Hüseyin ÇELİK

Amasya'da yetiştirilen bazı üzüm çeşitlerinin göz verimliliklerinin belirlenmesi üzerine araştırmalar

Bu çalışma Amasya ili merkez ilçede yetiştirilen 9 üzüm çeşidinin göz verimliliklerinin gözlerin düzeyine göre değişimini (salkım sayısı/göz) saptamak amacıyla 1997 ve 1998 yıllarında yapılmıştır. Bu amaçla, üzüm çeşitlerine ait ilk 10 ar boğumdaki gözler bağ şartlarında sürdürülmüştür, incelenen çeşitlerde maksimum göz verimliliğinin 2. ile 4. gözler arasında değiştiği ve Antep'üzümü, Asilasma, Bursa üzümü, Horozyüreği ve Kızılsirke üzüm çeşitlerinin ilk boğumlarında yer alan gözlerdeki verimliliğin (salkım sayısı/göz) 1 den az olduğu saptanmıştır. Üzüm çeşitlerinin göz verimliliklerinin (salkım sayısı/göz) Tilkikuyruğu'nda 2.4 ile 3. boğumdaki gözde, Aküzüm-I, Aküzüm-ll ve Bursa üzümünde 1.9 ile 2. boğumdaki gözde, Asılasma'da 1.9 ile 4. boğumdaki gözde, Horozyüreği'nde 1.9 ile 3. boğumdaki gözde, Amasya Çavuşu ve Kızılsirke'de 1.8 ile 2. boğumdaki gözde, Antep üzümünde ise 1.4 ile 2. boğumdaki gözde en yüksek olduğu tespit edilmiştir. Üzüm çeşitlerine ait gözlerdeki verimliliğin üst gözlere doğru azaldığı saptanmıştır. Tamamının 2 göz üzerinden budandığı gözlenen üzüm çeşitlerinden Asılasmanın karışık, Tilkikuyruğu ve Horozyüreği'nin ise en az üç göz üzerinden budanması gerektiği ortaya konulmuştur.

Researches on the fruitfulness of some grape varieties grown in Amasya

This study has been carried out to determine the bud fruitfulness (number of bunches/bud) according to their rank on the one year old cane of nine grape varieties grown in Amasya, in 1997 and 1998. For this aim, the first ten buds from base to the top of the cane were shooted under vineyard condition. It has been determined that the maximum bud fruitfulness (number of bunches/bud) differed between 2nd and 4th buds and the basal first bud of Antep, Asilasma, Bursa, Horozyüreği and Kızılsirke grape varieties has lower than one bunch.,It was determine that the buds on 3rd node of Tilkikuyruğu (2.4), 2nd node of Aküzüm-I, Aküzüm-ll and Bursa grape (1.9), 4th node of Asilasma (1.9), 3rd node of Horozyüreği (1.9), 2nd node of Amasya Çavuşu and Kızılsirke (1.8) and 2nd node of Antep grape (1.4) gave the highest bunch number. Bud fruitfulness was decrease along the upper buds on the cane. While the other varieties could be spur pruned as done commonly, Asilasma must be pruned cane and Tilkikuyruğu and Horozyüreği must be pruned spur has at least 3 nodes (buds) on bearing units, recommended.

PDF

___

1. Ağaoğlu, Y.S., fiarapl›k üzüm çeflitlerinden Hasandede, KalecikKaras›, Papaz karas›, Öküzgözü ve Fürmint’in tomurcuk yap›lar›,floral geliflme devrelerinin tetkiki ve bu çeflitlere uygun budamametotlar› üzerinde mukayeseli araflt›rmalar. Ankara Üniv. ZiraatFak. Doktora Tezi, 297s, ANKARA, 1969.
2. Ağaoğlu, Y.S., Asmalar›n k›fll›k gözlerinin verimlili¤i üzerinde biraraflt›rma. Yalova Bahçe Kült. Araflt. E¤t. Merk. Der.: 6(1-2): 47-56, 1973.
3. Ağaoğlu, Y.S., Asmalarda tomurcuk verimlili¤ine etki edenfaktörler ve verim potansiyelinin önceden tahmini. ZiraatMühendisli¤i, Say›: 120, 9-13, 1976.
4. Ağaoğlu, Y.S., Asmalarda çiçek oluflumu ve verimlilik üzerine iklimfaktörlerinin etkileri. Ziraat Mühendisli¤i, 131:4-10, 1977.
5. Ağaoğlu, Y.S., Kara, Z., Tokat yöresinde yetifltirilen baz› üzümçeflitlerinin göz verimliliklerinin belirlenmesi üzerinde araflt›rmalar.DO⁄A Türk Tar›m ve Ormanc›l›k Dergisi, 17: 451-458, 1993.
6. Antcliff, A.J., May, P., Webster, W.J., Hawkes, A., A method toanalyse the performance of grape-vines. Hortscience, 2(2): 196-197, 1972.
7. Balasubrahmanyam, V.R., Khanduja, S.D., Effect of the varyingcane lengths on the fruiting potantial of Thompson Seedless vines.Indian J. of Hortic. 34(2): 113-116, 1977.
8. Buttrose, M.S., Climatic factors and fruitfulness in grapevines.Hort. Abst., 44(6): 319, 1974.
9. Clingeleffer, P.R., Production and growth of minimal prunedSultana vines. Vitis, 23(1): 42-54, 1984.
10. Çelik, S., Yap›ncak üzüm çeflidinde k›fll›k gözlerin verimlili¤iüzerine sürgün üzerindeki pozisyonlar›n etkisi. DO⁄A, 11(3): 550-557, 1987.
11. Çelik, H., Marasalı, B., Demir, İ., Ankara koflullar›nda yetifltifltirilenbaz› flarapl›k üzüm çeflitlerinin farkl› bo¤umlar›ndaki k›fll›kgözlerinin verimlilik düzeyinin belirlenmesi üzerinde bir araflt›rma.Türkiye III. Ba¤c›l›k Simpozyumu Bildiri Özetleri. 31 May›s- 3Haziran, Bursa, 15s, 1988.
12. Çelik, H., Ba¤c›l›kta anaç kullan›m› ve yetifltiricilikteki önemi.ANADOLU, J. of AARI, 6(2): 127-148, 1996.
13. Ecevit, F.M., Akın, A., Konya ‹li Akören, Güneys›n›r ve Hadimyörelerinde yetifltirilen baz› üzüm çeflitlerinin göz verimlilikleriüzerinde araflt›rmalar. Türkiye II. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi,Cilt: II, 567-572, 1995.
14. Fidan, Y., Sofral›k üzüm çeflitlerinden Haf›zali, Hamburg Misketi,Çavufl, Balbal ve Razak›’n›n tomurcuk yap›lar› ile mahsüldarl›kdurumlar› üzerinde araflt›rmalar. Tar›m Bak. Ziraat ‹fll. Gn. Müd.Yay.: D: 112, Ankara, 89s, 1966.
15. Fidan, Y., Özel Ba¤c›l›k. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yay.: 930, DersKitab› No: 265, 401s., 1985