Otel Çalışanlarında Zorunlu Vatandaşlık Davranışı İş ile Aile Çatışması İlişkisi: Çoklu Grup Analiziyle Cinsiyete Göre Bir Karşılaştırma

İş-aile çatışması çalışanların psikolojik ve fiziksel sağlığı, yaşam tatmini, örgütsel bağlılık ve performans gibi birçok değişkenle yakından ilişkilidir. Bu nedenle iş-aile çatışmasının belirleyicilerinin tespit edilmesi önemlidir. Çalışmanın amacı otel çalışanlarında zorunlu vatandaşlık davranışının, iş-aile çatışmasına neden olup olmadığı ve cinsiyete göre iş-aile çatışması algısının farklılaşıp farklılaşmadığının araştırılmasıdır. Antalya Belek bölgesinde faaliyette bulunan beş yıldızlı bir otelin çalışanları araştırmanın evrenini oluşturmaktadır. Otelde çalışan toplam 227 katılımcıdan, 2019 Temm uz ayında, kesitsel olarak kolayda örnekleme yöntemiyle ve öz değerlendirme anketleriyle veriler toplanmıştır. Toplanan verilerin analizinde SPSS ve AMOS 23.0 programları kullanılmıştır. Araştırma hipotezlerini test etmek amacıyla yapısal model kullanılmıştır. Analizler sonucunda zorunlu vatandaşlık davranışının iş-aile çatışmasını anlamlı ve pozitif bir şekilde etkilediği tespit edilmiştir. Ayrıca, zorunlu vatandaşlık davranışının iş-aile çatışması üzerindeki pozitif etkisi kadın otel çalışanlarında erkeklere göre daha güçlü olduğu çoklu grup analiziyle tespit edilmiştir.

The Relationship Between Compulsory Citizenship Behavior and Work-FamilyConflict in Hotel Employees: A Comparison by Gender with Multi-Group Analysis

Work -family conflict is closely related to many variables such as employee psychological, physical health, life satisfaction, organizational commitment and performance. Therefore, it is important to identify the determinants of work-family conflict. The aim of the study is to investigate whether the employees' compulsory citizenship behavior influences work -family conflict and whether the perception of work-family conflict differs according to gender. A five -star hotel in the Belek region of Antalya is the universe of the research. Data were collected from a total of 227 participants working in the hotel in July 2019 with a convenience sampling method and self-assessment questionnaires. SPSS and AMOS 23.0 programs were used in the analysis of the data. Structural model was used to test the research hypotheses. As a result of the analyzes, it was seen that compulsory citizenship behavior significantly and positively affected the work-family conflict. In addition, it was determined by multigroup analysis that the positive relationship between compulsory citizenship behavior and work-family conflict was stronger for females.

