Destinasyonda Markalaşma Yolunda Şanlıurfa İçin Bir Model Önerisi

Günümüz çetin rekabet koşullarında, destinasyonlar turizm pastasından daha fazla pay alabilmek için farklılaşma yolunda önemli adımlar atmaktadır. Bu noktada, yapılabilecek en önemli atılımlardan biri de markalaşmadır. Şanlıurfa, özellikle inanç turizmi, kültür turizmi ve gastronomi turizmi türlerine ev sahipliği yapacak potansiyele sahip bir şehirdir. Ancak mevcut imkânlar, Şanlıurfa’nın bir turizm kenti olarak kabul görmesi için etkin kullanılmamaktadır. Araştırmanın amacı, Şanlıurfa İlinin destinasyonda markalaşabilmesi için turizm potansiyelini belirlemek, mevcut turistik imajını ölçmek, yerli ziyaretçilerin Şanlıurfa’ya yönelik algılarını tespit etmek ve bunlara bağlı olarak bir model önerisi sunmaktır. Araştırmada nicel yöntem ve betimsel araştırma modeli kullanılmıştır. Araştırmada anket tekniğinden yararlanılarak araştırma örnekleminden veri elde edilmiştir. Elde edilen veriler, sosyal bilimlerde sık kullanılan istatistiksel bir paket programı yardımıyla çözümlenmiştir. Bu kapsamda, sıklık analizi, faktör ve güvenirlik analizi, korelasyon analizi, bağımsız örneklem t-testi, ANOVA testi ve KruskalWallis-H testi uygulanmıştır. Araştırmanın sonucunda, marka kent algısının yaşa, cinsiyete, eğitim durumuna ve aylık gelire göre farklılık göstermediği; Algılanan Kalite, Algılanan Değer, Destinasyon İmajı, Memnuniyet ve Marka Kent ölçeklerinde yer alan ifadelere verilen cevapların ortalamalarının yüksek olduğu belirlenmiştir. Son olarak, Şanlıurfa’nın destinasyonda markalaşması açısından fayda sağlayabilecek bir model önerisi ortaya konmuştur.

A Model Proposal for Şanlıurfa Towards Destination Branding

In today's challenging conditions of competition, destinations take important steps towards differentiation in order to get more share of the cake regarding tourism. At this point, branding is one of the most important breakthroughs. Şanlıurfa is a city that has the potential to host especially faith tourism, cultural tourism and gastronomy tourism. However, the existing facilities are not able to be used effectively for Şanlıurfa to be accepted as a tourist city. The purpose of the study is to determine the tourism potential of Şanlıurfa province in order to be able to become a brand in the destination, to measure the image of the current tourism, to determine the perceptions of local visitors for Şanlıurfa and to suggest a model proposal depending on those points. In the research, quantitative method and descriptive research model were used. In the research, data were obtained from the research sample by using the survey technique. The data obtained were analyzed by using a statistical package program, which is frequently used in social sciences. Within this scope, frequency analysis, factor and reliability analysis, correlation analysis, independent sample t-test, ANOVA and Kruskal-Wallis-H tests were implemented. As a result of the research, it was determined that the perception of brand city does not differ according to age, gender, educational background and monthly income; the answers given to the expressions in Perceived Quality, Perceived Value, Destination Image, Satisfaction and Branded City scales were high. Finally, a model proposal that can benefit the branding of Şanlıurfa as a destination was put forward.

PDF

___

Aaker, D. (1991). Managing Brand Equity. New York: John Wiley & Sons Inc.
Akbıyık, M. (2014). Şanlıurfa İlinin Turizm Potansiyelinin Belirlenmesi ve Planlamaya Yönelik Öneriler, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Alpar, R. (2012). Uygulamalı İstatistik ve Geçerlilik-Güvenirlik. Ankara: Detay Yayıncılık.
Altınışık, Ö. (2017). Etkinliklerin Destinasyon Markalaşmasına Etkisi: Çanakkale 100.Yıl Etkinlikleri Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
Arslan, M. (2012). Araştırma Yöntem ve Teknikleri. [Çevirimiçi] http://celalkaraca.com/dersler/bahar/Arastirma_Yontem_Teknikleri/arastirma_yontem_ve_tekni kleri.pdf [Erişim tarihi: 16.04.2019].
Back, K.-J., and Parks, S. C. (2003). A Brand Loyalty Model Involving Cognitive, Affective and Conative Brand Loyalty and Customer Satisfaction, Journal of Hospitality and Tourism Research, 27(4), 419-435.
