190121

AİLEDE, OKULDA VEYA BİRLİKTE AHLÂK EĞİTİMİ-AHLAK EĞİTİMİNDE İŞ BİRLİĞİNİ GELİŞTİRMENİN YOLLARI

Günümüzde, çocukların ahlaki erdemler konusundaki artan duyarsızlığı ve yabancılaşmasına yol açan unsurlar, gittikçe daha karmaşık, denetlenemez ve gözle görülebilir bir biçimde artmaktadır Çocukları iyi birer insan olarak yetiştirebilmek için okulun ve ailelerin birbirlerinin desteğine ihtiyacı vardır. Bu yüzden okul-aile iş birliği anlayışının ahlak eğitimine katkı sunacak bir biçimde dönüşümüne ihtiyaç vardır. Çocukların ahlaken olgunlaşması için okul ve aile bir arada çocukla iş birliği yapabilmeli ve bunun etkin ve yeni yollarını bulabilmelidir. Burada vurgulanması gereken iş birliğinin merkezinde çocuğun bulunmasıdır. Bu çalışma, yukarıda ifade edilen iş birliği ihtiyacını ve anlayışını ortaya koyarak ahlak eğitimi alanında okul-aileçocuk iş birliğini sağlayabilecek öneriler sunmayı amaçlayan nitel bir araştırmadır. Bu araştırmada önerilen iş birliği yolları şunlardır:  Okul döneminin başında okulun velilerden ve velilerin okuldan özellikle olumlu davranış geliştirme beklentileri netleştirilebilir ve karşılıklı görüş alışverişi ortamında bunlar paylaşılabilir.  Okul, aile ve çocuk kitle iletişim araçlarının ve sosyal medyanın sebep olduğu değer erozyonunu mümkün olduğunda önleyebilmek için iş birliği yapabilirler.  Yürütülmekte olan ahlak eğitimi sürecinin içeriği hakkında veliler düzenli olarak bilgilendirilebilir.  Okuldaki ahlak eğitimi sürecine evde okulda ve sosyal hayatta birer katılımcı olarak veliler de dâhil edilebilir.  Veliler çocuklarının olumlu ve örnek davranışları için okula davet edilerek veya farklı iletişim yollarıyla mektup, kişiye özel mesaj vb. takdir edilebilir, kendilerine teşekkür edilebilir.  Okulda çocuklarda olumlu davranışların artırılıp olumsuz davranışların azaltılması veli denetiminin katkısı sağlanabilir.  Okul-çocuk-aile okuma grupları oluşturulabilir.

MORAL EDUCATION IN THE FAMILY AND SCHOOL OR TOGETHER- WAYS TO DEVELOP COOPERATION IN MORAL EDUCATION

Nowadays, the elements that direct children to insensitivity and alienation about moral values are increasingly complex, uncontrollable and effective. In order to educate children as good people, the school and families need each other's support. Therefore, there is a need for transformation of school-family cooperation concept in a way that contributes to moral education. What should be emphasized here is that there is a child in the center of cooperation. This study is a qualitative research aiming to provide suggestions that can provide school-familychild cooperation in the field of moral education by revealing the need and understanding of cooperation mentioned above. The ways of cooperation proposed in this research as follows:  At the beginning of the school period, the mutual expectations of the school and parents regarding the development of positive behavior can be clarified and shared with the exchange of views.  The school, family and children can collaborate to prevent the erosion of the value caused by mass communication and social media as much as possible.  Parents can be informed regularly about the content of the moral education process being conducted.  Parents can be included in the school's ethics education process as a participant at home, school, and in social life.  Parents can be appreciated by inviting them to school for their children's positive and exemplary behavior, or by different means of communication, such as letters, personalized messages, and so on.  Parental supervision can be contributed to improve the positive behavior of children in school and to reduce negative behavior.  School-child-family reading groups can be created.

