Ahmet Derviş SARAR, İBRAHİM TAPKI

Türkiye’de Yetiştirilen Holştayn İneklerde Döl Verim Özelliklerine Ait Fenotipik ve Genotipik Parametre Tahminleri

Bu araştırmada, Koçaş Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca ineklerin döl verimi özellikleri incelenmiştir. Bu özelliklere ait fenotipik ve genotipik parametre tahminleri yapılmıştır. İncelenen özelliklere ait en küçük kareler ortalaması ilkine damızlıkta kullanma yaşı (İDKY), ilkine buzağılama yaşı (İBY), buzağılama aralığı (BA), gebelik başına tohumlama sayısı (GBTS) ve servis periyodu (SP) için sırasıyla; 529,66, 849,59, 378,61 gün, 1,92 adet ve 105,67 gün olarak tespit edilmiştir. Yine aynı özelliklere ait kalıtım dereceleri ise sırasıyla; 0,30, 0,20, 0,02, 0,09 ve 0,11 olarak tahmin edilmiştir. Yılın, mevsimin ve laktasyon sırasının gebelik başına tohumlama sayısı üzerine etkisi, buzağılama aralığı ve ilkine damızlıkta kullanma yaşı üzerine yılın etkisi önemli bulunmuştur. Araştırma sonuçları, süt verim özellikleri bakımından Koçaş Tarım İşletmesi yetiştiricilik şartlarının iyi durumda ve işletme için hesaplanan fenotipik ve genotipik parametrelerin de kabul edilebilir sınırlar içerisinde olduğunu göstermiştir.

Estimation of Genotypic and Phenotypic Parameters of Reproductive Traits in Turkish Holstein Cows