Blain, C., Levy, S. E. and Ritchie, R. B. (2005). Destination Branding: Insights and Practices from Destination Management Organizations, Journal of Travel Research, 43: 328-338
Boo, S. (2006). Multidimensional Model of Destination Brands: An Application of Customer-Based Brand Equity, Unpublished Doctorate Thesis, University of Nevada, Las Vegas.
Buhalis, D. (2000). Marketing the Competitive Destination of the Future, Tourism management, 21(1): 97-116.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.A., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Cai, L. A. (2002). Cooperative Branding for Rural Destinations, Annals of Tourism Research, 29(3): 720-742.
Campelo, A., Aitken, R., Thyne, M., and Gnoth, J. (2014). Sense of Place: The Importance for Destination Branding, Journal of Travel Research, 53(2): 154-166.
Clifton, R. (2003). The Future of Brands, (Editor) Clifton vd.: In Brands and Branding (p. 227-241). NJ: Bloomberg Press.
Çelik, M. (2017). Şanlıurfa’daki Gastronomi Kültürünün, Kenti Ziyaret Eden Yerli Turistlerin Kalış Sürelerine Etkisi Üzerine Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
D’Hauteserre, A. M. (2001). Destination Branding in a Hostile Environment, Journal of Travel Research, 39, 200-207.
Delgado-Ballester, E. and Munuera-Aleman, J. L. (2000). Diners Perceptions of Quality, Value and Satisfaction, Cornel; Hotel and Restaurant Administration Quarterly, 41(3), 58-82.
Deslandes, D. D. (2003). Assessing Consumer Perceptions of Destinations: A Necessary First Step in the Destination Branding Process, Unpublished Doctorate’s Thesis, The Florida State University, Florida.
Dredge, D. and Jenkins, J. (2003). Destination Place Identity and Regional Tourism Policy, Tourism Geographies, 5(4): 383-407
Edwards. J., Fernandes, C., Fox, Julian and Vaughan, R. (2000). Tourism Brand Attributes of the Alto Minho, Portugal, (Editor) Richards, G. and Hall, D.: In Tourism and Sustainable Community Development (p. 285-296). New York; Rutledge.
Festivall. (2019). 3. Şanlıurfa Gençlik Festivali. [Çevirimiçi] https://festivall.com.tr/festival/1623/sanliurfa-genclik-festivali/ [Erişim tarihi: 26.06.2019].
Gartner, W. (1993). Image Formation Process, Journal of Travel and Tourism Marketing, 2(2/3): 191- 215.
Göker, G. (2018). Açık Alanda Yapılan Doğa Temelli Rekreatif Etkinlikler ve Destinasyon Markalaşması (Ilgaz Dağı Milli Parkı Örneği), Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Göktaş, L. S. (2016). Şanlıurfa ve Konya İllerinin İnanç Turizmi Potansiyelleri ve Halkın İnanç Turizmine Bakış Açısından İki İlin Karşılaştırılması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
Gyimothy, S. (2000). Branding in Tourism and Hospitality Management. Institute for Service Management. [Online] http://www.humsamf.auc.dk/edu/snf/turime/ [Accessed: 11.10.2005].
Hall, J., Robertson, N. and Shaw, M. (2001). An Investigation of Perceived Value and Consumable Goods, Asia Pacific Advances in Consumer Research, 42(2): 23-31
Hankinson, G. (2004). Relational network brands: Towards a Conceptual Model of Place Brands, Journal of Vacation Marketing, 10(2): 109-121.
Hankinson, G. (2005). Destination Brand Images: A Business Tourism Perspective, Journal of Services Marketing, 79(1): 24-32.
Hem, L. E. and Iversen, N. M. (2004). How to Develop a Destination Brand Logo: A Qualitative and Quantitative Approach, Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 4(2): 83-106.
İbiş, T. (2017). Destinasyon Markalaşması Sürecinde Turizmin Önemi: Bergama Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
İçöz, O. (2005). Hizmet Pazarlaması. Ankara: Turhan Kitabevi. Jago, L., Chalip, L., Brown, G., Mules, T. and Ali, S. (2003). Building Events into Destination Branding: Insights from Experts, Event Management, 8: 3-14.
Kalaycı, Ş. (2010). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayın.
Kaplanidou, K. and Vogt., C. (2003). Destination Branding: Concept and Measurement. Travel Michigan and Michigan State University, Department of Park, Recreation and Tourism Resources, 1-7.
Karasar, N. (1995). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: 3A Araştırma Eğitim Danışmanlık Ltd. Şti.
Kaya, F. (2014). Destinasyon Markalaşması Sürecinde Doğu Karadeniz Bölgesi’nin Doğal ve Kültürel Kaynaklar Açısından Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Keller, K. L. (2003). Strategic Brand Management: Building, Measuring, and Managing Brand Equity. NJ: Prentice-Hall.
