Yerel Halkın Turizme Bakış Açısı: Şanlıurfa Örneği

Bu çalışmanın amacı, yerel halkın turizme bakış açısının incelenmesidir. Bunun için Şanlıurfa ilinde ikamet eden 395 kişiye anket uygulanmıştır. Anket; 9 demografik ve 42 tutum sorusundan oluşmaktadır. Yapılan faktör analizinde tutum soruları yedi farklı boyuta indirilmiştir. Yedi boyut, turizm ile ilgili kararlarda halkın tam katılımı, turizmin sosyal maliyeti, turizmde uzun dönemli planlama, ziyaretçi memnuniyeti, toplum merkezli ekonomi, çevresel sürdürülebilirlik, turizmin sosyal maliyet boyutlarından meydana gelmektedir. Elde edilen sonuçlara göre, yerel kalkın kişisel özellikleri (cinsiyet, eğitim, yaş, meslek gelir, medeni durum) ile bazı boyutlara karşı gösterdikleri tutumlar farklılaşmaktadır. Ayrıca çevresel sürdürülebilirlik boyutu ile katılımcıların Şanlıurfa ilinde ikamet süreleri ile onların tutum puanları arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Katılımcıların turizmden gelir elde etmesi ile sadece turizmin sosyal maliyet boyutu için istatiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur. Katılımcıların tatile gidiyor olması ile sadece turizmin ekonomik faydası boyutu için anlamlı bir fark elde edilmiştir.

Residents’ Attitudes Towards Tourism: The Case of Şanlıurfa

The aim of this study is to examine the residents’ perspective on tourism. A questionnaire was applied to 395 people residing in Şanlıurfa province. Survey; It consists of 9 demographic and 42 attitude questions. By applying factor analysis, attitude questions were reduced to seven different dimensions. It consists of seven dimensions, full participation of people in tourism-related decisions, social cost of tourism, long-term planning in tourism, visitor satisfaction, community centric economy, environmental sustainability, social cost of tourism. According to the results obtained, the personal characteristics (gender, education, age, income, marital status) and their attitudes towards certain dimensions differ. In addition, there was no significant relationship between the environmental sustainability dimension and the residence time of the participants in Şanlıurfa and their attitude scores. A statistically significant difference was found only for the social cost dimension of tourism with the income of the participants from tourism. With the participants going on vacation, a meaningful difference was obtained only for the economic benefit dimension of tourism.