___

  • Akın Acuner, Ş. (2019). Kadın Çalışanların Kariyer Geliştirme Sürecinde Karşılaştıkları Sorunlar. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 23, 35–52. https://doi.org/10.18092/ulikidince.456582
  • Bakker, A. B., Demerouti, E.and Dollard, M. F. (2008). How Job Demands Affect Partners’ Experience Of Exhaustion: Integrating Work-Family Conflict and Crossover Theory. Journal of Applied Psychology, 93(4), 901–911. https://doi.org/10.1037/0021-9010.93.4.901
  • Bolino, M. C., Klotz, A. C., Turnley, W. H.andHarvey, J. (2013). Exploring The Dark Side of Organizational Citizenship Behavior. Journal of Organizational Behavior, 34(4), 542–559. https://doi.org/10.1002/job.1847
  • Bolino, M. C.andTurnley, W. H. (2005). The Personal Costs Of Citizenship Behavior: The Relationship Between Individual Initiative and Role Overload, Job Stress, and Work-Family Conflict. Journal of Applied Psychology, 90(4), 740–748. https://doi.org/10.1037/0021-9010.90.4.740
  • Bolino, M. C., Turnley, W. H., Gilstrap, J. B.andSuazo, M. M. (2010). Citizenship Under Pressure: What’s A “Good Soldier” to Do? Journal of Organizational Behavior, 31(6), 835–855. https://doi.org/10.1002/job.635
  • Cheng, A.andBrown, A. (1998). HRM Strategies and Labour Turnover in The Hotel Industry: A Comparative Study of Australia and Singapore. The International Journal of Human Resource Management, 9(1), 136–154. https://doi.org/10.1080/095851998341233
  • Çopur, Z. (2010). Work-Family Conflict: University Employeesin Ankara. University E-Journal of Sociological Studies, 1–31. http://www.sdergi.hacettepe.edu.tr/makaleler/zeynepcopurson.pdf
  • Dökmen, Z. Y. (2009). Toplumsal Cinsiyet: Sosyal Psikolojik Açıklamalar(6. baskı). Remzi Kitabevi.
  • Duxbury, L. E.andHiggins, C. A. (1991). Gender Differences in Work-Family Conflict. Journal of Applied Psychology, 76(1), 60–74. https://doi.org/10.1037/0021-9010.76.1.60
  • Eby, L. T., Casper, W. J., Lockwood, A., Bordeaux, C.andBrinley, A. (2005). Work and Family Research in IO/OB: Content Analysis and Review of The Literature (1980–2002). Journal of Vocational Behavior, 66(1), 124–197. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2003.11.003
  • Ghobadian, A., Speller, S.andJones,M. (1994). Service Quality Concepts and Models. International Journal of Quality andReliability Management, 11(9), 43–66. https://doi.org/10.1108/02656719410074297
  • Greenhaus, J. H.andAllen, T. D. (2011). Work-Family Balance: A Review and Extension of The Literature. (Editors) Quick, J. C. and Tetrick, L. E.:In Handbook of occupational health psychology (2nd ed.). (ss. 165–183). American Psychological Association. https://doi.org/10.1680/udap.2010.163
  • Greenhaus, J. H.andPowell, G. N. (2006). When Work and Family Are Allies: A Theory of Work-Family Enrichment. Academy of Management Review, 31(1), 77–92. https://doi.org/10.2307/20159186
  • Guest, D. E. (2002). Perspectives on The Study of Work-Life Balance. Social Science Information, 41(2), 255–279. https://doi.org/10.1177/0539018402041002005
  • Gürsoy, A.veKöksal, K. (2018). Psikolojik Sözleşme İhlali Algısının Oluşmasında Zorunlu Vatandaşlık Davranışının Etkisi: Lider-Üye Etkileşiminin Düzenleyici Rolü. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 53(3), 1034–1043. https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.18.11.1020
  • Hair, J., Black, W., Babin, B.andAnderson, R. (2010). Multivariate Data Analysis: A Global Perspective(7. Ed.). Pearson Prentice Hall.
  • He, P., Peng, Z., Zhao, H.andEstay, C. (2019). How and When Compulsory Citizenship Behavior Leads to Employee Silence: A Moderated Mediation Model Based on Moral Disengagement and Supervisor–Subordinate Guanxi Views. Journal of Business Ethics, 155(1), 259–274. https://doi.org/10.1007/s10551-017-3550-2
  • Hu, L.andBentler, P. M. (1999). Cutoff Criteria for Fit Indexes in Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1–55. https://doi.org/10.1080/10705519909540118
  • Ilies, R., Nahrgang, J. D.andMorgeson, F. P. (2007). Leader-Member Exchange and Citizenship Behaviors: A Meta-Analysis. Journal of Applied Psychology, 92(1), 269–277. https://doi.org/10.1037/0021-9010.92.1.269
  • Kahraman, U.andCelik, K. (2018). The Relationship Between Workload Perceptions and Work and Family Conflicts of Academicians. Journal of Higher Education and Science, 8(1), 95. https://doi.org/10.5961/jhes.2018.251
  • Karatepe, O. M.andBekteshi, L. (2008). Antecedents and Outcomes of Work-Family Facilitation and Family-Work Facilitation Among Frontline Hotel Employees. International Journal of Hospitality Management, 27(4), 517–528. https://doi.org/10.1016/j.ijhm.2007.09.004
  • Karatepe, O. M., Yorganci, I.andHaktanir, M. (2009). Outcomes of Customer Verbal Aggression Among Hotel Employees. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 21(6), 713–733. https://doi.org/10.1108/09596110910975972
  • Karatepe, O. M.andZargar Tizabi, L. (2011). Work-Related Depression in The Hotel Industry: A Study in The United Arab Emirates. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 23(5), 608–623. https://doi.org/10.1108/09596111111143368
  • Köksal, K.andGürsoy, A. (2020). Compulsory Citizenship Behavior and Organizational Commitment. (Editör)Baykal, E.:InHandbook of Research on Positive Organizational Behavior for Improved Workplace Performance(ss. 162–178). IGI Global. https://doi.org/10.4018/978-1-7998-0058-3.ch010
  • Kotler, P., Bowen, J. T.andMakens, J. C. (2006). Marketing For Hospitality and Tourism(4. Ed.). Pearson Education.
