FATİH AHMET ASLAN, EBRU EMSEN GİMENEZ DİAZ

Terminal Melezlemede Baba Hat Olarak Kullanılan Charollais ile Romanov X Akkaraman(F1) ve Romanov X Morkaraman(F1) Melezleri Kuzularında Doğum Mevsiminin Vücut Özellikleri Üzerine Etkileri

Bu çalışmada üçlü terminal melez kuzuların elde edilmesi için baba hattı olarak Charollais kullanılmıştır. Baba hattı olarak Charollais ırkı ile (n=4) ana hattı olarak Romanov x Akkaraman (F1) (n=40) ve Romanov x Morkaraman (F1) (n=40) koyunları çiftleşme mevsimi içinde ve dışında laparoskopik suni tohumlama programı ile gebe bırakılmışlardır. İki farklı doğum sezonu olan bahar (Nisan) ve yaz (Temmuz) mevsimlerinde, anaç soylardan doğan kuzularda 150 günlük gelişme özellikleri incelenmiştir. Bahar döneminde doğan terminal melez kuzuların 150 günlük yaştaki vücut ölçülerine anaç soy genotipi ve doğum şeklinin etkisi önemli iken yaz döneminde doğan kuzularda istatistiksel olarak önemsiz bulunmuştur. Cinsiyetin vücut ölçüleri üzerine etkisi bahar döneminde doğan kuzularda istatistiksel olarak önemsiz, yaz döneminde doğan kuzularda ise istatistiksel olarak önemli bulunmuştur.

The Effects of Charollais Used as a Terminal Crosbreeding Sire Line on the Body Characteristics of Romanov X Akkaraman (F1) and Romanov X Morkaraman (F1) Crosbreeding Lambs

This study was aimed to obtain tree teminal crosbred lambs by using two dam lines such as Romanov x Akkaraman (F1) (n = 40) and Romanov x Morkaraman (F1) (n = 40) sheep were conceived in the laparoscopic artificial insemination program both within and outside the mating season with Charollais ram (n = 4). In the spring (April) and summer (July) seasons, which are two different birth seasons, the development characteristics of the 150 day in the lambs born from rootstock were examined. While the effect of the genotype of the mother lineage and the shape of the birth was important in the 150-dayold body measurements of terminal crosbreed lambs born during the spring period, this effect was negligible in the lambs born in summer. The effect of gender on body measurements was found to be insignificant in the lambs born in the spring, and in the lambs born in the summer.

