ÇANAKKALE ŞEHİTLİĞİNİ ZİYARETE GELEN TÜRLK HALKININ SİYASİ VE İNANÇ EĞİLİMLERİNE GÖRE YABANCI ALGISI

Bu çalışma "100. Yılında Türk ve Anzak Halklarının Çanakkale Savaşı ve Şehitliği Algısı" adlı projenin, Çanakkale Şehitliğini ziyarete gelen Türk halkının sosyo-bilişsel eğilimleri ve yabancı algıları değişkenleri arasındaki ilişkiyi ölçmeye dönük olarak projenin bir kısmını kapsamaktadır. Batılı devletlerin I. Dünya Savaşını, bütün dünyaya yayma çabalarının bir sonucu olarak Osmanlı Devleti de bu kanlı savaşın içinde kendisini bulmuştur. Bu savaşın bir parçası olarak Müttefiklerin birçok maksatla Çanakkale Boğazını geçme çabası, Türk tarihi açısından önemli sonuçlar doğurmuştur. Müttefikler, bir yıla aşkın sürdürdükleri kuşatmayı 9 Ocak 1916'tı tarihi itibariyle kaldırarak ve yenilgiyi de kabul ederek geri dönmek zorunda kaldıklarında, arkalarında her iki taraftan yarım milyon insan zayiatı bırakmışlardır. Türk milleti açısından çok pahalıya mal olan Çanakkale Savaşı, özgüvenin yeniden tesis edildiği bir milat ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasına giden yolu açan bir zafer olarak zihinlerdeki yerini almıştır. Büyük bir külfet karşılığında elde edilen Çanakkale zaferi, Türk insanı açısında tarihte yaşanmış olan önemli bir olaydan daha fazlası olmuştur. Çanakkale Savaşı'nın Türk halkının nezdindeki bu değerinden dolayı, Yarımada'da mücadele verilen yabancılara karşı da bir tutum gelişmiştir. Ancak, aradan geçen bir asır içerisinde bu tutum, düşman algısından barışa doğru bir dönüşüm de göstermiştir. Türk halkında, Çanakkale'yi kendisini yok etmek için gelenlere karşı bir varoluş mücadelesi vererek milletin kaderinin yeniden tayin edildiği yer olarak görme algısının olduğu da bu çalışmada görülmüştür. Çalışma, savaşın 99. yılında Yarımada'ya gelen 475 Türk ziyaretçi üzerinde gerçekleştirilmiştir. Sosyo-bilişsel özellikler ve Türk insanının yabancı algısı değişkenleri Ki-kare testine tabi tutularak aralarında anlamlı bir ilişki olup olmadığının analizi yapılmıştır.

PERCEPTION OF FOREIGNERS IN TURKISH PEOPLE VISITING THE GALLIPOLI MARTYRS' MEMORIAL BASED ON THEIR POLITICAL AND RELIGIOUS VIEWS

In First World War, Allies attacked with all their forces to the Dardannelles Strait mainly to eliminate the Ottoman Empire by taking over both Straits and thus helping their ally Russia out of its difficulties. Allies tried their chances first on sea, then attacked on land, yet they lost their hopes to take over the Dardanelles after a year and as of 8-9 January 1916, retreated quietly and completely out of the Peninsula admitting to the victory of the Ottoman army. This battle is considered a milestone from many perspectivesin Turkish history. As this war is not just any other important event in the Turkish history, the perception of the Gallipoli Campaign and its martyrs has always been different. Due to this unique value the Turkish has attached to the Gallipoli Campaign, an attitude has grown towards the foreigners they fought against in the Peninsula. This attitude may vary based on religious or political views of the holder. It has been conducted over 475 Turkish participants who came to visit the Peninsula between 1 - 31 May 2014.Socio-cognitive characteristics and the perception of foreigners in Turkish public was then put through the Chi-square test and was analysed to detect any significant relations.