  • Liu, Y., Zhao, H.andSheard, G. (2017). Organizational Citizenship Pressure, Compulsory Citizenship Behavior, and Work–Family Conflict. Social Behavior and Personality, 45(99), 695–704. https://doi.org/https://doi.org/10.2224/sbp.6064
  • Macit, M. (2019). Avukatlarda İşkoliklik, İş-Aile Çatışması, Tükenmişlik Üzerine Bir Alan Çalışması. Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 5(1), 35–65.
  • Meredith, W. (1993). Measurement Invariance, Factor Analysis and Factorial Invariance. Psychometrika, 58(4), 525–543. https://doi.org/10.1007/BF02294825
  • Netemeyer, R. G., Boles, J. S.andMcMurrian, R. (1996). Development and Validation of Work-Family Conflict and Family-Work Conflict Scales. Journal of Applied Psychology, 81(4), 400–410. https://doi.org/10.1037/0021-9010.81.4.400
  • Netemeyer, R. G., Maxham, J. G.andPullig, C. (2005). Conflicts in The Work–Family Interface: Links to Job Stress, Customer Service Employee Performance, and Customer Purchase Intent. Journal of Marketing, 69(2), 130–143. https://doi.org/10.1509/jmkg.69.2.130.60758
  • Organ, D. W. (1988). Organizational Citizenship Behavior: The Good Soldier Syndrome. İçinde Organizational Citizenship Behavior: The Good Soldier Syndrome.Lexington Books/D. C. Heath and Com.
  • Özkan, Ç. (2019). İş-aile ve Aile-İş Çatışması: Üniversite Personeli Üzerine Bir Araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7(1), 574–596. https://doi.org/10.21325/jotags.2019.379
  • Padavic, I., Ely, R. J.andReid, E. M. (2020). Explaining The Persistence of Gender Inequality: The Work–Family Narrative as a Social Defense Against The 24/7 Work Culture. Administrative Science Quarterly, 65(1), 61–111. https://doi.org/10.1177/0001839219832310
  • Pan, S.-Y.andYeh, Y.J. (2019). The Crossover Effect of Work–Family Conflict Among Hotel Employees. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 31(2), 812–829. https://doi.org/10.1108/IJCHM-11-2017-0742
  • Peng, Z.andZhao, H. (2012). Does Organization Citizenship Behavior Really Benefit The Organization? Study on The Compulsory Citizenship. Nankai Business Review International, 3(1), 75–92. https://doi.org/10.1108/20408741211201935
  • Powell, G. N.andGreenhaus, J. H. (2010). Sex, Gender, and The Work-to-Family Interface: Exploring Negative and Positive Interdependencies. Academy of Management Journal, 53(3), 513–534. https://doi.org/10.5465/amj.2010.51468647
  • Rauf, F. H. A. (2016). Two Sides of The Same Coin: Harmful or Helpful? A Critical Review of The Consequences of Organizational Citizenship Behavior. International Journal of Business and Management Review, 4(2), 60–77.
  • Roehling, P. V, Moen, P.andBatt, R. (2003). Spillover,(Editor)Moen P.: InIt’s about Time(ss. 101–121). Cornell University Press. http://doi.org/10.7591/j.ctv3s8s4j.11
  • Roopalekha Jathanna, P. N., Latha, K. S.andPrabhu, S. (2012). Occupational Stress and Coping Among Nurses in a Super Specialty Hospital. Journal of Health Management, 14(4), 467–479. https://doi.org/10.1177/0972063412468977
  • Ross, G. F. (1995). Work Stress and Personality Measures Among HospitalityIndustry Employees. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 7(6), 9–13. https://doi.org/10.1108/09596119510095334
  • Scott, J., Craven, A. E.andGreen, C. (2006). A Meta-Analysis of Organizational Citizenship Behavior and Leader-MemberExchange. Journal of Business andEconomics Research, 4(11), 19–36.
  • Singh, J. (2000). Performance Productivity and Quality of Frontline Employees in Service Organizations. Journal of Marketing, 64(2), 15–34. https://doi.org/10.1509/jmkg.64.2.15.17998
  • Sposito, V. A., Hand, M. L.andSkarpness, B. (1983). On The Efficiency of Using The Sample Kurtosis in Selecting Optimal Ip Estimators. Communications in Statistics -Simulation and Computation, 12(3), 265–272. https://doi.org/10.1080/03610918308812318
  • TÜİK. (2018). Türkiye İstatistik Kurumu. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1037[Erişim Tarihi: 12.02.2020].
  • Vigoda-Gadot, E. (2006). Compulsory Citizenship Behavior: Theorizing Some Dark Sides of The Good Soldier Syndrome in Organizations. Journal for the Theory of Social Behaviour, 36(1), 77–93. https://doi.org/10.1111/j.1468-5914.2006.00297.x
  • Vigoda-Gadot, E. (2007). Redrawing The Boundaries of OCB? An Empirical Examination of Compulsory Extra-Role Behavior in The Workplace. Journal of Business and Psychology, 21(3), 377–405. https://doi.org/10.1007/s10869-006-9034-5
  • Walker, J. R. (2007). Introduction to Hospitality Management(7. Ed.). Prentice-Hall.
  • Westman, M. (2013). Crossover of Stress and Strain in the Work-Family Context,(Editors) Jones,F.,Burke, R. J.andWestman, M., In Work-Life Balance: A Psychological Perspective(ss. 289–327). Psychology Press. https://doi.org/10.4324/9780203536810
  • Yalçin, E. C., Aydemir, M., Başol, O., Aytaç, S.veArlı, N. B. (2019). Türkiyede Bölgelere Göre Cinsiyete Dayalı Ücret Ayrımcılığı. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 21(4),115–130.
  • Zhao, H., Peng, Z.andChen, H.-K. (2014). Compulsory Citizenship Behavior and Organizational Citizenship Behavior: The Role of Organizational Identification and Perceived Interactional justice. The Journal of Psychology, 148(2), 177–196. https://doi.org/10.1080/00223980.2013.768591
  • Zhao, K., Zhang, M.andFoley, S. (2019). Testing Two Mechanisms Linking Work-to-Family Conflict to Individual Consequences: Do Gender and Gender Role Orientation Make a Difference? International Journal of Human Resource Management, 30(6), 988–1009. https://doi.org/10.1080/09585192.2017.1282534
Türk Turizm Araştırmaları Dergisi-Cover
  • ISSN: 2587-0890
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2017
  • Yayıncı: Prof. Dr. Yüksel ÖZTÜRK
Sayıdaki Diğer Makaleler

