Üç Tarafımız Müşterek Deniz, Dört Tarafımız Çitleme

Kitle turizminin itkisiyle beraber yasal olarak kamu malı olan “sahiller” gün geçtikçe neoliberal sermayenin iştahını kabartmakta ve sermaye baskısı altına alınmaktadır. Bu baskı neticesinde sermayenin sahilleri ele geçirme pratikleri, diğer bir değişle “çitleme pratikleri” gün geçtikçe gün yüzüne çıkmaktadır. Eleştirel turizm araştırmaları yazınına özgün bir katkı sunma peşinde olan bu çalışma; sermaye baskısı altındaki sahillerin nasıl çitlendiklerini ele almakla birlikte, çitlemelerin ikiz kavramı olan müşterek kavramı çerçevesinde sahillerin müşterekleştirilmesi adına verilen mücadeleleri ve olası müşterekleş(tir)me pratiklerini keşfetme amacı taşımaktadır. Türkiye’nin en uzun kıyı şeritli ili olan Muğla özelinde ele alınan çalışmada ikincil kaynaklara dayalı dokümanların eleştirel analizi yapılmıştır. Müşterek kavramının “kapitalist müşterekler”, “kapitalizm ve müşterekler” ve “anti-kapitalist müşterekler” kuramsal kavramsallaştırması çalışmanın özgün katkılarındandır. Muğla’da faaliyet gösteren MUÇEP (Muğla Çevre Platformu) gibi STK’ların faaliyetleri, yerel halkın çitlemelere karşı duruşu ve bu karşı duruştaki elbirliği, sahiller bağlamındaki çitlemelerin yerel ve ulusal basında gündem oluşturması gibi unsurlar sahillerin müşterekleştirilmesi adına umut veren mücadelelerdir.

Our Three Sides are the Common Sea Which is Enclosed all Around

With the impulsion of mass tourism, the "beaches", which legally belongs to the public, whets the neoliberal capital’s appetite and are being under capital pressure. As a result of this pressure, the practices of capital to take over the beaches, in other words, “enclosure practices”, come to light day by day. This study seeks to make an original contribution to the critical tourism research literature and deals with how the beaches under capital pressure are enclosed. It aims to explore the struggles and possible practices of commonization in the framework of the common concept, which is the twin concept of enclosure. Muğla province has the longest coastline in Turkey where study was conducted and, in the study, critical analysis of documents based on secondary sources was carried out. The theoretical conceptualization of the commons concept in terms of "capitalist commons", "capitalism and commons" and "anti-capitalist commons" is one of the original contributions of the study. The activities of NGOs such as MUÇEP (Muğla Environment Platform) operating in Muğla, the stance of the local people against the enclosure and their cooperation in this stance, the enclosure in the context of the beaches are the agenda in the local and national press are promising struggles for the commonization of the beaches.