PDF

___

Altınbaş, Muhammed Esad (2016). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenlerinin değer öğretiminde yaptıkları işbirlikleri-nitel bir araştırma. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2016/2.15/30. 339-352.
Akdemir, S. (2012). Sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler programlarındaki değerlerle ilgili görüşleri ve bunların kazandırılmasına ilişkin uygulamaları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Konya.
Arslan Ü. ve Nural, E. (2004). Okul öncesi eğitiminde okul-aile iş birliğinin önemi. Milli Eğitim. 162. 99-108.
Aslanargun, E., Avcı, H., Avcu, A., Dönmez, S. A., İpek K. & Nair, E. (2004). Velilerin okula yönelik ilgi yetersizliklerinin sebepleri. Bilecik: Pazaryeri İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Yayınları.
Aslanargun, E. (2007). Okul-aile birliği ve öğrenci başarısı üzerine bir tarama çalışma. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18, s.119–135.
Asrı, S. ( 2005). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenlerinin mesleki yeterlilikleri (Göller Bölgesi Örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Isparta.
Australian Government Department of Education (2018). Family- School Partnerships Framework. https://www.education.gov.au/family-school-partnerships-framework adresinden 10/07/2018 tarihinde edinilmiştir.
Baltaş, A. (2001). Ana baba okulu. 9. Basım. İstanbul: Remzi Kitabevi. Balat, G.U. ve Beceren, B.Ö. (2010). Okul öncesi dönemde değerler eğitimi. Eğitime Bakış Dergisi. 6/18. 59-62.
Başaran S., & Koç, F. (2001). Ailenin çocuğun okuldaki eğitimine katılım sorunları ve katılımın sağlanabilmesi için alternatif bir model. EARGED. Ankara.
Berkant, H. G.& Sürmeli, Z. ( 2013). Sosyal Bilgiler dersindeki değerleri kazandırmada öğretmenlerin güçlük yaşama durumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 9/1. 334-348.
Berkowitz, M. W.& Bier, M. C. (2004). Research-based character education. American Academy of Political –Social Science. 591. 72-85.
Bilgin, M. (1990). Ankara merkez ilçelerindeki ortaokullarda okul ve aile iş birliği ve sorunları. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
Burns, C.P., Roe B.D. & Ross E.P. (1992). Teaching reading in today’s elemenatary schools. Boston: Houghton Mifflin Company.
Cice, Y. ve Özkan, H. (2017). Değerler eğitimi uygulamalarının değerlendirilmesi ve geliştirilmesine ilişkin okul çalışma ekibinin görüşleri. EKEV Akademi Dergisi. 21/70. Bahar 2017.
Cüceloğlu, D. (2017). Geliştiren anne baba. 18. bsk. İstanbul: Remzi.
Çelenk, S. (2003). Okul başarısının ön koşulu: Okul aile dayanışması. İlköğretim-Online Dergisi. 2(2). 28-34.
Çalışkan, N. & Ayık, A. (2015). Okul aile birliği ve iletişim. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 1/2 69-82.
Doğan, E. (1995). Ankara Merkez İlçelerindeki İlköğretim Okullarında Okul Aile İletişim Engelleri (Keçiören Örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
Gable, S. (2003). Communicating effectively with children. Human Environmental Sciences. https://mospace.umsystem.edu/xmlui/bitstream/handle/10355/51639/gh6123- 2003.pdf?sequence=1 adresinden 09/07/2018 tarihinde edinilmiştir.
Genç, S. Z. (2005). İlköğretim 1. kademedeki okul-aile iş birliği ile ilgili öğretmen ve veli görüşleri. Gazi Üniversitesi Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2/3. 227-243.
Gross, D. & Graddy J. (2002). Group-based parent training for preventing mental health disorders in childern. Issues in Mental Health Nursing. 23. 367-383.
Güler, Ç. Y. (2014). Okul aile iş birliği: Öğretmen adaylarını ailelerle çalışmaya yeterince hazırlayabiliyor muyuz?. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 12/4. (Eğitim Bilimleri Sayısı).
Hökelekli, H. (2011). Aile, okulda, toplumda değerler psikolojisi ve eğitimi. İstanbul: Timaş.
Kaymakcan, R. & Meydan, H. (2011). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi programları ve öğretmenlerine göre değerler eğitimi. Değerler Eğitimi Dergisi. 9/21.
Kaşıkçı, M. (1996). İlköğretimde velilerle iş birliği kurmada öğretmenlerin kendi yeterlilikleri ile ilgili görüşleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
Kıncal, R. (1991). Okul aile birliğinin fonksiyonlarını gerçekleştirme düzeyi. (Yayınlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi. Erzurum.