Kladou, S., Kavaratzis, M., Rigopoulou, I., and Salonika, E. (2017). The Role of Brand Elements in Destination Branding, Journal of Destination Marketing & Management, 6(4): 426-435.
Knowles, J. (2001). The Role of Brands in Business, (Editor) Goodchild, J. and Callow C.: In Brands: Visions and Values. Chichester: John Wiley & Sons.
Kocaman, S., ve Güngör, İ. (2012). Destinasyonlarda Müşteri Temelli Marka Değerinin Ölçülmesi ve Marka Değeri Boyutlarının Genel Marka Değeri Üzerindeki Etkileri: Alanya Destinasyonu Örneği, Journal of Alanya Faculty of Business/Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 4(3).
Kocaman, G. (2017). Destinasyon Markalaşmasının Memnuniyet Üzerine Etkisi: İzmir Efes Antik Müzesi ve Çanakkale Gelibolu Tarihi Milli Parkı Alanları Üzerine Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Köse, S. K. (2008). Korelasyon ve regresyon analizi. [Çevirimiçi] http://tr. scribd. com/doc/2066772/korelasyon-analizi [Erişim tarihi: 10.04.2018].
Krejcie, R. V. and Morgan, D. W. (1970). Determining Sample Size for Research Activities, Educational and Psychological Measurement, 30(3): 607-610.
Kuvvetli, M. (2014). Turizmde Destinasyon Markalaşması: Şanlıurfa Üzerinde Bir Uygulama, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi, Niğde.
Kwun, J. W., and Oh, H. (2004). Effects of Brand, Price, and Risk on Customers’ Value Perceptions and Behavioral Intentions in the Restaurant Industry, Journal of Hospitality & Leisure Marketing, 77(1), 31-49.
Laws, E. (1995). Tourist Destination Management: Issues, Analysis and Policies. London: Routledge
Laws, E., Scott, N. and Parfitt, N. (2002). Synergies in Destination Image Management: A Case Study and Conceptualisation, International Journal of Tourism Research, 4(1): 39-55.
Liu, C., Marchewka, J.T., Lu, J. and Yu, C.S. (2005). Beyond Concern: A Privacy-Trust Behavioral Intention Model of Electronic Commerce, Information & Management, 42: 289-304.
Lorcu, F. (2015). Örneklerle Veri analizi – SPSS Uygulamalı. Ankara: Detay Yayıncılık.
McIntyre, G., Hetherington, A. and Inskeep, E. (1993). Sustainable Tourism Development: Guide for Local Planners. Madrid: UNWTO.
Morgan, N., Pritchard, A. and Piggott, R. (2002). New Zealand, 100% Pure. The Creation of a Powerful Niche Destination Brand, Brand Management, 9(4/5): 335-354.
Murphy, J. (1998). What is branding?, (Editor) Hart, S., and Murphy, J.: In Brands: The New Wealth Creator. New York: New York University Press.
Murphy, P., Pritchard, M. P. and Smith, B. (2000). The Distinction Product and its Impact on Traveler Perceptions, Tourism Management, 21: 43-52.
Odabaşı, Y. ve Oyman, M. (2006). Pazarlama İletişimi Yönetimi (6.Baskı). İstanbul: Mediacat.
Oliveira, E. and Panyik, E. (2015). Content, Context and Co-Creation: Digital Challenges in Destination Branding with References to Portugal as a Tourist Destination, Journal of Vacation Marketing, 21(1): 53-74.
Ooi, C. S. (2004). Poetics and Politics of Destination Branding: Denmark, Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 4(2): 107-128.
Özdemir, G. (2007). Destinasyon Yönetimi ve Pazarlama Temelleri: İzmir İçin Bir Destinasyon Model Önerisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Özdemir, Ş. ve Karaca, Y. (2009). Kent Markası ve Marka İmajının Ölçümü: Afyonkarahisar Kenti İmajı Üzerine Bir Araştırma, Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(2): 113-134.
Pamukçu, H. (2017). Konaklama İşletmelerinde Helâl Turizm Standardizasyonu Önerisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
Papadopoulos, N. and Heslop, L. (2002). Country Equity and Country Branding: Problems and Prospects, Brand Management, 9(4/5): 294-314.
Pritchard, A. and Morgan, N. J. (2001). Culture, Identity and Tourism Representation: Marketing Cymru of Wales?, Tourism Management, 22: 167-179.
Şahin, E. (2015). Bir Destinasyon Unsuru Olarak Yerel Gastronominin Marka Şehir Pazarlamasında Etkileri: Gaziantep Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi. (2018). Şanlıurfa 2. Ulusal Kitap Fuarı. [Çevirimiçi] https://www.sanliurfa.bel.tr/etkinlik/127/sanliurfa--2-ulusal-kitap-fuari [Erişim tarihi: 26.06.2019].