___

  • Adaman, F. Akbulut, B. ve Kocagöz, U. (2017), Herkesin, Herkes İçin. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Alpaslan, Ö (2009).Antalya Kıyı Bölgesi Planlama Sürecinin Kıyı Alanlarına Etkileri: Side-Manavgat Örneği. Planlama Dergisi, 46: 67-73.
  • Banerjee, Subhabrata B. (2003).Who Sustains Whose Development? Sustainable Development and the Reinvention of Nature. Organization Studies, 24(1): 143–180.
  • Brown, W. (2018). Halkın Çözülüşü: Neoliberalizmin Sinsi Devrimi. (çev: Barış Engin Aksoy). İstanbul: Metis.
  • Caffentzis, G. (2004). A Tale of Two Conferences: Globalization, the Crisis of Neoliberalism and Question of the Commons. https://andandand.org/pdf/caffentzis_a_tale_of_two_conferences.pdf
  • Caffentzis, G.ve Federici, S. (2017). Kapitalizme Karşı ve Kapitalizmin Ötesinde Müşterekler.(Editör) Adaman,F., AkbulutB., Kocagöz, U.:Herkesin Herkes İçin: Müşterekler Üzerine Eleştirel Bir Antolojiiçinde(ss.128-143). İstanbul: Metis.
  • Colomb, C. andNovy, J. (2016). Protest ve Resistance in the Tourist City. New York: Routledge.
  • Çoban, A. (2018). Ekolojik Ortaklaşımlar (Müşterekler) ve Türkiye’de Uygulanan Çitleme Politikaları. (Editör) Erdoğan,E.,Yüce, N.ve Özbay, Ö.: Teoriden Mücadeleye Müşterekler Siyasetiiçinde (ss. 27-47).İstanbul: SEHAK (Sivil ve Ekolojik Haklar Derneği).
  • Çoban, A., Özlüer, F., ve Erensü, S. (2015). Türkiye’de Doğanın Neoliberalleşmesi ve Bu SüreceKarşı Mücadeleler. (Editör) Çoban, A.:Yerel Yönetim, Kent ve Ekoloji: Can Hamamcı’ya Armağan. (ss. 399-456).Ankara: İmge.
  • Dardot, P. ve Laval, C. (2012). Dünyanın Yeni Aklı: Neoliberal Toplum Üzerine bir Deneme (Çeviren: Ergüden, I.). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Dardot, P. ve Laval, C. (2018). Müşterek: 21.Yüzyılda Devrim Üzerine Deneme(Çeviren: Sarıkartal E. ve TaylanF.). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • De Angelis, M. andHarvie, D. (2017). Müşterekler. (Editör) Adaman,F., AkbulutB., Kocagöz, U.:Herkesin Herkes İçin: Müşterekler Üzerine Eleştirel Bir Antolojiiçinde(ss.105-127). İstanbul: Metis.
  • Duffy, R. (2008). Neoliberalising Nature: Global Networks and Ecotourism Development in Madagascar. Journal of Sustainable Tourism, 16(3): 327-344.
  • Duffy, R. (2013). The International Political Economy of Tourism and the Neoliberalisation of Nature: Challenges Posed by Selling Close Interactions With Animals. Review of International Political Economy, 20(3): 605-626.
  • Duffy, R. (2015). Nature-based Tourism and Neoliberalism: Concealing Contradictions. Tourism Geographies, 17 (4). 529-543.,
  • Glassman, J. (2017). İlk Birikim, Mülksüzleştirerek Birikim ve Ekonomi-dışı Araçlarla Birikim. (Editör) Adaman,F., AkbulutB., Kocagöz, U.:Herkesin Herkes İçin: Müşterekler Üzerine Eleştirel Bir Antolojiiçinde(ss.77-104). İstanbul: Metis.
  • Haiven, M. (2016). The Commons Against Neoliberalism, The Commons of Neoliberalism, The Commons of Neoliberalism. S. Springer, K. Birch ve J. MacLeavy (ed) The Handbook of Neoliberalism. Routledge: New York ve London.
  • Haiven, M. (2018). Radikal Hayalgücü ve İktidarın Krizleri: Kapitalizm, Yaratıcılık, Müşterekler. (Çeviren: Kelebekoğlu, K). İstanbul: Sel Yayıncılık.
