ZİYA DUMLUPINAR, Ali TEKİN, Sevgi HEREK, ABDULKADİR TANRIKULU, TEVRİCAN DOKUYUCU, AYDIN AKKAYA

Türkiye Kökenli Yulaf Genotiplerinin Bazı Tarımsal Özellikler Bakımından Değerlendirilmesi

Farklı gen bankalarından elde edilen Türkiye kökenli 384 yerel yulaf genotipi 2012-2013 ve 2013-2014 ürün yıllarında iki yıl süreyle bazı tarımsal özellikler bakımından değerlendirilmiştir. Araştırmada 384 yerel yulaf genotipi ve 4 standart çeşit (Checota, Sebat, Faikbey ve Seydişehir) kullanılmış olup çalışmanın ekimi Augmented deneme desenine göre yapılmıştır. Yerel yulaf genotipleri Kahramanmaraş koşullarında sap kalınlığı (SK), bitki boyu (BB), salkım uzunluğu (SU), vejetatif periyot (VP), tane dolum periyodu (TDP), ekim olgunlaşma süresi (EOS), arpa sarı cücelik virüsü (ASCV), yatma oranı (Y), salkımdaki tane sayısı (STS), salkımdaki tane ağırlığı (STA), bin tane ağırlığı (BinTA) ve tek sıra verimi (TSV) gibi özellikler bakımından değerlendirilmiştir. İki yıllık ortalama verilere göre; genotipler arasındaki farklılık; SK, BB, SU, VP, EOS, BinTA ve TSV bakımından önemli olurken, genotiplerin SK, SU, VP, TDP, EOS, STS, STA, BinTA ve TSV gibi özellikleri yıllara göre önemli ölçüde değişmiştir. Yıl x genotip interaksiyonu ise SU, VP, EOS, BinTA ve TSV bakımından önemli bulunmuştur. İncelenen birçok özellik bakımından seçilen yerel genotipler standart çeşitlerden daha iyi sonuçlar vermiştir. Tek sıra verimi 4,65 g (TL444) ile 202,1 g (TL614) arasında değişmiştir. Tek sıra verimi yüksek olan diğer genotipler ise TL708, TL714, TL734 ve TL703 genotipleri olup bunların TSV'leri sırasıyla, 167,85, 160,25, 153,90 ve 149,7 g olarak belirlenmiştir.

Evaluating Some Turkish Originated Oat Genotypes for Some Agronomic Traits

In this study 384 Turkish originated oat genotypes obtained from different gene banks, were characterized and evaluated for agronomical traits with four commercial cultivars (Checota, Sebat, Faikbey and Seydişehir) under augmented experiment design for 2012- 2013 and 2013-2014 cropping years. Oat landraces were evaluated for stem diameter (SD), plant height (PH), panicle length (PL), vegetative period (VP), grain filling period (GFP), days to maturity (DM), grain number per panicle (GNP), grain weight per panicle (GWP), thousand kernel weight (TKW), lodging (LOD), barley yellow dwarf virus (BYDV) and single row yield (SRY) under Kahramanmaraş conditions. According to the results of field trail for two years, differences of genotypes were significant for SD, PH, PL, VP, DM, TKW and SRY. However, the components such as SD, PL, VP, GFP, DM, GNP, GWP, TKW and SRY were significantly changed for the years and year x genotype interactions were also significant for PL, VP, DM, TKW and SRY. The landraces performed better than the commercial ones for the most of the evaluated traits. The SRW ranged between 4.65 g (TL444) to 202.1 g (TL614). Moreover, the other genotypes with the higher SRY were TL708, TL714, TL734 and TL703 genotypes with 167.85, 160.25, 153.90 and 149.7 g SRY, respectively.