PDF

___

Akman N, Tuncel E, Yener M, Kumlu S, Özkütük K, Tüzemen N, Yanar M, Koç A, Şahin O, Kaya ÇY. 2005. Türkiye’de sığır yetiştiriciliği. Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi. 3-7 Ocak. 2005, Ankara.
Alaçam E. 1994. Sütçü ineklerin döl verimi kontrolünde güncel yaklaşımlar (Derleme). Hay. Araş. Derg., 4(1):1-4.
Anonim 2016. Türkiye İstatistik Kurumu, Erişim: http://www.tuik.gov.tr/VeriBilgi.do?alt_id=50, Erişim Tarihi: 22.05.2016.
Atay O, Yener SM, Bakır G, Kaygısız A. 1996. Ankara Atatürk Orman Çiftliğinde yetiştirilen Holstein sığırların yetiştirme özellikleri. Lalahan Zootekni Araş. Ens. Derg., 36(1):32-42.
Bakır G, Yener SM, Kaygısız A. 1994. Ankara Şeker Fabrikası Çiftliğinde yetiştirilen Siyah Alaca sığırların yetiştirme özellikleri. Hayv. Araş. Derg., 4(2):90-92.
Bakır G, Yener SM, Kaygısız A. 1998. Siyah Alaca sığırların süt ve döl verim özelliklerine ilişkin genetik parametre tahminleri. II. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi, 22-25 Eylül 1998, Bursa.
Bakır G, Çetin M. 2003. Reyhanlı Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca sığırlarda döl ve süt verim özellikleri. Tr. J. Vet. Anim. Sci., 27:173-180.
Ball PJH, Peters AR. 2004. Reproduction in Cattle. Third Edition, 242 p, Blackwell Publishing, Ltd, 9600 Garsington Road, Oxford OX4 2DQ, UK.
Bilgiç N, Yener SM. 1999. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü sığırcılık işletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca ineklerde bazı süt ve döl verimi özellikleri. Ank. Üni. Tar. Bil. Derg., 5(2):81-84.
Boldman KG, Kriese LA, VanVleck LD, VanTassell CP, Kachman SD. 1995. A manual for use of MTDFREML. A set of programs to obtain estimates of variances and covariances (Draft). U. S. Department of Agriculture, Agricultural Research Service, pp:14.
Boztepe S, Hodoğlugil S, Kayış SA, Özbayat Hİ. 1999. Reproduction traits of Holstein and Brown Swiss cattle. Indian Vet. J., 76(5):395-398.
Dizdarevic F. 1990. The Effect of sires on age of their daugters at first conception
and first calving and the heritability of the traits. Anim. Breed. Abst., 60(10):787.
Duranlı M. 2008. Koçaş Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca ineklerin bazı verim özelliklerinin fenotipik ve genetik parametrelerinin tahmini, Selçuk Üniv. Fen Bil. Enst. Doktora tezi. Konya
Duru S, Tuncel E. 2002. Koçaş Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca sığırların süt ve döl verimleri üzerine bir araştırma. 2. Döl verim özellikleri. Tr. J. Vet. Anim. Sci., 26:103-107.
Ertuğrul O, Orman NM, Güneren G. 2002. Holştayn ırkı ineklerde süt verimine ait bazı genetik parametreler. Tr J. Vet. Anim. Sci., 26:463-469.
Hayes JF, Cue RI, Monardes HG. 1992. Estimates of repeatability of reproductive measures in Canadian Holstein. Anim. Breed. Abst., 60(9):712.
Hoekstra J, Lugt AW, Werf JHJ, Ouweltjes W. 1994. Genetic and phenotypic parameters for milk production and fertility traits in upgraded dairy cattle. Livest. Prod. Sci., 40( 3):225- 232.
İnci S, Kaygısız A, Efe E, Baş S. 2007. Altınova Tarım İşletmesinde yetiştirilen Esmer sığırların süt ve döl verim özellikleri. Ank. Üniv. Zir. Fak. Tar.Bil. Derg., 13(3):203- 212.
Kaygısız A. 1995. Kahramanmaraş Tarım İşletmesinde yetiştirilen Holştayn sığırların döl verimi özelliklerine ilişkin genetik ve fenotipik parametre tahminleri. Hayv. Araş. Der., 5(1):79-82.
Kaygısız A. 1997. Siyah Alaca sığırların Kahramanmaraş Tarım İşletmesi şartlarındaki verim özellikleri. Ank. Üniv. Zir. Fak. Tar. Bil. Derg., 3(2):9-22.
Koçak S, Yüceer B, Uğurlu M, Özbeyaz C. 2007. Bala Tarım İşletmesinde yetiştirilen Holştayn ineklerde bazı verim özellikleri. Lalahan Hay. Araşt. Enst. Derg., 47(1):9-14.
Kumlu S, Akman N. 1999. Türkiye damızlık Siyah Alaca sürülerinde süt ve dölverimi. Lalahan Zootekni Araş. Ens. Derg., 39(1):1-15.
Meyer H, Trilk J, Schönmuth G. 1991. Growthand evaluation of body conformation in German Black Pied dairy, German Black Piedand Holstein cows. Anim. Breed. Abst., 60(4):271.
Olaf T, Karazeybek M. 1994. Fertility of exotic cattle in central Anatolian villages. Hayv. Araş. Derg., 4(1):1-4.
Özkök H, Uğur F. 2007. Türkiye’de yetiştirilen Esmer ve Siyah Alaca sığırlarda süt verimi, ilk buzağılama yaşı ve servis periyodu. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg., 38(2):143-149.
Pelister B, Altın A, Güneş H. 2000. Özel işletme koşullarında yetiştirilen değişik orjinli Siyah Alaca sığırların döl verimi özellikleri ve buzağıların yaşama gücü üzerinde araştırmalar. İst. Üniv. Vet. Fak. Derg., 25(2):379-397.
Sağlam M. 2002. Tahirova Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca sığırların bazı döl verimi özellikleri. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale.
Sehar Ö, Özbeyaz C. 2005. Orta Anadoludaki bir işletmede Holştayn ırkı sığırlarda bazı verim özellikleri. Lalahan Hay. Araş. Enst. Derg., 45(1):9-19.
Şekerden Ö, Aydın N. 1992. Amasya’daki bir entansif süt sığırı işletmesinde Friesian sığırların verim ve büyüme özellikleri. Ondokuz Mayıs Üniv. Zir. Fak. Derg., 7(1):29-40.
Tapkı İ, Şahin M, Okyay MS. 2007. Ceylanpınar Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca sığırların süt ve döl verim özellikleri. 2. Döl verim özellikleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Zir. Fak. Derg., 12(1-2):9-16.
Tapkı İ, Okyay MS. 2011. Malya Tarım İşletmesinde yetiştirilen Esmer sığırların süt ve döl verim özellikleri üzerine bir araştırma. 1. Döl verim özellikleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Zir. Fak. Derg., 16(1-2):44-56.
Tekeli T, Erdem H, Uçar M, Aksoy M, Yenice M. 1998. Holstein ırkı ithal gebe düvelerden oluşan bir sürünün doğum sonrası döl verimi performansının değerlendirilmesi. Hayv. Araş. Derg., 8(1):23-28.
Tosun İ, Gücüş Aİ. 1998. Süt ineklerinde farklı dönemlerde yapılan suni tohumlamanın döl verimine etkisi. V. Ulusal Nükleer Tar. Ve Hayv. Kong., 20-22 Ekim 1998, Konya.
Türkyılmaz MK. 2005. Reproductive characteristics of Holstein cattle reared in a private dairy cattle enterprise in Aydın. Tr. J. Vet. Anim. Sci., 29:1049-1052.
Zülkadir U, Boztepe S. 2003. Konuklar Tarım İşletmesinde yetiştirilen Esmer sığırların bazı verim özelliklerinin fenotipik ve genetik parametreleri. Selçuk Üniv. Zir. Fak. Derg., 17(32):74-78