Şenesen, Ü. (2006). İstatistik: Sayıların Arkasını Anlamak. İstanbul: Literatür Yayınları.
Şimşek, M. ve Gürtuna, R. (2007). Toplam Kalite Yönetimi. İstanbul: Alfa Yayınları.
Tavşancıl, E. (2005). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. (2. Baskı). Ankara: Nobel Yayınları
Laws, E., Scott, N. and Parfitt, N. (2002). Synergies in Destination Image Management: A Case Study and Conceptualisation, International Journal of Tourism Research, 4(1): 39-55.
Liu, C., Marchewka, J.T., Lu, J. and Yu, C.S. (2005). Beyond Concern: A Privacy-Trust Behavioral Intention Model of Electronic Commerce, Information & Management, 42: 289-304.
Lorcu, F. (2015). Örneklerle Veri analizi – SPSS Uygulamalı. Ankara: Detay Yayıncılık.
McIntyre, G., Hetherington, A. and Inskeep, E. (1993). Sustainable Tourism Development: Guide for Local Planners. Madrid: UNWTO.
Morgan, N., Pritchard, A. and Piggott, R. (2002). New Zealand, 100% Pure. The Creation of a Powerful Niche Destination Brand, Brand Management, 9(4/5): 335-354.
Murphy, J. (1998). What is branding?, (Editor) Hart, S., and Murphy, J.: In Brands: The New Wealth Creator. New York: New York University Press.
Murphy, P., Pritchard, M. P. and Smith, B. (2000). The Distinction Product and its Impact on Traveler Perceptions, Tourism Management, 21: 43-52.
Odabaşı, Y. ve Oyman, M. (2006). Pazarlama İletişimi Yönetimi (6.Baskı). İstanbul: Mediacat.
Oliveira, E. and Panyik, E. (2015). Content, Context and Co-Creation: Digital Challenges in Destination Branding with References to Portugal as a Tourist Destination, Journal of Vacation Marketing, 21(1): 53-74.
Ooi, C. S. (2004). Poetics and Politics of Destination Branding: Denmark, Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 4(2): 107-128.
Özdemir, G. (2007). Destinasyon Yönetimi ve Pazarlama Temelleri: İzmir İçin Bir Destinasyon Model Önerisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Özdemir, Ş. ve Karaca, Y. (2009). Kent Markası ve Marka İmajının Ölçümü: Afyonkarahisar Kenti İmajı Üzerine Bir Araştırma, Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(2): 113-134.
Pamukçu, H. (2017). Konaklama İşletmelerinde Helâl Turizm Standardizasyonu Önerisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
Papadopoulos, N. and Heslop, L. (2002). Country Equity and Country Branding: Problems and Prospects, Brand Management, 9(4/5): 294-314.
Pritchard, A. and Morgan, N. J. (2001). Culture, Identity and Tourism Representation: Marketing Cymru of Wales?, Tourism Management, 22: 167-179.
Şahin, E. (2015). Bir Destinasyon Unsuru Olarak Yerel Gastronominin Marka Şehir Pazarlamasında Etkileri: Gaziantep Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi. (2018). Şanlıurfa 2. Ulusal Kitap Fuarı. [Çevirimiçi] https://www.sanliurfa.bel.tr/etkinlik/127/sanliurfa--2-ulusal-kitap-fuari [Erişim tarihi: 26.06.2019].
Şenesen, Ü. (2006). İstatistik: Sayıların Arkasını Anlamak. İstanbul: Literatür Yayınları.
Şimşek, M. ve Gürtuna, R. (2007). Toplam Kalite Yönetimi. İstanbul: Alfa Yayınları.
Tavşancıl, E. (2005). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. (2. Baskı). Ankara: Nobel Yayınları
Toscano, M., Toscano, N., Ramsey, P. P., and Smidt, R. K. (2001). Instructor's Solutions Manual [for] Applied Statistics for Engineers and Scientists: Using Microsoft Excel and Minitab. New Jersey: Prentice Hall.
Ward S., Light L., and Goldstein J. (1999). What High-Tech Managers Need to Know About Brand, Harvard Business Review, July-August, 85-95.
Williams, P. W., Gill, A. M., and Chura, N. (2004). Branding Mountain Destinations: The Battle for "Peacefulness”, Tourism review, 59(1): 6-15.
Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yücenur, G. N., Demirel, N. Ç., Ceylan, C., ve Demirel, T. (2011). Hizmet Değerinin Müşterilerin Davranışsal Niyetleri Üzerindeki Etkisinin Yapısal Eşitlik Modeli ile Ölçülmesi, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 12(1): 156-168