PDF

___

Aslan E. 2015. Farklı Gen Bankalarından Elde Edilen Yulaf Hatlarının SSR (Basit Dizi Tekrarları) Markörleriyle Karekterizasyonu. KSÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Tarımsal Biyoteknoloji Anabilim Dalı 52s.
Ahmad G, Ansar M, Kalem S, Nabi G, Hussain M. 2008. Performance of Early Maturing Oats (Avena sativa L.) Cultivars for Yield and Quality. J. Agric. Res., 46(4): 341- 346.
Anonim 2015. Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkez Müdürlüğü Mlli Çeşit Listesi wwww.ttsm.gov.tr Erişim Tarihi: 10.10.2015
Anonim 2013a. Kahramanmaraş Meteoroloji İstasyonu Müdürlüğü Verileri. Anonim 2013b. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Toprak Analizi Laboratuarı, Analiz Sonuçları.
Anonim (2014a). Kahramanmaraş Meteoroloji İstasyonu Müdürlüğü Verileri Anonim 2014b. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Toprak Analizi Laboratuarı, Analiz Sonuçları.
Bares I, Sehnolova J, Vlasak M, Vlach M, Krystof Z, Amler P, Maly J, Berenek V. 1985. Descriptors List of Triticum Genus. Praha. pp 45.
Batalova GA, Gorbunova LA. 2009. Oat Yield and Seed Quality Depending on Sowing Rate. Russian Agricultural Sciences, 35(1): 18-19.
Buerstmayr H, Krenn N, Stephan U, Grausgruber H, Zechner E. 2007. Agronomic Performance and Quality of Oat (Avena sativa L.) Genotypes of Worldwide Origin Produced Under Central European Growing Conditions. Field Crops Res. 101: 341-351.
Corville Baltenberger DC, Frey KJ. 1987. Genotypic Variability in Response of Oat to Delayed Sowing. Agron. J. 79: 813- 816.
Doehlert DC, Mcmullen MS, Baumann RR. 1999. Factors Affecting Groat Percentage in Oat. Crop Sci., 39: 1858- 1865.
Doehlert DC, Mcmullen MS. 2000. Genotypic and Environmental Effects on Oat Milling Characteristics and Groat Hardness. Cereal Chem., 77:148-154.
Doehlert DC, Mcmullen MS, Hammond JJ. 2001. Genotypic and Environmental Effects on Grain Yield and Quality of Oat Grown in North Dakota. Crop Sci., 41:1066-1072.
Doehlert DC, Mcmullen MS, Jannınk JL. 2006. Oat Grain/Groat Size Ratios: A Physical Basis for Test Weight. Cereal Chem., 83(1): 114-118.
Dokuyucu T, Peterson DM, Akkaya A. 2003. Contents of Antioxidant Compounds in Turkish Oats: Simple Phenolics and Avenanthramide Concentrations, Cereal Chem., 80(5): 542-543.
Dumlupınar Z, Bölek, Y, Dokuyucu T. 2015. Farklı Gen Bankalarından Elde Edilen Yulaf Hatlarının, Tarımsal ve Moleküler Karakterizasyonu. TÜBİTAK TOVAG Kesin Sonuç Raporu Proje Kodu: 112 O 138 s.93.
Dumlupınar Z. 2010. Türkiye Orijinli Yerel Yulaf Genotiplerinin Avenin Proteinleri ile Morfolojik, Fenolojik ve Agronomik Özellikler Yönünden Karakterizasyonu. KSÜ
Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 112 s. FAO 2013. Statistical Databases. www.fao.org Erişim Tarihi: 15.04.2015
Federer WT. 2005. Augmented Split Block Experiment Design. Agron. J. 97(2): 578-586. Frey K. 1998. Genetic Responses of Oat Genotypes to Environmental Factors. Field Crops Res., 56(1-2): 83-185.
Gautam SK, Verma AK, Vishwakarma SR. 2006. Genetic Variability and Association of Morpho-physiological Characters in Oat (Avena sativa L.). Farm Science Journal, 15(1): 82-83.
Geçit HH, Şahin N. 1999. Yulafta Ekim Sıklıklarına Göre Ana Sap ve Çeşitli Kademedeki Kardeşlerde Bazı Verim Öğelerinin Değişimi. Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi, 1: 192-197.
Gold KV, Davidson DM, Irvine MD. 1988. Oat Bran as a Cholesterol-Reducing Dietary Adjunt in a Young, Healthy Population. West J Med., 148: 299-302.
Gül İ, Akıncı C, Çölkesen M. 1999. Diyarbakır Koşullarına Uygun Tane ve Ot Amaçlı Yetiştirilebilecek Yulaf Çeşitlerinin Belirlenmesi. Orta Anadolu’da Hububat Tarımının Sorunları ve Çözüm Yolları Sempozyumu, 117- 125.
