ZİHİN HARİTALARININ MATEMATİK DERSLERİNDE KULLANIMINA İLİŞKİN SINIF ÖĞRETMENLERİNİN GÖRÜŞLERİ
Zihin haritaları, resim, ifade, şekil, büyüklük, renk gibi unsurların kullanılarak bireylerin bir kavrama ilişkin sahip oldukları fikirleri ilişkili bir biçimde haritalamasıdır. Bu çalışma, zihin haritalarının matematik derslerinde kullanımına ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşlerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Çalışma kapsamında üç farklı okulda görev yapan 69 sınıf öğretmeninin görüşlerine başvurulmuştur. Veriler toplanmadan önce öğretmenlere zihin haritasının ne olduğu, nasıl oluşturulduğu, teknik ve kuralları ve zihin haritası örnekleri tanıtılmış ve onlardan geometrik cisim ve şekiller ve kesirler konularıyla ilgili zihin haritaları oluşturmaları istenmiştir. Sunum ve uygulama sonrasında 7 maddelik görüşme formu katılımcılar tarafından cevaplanmıştır. Görüşme formu üzerinden elde edilen verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Öğretmenlerin büyük çoğunluğu zihin haritalarının ilişkilendirme, hatırlama, üretkenlik, somutlaştırma, görselleştirme, kategorize etme, bütünlük ve eğlendirme gibi olumlu katkılarının göz önünde bulundurularak ilkokul düzeyinde matematik derslerinde kullanılması gerektiğini ifade etmişlerdir. Ayrıca başta şekil ağırlıklı matematiksel konularda olmak üzere kesirler, dört işlem, sayılar ve ölçme konularında zihin haritalarının kullanılabileceğini ifade etmişlerdir. Öğretmenlerin 19’u derslerinde zihin haritalarını kullandığını söylerken 50’i öğretmen ise derslerinde zihin haritalarını kullanacağını dillendirmiştir. Yine bunlarla beraber öğretmenlerin 13’ü zihin haritalarının ilkokul için, 18 ise ilkokul 1. ve 2. sınıf için uygunolmadığını ifade etmişlerdir. Sınıf öğretmenlerinin belirttikleri görüşler doğrultusunda özellikle ilkokul matematik derslerinde ve ders kitaplarında zihin haritalarının kullanılması önerilmektedir.
OPINIONS OF CLASS TEACHERS ON USE OF MIND MAPS IN MATHEMATICS COURSES
Mind maps are the mapping of the ideas that individuals have in relation to a concept by using elements such as painting, expression, shape, size, color. The purpose of this study is to determine the opinions of class teachers on use of mind maps in mathematics courses. Within the scope of the study, the opinions of 69 class teachers working in three different schools were taken. Before the data were collected, the teachers were introduced to what the mind map was, how it was created, the techniques and rules and examples of the mind map, and they were asked to draw mind maps on the subjects of geometric objects-shapes and fractions. After the presentation and application, 7-item interview form was answered by the participants. Content analysis of the data obtained was carried out by creating codes in the context of related items. Taking into account positive contributions such as association, remembering, productivity, concretization, visualization, categorization, integrity and recreation, the majority of the teachers expressed that mind maps should be used in mathematics courses at primary school level, It was also stated that mind maps can be used in fractions, four operations, numbers, and measuring subjects, and especially in shape-weighted mathematical constructs. While 19 of the teachers said they already used mind maps in their lessons, 51 teachers said they would use mind maps in their following lessons. In addition, 13 of the teachers stated that the mind maps werenot suitable for elementary school level and 18 teachers stated that they were not suitable for the 1st and 2nd grade elementary school level. In line with the opinions of the classroom teachers, it is recommended to use mind maps especially in elementary school mathematics courses and textbooks.
___
- Aktaş, Ö. (2012). İlköğretimde kavram ve zihin haritaları ile desteklenmiş fen ve teknoloji eğitiminin öğrenme ürünleri üzerindeki etkileri. (Yayımlanmamış doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Aydın, G. (2010). Zihin haritalama tekniğinin dinleneni anlamaya ve kalıcılığa etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 1-16.
