciden bağımsız kelime ilişkilendirme testi kullanılarak toplanmıştır. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemi ve durum çalışması deseni kullanılmıştır. Veri analizi içerik analiz yaklaşımı ile yapılmıştır. Kelime ilişkilendirme testi analizi ile coğrafya öğrencilerinin "hava" anahtar kavramına vermiş oldukları cevap kelimeler kodlanarak kategorilere ayrılmıştır. Kategorilerde tekrar eden cevap kelimelerin frekans ve yüzdeleri hesaplanmıştır. Bağımsız kelime ilişkilendirme testinde ifade edilen kelimeler toplam 9 kategori altında toplanmıştır. Bu kategoriler "hava olayları", "havada bulunan gazlar", "atmosfer ve katmanları", "hava kirliliği", "hava durumu", "havanın canlılar için önemi", "hava olaylarının sebepleri", "ilgili bilim dalları" ve "havanın fiziksel özellikleri" şeklinde sıralanmıştır. Öğrencilerin hava kavramıyla ilgili bilişsel yapılarının yeterli olduğu baskın kategorilerle anlaşılmaktadır. Bu sonuçlara göre, öğrencilerin hava anahtar kavramıyla ilgili geçerli ilişkilendirme yaptıkları söylenebilir. Ayrıca Öğrencilerin "hava" anahtar kavramına ilişkin kurdukları cümle örnekleri de incelenmiş ve bilimsel bilgi içeren cümle örneklerinin çoğunlukta olduğu tespit elilmiştir. Kısaca, kelime ilişkilendirme testlerinin bilişsel yapıyı otaya çıkarmada ve kavram yanılgılarını tespit etmede etkili bir teknik olduğu kanaatine varılmıştır

Bu çalışmanın amacı, Coğrafya öğrencilerinin “hava” anahtar kavramı ile ilgili kavramsal çatılarını araştırarak, bu konudaki kavram yanılgılarını tespit etmektir. Araştırma verileri, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi, Coğrafya Eğitimi Anabilim Dalı’nın 3. ve 4. sınıflarında öğrenim gören toplam 74 (32’si kız ve 42’si erkek) öğrenciden bağımsız kelime ilişkilendirme testi kullanılarak toplanmıştır. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemi ve durum çalışması deseni kullanılmıştır. Veri analizi içerik analiz yaklaşımı ile yapılmıştır. Kelime ilişkilendirme testi analizi ile coğrafya öğrencilerinin “hava” anahtar kavramına vermiş oldukları cevap kelimeler kodlanarak kategorilere ayrılmıştır. Kategorilerde tekrar eden cevap kelimelerin frekans ve yüzdeleri hesaplanmıştır. Bağımsız kelime ilişkilendirme testinde ifade edilen kelimeler toplam 9 kategori altında toplanmıştır. Bu kategoriler “hava olayları”, “havada bulunan gazlar”, “atmosfer ve katmanları”, “hava kirliliği”, “hava durumu”, “havanın canlılar için önemi”, “hava olaylarının sebepleri”, “ilgili bilim dalları” ve “havanın fiziksel özellikleri” şeklinde sıralanmıştır. Öğrencilerin hava kavramıyla ilgili bilişsel yapılarının yeterli olduğu baskın kategorilerle anlaşılmaktadır. Bu sonuçlara göre, öğrencilerin hava anahtar kavramıyla ilgili geçerli ilişkilendirme yaptıkları söylenebilir. Ayrıca Öğrencilerin “hava” anahtar kavramına ilişkin kurdukları cümle örnekleri de incelenmiş ve bilimsel bilgi içeren cümle örneklerinin çoğunlukta olduğu tespit elilmiştir. Kısaca, kelime ilişkilendirme testlerinin bilişsel yapıyı otaya çıkarmada ve kavram yanılgılarını tespit etmede etkili bir teknik olduğu kanaatine varılmıştır

PDF

___

ALKIŞ S., “An Investigation of Grade 5 Students’ Understanding of Humidity Concept”, Elementary Education Online, V: 6(3), (2007) p. 333-343.

ARDEL A., KURTER A., DÖNMEZ Y., Klimatoloji Tatbikatı, İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Coğrafya Enstitüsü Yayını, Y. N: 40 (1969), İstanbul.

ATASOY B., Fen Öğrenimi ve Öğretimi, 2. Baskı, Asil Yayınevi, (2004), Ankara.

BAHAR M., “Biyoloji Eğitiminde Kavram Yanılgıları ve Kavram Değişim Stratejileri”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, S: 3(1), (2003) s. 27- 64.

BAHAR, M., ÖZATLI, N. S., “Kelime İletişim Testi Yöntemi ile Lise 1. Sınıf Öğrencilerinin Canlıların Temel Bileşenleri Konusundaki Bilişsel Yapılarının Araştırılması”, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, S: 5(2), (2003) s. 75-85.

BAHAR M., JOHNSTONE A. H., SUTCLIFFE R. G., “Investigation of Students’ Cognitive Structure in Elementary Genetics Through Word Association Tests”, Journal of Biological Education, V: 33, (1999) p. 134-141.