ürkiye’deki Turizm Fakültelerinin ve Turizm Yüksekokullarının Stratejik YönetimAnlayışı Bağlamında Misyon ve Vizyon Yaklaşımlarının Karşılaştırılması

Ercan YAVUZ, Yusuf ORMANKIRAN

Turistik Noktalara İlişkin Ziyaretçi Fotoğraflarının Göstergebilimsel Açıdan Değerlendirilmesi ve Kamu Kurum Fotoğrafları ile Kıyaslanması

Çetin AKKUŞ, Savaş BÖYÜKYILMAZ

Yöneticilerin İşkolik Davranışlarının Yaşam Doyumlarına Etkisi: Konaklama İşletmeleri Örneği

Ebru GERDAN, Bayram ŞAHİN

COVID-19 Salgının Oluşturduğu Sağlık Riski Sonrasında Türk Turistlerin Tatil Beklentilerinin Belirlenmesi

Beste DEMİR, Serkan TÜRKMEN

Türkiye’de Demir Yolu Ulaştırması Alanında Politika ve Planlar ile Bilimsel Yayınlar Arasındaki İlişki

Nevin YAVUZ, Gökçe YÜKSEK

Restoran Müşterilerinin Instagram’da Önem Verdikleri Faktörler ve Satın Alma Niyeti Üzerine Etkisi

Aslı ALBAYRAK

Farklı Aromatik Bitkilerle Marine Edilip Vakumlanarak Saklanan Dana Etlerinin Bazı Özelliklerinin İncelenmesi

İbrahim Tuğkan ŞEKER, EMRE HASTAOĞLU, Meryem GÖKSEL SARAÇ

Güvenlik Özgürlük İkileminde Küresel Turizmin Risk ve Fırsatları

Ertan ÖZÇOBAN, Hulusi GÖLPINAR

Otel Çalışanlarının İş- Aile Yaşam Çatışmalarının Yordayıcıları Olarak, İş - Yaşam Doyumu, İş Stresi ve Algılanan Sosyal Destek

Gözde KARABACAK, Hacer HARLAK

Gıda Tüketimine Etki Eden Unsurlar Açısından Erdek Yerel Halkının Gıdaya Dayalı Yaşam Tarzının Belirlenmesi

Melahat SAÇILIK