HOLDİNGLERİN YAPISI VE XUTUM (BORSA İSTANBUL ULUSAL TÜM) ENDEKSİ İLE XHOLD (BORSA İSTANBUL HOLDİNG VE YATIRIM) ENDEKSİ ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN ANALİZİ

Bu çalışmada holding firmaların Borsa İstanbul’da yer aldıkları XHOLD (Borsa İstanbul Holding ve Yatırım Endeksi) ile XUTUM (Borsa İstanbul Ulusal Tüm Endeksi) arasındaki ilişki analiz edilmektedir. Çalışmada öncelikle holding kavramı ve türleri incelenmekte daha sonra holdinglerin Türkiye’de ve dünyada gelişimine değinilmektedir. Sonraki kısımda ise Borsa İstanbul hakkında genel birtakım bilgiler verildikten sonra XHOLD ve XUTUM endeksleri temel anlamda incelenmektedir. Holding firmalar, literatürde ana amacı bağlı firmalarını yönetmek olan firmalar olarak tanımlanmaktadır. Bu yapıların bağlı firmaları ile aynı piyasada tekrar halka açılmaları ile piyasalarda bir anlamda mükerrer bir değer oluşmaktadır. Bu mükerrer değer nedeniyle piyasalarda bir şişme etkisi oluşmaktadır. Çalışmada ise holding firmaların piyasalarda oluşturdukları bu şişme etkisi, duplikasyon etkisi olarak ifade edilmektedir. Holdinglerin piyasalarda ortaya çıkardıkları duplikasyon etkisinin ortaya konulması ana amacında olan çalışmada 2017 ve 2018 yılsonu piyasa verileri ile firmalar ve endeksler analiz edilmektedir. Veriler Kamuyu Aydınlatma Platformu veri tabanından alınmıştır. Analiz yapılırken XHOLD endeksinde yer alan firmaların piyasa değerleri ile XUTUM endeksinde yer alan firmaların piyasa değerleri dikkate alınmıştır. Bu analize göre amacı bağlı firmalarını yönetmek olan, kendisi üretim ve ticaret yapmayan holding firmalardan kaynaklanan duplikasyonun parasal karşılığı 2017 ve 2018 yılları ortalaması için yaklaşık 112 Milyar TL’dir. Bu tutarın oransal olarak karşılığı ise yaklaşık %16 olarak saptanmıştır.

ANALYSIS OF THE STRUCTURE OF THE HOLDING AND THE RELATIONSHIP BETWEEN XUTUM (BORSA ISTANBUL NATIONAL ALL SHARES) INDEX AND XHOLD (HOLDING AND INVESTMENT) INDEX

In this study, the relationship between XHOLD (Borsa Istanbul Holding and Investment Index) and XUTUM (Borsa Istanbul National All Shares Index) in which holding companies are located in Borsa Istanbul are analyzed. Working on the concept and types of holdings are primarily examined are then referred to the development in the holdings of Turkey and the world. In the next section, after giving some general information about Borsa İstanbul, XHOLD and XUTUM indices are analyzed in a basic sense. Holding companies are defined in the literature as companies whose main purpose is to manage their affiliated companies. With the reopening of these structures in the same market with their affiliated companies, a repetitive value is formed in the markets in a sense. This creates a swelling effect in the markets due to the repeated value. In this study, this swelling effect created by holding companies in the markets is expressed as duplication effect. The main purpose of the study is to determine the duplication effect of the holdings in the markets and analyze the 2017 and 2018 year-end market data and firms and indices. Data were taken from the Public Disclosure Platform database. In the analysis, the market values of the companies in the XHOLD index and the market values of the companies in the XUTUM index were taken into consideration. According to this analysis, the monetary value of the duplication arising from the holding companies whose purpose is to manage their affiliated companies and which do not engage in production and trade is approximately 112 Billion TL for the 2017 and 2018 average. The proportional equivalent of this amount was determined as 16%.

___

  • Akgüç, Ö. (1998). Finansal Yönetim, İstanbul:Avcıol Basım Yayın. Alpay, G. (1987). Holding Yönetimine Gelince…. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
  • Aydınlı, İ. (1999). Üst Kuruluş İşletmelerinde İşyeri ve İşletme Kavramları Bakımından İş Hukukunda Tüzel Kişilik Perdesinin Kaldırılması Teorisinin Görünümü. Çimento İşveren, C, 13.
  • BIST Pay Endeksleri Temel Kuralları, http://www.borsaistanbul.com/docs/defaultsource/endeksler/bist-pay-endeksleri-temel-kurallari-haziran-2018.pdf?sfvrsn=4, 12.02.2019.
  • Borsa İstanbul Entegre Faaliyet Raporu (2017), http://www.borsaistanbul.com/docs/defaultsource/kurumsal-yonetim/borsa-istanbul-2017-entegre-faaliyet-raporu.pdf?sfvrsn=10, 12.01.2019.
  • Borsa İstanbul Pay Piyasası Pazarları, http://www.borsaistanbul.com/urunler-vepiyasalar/piyasalar/pay-piyasasi,12.01.2019.
  • Çevik, O.N. (2002). Anonim Şirketler, Dördüncü Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Daems, H. (1977). Holding Companies and Corporate Control. In The holding company and corporate control (pp. 65-92). Springer, Boston, MA.
  • Davis, G. F., Diekmann, K. A., & Tinsley, C. H. (1994). The decline and fall of the conglomerate firm in the 1980s: The deinstitutionalization of an organizational form. American sociological review, 59, 547-547.
  • Durmuş, N. K. Ticaret Kanunu Kapsamındaki Şirket Toplulukları ve Bunların Vergi Hukuku Karşısındaki Durumları. Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi, 1(2), 71-84.
  • Fortune 500 Global Listesi, http://fortune.com/global500/, 29.02.2019.
  • https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD?view=map&year_high_desc=true adresinden 14.12.2018 tarihinde alınmıştır.
  • http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5c18086b768031.55459 926, 03.02.2019.
  • http://www.bloomberght.com/borsa/endeks/bist-holding-ve-yatirim, 27.02.2019.
  • Ildır, A. (2003). Şirketler Muhasebesi. İstanbul: Pradigma Akademi.
  • İpekçi, N. (2000). Holding Şirketler. İstanbul: İpekçi Yayıncılık.
  • Karataş Durmuş, N. (2015). Ticaret Kanunu Kapsamındaki Şirket Toplulukları Ve Bunların Vergi Hukuku Karşısındaki Durumları. https://www.kap.org.tr/tr/Endeksler, 27.03.2019.
  • Kuloğlu, E. (2019). Holding Firmaların Değer Tespiti ve Borsa İstanbul (BİST) Uygulaması. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
  • Okka, O. (2009). Analitik Finansal Yönetim Teori ve Problemler. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Okka, O. (2009). Finansal yönetim: teori ve çözümlü problemler. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Otlu, F. (1999). Holding Şirketlerde Mali Tabloların Konsolidasyonu. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 13(1).
  • Tekinalp, Ü. (2015). Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku. İstanbul: Vedat Kitapçılık.
Turkish Studies - Economics, Finance, Politics-Cover
  • ISSN: 2667-5625
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2006
  • Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