İbrahim BEKTAŞ, Hüdaverdi EROĞLU, Ahmet TUTUŞ

Türkiye'de doğal olarak yetişen kızılçam ( Pinus brutia ten.) odunlarının lif morfolojisinin kağıt yapımına uygunluğunun araştırılması

Bu çalışmada Türkiyede doğal olarak yetişen kızılçamlardan araştırma materyali alınırken, en iyi yetişme ortamları seçilmiştir. Araştırmanın ana amacı, kızılcamda lifsel yapıdaki hücrelerin morfolojik özelliklerini incelemek ve bu özelliklerin kağıt yapımına uygunluğunu araştırmaktır. Bu amaç için 5 farklı yetişme ortamından (Suçatı - Kahramanmaraş, Edremit - Balıkesir, Kemalpaşa -İzmir, Yılanlı - Muğla, Melli (Bucak) - Burdur ) 20 adet deneme ağacı alınmıştır. Deney örnekleri , ağaç gövdelerinin 2.30 m. yüksekliğinden alınmıştır.Denemelerde, lif uzunluğu, lif çapı, lümen genişliği ve hücre çeper kalınlığı ölçülmüştür. Bu ölçümler kullanılarak lifsel yapıdaki hücrelerin morfolojik özelliklerinden Keçeleşme oranı, Elastikiyet Katsayısı, Katılık katsayısı, Runkel sınıflaması, Muhlstep sınıflaması ve F faktörü hesaplanmıştır. Bu özelliklerin kağıdın fiziksel direnç özellikleri üzerine etkisi araştırılmıştır.Yapılan bu çalışmada Kızılcamın kağıt üretimine uygun olduğu belirlenmiştir.

A study of the suitability of calabrian pine ( Pinus brutia ten.) for pulp and paper manufacture

In this study, carefully selected test materials were taken from caiabrian pines growing naturally in Turkey. The aim of this research is was determine the morphological properties of the wood fiber of the Caiabrian pine and the suitability of these properties for pulping. Twenty sample trees were collected from 5 different regions (Suçatı- Kahramanmaraş , Edremit - Balıkesir, Kemalpaşa - İzmir, Yılanlı - Muğla and Melli (Bucak) - Burdur) The test samples were taken from tree stems at a height of 2.30 m. In these tests, fibre length , fibre diameter, lumen dia and cell wall thickness were measured. The felting rate, elasticity coefficient, rigidity coefficient, Runkel classification, Muhlstep classification and F ratio were calculated from the wood fiber morphological properties and the effects of these properties on pulp strength properties were investigated. According to the results of this study, it was found that the Caiabrian pine is quite suitable for pulping.

PDF

___

1. Yaltırık, F., (1993): Dendroloji Ders Kitab›. 2.Bask› ISBN.975-404-094-X. ›.‹. Orman Fakültesi Yay›nlar› ‹.‹. Yay›n No: 3443, Or.F.Yay›nNo:386, ›stanbul
2. Öktem, E., (1987): K›z›lçam. Ormanc›l›k Araflt›rma EnstitüsüYay›nlar›, El Kitab› dizisi, Dizi No: 2, Muhtelif Yay›nlar Serisi No: 52,Ertem Matbaas› s.11-14, Ankara
3. Selik, M., (1963): K›z›lçam (P.brutia TEN.)’›n botanik özellikleriüzerinde Araflt›rmalar ve Bunlar›n Halep Çam› (P.halepensis Mill.)vas›flar› ile mukayesesi, O.G.M. Yay›nlar› S›ra No: 353, Seri No: 36,Yenilik Bas›mevi, ‹stanbul
4. Kayacık, H., (1980): Orman ve Park A¤açlar›n›n Özel Sistemati¤i,I.Cilt Gymnospermae. ‹.‹. Yay›n No: 2642 OF. Yay›n No: 281,‹stanbul
5. Yaltırık, F., Baydak,M., (1993): Türkiye K›z›lçamlar›nda GenetikÇeflitlilik (varyasyon).T.C Orman Bakanl›¤›, Uluslararas› K›z›lçamSempozyumu Bildiriler Metni s.1-10, Marmaris-Mu¤la.
6. Göksel, E., (1984): K›z›lçam Lif Marfolojisi ve Odunundan SülfatSellülozu Elde Etme Olanaklar› ‹zerine Araflt›rmalar. ‹.‹. Yay›n No:3204, Orman Fakültesi Yay›n No: 364, s.99, ‹stanbul
7. Bozkurt, Y., Göker, Y., Erdin, N., As,N., (1993): Datça K›zlçam›ndaAnatomik ve Teknolojik Özellikler. Uluslararas› K›z›lçamSempozyumu Bildiriler Metni. O.G.M. Bask› Tesisleri. s.628-635,Marmaris-Mu¤la.
8. Tank, T., (1981): Endüstriyel De¤erlendirme Aç›s›ndan H›zl› GeliflenBaz› A¤aç Türleri. Türkiye’de H›zl› Geliflen Türkiye EndüstrisiA¤açlar› Sempozyumu Bildirisi No: Ça¤r›l›, ‹zmit
9. Erdin, N., (1985): Toros Sediri (Cedrus Libani A.Ric.) OdunununAnatomik Yap›s› ve Özgül A¤›rl›¤› ‹zerine Araflt›rmalar. ‹.‹. Yay›n No:3245, O.F. Yay›n No: 369, Matbaa Teknisyenleri Bas›mevi, ‹stanbul
10. Bozkurt, Y., (1971): Do¤u Ladini (Picea orientalis Carr.) ile TorosKaraçam›n (Pinus nigra var Caramanica Loud.)’dan birer a¤açta LifMorfolojisi ‹zerine Denemeler. ›‹.OF. Dergisi Seri A, Cilt 21, Say› 1,s.70-93, ‹stanbul
11. Topçuoğlu,A., (1985): Do¤u Ladini (Picea orientalis Carr.)Odununun ‹ç Morfolojisi Üzerine Araflt›rmalar. Ormanc›l›k Araflt›rmaTeknik Bülteni Seri No:134 s.77, Ankara
12. Casey,J.P.,(1961): Pulp and Paper. Vol: 2, Papermaking, SecondPrint, Intersecience publ., New York.
13. As, N., (1992): Pinus Pnaster Ait. De¤iflik Irklar›n›n Fiziksel,Mekanik ve Teknolojik Özellikleri Üzerine Etkisi. ‹.‹. Fen Bil. Enst.,Or. End. Müh. ABD, Odun Mek. ve Tek. Program›, Doktora Tezi,‹stanbul.
14. Bostancı, Ş.,(1987): Ka¤›t Hamuru ve A¤artma Teknolojisi. KT‹.Orman Fakültesi Yay›nlar›. Orman Fakültesi Matbaas›. s.45,Trabzon.
15. Dadswell, H.E., Watson, A.J.,(1961): Influence of the Morphologyof Woodpulp Fibres on Paper Properties. Tec. Section of the BritishPaper and Board Makers Association, pp.569,London, E.c.4,England
16. Göksel, E., Özden, Ö.,(1993): Ka¤›t Endüstrisinde K›z›lçam.Uluslararas› K›z›lçam Sempozyumu Bildiriler Metni OGM Bask›Tesisleri s.648, Marmaris-Mu¤la