Kıncal, R.Y. (1991). Okul aile birliğinin fonksiyonlarını gerçekleştirme düzeyi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Erzurum.
Kurtdere Fidan, N. (2009). Öğretmen adaylarının değer öğretimine ilişkin görüşleri. Kuramsal Eğitim Bilim. 2(2). 1-18.
Lickona, T. (1991). Educating for Character: How school can teach respect and responsibilitiy. New york: Battam.
Martin J. & Vincent C. (1999) Parental voice: An exploration, International Studies in Sociology of Education, 9:2, 133-154, DOI: 10.1080/09620219900200039. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09620219900200039 adresinden 20/06/2018 tarihinde edinilmiştir.
Martin, M. & Waltman, C. (2000). Çocuğunuzun okulla ilgili sorunlarını nasıl çözebilirsiniz? çev. Fatma Zengin Dağadır. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
Milli Eğitim Bakanlığı (2017). Tebliğler Dergisi. 80/2722. 1839.
http://tebligler.meb.gov.tr/index.php/tuem-sayilar/viewcategory/85 adresinden 18/9/2018 tarihinde edinilmiştir.
Oğan, M. (2000). Okul, okul-aile birliği ve velilerin eğitim beklentisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
Özcebe, H., Sönmez, R., Akıncı, Ö., Baycu, Ş., Karaçay, D., Kargın, S., Öncül, M., & Öz, O. (2002).
Adelösanlar ve anneleri arasındaki iletişim. Hacettepe Toplum Hekimliği Bülteni, 23(3). http://www.thb.hacettepe.edu.tr/arsiv/2002/sayi_3/baslik1.pdf adresinden 09/07/2018 tarihinde edinilmiştir.
Özgan, H. & Aydın, Z. (2010). Okul-aile iş birliğine iİlişkin yönetici, öğretmen ve veli Görüşleri. EJournal of New World Sciences Academy. 5/3. 1169-1189.
Özeke Kocabaş, E. (2005). Anne-baba eğitiminin anne-baba ergen ilişkilerinin farklı boyutları üzerine etkileri. (Yayımlanmamış doktora tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi. Ankara.
Özeke Kocabaş, E. (2006). Eğitim sürecinde aile katılımı: Dünyada ve Türkiye’deki çalışmalar. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 3/26. 143-153.
Pinellas County Schollls (2005) Dinner dilemmas. Safe&Drug Free Schools. Florida. https://www.pcsb.org/site/default.aspx?PageType=3&ModuleInstanceID=10882&ViewID=C9 E0416E-F0E7-4626-AA7BC14D59F72F85&RenderLoc=0&FlexDataID=7812&PageID=6574 adresinden 8.5.2018 tarihinde edinilmiştir.
Ryan, K.& Bohlin. K. E. (1999). Building character in schools. San Francisco: Jossey Bass.
Saraçoğlu, M. (2002). Etkin sınıf yönetimi, öğrenci-öğretmen-veli üçgeninin sınıf yönetimine etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kütahya.
Selvitopu, A., V. Bora, & TAŞ. A. (2015). Ortaöğretim öğrencilerine kazandırılması gereken değerlere ilişkin velilerin okuldan beklentileri. Kastamonu Eğitim Dergisi. 23 (3). 979-994.
Şişman, M. (2002). Eğitimde mükemmellik arayışı etkili okullar. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Tezel Şahin, F. & Kalburan, F.N. (2009). Aile eğitimi programları ve etkililiği: Dünyada neler uygulanıyor? Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 1/25. 1-12.
Uyanık, B.G., Özdemir, B. & Adak, Ö.A. (2011). The evaluation of parents views related to helping pre-school children gain some universal values. Procedia Social and Behavioral Sciences. 15. 908-912.
Özcan, A., & Polat. S. (2016). Öğretim elemanlarının öğrencilerde görmek istediği değerler. International Online Journal of Educational Sciences. 8 (1). 138-149.
Yazar, T. (2010). İlköğretim Sosyal Bilgiler programında değerler eğitiminin mevcut durumunun belirlenmesi ve öğretmenlere yönelik bir program modülü geliştirilme. (Basılmamış doktora tezi). Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Mersin.
Yazar. T. (2012). Öğretmen adaylarının değerler hakkındaki görüşleri. Eğitim ve Öğretim Dergisi. 2/1.
Yazar, T. & Erkuş, S. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin okul öncesi eğitim programındaki değerler eğitimine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi. 20. S. 196-211.
Yiğittir, S. (2010). İlköğretim öğrenci velilerinin okullarda kazandırılmasını arzuladığı değerler. Değerler Eğitimi Dergisi. 8/19. 207-223.
Wanat, C. L. (1997) Conceptualizing parental involvement from parent’s perspectives. Journal for a Just and Caring Education, v3 n4 p433-58 Oct 1997.
Yeşiltaş D. P. & Taş, A. M. (2016). Okul müdürlerinin değer ve değer kazanımına ilişkin görüşleri. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 9/2. 1125-1146.
Zernuci, B. (TARİHSİZ). Tâlim’ül Müteallim İslam’da eğitim öğretim metodu. Terc. Vehbi Yavuz. İstanbul: Sahhaflar.