- Balım, A. G., Evrekli, E., ve Aydın, G. (2007). Fen ve Teknoloji Öğretiminde Zihin HaritalamaTekniği ve Mind Manager Programı Uygulamaları. Famagusta, Turkish Republic of Northern Cyprus: VI.International Educational Technologies Conference. (3-4-5. Mayıs 2007).
- Biktimirov, E. N., & Nilson, L. B. (2006). Show Them the money: Using mind mapping in the introductory finance course. Journal of Financial Education, 32(Fall), 72–86
- Boley, D. A. (2008). Use of premade mind maps to enhance simulation learning. Nurse Educator, 33(5), 220-223.
- Brinkmann, A. (2003). Graphical knowledge display–mind mapping and concept mapping as efficient tools in mathematics education. Mathematics Education Review, 16(4), 35-48.
- Buzan, T.,& Buzan, B. (2016). Zihin haritaları (5. Baskı). İstanbul: Alfa Yayınları.
- Bütüner, S. (2006). Bir anlamlı öğrenme aracı olan zihin haritalarına yönelik öğrencilerin görüşleri ve tutumları. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0 (11). Retrieved from http://dergipark.gov.tr/sakaefd/issue/11227/134045.
- Bütüner, S. Ö., & Gür, H. (2008). Açılar ve üçgenler konusunun anlamlı öğrenme araçlarından ve diyagramları ve zihin haritaları kullanılarak öğretimi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 2(1), 1-18.
- Davies, M. (2011). Concept mapping, mind mapping and argument mapping: what are the differences and do they matter?. Higher education, 62(3), 279-301.
- Evrekli, E., İnel, D. ve Balım, A. G. (2012). Kavram ve zihin haritası kullanımının öğrencilerin kavramları anlama düzeyleri ile fen ve teknolojiye yönelik tutumları üzerindeki etkileri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 229-250.
- Fun, C. S., & Maskat, N. (2010). Teacher-centered mind mapping vs student-centered mind mapping in the teaching of accounting at pre-u level-an action research. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 7, 240-246.
- Gür, H. ve Bütüner, S.Ö. (2006). Matematik derslerinde kullanılan zihin haritalama tekniğine yönelik bir tutum ölçeğinin geliştirilmesi. İlköğretim Online, 5(2), 61–74.
- Kahveci, G. (2004). Az görenlerde zihin haritası yöntemi ile özet çıkarmanın okuduğunu anlamaya etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Metin, M. (2014). Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınlar
- Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev.) Ankara: Pegem Akademi.
- Saban, A., 2005. Çoklu zeka teorisi ve eğitim. Ankara: Nobel Yayınları.
- Shih, P. C., Nguyen, D. H., Hirano, S. H., Redmiles, D. F., & Hayes, G. R. (2009, May). GroupMind: supporting idea generation through a collaborative mind-mapping tool. In Proceedings of the ACM 2009 international conference on Supporting group work (pp. 139-148). ACM.
- Şeyihoğlu, A., ve Kartal, A. (2010). Yapılandırmacı yaklaşım temelli ilköğretim hayat bilgisi ve sosyal bilgiler derslerinde zihin haritalama tekniğine ilişkin öğretmen görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(3), 1613-1656.
- Tuna, F. (2013). Coğrafya öğretiminde kavram haritalarının öğrencilerin başarısına etkisi ve öğrencilerin yöntem hakkındaki görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(25), 182 – 197.
- Yaşar, I. Z. (2006). Fen Eğitiminde Zihin Haritalama Tekniğiyle Not Tutmanın Kavram Öğrenmeye Ve Başarıya Etkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Yetkiner, A. (2011). İlköğretimde İngilizce öğretiminde zihin haritası kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına, tutumlarına ve kalıcılığa etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.