JMP. 2010. JMP User Guide, Release 7 Copyright © 2007, SAS Institute Inc., Cary, NC, USA, ISBN 978-1-59994-408-1.
Hoffmann LA. 1995. World Production and Use of Oats. Editor: Welch RW, The Oat Crop-Production and Utilization. Chapman and Hall, London. pp. 34-61.
İnan AS, Özbaş MO, Çağırgan Mİ. 2005. İnsan Beslenmesinde Kullanılan Yulaf Hatlarının Tarımsal ve Kalite Özellikleri Bakımından Değerlendirilmesi. Türkiye VI. Tarla Bitkileri Kongresi. 5-6 Eylül 2005, Antalya Cilt II, 1153-1155.
Kara R, Dumlupınar Z, Hışır Y, Dokuyucu T, Akkaya. 2007. Kahramanmaraş Koşullarında Yulaf Çeşitlerinin Tane Verimi ve Verim Unsurları Bakımından Değerlendirilmesi. Türkiye VII. Tarla Bitkileri Kongresi, 25-27 Haziran 2007, Erzurum (Sunulu Bildiri),121-125.
Kün E. 1988. Serin İklim Tahılları. S: 216. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 1032, Ders Kitabı No: 299.
Locatelli AB, Federizzi LC, Milach SCK, Mcelroy AR. 2008. Flowering time in Oat: Genotype Characterization for Photoperiod and Vernelization Response. Field Crops Res., 106: 242-247.
Maral H. 2009. Yulaf Çeşitlerinin Azotlu Gübrelemeye Tane Verimi, Azot Kullanımı ve Verim Özellikleri Yönünden Tepkisi. K.S.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
Matiello RR, Sereno MJCM, Neto JFB, Carvalho FIF, Pacheco MT, Pegoraro DG, Taderka I. 1999. Characterization for Plant Height and Flowering Date in the Biological Species Oat. Pesq. Agropec. Bras., 34(4): 1393-1398.
Nawaz N, Razzaq A, Ali Z, Sarwar G, Yousaf M. 2004. Performance of Different Oat (Avena sativa L.) Variteties under the Agro-Climatic Conditions of BahawalpurPakistan. Int. J. Agri. Biol., 6(4): 624-626.
Peltonen-Sainio P, Jarvinen P. 1995. Seeding Rate Effects on Tillering, Grain Yield, and Yield Components of Oat at High Latitude. Field Crops Res., 40: 49-56. Peltonen-Sainio P, Kontturi M, Rajala A. 2007. Impact Dehulling Oat Grain t Improve Quality of On-Farm
Produced Feed I. Hullability and Associated Changes in Nutritive Value and Energy Content. Agricultural and Food Science, 13: 18-28. Peterson DM, Wesenberg, DM, Burrup DE, Erickson CA. 2005.
Relationships among Agronomic Traits and Grain Composition in Oat Genotypes Grown in Different Environments. Crop Sci., 45: 1249-1255.
Redaelli R, Lagana P, Rizza F, Nicosia OLD, Cattivelli L. 2008. Genetic Progress of Oats in Italy. Euphytica, 164: 679-687.
Robertson LD, Frey KJ. 1987. Honeycomb Design for Selection among Homozygous Oat Lines. Crop Sci., 27: 1105-1108.
Sürek H, Valentıne J. 1996. Kültürü Yapılan Yulafta (Avena sativa L.) Bazı Kantitatif Karakterler Arasındaki İlişkiler ve Kalıtım Dereceleri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 2(3): 39-43.
Tamn I. 2003. Genetic and Environmental Variation of Grain Yield of Oat Varieties. Agronomy Research, 1: 93-97.
Yanming M, Zhiyong L, Yuting B, Wei W, Hao W. 2006. Study on Diversity of Oats Varieties in Xinjiang. Xinjiang Agricultural Sciences, 43(6): 510-513.
White PJ, Xing Y. 1997. Antioxidants from Cereals and Legumes. Editor: Shahidi F. Natural Antioxidants: Chemistry, Health Effects, and Applications, Champaign IL: AOCS Press
Wood M. 2001. New Oats and Barleys, Ready for Breakfast, Brewery or Bran, Agricultural Research, 49(8): 18-19.
Wych RD, Mcgraw RL, Stuthman DD. 1982. Genotype x Year Interaction for Length and Rate of Grain Filling in Oats. Crop Sci., (22): 1025-1028.
Zaman Q, Hussain MN, Aziz A, Hayat K. 2006. Performance of High Yielding Oat Varieties under Agro-Ecological Conditions of D.I. Khan. J. Agric. Res., 44(1): 29-35.