Ahmet Derviş SARAR, İBRAHİM TAPKI

Türkiye’de Yetiştirilen Holştayn İneklerde Süt Verim Özelliklerine Ait Fenotipik ve Genotipik Parametre Tahminleri

Bu araştırmada, Koçaş Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca ineklerin süt verim özellikleri incelenmiştir. Bu özelliklere ait fenotipik ve genotipik parametre tahminleri yapılmıştır. İncelenen özelliklere ait en küçük kareler ortalaması laktasyon süt verimi, 305 gün süt verimi, laktasyon süresi ve kuruda kalma süresi sırasıyla; 7046,18 kg, 6588,38 kg, 327,37 gün ve 67,48 gün, olarak tespit edilmiştir. Yine aynı özelliklere ait kalıtım dereceleri ise sırasıyla; 0,25, 0,26, 0,07, 0,03 ve 0,30 olarak tahmin edilmiştir. Yılın, mevsimin ve laktasyon sırasının laktasyon süt verimi, 305 gün süt verimi ve laktasyon süresi üzerine etkisi ile kuruda kalma özelliği üzerine mevsimin ve laktasyon sırasının etkisi önemli bulunmuştur. Araştırma sonuçları, süt verim özellikleri bakımından Koçaş Tarım İşletmesi yetiştiricilik şartlarının iyi durumda ve işletme için hesaplanan genotipik parametrelerin de kabul edilebilir sınırlar içerisinde olduğunu göstermiştir.

Holştayn Süt verimi Kalıtım derecesi Parametre Tahmin Estimation of Genetic and Phenotypic Parameters of Milk Traits in Turkish Holstein Cows

In this study, milk yield parameters of Holstein Friesian cows raised at Koçaş State Farm were investigated. The means of lactation milk yield, 305 d milk yield, lactation length and dry period were found as 7046.18 kg, 6588.38 kg, 327.37 d and 67.48 d respectively. Also, estimated heritability’s of same traits were as 0.25, 0.26, 0.07 and 0.03 respectively. The effects of year, season and lactation number on lactation milk yield, 305 d milk yield and lactation length; the effects of calving season and lactation number on dry period were found significantly. In conclusion, data of milk yield traits of Holstein Friesian cows in raised Koçaş State Farm herd were determined well condition within reasonable ranges.