PDF

___

Ağdemir, A. Murat, Çanakkale Savaşı'nda Yahudi Katır Birliği (Zion Mule Corps in The Gallipoli War), Turkish Studies, International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkis or Turkic, Volume 10/1 Winter 2015, p. 47-58, DOI Number:
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.7791ISSN: 1308-2140, Ankara-Turkey.
Armaoğlu Fahir, Siyasi Tarih (1789-1960), III. Baskı, Ayyıldız Matbaası, Ankara 1957.
Bartlette, Ellis Ashmead, Çanakkale Gerçeği, Haz. Muzaffer Albayrak, Yeditepe Yayınevi, İstanbul 2007.
Belen, Fahri, Çanakkale Savaşı, İstanbul, Harp Akademisi Matbaası, 1935
Birinci Dünya Harbi'nde Türk Harbi Çanakkale Cephesi Harekâtı (Haziran 1914-25 Nisan 1915), V. Cilt, I. Kitap, Genelkurmay Basımevi, Ankara 1993.
Bozkurt, Celil, (2015). Çanakkale Şehitleri Abidesi'nin İnşaatı ve Türk Kamuoyundaki Yankıları,
Turkish Studies, International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkis or Turkic Volume 10/5 Spring 2015, p. 79-94, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8227ISSN: 1308-2140, Ankara-Turkey.
Cambers, Stephen, Gully Ravine: Gallipoli (Battleground Europe), Pen and Sword, South Yorkshire, 2003.
Chember, Stephen, Gully Ravine: Gallipoli (Batttleground Europe), Peb and Sword, South Yorkshire, 2003.
Clayton, Gerald David, Britain and the Eastern Question: Missolonghi to Gallipoli, University of London Press, 1974.
Corbet, Julian Harekâtı Harbiye, Çev. A. Rıza Seyfi, C. II, Matbaa-ı Bahriye, İstanbul 1926.
Çanakkale Muharebeleri, ATASE Bşk.lığı Yayınları, Silahlı Kuvvetler Dergisi, Mart 1998.
Dardanelles Commission, First Report, Publishedby His Macesty's Stationery Office, London 1917.
Devidson, Leon, Scarecrow Army, The ANZACs at Gallipoli, Black Dog, London, 2015.
Erdemir, Lokman, Çanakkale Savaşı: Siyasi, Askeri ve Sosyal Ynleri, Gökkubbe, İstanbul 2009.
Fahri Belen, Çanakkale Savaşı, İstanbul, Harp Akademisi Matbaası, 1935
Fewster, Kevin (Ed.), Beans Gallipoli- the Diaries of Australian Offical War Correspondent, Allen And Unwin, NSW, 2007.
Fewster, Kevin, Bean's Gallipoli, Allen and Unwin, NSW, 2007.
Hart, Peter, Gallipoli, Profile Books, Oxford Universty Press, London, 2011.
Haythornthwaite, Philip J., Gallipoli 1915, Osprey Publishing, London, 1991.
K. Fewster, V. Başarın and H. H. Başarın, Gallipoli: The Turkish Story, Allen and Unwin, NSW, 2003.
Karal, Enver Ziya, Osmanlı Tarihi: İkinci Meşrutiyet ve Birinci Dünya Savaşı (1908-1918), TDK Yayınları, Ankara 1996, IX.
Macleod, Jenny (Ed.), Gallipoli, Frank Cass, London and new York, 2004.
Moorehead, Alan Gelibolu, Çev. Ali Cevat Akkoyun, Doğan Yayıncılık, İstanbul 2000.
Oglander, C. F. Aspinall, Büyük Harbin Tarihi Çanakkale Gelibolu Askeri Harekatı: 1915.
Mayısından Tahliyeye kadar; II, haz. Metin Martı, İstanbul, Arma Yayınları, 2005, II, 425-428.
Özer, İlbey, Çanakkale Cephesinde Mustafa Kemal (Mustafa Kemal ın Gallıpolı Front), Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 10/1 Winter 2015, p. 553-578, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.7607, ANKARA-TURKEY
Sanders, Liman Von, Türkiye'de Beş Yıl, Çev: M. Şevki Yazman, Burçak Yayınları, İstanbul 1968.
Seçer, Turhan, Destanlaşan Çanakkale: Deniz, Kara, Hava Savaşları Anılar ve Yorumlar, Kastaş Yayınevi, İstanbul 2005.
Selek, Sabahattin, İnönü Hatıraları: Genç Subaylık, Arif Yılları 1884-1918, Burçak Yayınları Ankara 1969.
Snelling, Stephen, VCs of the First World War: Gallipoli, The History Press, 2008.
Strachon, Hew, The Origins of First World War, II. Baskı, Mac Millan, Londra1984.
Tarman, Zafer, Tarihe Sığmayan Destan: Çanakkale, Ferfir Yayınları, 2011, İstanbul
Türk Halkının Sarıkamış Algısı: Şarkın Çanakkalesi Sarıkamış, T.C. Serhat Kalkınma Ajansı ve Pollmark Araştırmaları, Kars, 2011.
Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi: Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi: Çanakkale cephesi Harekâtı (Haziran 1914-25 Nisan 1915), Ankara 1993, V, 1. Kitap