Altlık Materyalinin Etlik Piliçlerin Refah ve Performansı Üzerine Etkisi

Bu çalışmanın amacı, altlık materyalinin kalitesi, çeşitleri ve bu materyalin etlik piliçlerin refah ve performansı üzerine etkilerini incelemektir. Etlik piliç yetiştiriciliğinde en uygun yetiştirme sistemi yerde yetiştiricilik olduğundan altlık materyali büyük önem kazanmaktadır. Etlik piliç üretiminde sağlanan gelişmeye bağlı olarak altlığa olan talep de artış göstermektedir. Altlık materyali olarak genelde saman, kaba odun yongası ve hızar talaşı yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlarla birlikte altlık materyali olarak buğday, arpa, çavdar, yulaf, ayçiçeği, çeltik, fındık, mısır, soya, fıstık, pamuk, şekerkamışı gibi malzemeler saf veya karıştırılarak kullanılmaktadır. Altlığın kalitesini altlığın nemi, pH'si, amonyum nitrat içeriği, kekleşme düzeyi ve su tutma kapasitesi belirlemektedir. İdeal altlığın nem oranı %20-25, pH değeri 8-10 arasında olmalı ve amonyak miktarı ise 25 ppm'i geçmemelidir. Altlık kalınlığı, altlığın türüne göre 2-10 cm arasında değişmekte, parça büyüklüğü de 0,6 cm'yi geçmemelidir. Altlık neminin artması pH düzeyini, NH3 konsantrasyonunu ve kekleşmeyi arttırır. Altlık materyalinin türü etlik piliçlerin performansı, refahı, sağlığı, davranışı ve ürün kalitesi üzerine etkili olmaktadır. Ayrıca bu materyallerin karkas kusurları, ayak-bacak problemleri, göğüste su toplanması, yaşama gücünde düşme, altlık nemi nedeniyle mikroorganizma gelişiminde artış, kümeslerde gaz ve toz oluşumunun artması gibi olumsuz etkileri bulunmaktadır. Bu olumsuz etkiler entansif işletmelerde büyük ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Bu nedenle etlik piliç yetiştiriciliğinde altlık materyalinin kalitesi ve çeşidi çok önemlidir.

The Effect of the Litter Materials on Broiler Chickens Welfare and Performance

Bu çalışmanın amacı, altlık materyalinin kalitesi, çeşitleri ve bu materyalin etlik piliçlerin refah ve performansı üzerine etkilerini incelemektir. Etlik piliç yetiştiriciliğinde en uygun yetiştirme sistemi yerde yetiştiricilik olduğundan altlık materyali büyük önem kazanmaktadır. Etlik piliç üretiminde sağlanan gelişmeye bağlı olarak altlığa olan talep de artış göstermektedir. Altlık materyali olarak genelde saman, kaba odun yongası ve hızar talaşı yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlarla birlikte altlık materyali olarak buğday, arpa, çavdar, yulaf, ayçiçeği, çeltik, fındık, mısır, soya, fıstık, pamuk, şekerkamışı gibi malzemeler saf veya karıştırılarak kullanılmaktadır. Altlığın kalitesini altlığın nemi, pH'si, amonyum nitrat içeriği, kekleşme düzeyi ve su tutma kapasitesi belirlemektedir. İdeal altlığın nem oranı %20–25, pH değeri 8–10 arasında olmalı ve amonyak miktarı ise 25 ppm’i geçmemelidir. Altlık kalınlığı, altlığın türüne göre 2-10 cm arasında değişmekte, parça büyüklüğü de 0,6 cm’yi geçmemelidir. Altlık neminin artması pH düzeyini, NH3 konsantrasyonunu ve kekleşmeyi arttırır. Altlık materyalinin türü etlik piliçlerin performansı, refahı, sağlığı, davranışı ve ürün kalitesi üzerine etkili olmaktadır. Ayrıca bu materyallerin karkas kusurları, ayak-bacak problemleri, göğüste su toplanması, yaşama gücünde düşme, altlık nemi nedeniyle mikroorganizma gelişiminde artış, kümeslerde gaz ve toz oluşumunun artması gibi olumsuz etkileri bulunmaktadır. Bu olumsuz etkiler entansif işletmelerde büyük ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Bu nedenle etlik piliç yetiştiriciliğinde altlık materyalinin kalitesi ve çeşidi çok önemlidir.

PDF

___

Adebayo IA, Awoniyi TAM, Akenroye AH. 2009. Growth Performance and Meat Wholesomeness of Broiler Chickens Reared on Different Types of Litter Materials. J. Food. Agri. Environ. 7(3-4): 209-213.
Al Homidan A, Robertson JF. 2003. Effect of Litter Type And Stocking Density On Ammonia, Dust Concentrations And Broiler Performance. Br. Poult. Sci. 44: S7–S8.
Anonim. 2017. Altlık Yönetimi. http://kanatlibirligi.com/ makale/baskanin-mesaji-haziran-2014 09.09.2017, 14.45.
Arnould C, Bizeray D, Faure JM, Leterrier C. 2004. Effects of The Addition of Sand And String To Pens On Use Of Space, Activity, Tarsal Angulations And Bone Composition in Broiler Chickens. Anim. Welf. 13: 87–94.
Asaniya EK, Agbede JO, Laseinde EAO. 2007. Impact Assessment of Different Litter Depths on The Performance of Broiler Chicken Raised on Sand And Wood Shaving Litters. World J. Zool, 2: 67-72.
Atasoy F. 2012. Tavuk Yetiştiriciliğinde Altlığın Kullanılması ve Önemi. http://www.kanatliforum.com/index.php?topic =1329.0, 12.09.2017, 20.32.
Berg C. 1998. Footpad Dermatitis in Broilers and Turkeys Prevalence, Risk Factors and Prevention. PhD Thesis, Swedish Univ. Agric. Sci., Uppsala, Sweden. Acta Univ. Agric. Suecia, Vet. 36.
Berg C. 2004. Pododermatitis And Hock Burn in Broiler Chickens. Pages 37-49 in Measuring and Auditing Broiler Welfare. C. A. Weeks and A. Butterworth, Ed. CABI Publishing, Wallingford, UK.
Berg C, Algers B. 2004. Using Welfare Outcomes to Control Intensification: The Swedish Model. Pages 223–229 in
Measuring and Auditing Broiler Welfare. C. A. Weeks and A. Butterworth, ed. CABI Publishing, Wallingford, UK.
Bessei W. 2006. Welfare of broilers: A review. World’s Poult. Sci. J. 62: 455-466.
Bilgili SF, Montenegro GI, Hess JB, Eckman MK. 1999a. Sand as Litter For Rearing Broiler Chickens. J. Appl. Poult. Res. 8:345-351.
Bilgili SF, Montenegro GI, Hess JB, Eckman MK. 1999b. Live Performance, Carcass Quality, And Deboning Yields of Broilers Reared on Sand As A Litter Source. J. Appl. Poult. Res. 8: 352-361