PDF

___

Akkaş Ö, Şahin EH. 2008. Holştayn ırkı sığırlarda bazı verim özellikleri. Kocatepe Vet J., 1: 25-31.
Akman N, Tuncel E, Yener SM, Kumlu S, Özkütük K, Tüzemen N, Yanar M, Koç A, Şahin O, Kaya ÇY. 2005. Türkiye’de Sığır Yetiştiriciliği. Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi. 3-7 Ocak. 2005, Ankara. Amimo JO, Wakhungu JW, Inyangala BO, Mosi RO. 2007. The effects of non-genetic factors and estimation of genetic and phenotypic parameters and trends for milk yield in Ayrshire cattle in Kenya. Livestock Research for Rural Development, Volume: 19, Article: 13.http://www.lrrd.org/lrrd19/1/ amim19013.htm. (Erişim Tarihi: 14.05.2017).
Atil H, Khattab SA, Yakupoğlu Ç. 2001. Genetic analysis for milk traits in different herds of Holstein Freisian cattle in Turkey. On Line J. Bio. Sci., 1 (8): 737-741.
Aydın R, Emsen H, Yanar M, Tüzemen N. 1996. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi işletmesinde yetiştirilen Esmer ve Siyah Alaca sığırların süt verimindeki genetik yönelimler. 96 Ulusal Hayv. Kong., Cilt: 1, 18-20 Eylül, 1996, İzmir.
Bakır G, Yener SM, Kaygısız A. 1994. Ankara Şeker Fabrikası çiftliğinde yetiştirilen Siyah Alaca sığırların yetiştirme özellikleri. Hayv. Araş. Derg., 4 (2): 90-92.
Bakır G, Çetin M, 2003. Reyhanlı Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca sığırlarda döl ve süt verim özellikleri. Tr. J. Vet. Anim. Sci., 27: 173.180.
Bilgiç N, Yener SM. 1999. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü sığırcılık işletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca ineklerde bazı süt ve döl verimi özellikleri. Ank. Üniv. Tar. Bil. Derg., 5 (2): 81-84.
Bohlouli M, Alijani S, Varposhti MR. 2015. Genetic relationships among linear type traits and milk production traits of Holstein dairy cattle. Ann. Anim. Sci., 15 ( 4): 903– 917.
Boldman KG, Kriese LA, VanVleck LD, Van Tassell CP, Kachman SD. 1995. A manual for use of MTDFREML. A set of programs to obtain estimates of variances and covariances (Draft). US. Department of Agriculture, Agricultural Research Service, pp: 14.
Doğan İ, Ertuğrul O. 1999. Karacabey Tarım İşletmesindeki farklı ırk ve kökenlere sahip ineklerin süt verimlerinin kalıtım derecelerinin tahmini. Tr. J. Vet. Anim. Sci., 23 (1): 25-33.
Duranlı M. 2008. Koçaş Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca ineklerin bazı verim özelliklerinin fenotipik ve genetik parametrelerinin tahmini, Selçuk Üniv. Fen Bil.
Enst. Doktora Tezi, Konya. Duru S, Tuncel E. 2002. Koçaş Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca sığırların süt ve döl verimleri üzerine bir araştırma. 1. süt verim özellikleri. Tr. Vet. Hayv. Derg., 26: 97-101.
Erdem H, Atasever S, Kul E. 2007. Gökhöyük Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca sığırların süt ve döl verim özellikleri 1. süt verim özellikleri. Ondokuz Mayıs Üniv. Zir. Fak. Derg., 22 (1): 41-46.
Ertuğrul O, Orman NM, Güneren G. 2002. Holştayn ırkı ineklerde süt verimine ait bazı genetik parametreler. Tr. J. Vet. Anim. Sci., 26: 463-469.
Hodoğlugil S. 1996. Ereğli koyunculuk üretme istasyonunda yetiştirilen Siyah Alaca ve İsviçre Esmeri sürülerinin döl ve süt verimi özellikleri. Selçuk Üniv. Fen Bil., Enst., Yüksek Lisans Tezi, Konya.
Khattab AS, Sultan ZA. 1991. A comparison of different selection indeces for genetic improvement of some dairy traits in Friesian cattle in Egypt. Anim Breed. Abst., 60 (3): 209.
Kaya A, Uzmay C, Akbaş Y, Kaya İ, Tümer S. 2002. Süt sığırlarında farklı süt verim denetim uygulamaları ve hesaplama yöntemleri üzerine araştırmalar. Tr. Vet. Hayv. Derg., 26: 193-199.
Koçak S, Yüceer B, Uğurlu M, Özbeyaz C. 2007. Bala Tarım İşletmesinde Yetiştirilen Holştayn İneklerde Bazı Verim Özellikleri Lalahan Hay. Araşt. Enst. Derg., 47 (1): 9-14.
Kumlu S, Akman N. 1999. Türkiye damızlık siyah alaca sürülerinde süt ve döl verimi. Lalahan Zootekni Araş., Ens., Derg., 39 (1): 1-15.