PDF

___

Akdu, U. andÖdemiş M. (2018). Examining the impacts of tourism on Gümüşhane Residents According to the Doxey Index. Turizm Akademik Dergisi, 5 (2), 33-45.
Almeida-García, F., Peláez-Fernández, M. Á., Balbuena-Vázquez, A.andCortés-Macias, R. (2016). Residents’ perceptions of tourism development in Benalmádena (Spain). Tourism Management, 54, 259–274.
Alrwajfah M; Almeida-García, F. and Cortés-Macías, R. (2019). Residents’ perceptions and satisfaction toward tourism development: A Case study of Petra Region, Jordan. Sustainability, 11, 1-19.
Altunel, C. (2009). Yerel Halkın Turizmin Gelişimine Verdiği Desteği Etkileyen Faktörlerin Sosyal Değişim Teorisi Açısından İncelenmesi: Alaçatı Örneği. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
Ayazlar, G. (2016). Yerel halkın turizmin etkilerine yönelik tutumlarını anlamak: yerel halkın bölge imajı ve turizme desteği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(43), 2538-2547.
Başarangil, E. A. (2016). Trakya bölge halkının destinasyon yönelimlerindeki rekreasyonel etkinlik tercihlerinin demografik değişkenler açısından incelenmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(4), 39–56.
Biçici, F. (2013). Datça yerel halkının sürdürülebilir turizm gelişimine ve turizm işletmelerine yönelik tutumları. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 10(1), 19–35.
Birdir, K., Karakan, H. İ.veÇolak, O. (2016). Gaziantep ilinin turizm açısından Swot analizi ve turizmin geliştirmesine yönelik öneriler. Seyahat veOtel İşletmeciliği Dergisi, 13(1), 77-92.
Bulut, E. (2015). Gaziantep Turizmi ve Sürdürülebilirlik: Yerel Halk Bakış Açısı Üzerine Bir Araştırma. Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep, 139 s.
Choi, H. C. ve Sırakaya, E. (2005). Measuring residents' attitude toward sustainable tourism: development of sustainable tourism attitude scale. Journal of Travel Research, 43, 380-394.
Cizrelioğlu, M. N., Altun, Ö. ve Altıntaş, T. (2020). Yerel halkın özel ilgi turizmi açısından inanç turizmebakışı: KKTC Örneği, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(2): 1246-1263.
Çeken, H., Uçar, M. ve Dalgın, T. (2012). Kırsal turizmin gelişimi konusunda yerel halkın algıları: Fethiye yöresi örneği. Turizm ve Araştırma Dergisi, 1(1), 1-31.
Çeken, H. (2008). Turizmin bölgesel kalkınmaya etkisi üzerine teorik bir inceleme. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi. 10(2), 293-306.
Çolak, E. ve Tayfun, A. (2017).Çamlıhemşin ilçe merkezinde yerli halkın turizme ilişkin görüşleri.Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(4), 581-598.,
Duran, E.ve Özkul, E. (2012). Yerel halkın turizm gelişimine yönelik tutumları: Akçakoca örneği üzerinden bir yapısalmodel. International Journal of Human Sciences[Online]. (9)2, 500-520.
Ekici, R.veÇizel, B. (2015). Yerel halkın turizm gelişimi desteğine ilişkin tutumlarının destinasyonların gelişme düzeylerine göre farklılıkları. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 11(3), 73–87.
Eser, K. ve Çelik, N. (2018). Turizminyerel halkın yaşam kalitesi üzerindekietkileri: Muğla-Akyaka örneği. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 10(2), 60-73.
Ersoy, H.(2017). Turizmin Gelişiminin Yerel Halk Üzerine Sosyo-Kültürel Etkileri: Manavgat Örneği. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 136 s.
Gümüş, M.(2015). Yerel halkın bakış açısıyla kırsal kalkınmada tarım turizmi: Tekirdağ ili örneği. Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ, 88s.
Güneş, E; Pekerşen, Y; Nizamlıoğlu, H.F.veÜnüvar, R.T. (2019). Konya ilinde sürdürülebilir turizm kapsamında kültürel mirasın korunması ve kullanımına yönelik yerel halkın görüşleri.Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 10, 1-14.
Güney, D., veGöller, V. (2017). Kırsal turizm konusunda yerel halkın yaklaşımının belirlenmesi: Misi köyü örneği. Turizm Akademik Dergisi, 3(2), 25–36.
Göktaş, L.S. ve Türkeri, İ. (2016). Turizmin kültürel ve ahlaki etkisi: Şanlıurfa ilinde uygulamalı bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, 12, 104-117.
Hadinejad, A., D. Moyle, B., Scott, N., Kralj, A. and Nunkoo, R. (2019), Residents’ attitudes to tourism: a review, Tourism Review, 74(2), 150-165. https://doi.org/10.1108/TR-01-2018-0003
Hançer, Ş. ve Mancı, A.R.(2017). Yerel halkın turizme bakış açısının belirlenmesi üzerine bir araştırma: Diyarbakır örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(4), 70-91.
Işık, C. ve Turan, B.(2018). Yerel halkın turizmin etkilerine yönelik algısı: İzmir ili üzerine bir uygulama. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(2),101-133.
İçöz, O. ve Kozak, M. (1998). Turizm Ekonomisi. Ankara: Turhan Kitapevi.Karakaş, A. ve Şengün, H.İ. (2017). Yerel halkın turizm faaliyetlerine yönelik tutumları. Bartın Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi8(15), 183-202.
Kiniş, S. ve Duyar, A.(2017). Bolu Aladağ yaylacılarının eko turizme yaklaşımı. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,Özel Sayı 3: 59-70.
Köroğlu, A., Acun, A., EsenkalÇözeli, F. ve Oflaz, M.(2018). Tahtakuşlar mirasının keşfi: yerel halkın tutumları üzerine bir araştırma. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(3): 843-860.
Mesçi, M. ve Dönmez, G.(2016). Turizmin bölgesel kalkınma ve yerel halk üzerindeki etkisi: Mudurnu örneği. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 21-50.
Oğuzbalaban, G. (2017). Türkiye’de yerel halkın turizme ve turizmin etkilerine yönelik algı ve tutumlarına ilişkin yazın taraması. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(51),Ağustos.
Perdue, R, Patrick L. andLawrance, A. (1990). Resident Support for Tourism Development.Annals of Tourism Research,17(4), 586-599.
Pizam, A. (1978). Tourism’s Impacts: The Social Cost to the Destination Community as Perceived by Its Residents. Journal of Travel Research, 16(4), 8-12.
Saatçı, Ö.; Avcıkurt, C. ve Demirbulat, Ö. (2015). Yerel halkın üniversiteye bakışaçısı:Harmancık meslek yüksekokulu örneği. Akademik Bakış Dergisi, 47, 126-140.
Şahbaz, R. P. veKaraçar, E. (2013). Yerel çekiciliklerin turizme kazandırılmasına yönelik yöre halkının tutumları: Çankırı Tuz Mağarası örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 1(4), 12–19.
Şahbudak, E. (2017). Perception and expectations on the effects of local people tourism: A study on the city Sivas. Journal of Strategic Research in Social Science, 3(4), 235-260.
Şengel, Ü. ve Zengin, B.(2017). Bitlis ilinin kalkınmasında turizmin rolünün yerel halkın demografik özelliklerine göre değerlendirilmesi. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(2), 1-19.
Tayfun, A., ve Kılıçlar, A.(2004). Turizmin sosyal etkileri ve yerli halkın turiste bakışı. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 1-17.
Teye, V., Sirakaya, E. andF. Sönmez, S. (2002). Residents’ attitudes toward tourism development. Annals of Tourism Research, 29(3), 668–688.
Thyne, M., Watkins, L. and Yoshide, M. (2017). Resident perceptions of tourism: The role of social distance. Journal of Tourism Research, 1-11.
Yamaç, Z. ve Zengin, B.(2017). Alternatif turizm türü olarak kırsal turizm potansiyelinin değerlendirilmesine yönelik bir örnek olay analizi: Narköy. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi,5(50), 300-312.
Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
Yeşilyurt, H. (2019). Yerel Halkın Turizm Gelişimine Yönelik Desteğinde Yer Kimliği ve Yer İmajınınRolü: Adıyaman Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Doktora Tezi.
Yıldız, S. B., vePolat, E. (2016). Yerel halkın Eskişehir’de düzenlenen festivallerin etkilerine yönelik algıları. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(2), 40–62.
Yolal, M. (2016). Turizm Araştırmalarında Örnekleme Bibliyometrik Bir Araştırma. Ankara: Detay Yayıncılık
Yoon, Y., Gursoy, D.and Chen, J. S. (2001). Validating a tourism development theory with structural equation modeling. Tourism Management, 22(4), 363–372.