  • Hardin, G. (1968). The Tragedy of the Commons, Science, 162 (3859), 1243-1248.
  • Hardt, M. (2017). Komünizmde Müşterek Olan. (Editör) Adaman,F., AkbulutB., Kocagöz, U.:Herkesin Herkes İçin: Müşterekler Üzerine Eleştirel Bir Antolojiiçinde(ss.144-158). İstanbul: Metis.
  • Hardt, M ve Negri, A. (2011). Ortak Zenginlik.(Çeviren: Yıldırım, E.B.). İstanbul: Ayrıntı.
  • Harvey, D. (2004). Yeni Emperyalizm(Çeviren: Güldü, H.). İstanbul: Everest Yayınları.
  • Harvey, D. (2013). Asi Şehirler: Şehir Hakkından Kentsel Devrime Doğru(Çeviren: Temiz, A.D.). İstanbul: Metis Yayınları.
  • Harvey, D. (2015). Neoliberalizmin Kısa Tarihi(Çeviren: Onacak, A). İstanbul: Sel Yayıncılık.https://www.birgun.net/haber/akbuk-koyu-ndaki-kacak-yapilar-yikiliyor-275389[Erişim Tarihi: 06.11.2019].
  • https://www.cnnturk.com/yerel-haberler/mugla/dunyaca-unlu-akbuk-koyunda-agac-katliami-972565[Erişim Tarihi: 07.04.2019].
  • https://www.google.com/earth/[Erişim Tarihi: 28.10.2019].
  • https://www.haberturk.com/mugla-haberleri/68209888-akbukte-agaclari-kesen-sahislar-tutuklandimuglanin-akbuk-koyunda-30-agaci-kestikleri[Erişim Tarihi: 09.04.2019].,
  • https://www.haberturk.com/mugla-haberleri/68235223-akbukte-kesilen-agaclarin-yerine-fidan-dikildi[Erişim Tarihi: 10.04.2019]
  • https://www.haberturk.com/8-projede-yuzlerce-insaat-durduruldu-2514935-ekonomi[Erişim Tarihi: 21.09.2019].
  • https://www.ntv.com.tr/turkiye/datcadaki-doga-harikasi-kurubuk-koyu-icin-sevgi-zinciri,3kMOvyCbAUarWBUrnyEGoQ[Erişim Tarihi: 13.01.2018].
  • Klein, N. (2001) Müşterek Olanı Yeniden Ele Geçirmek. Birikim: 50-55 (Çeviren: Gökmen, Ö.). Linebaugh, P. (2014). Stop, Thief!:The Commons, Enclosures and Resistance. PM Press:
  • Oakland. Marx, K. (2003). Kapital, Kapitalist Üretimin Eleştirel Bir Tahlili, Birinci Cilt(Çeviren: Bilgi, A). Eriş Yayınları. Midnight Notes Collective (1990) New Enclosures, Boston: Midnight Notes.
  • Naycı, N. (2009). Kıyı Alanlarında Kitle Turizmi: Türkiye’de Kalkınma Planları Bağlamında Kıyıların Dönüşümü ve Tarihi-Doğal Çevreler. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,22: 81-100.
  • Ostrom, E. (1990). Governing the Commons. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Rowe, J. (2015). Asya Köylerinden ABD Anacaddelerine. J. Walljasper (Ed.) Müştereklerimiz Paylaştığımız Her Şey, B. Akbulut (Haz.) İstanbul: Metis. 34-37.
  • Shepherd, R. (2002). Commodification, Culture and Tourism. Tourist Studies. 2(2) 183–201.
  • Stavrides, S. (2018). Müşterek Mekan: Müşterekler Olarak Şehir(Çeviren: Saraçoğlu, C.). İstanbul: Sel Yayıncılık.
  • Stobart, L. (2018) Barselona’da Müşterekler Deneyi. (Editör) Erdoğan,E.,Yüce, N.ve Özbay, Ö.: Teoriden Mücadeleye Müşterekler Siyasetiiçinde (ss. 152-170). İstanbul:
  • SEHAK (Sivil ve Ekolojik Haklar Derneği). Urry, J. (2009) Turist Bakışı(Çeviren: Tataroğlu, E.ve Yıldız, İ.). Ankara: BilgeSu.
  • Walljasper, J. (2015). Müşterekler Toplumu Nedir?. J. Walljasper (Ed.) Müştereklerimiz Paylaştığımız Her Şey, B. Akbulut (Haz.) İstanbul: Metis. 23.
  • Young, M. andMarkham, F. (2019). Tourism, Capital, and The Commodification of Place. Progress in Human Geography. 1-21.