Missanjo E, Venancio Imbayarwo-Chikosi VI, Halimani T. 2013. Estimation of genetic and phenotypic parameters for production traits and somatic cell count for Jersey dairy cattle in Zimbabwe. ISRN Vet Sci., 2013: 470585. Published online 2013 Jul 11. doi: 10.1155/2013/470585.
Özbeyaz C, Küçük M. 1999. Malya tarım işletmesi Esmer ırkı ineklerde süt verim özellikleri. Lalahan Hayvancılık Araş., Enst., Derg., 39 (2): 7-16.
Pelister B, Altın A, Güneş H. 2000. Özel işletme koşullarında yetiştirilen değişik orjinli Siyah Alaca sığırların süt verimi özellikleri üzerine etkileri. İst. Üniv. Vet. Fak. Derg., 26 (1): 201-214.
Penev T, Marinov I, Gergovska Z, Mitev J, Miteva T, Dimov D, Binev R. 2017. Linear type traits for feet and legs, their relation to health traits connected with them, and with productive and reproductive traits in dairy cows. Bulgarian J. Agri. Sci., 23 (3): 467–475.
Queiroz SA, Albuquerque LG, Freitas MAR, Lobo RB. 1991. Genetic and environmental factors affecting the lactation curve in Holstein cows. Anim. Breed. Abst., 60 (4): 281.
Rege JEO. 1991. Genetic analysis of reproductive and productive performance of Friesian cattle in Kenya. 1. Genetic and phenotypic parameters. J. of Anim. Breed. Genet., 108: 412-423.
Saatçi M, Ulutaş Z, Dewi IA, Akkuş İ. 2000. Environmental effects of variance components and estimated breeding values of milk yield for Holstein cows in Dalaman State Farm. Atatürk Üniv. Zir. Fak. Derg., 31 (2): 97-101.
Sehar Ö, Özbeyaz C. 2005. Orta Anadoludaki bir işletmede Holştayn ırkı sığırlarda bazı verim özellikleri. Lalahan Hay. Araş. Enst. Derg., 45 (1): 9-19.
Şahin A. 2009. Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğüne bağlı işletmelerde yetiştirilen farklı sığır ırklarının süt ve döl verim özelliklerine ait genotipik ve fenotipik parametre tahmini. Gaziosmanpaşa Üniv. Fen Bil. Enst., Doktora Tezi, Tokat.
Şahin A, Ulutaş Z. 2010a. Polatlı Tarım İşletmesinde Yetiştirilen Siyah Alaca İneklerde Süt ve Döl Verim Özellikleri. Anadolu Tarım Bilim. Derg., 25 (3): 202-212. Şahin A., Ulutaş Z., 2010b. Tahirova Tarım İşletmesindeki
Siyah Alaca İneklerin Süt ve Döl Verimi Özelliklerinin Genetik Parametreleri. Kafkas Univ. Vet. Fak. Derg., 16 (6): 1051-1056.
Şekerden Ö, Aydın N. 1992. Amasya’daki bir entansif süt sığırı işletmesinde Friesian sığırların verim ve büyüme özellikleri. Ondokuz Mayıs Üniv. Zir. Fak. Derg., 7 (1): 29-40.
Şekerden Ö, Özkütük K. 1993. Büyükbaş Hayvan Yetiştirme. Çukurova Üniv. Zir. Fak. Ders Kitabı No: 122, Adana.
Şekerden Ö, Erdem H. 1996. Siyah Alaca ineklerde ilk tohumlama ve buzağılama yaşları ile canlı ağırlığın süt ve döl verim özelliklerine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniv. Zir. Fak. Derg., 11 (2): 57-68.
Tapkı İ, Şahin M, Okyay MS. 2007. Ceylanpınar Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca sığırların süt ve döl verim özellikleri. 1. Süt verim özellikleri. Mustafa Kemal Üniv. Zir. Fak. Derg., 12 (1-2): 1-8.
Tilki M, İnal Ş, Çolak M, Tekin ME. 2003. Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsünde yetiştirilen Esmer ineklerin süt verim özellikleri ve bu özelliklere bazı çevre faktörlerinin etkisi. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 27 (6): 1335-1341.
Ulutaş Z, Akman N, Akbulut Ö. 2004. Siyah Alaca ırkı sığırların 305-günlük süt verimi ve buzağılama aralığına ilişkin genetik ve çevre variyanslarının tahmini. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 28 (1): 101-105.
Ünalan A, Cebeci Z. 2004. Siyah Alaca sığırlarda ilk üç laktasyon süt verimine ait genetik parametreler ve korelasyonlarının REML yöntemi ile tahmini. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 28: 1043-1049.
Zülkadir U, Boztepe S. 2003. Konuklar Tarım İşletmesinde yetiştirilen Esmer sığırların bazı verim özelliklerinin fenotipik ve genetik parametreleri. Selçuk Üniv. Zir. Fak. Derg., 17 (32): 74-78.