BAŞIBÜYÜK A., DOĞAR Ç., GÜRSES A., YAZICI H., “Yüksek Öğrenim Öğrencilerinin Hava ve İklim Olaylarını Anlama Seviyeleri ve Kavram Yanılgıları”, Milli Eğitim Dergisi, S: 162, (2004) s. 255-270.

DOĞAR Ç., BAŞIBÜYÜK A., İlköğretim ve Ortaöğretim Öğrencilerinin Hava ve İklim Olaylarını Anlama Düzeyleri, Kastamonu Eğitim Dergisi, S: 13(2), (2005), s. 347-358.

ÇOŞKUN M., Lise Öğrencilerinin “İklim” Kavramıyla İlgili Metaforları (Zihinsel İmgeleri), Journal of Turkish Studies, V: 5(3), (2010) p. 919-940.

DASKOLIA M., FLOGAITIS E., PAPAGEORGIOU E., “Kindergarten Teachers' Conceptual Framework on The Ozone Layer Depletion, Exploring The Associative Meanings of A Global Environmental Issue”, Journal of Science Education and Technology, V: 15(2), (2006) p. 168-178.

ERCAN F., TAŞDERE A., ERCAN N., “Kelime İlişkilendirme Testi Aracılığıyla Bilişsel Yapının ve Kavramsal Değişimin Gözlenmesi”, Türk Fen Eğitimi Dergisi, S: 7(2), (2010) s. 136- 154.

EROL O., Genel Klimatoloji, Gazi Büro Yayıncılık, (1991), Ankara.

GÜNEŞ T., DİLEK N. Ş., DEMİR E. S., HOPLAN M., ÇELİKOĞLU M., “Öğretmenlerin Kavram Öğretimi, Kavram Yanılgılarını Saptama ve Giderme Çalışmaları Üzerine Nitel Bir Araştırma”, International Conference on New Trends in Education and Their Implications, 11-13 November 2010, p. 936-944, Antalya/Turkey.

IVIE S. D., “Ausubel’s Learning Theory: An Approach to Teaching Higher Order Thinking Skills”, High School Journal, V: 82 (1), (1998) p. 35-42.

İSLAMOĞLU A. H., Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Beta Basım Yayın Dağıtım A.Ş., Y. N: 180, (2009), İstanbul.

İZBIRAK R., Coğrafya Terimleri Sözlüğü, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, Öğretmen Kitapları Dizisi: 157, (1992), İstanbul.

KOSTOVA Z., RADOYNOVSKA B., Word Association Test for Studying Conceptual Structures of Teachers and Students, Bulgarian Journal of Science and Education Policy, V: 2(2), (2008) p. 209-231.

KOSTOVA Z., RADOYNOVSKA B., “Motivating Students’ Learning Using Word Association Test and Concept Maps”, Bulgarian Journal of Science and Education Policy, V: 4(1), (2010) p. 62-98.

KURT H., “Biology Student Teachers Cognitive Structure about “Living Thing”, Educational Research and Reviews, V: 8(12), (2013) p. 871-880.

MİLES, M.B. ve HUBERMAN, A.M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook (2nd ed.). Thousand Oaks, California: SAGE.

NARTGÜN Z., “Fen ve Teknoloji Öğretiminde Ölçme ve Değerlendirme”, M. Bahar (Ed.). Fen ve Teknoloji Öğretimi, PegemA Yayıncılık, (2006), Ankara.

ÖZATLI N. S., BAHAR M., “Öğrencilerin Boşaltım Sistemi Konusundaki Bilişsel Yapılarının Yeni Teknikler ile Ortaya Konması”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, S: 10(2), (2010) s. 9-26.

POSNER G., STRIKE K., HEWSON P., GERTZOG W., “Accommodation of a Scientific Conception: Toward a Theory of Conceptual Change”, Science Education, V: 66(2), (1982) p. 211-227.

SEMENDEROĞLU, F., AYDIN, H., Öğrencilerin Biyoteknoloji ve Genetik Mühendisliği Konularını Kavramsal Anlamalarına Yapılandırmacı Yaklaşımın Etkisi, Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 9/8 Summer 2014, p. 751-773, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/ TurkishStudies.6634, ANKARA-TURKEY

SEVER R., BUDAK F. M., YALÇINKAYA E., “Coğrafya Eğitiminde Kavram Haritalarının Önemi”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S: 13(2), (2009) s. 19-32.

ŞAHİN, V., Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi Öğrencilerinin Coğrafya Dersine Olan İlgi ve Algıları: Tekirdağ Örneği, Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 10/3 Winter 2015, p. 817-832, ISSN: 1308-2140,www.turkishstudies.net,DOINumber:http://dx.doi.org/10.7827/Turkish Studies. 7740, ANKARA-TURKEY.

ŞAHİN, M., Üniversite Öğretim Elemanlarının Sınıf İçi Öğretimsel Davranışlarına Yönelik Öğrenci Görüşlerinin İncelenmesi (Çankırı Karatekin Üniversitesi Örneği), Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 9/11 Fall 2014, p. 499-515, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/ TurkishStudies.7530, ANKARA-TURKEY.

YILDIRIM, A., ŞİMŞEK H., Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Y. N: 71-72, (2011), Ankara.