PDF

___

Akbulut Ö. 1986. İvesi x Morkaraman melezlerinin önemli verim özellikleri üzerinde araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Erzurum.
Akman N, Emiroğlu M, Tavmen A. 2001. Koyunculuk Dünyada- AB’de-Türkiye’de hayvansal Üretim ve Ticareti Çamlıca Kültür ve Yardım Vakfı Yayınları: 4: 77-84, İstanbul.
Anonim. 2013. Türkiye istatistik Kurumu. Türkiye Küçükbaş hayvan sayıları. http://www.tuik.gov.tr/VeriBilgi.do? alt_id=46 (27.06.2013)
Anonim. 2017. Türkiye istatistik Kurumu. Türkiye Küçükbaş hayvan sayıları. https://biruni.tuik.gov.tr/hayvancilikapp/ hayvancilik.zul (13.05.2017)Aslan FA. 2008. Farklı kan dereceli Romanov melezi erkek ve dişi kuzularda büyüme ve üreme performansı. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Erzurum.
Aslan FA. 2013. Terminal Melezlemede Anaç Soy Genotipi ve Doğum Mevsiminin Sürü Verimliliği ve Kuzularda Büyüme ve Gelişme Özellikleri Üzerine Etkileri. Doktora Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Erzurum.
Ataç FE. 2011. Yetiştirici Koşullarında Sakız Irkı Koyunların Genç Erkeklerinde Temel Üreme Özellikleri. Doktora Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Bayram D, Odabaşıoğlu F. 2011. Farklı Besi Program ve Sürelerindeki Saf Morkaraman ve Kıvırcık x Morkaraman F1 Kuzuların Besi Performansı, Kesim ve Karkas Özellikleri: I- Vücut Ölçüleri. YYU Veteriner Fakültesi Dergisi, 22(1): 41 – 47. Bilgin ÖC, Esenbuğa N. 2005. “Morkaraman koyunlarının vücut ölçüleri ve karkas ağırlıkları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesinde kanonik korelasyon analizinin kullanılması”. GAP IV. Tarım Kongresi, 21-23 Eylül. Şanlıurfa.
Bingöl M. 1998. Norduz Koyunlarının Döl ve Süt Verimi ile Büyüme-Gelisme ve Dısyapı Özellikleri. Doktora Tezi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
Cameron ND, Drury DJ. 1985. Comparison of terminal sire breeds for growth and carcass traits in crossbred lambs. Animal Production, 40: 315-322.
Duncan DB. 1995. Multiple range and multiple F tests. Biometrics, 11: 1-42.
Jones HE, Amer PR, Lewis RM, Emmans GC. 2004. Economic values for changes in carcass lean and fat weights at a fixed age for terminal sire breeds of sheep in UK. Livestock Production Science 89: 1 –17.
Kaymakçı M, Sönmez R, Kızılay E, Taşkın T, Ergül N. 1999. Kasaplık Kuzu Üretimi İçin baba Hatların Oluşturulması Üzerine Araştırmalar(Birinci aşama projesi). Tr. J. Of Veterinary and Animal Sicences 23: 255-259 ©TUBİTAK. Kaymakçı M, Koşum N, Taşkın T. 2002. Sönmez Koyunlarında Tip sabitleştirmesi (2. Kimi Vücut Ölçüleri ve Süt Verim Özellikleri). Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg. 39(2): 95-101. Keleş T. 1997. Akkaraman, Kıvırcık x Akkaraman (F1), Morkaraman, Kıvırcık x Morkaraman (F1) Kuzularının Verim Özelliklerinin Karsılastırılması. Doktora Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Van.
Kempster A, Croston D, Jones DW. 1987. Tissue growth and development in crossbred lambs sired by ten breeds. Livest. Prod. Sci. 16: 145-162.
Kayalık. M.Ş., 2009. Tüm Yönleriyle Morkaraman Koyunları. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Van. Keleş T. 1997. Akkaraman, Kıvırcık x Akkaraman (F1), Morkaraman, Kıvırcık x Morkaraman (F1) Kuzularının Verim Özelliklerinin Karsılastırılması. Doktora Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Van.
Koyuncu M, Kaymakçı M, Taşkın T, Ak İ. 2010. Organik Koyun ve keçi yetiştiriciliği. Türkiye 1. Organik Hayvancılık Kongresi. s84- 93. Gümüşhane.Özbey O. 1997 Morkaraman, Sakız x Morkaraman (F1) ve Kıvırcık x Morkaraman (F1) Melezi Kuzularda Verim Özellikleri. Doktora Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Elazığ. Özbey O, Esen F, Aysöndü M. 2000. Kıvırcık x (Sakız x Morkaraman) F1 ve Sakız x (Kıvırcık x Morkaraman)F1 Melez Kuzularda Verim Özellikleri I. Büyüme, Yaşama Gücü ve Vücut Ölçüleri.Y.Y.Ü. Vet. Fak. Dergisi. 11(2): 27-33
Öztürk E. 2000. Ile de France x Akkaraman Melezi (G1) Erkek Kuzularında Süt Emme Dönemindeki Canlı Agırlık ve Vücut Ölçüleri ile Karkas Özellikleri Arasındaki ilişkinin Kanonik Korelasyon Metodu ile Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi,. Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Ryan BF, Joiner BL, Ryan TA. 1985. Minitab Handbook, PWSKent Publishing Company, Second Edition, 386 p, Boston. Sönmez R, Kaymakçı M, Eliçin A, Tuncel E, Wassmuth R, Taşkın T. 2009. Türkiye Koyun Islah Çalışmaları. U. Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt 23, Sayı 2, 43-65. Şeker İ, Kul S. 2001. İvesi Erkek Tokluların Değişik Yaşlardaki Beden Ağırlığı Ve Beden Ölçüleri İle Bazı Karkas Özellikleri Arasındaki İlişkiler. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi. 15(2): 353-360. Shaker MM, Abdullah AY, Kridli RT, Blaha J, Sada I, Sovjak R. 2002. Fattening performance and carcass value of Awassi ram lambs, F-1 crossbreds of Romanov x Awassi and Charollais x Awassi in Jordan. Czech J. Anim. Sci. 47(10): 429 -438.
Şireli HD, Ertuğrul M. 2005. Akkaraman, GD1x GD1 (Dorset Down x Akkaraman) ve Akkaraman x GD1 Genotipli Kuzularda Canlı Ağırlık ve Vücut Ölçülerinin Tekrarlanma Dereceleri. Tarım Bilimleri Dergisi. 11(1): 1-6.
Ulusan HOK, Aksoy A. 1996. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Çiftliğinde Yetiştirilen Tuj ve Morkaraman Koyunların Verim Performansları. 2. Büyüme ve Beden Ölçüleri. Kafkas Üniv Vet Fak Derg. 2(2): 139–146.
Ünal N. 2002. Akkaraman ve Sakız x Akkaraman F1 kuzularda Yaşama Gücü, Büyüme ve bazı Vücut Ölçüleri. Türk J. Vet. Anim. Sci. 26: 109-116 TÜBİTAK.
Wolf BT, Smith C, Sales DI. 1980. Growth and carcass composition in the crossbred progeny of six terminal sire breeds of sheep. Anim. Prod. 31: 307-313.
Yakubu A. 2013. Prıncıpal Component Analysıs Of The Conformatıon Traıts Of Yankasa Sheep. Biotechnology in Animal Husbandry 29(1): p 65-74.
Yaprak M, Koycegiz F, Kutluca M, Emsen E, Ockerman HW. 2008. Canonical correlation analysis of body measurements, growth performance and carcass traits of Red Karaman lambs. J. Anim. Vet. Adv. 7(2): 130-136Yaqoob M, Merrell BG, Sultan JI. 2004. Comparison of tree
terminal sire breeds for birth weight of lambs kept under upland grassland conditions in the northeast of england. Pakistan Vet. J. 24(4): 196. Yaqoob M, Merrell BG, Akhta r P, Nawaz H, Sultan JI, Mustafa MI. 2010. Comparison of Suffolk, Texel and Charollais sired lambs for slaughter traits under upland grassland conditions of the North east England. Indian Journal of Animal Sciences. 80(8): 785-789.