Handan SARAÇ, Hasan DURUKAN, Ahmet DEMİRBAŞ

Önemli Tıbbi Bitkilerden Biri Olan Achillea millefolium L. (Civanperçemi) Bitkisinin Besin Elementi Konsantrasyonları ve Antioksidan Aktivitesi

Bu çalışmada, tıbbi nitelik taşıdığı bilinen Achillea millefolium L. (Civanperçemi) bitkisinin besin elementi konsantrasyonlarının ve antioksidan aktivitesinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla; Sivas ili Divriği ilçesinden toplandığı bilinen Civanperçemi bitkisinin makro ve mikro besin elementi konsantrasyonları ile su ekstresinin toplam antioksidan seviyesi (TAS), toplam oksidan seviyesi (TOS) ve oksidatif stres indeksi (OSI) değerleri belirlenmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre; Civanperçemi bitkisinin bazı makro ve mikro besin elementi konsantrasyonları bakımından yeter düzeyde olduğu, makro elementlerden azot (N), fosfor (P), potasyum (K), kalsiyum (Ca) ve magnezyum, mikro elementlerden demir (Fe), çinko (Zn), mangan (Mn) ve bakır (Cu) konsantrasyonlarının sırasıyla %1,01 N, %0,63 P, %2,43 K, %2,22 Ca, %0,70 Mg, 360,4 mg/kg Fe, 47,6 mg/kg Zn, 85,5 mg/kg Mn ve 28,3 mg/kg Cu olduğu tespit edilmiştir. Antioksidan potansiyelinin ise orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, bitkinin oksidan kapasitesi ve oksidatif stres indeksi düşük olarak tespit edilmiştir.

Nutrient Concentrations and Antioxidant Activity of Achillea millefolium L. (Yarrow), One of the Important Medicinal Plants

In this study, it was aimed to determine the nutrient concentrations and antioxidant activity of Achillea millefolium L. (Yarrow), which is known to have medicinal properties. For this purpose, macro and micronutrient concentrations, total antioxidant status (TAS), total oxidant status (TOS) and oxidative stress index (OSI) of water extract Yarrow plant, which is known to be collected from Divrigi district in Sivas province, were determined. The results have shown that the yarrow plant is sufficient in terms of some macro and micronutrient concentrations, and the nitrogen (N), phosphorus (P), potassium (K), calcium (Ca) and magnesium from macro elements, iron (Fe), zinc (Zn), manganese (Mn) and copper (Cu) from micro elements concentrations were determined as 1.01% N, 0.63% P, 2.43% K, 2.22% Ca, 0.70% Mg, 360.4 mg kg-1 Fe, 47.6 mg kg-1 Zn, 85.5 mg kg-1 Mn and 28.3 mg kg-1 Cu, respectively. It has been determined that its antioxidant potential is moderate. In addition, the plant’s oxidant capacity and oxidative stress index were found to be low.

PDF

___

Akgül H, Korkmaz N, Dayangaç A, Sevindik M. 2020. Antioxidant potential of endemic Salvia absconditiflora. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, DOI: https://doi.org/10.24925/turjaf.v8i10.2222-2224.3697
Aruoma OI. 1998. Free radicals, oxidative stress, and antioxidants in human health and disease. The Journal of the American Oil Chemists' Society, DOI: https://doi.org/ 10.1007/s11746-998-0032-9
Bremner JM. 1965. Method of Soil Analysis. Part 2. Chemical and Microbiological Methods. American Society of Agronomy Inc., ss: 1149-1178, Madison, USA.
Chandler RF, Hooper SN, Harvey MJ. 1982. Ethnobotany and phytochemistry of Yarrow, Achillea millefolium, compositae. Economic Botany, 36 (2): 203-223.
Dastan T, Sarac H. 2018. Determination of the nutritional element concentrations of Evelik plant (Rumex crispus L.). Cumhuriyet Science Journal, 39 (4): 1020-1024. doi: 10.17776/csj.455688
Davis PH. 1982. Flora of Turkey and The East Aegean Islands. University Press, Edinburgh, Vol. 5, 244 p.
Erel O. 2004. A novel automated direct measurement method for total antioxidant capacity using a new generation, more stable ABTS radical cation. Clinical Biochemistry, 37 (4): 277- 285. doi: 10.1016/j.clinbiochem.2003.11.015
Erel O. 2005. A new automated colorimetric method for measuring total oxidant status. Clinical Biochemistry, 38 (12): 1103-1111. doi: 10.1016/j.clinbiochem.2005.08.008
Göktaş Ö, Gıdık B. 2019. Tıbbi ve aromatik bitkilerin kullanım alanları. Bayburt Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 2 (1): 136-142.
Gutteridge JMC. 1994. Biological origin of free radicals and mechanisms of antioxidant protection. Chemico-Biological Interactions, DOI: https://doi.org/10.1016/0009-2797(94) 90033-7
Gülçin İ, Oktay M, Küfrevioğlu, Öİ, Aslan A. 2002. Determination of antioxidant activity of lichen Cetraria islandica (L) Ach. Journal of Ethnopharmacology, DOI: https://doi.org/10.1016/S0378-8741(01)00396-8
Hakverdi AE, Yiğit N. 2017. Yozgat-Akdağmadeni yöresinde bulunan bazı tıbbi ve aromatik bitkiler. Bartın Orman Fakultesi Dergisi, 19 (2): 82-87. doi: 10.24011/barofd.341195
Kayıran SD, Kırıcı S. 2019. Adana (Türkiye) aktarlarında tedavi amacıyla satılan bitkisel droglar. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi, 22 (2): 183-192. doi: 10.18016/ksutarimdoga.vi.485805
Keser S, Çelik S, Turkoglu S, Yılmaz O, Turkoglu I. 2013. Antioxidant activity, total phenolic and flavonoid content of water and ethanol extracts from Achillea millefolium L. Turkish Journal of Pharmaceutical Sciences, 10 (3): 385-392.
Keser S. 2012. Civanperçemi (Achillea millefolium), Alıç (Crataegus monogyna) ve Böğürtlen (Rubus discolor)’in Toplam Antioksidan Aktivitelerinin Belirlenmesi ve Oksidatif Stres Oluşturulmuş Ratlarda Bazı Biyokimyasal Parametreler Üzerine Etkilerinin İncelenmesi. Doktora Tezi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Fırat Üniversitesi, Elazığ, Türkiye.
Kılçar AY, Çekiç B, Medine Eİ, Müftüler FZ, Ünak P. 2011. Civan Perçemi Bitkisinden Flavonoidlerin Ekstraksiyonu, Saflaştırılması, 131/125I ile Radyoişaretlenmesi ve Çeşitli Kanser Hücre Hatları Üzerindeki Etkisinin in vitro Değerlendirilmesi. 25. Uluslararası Katılımlı Ulusal Kimya Kongresi, Turkey, 27 Haziran - 02 Temmuz 2011, p. 62.
Korkmaz AI, Akgul H, Sevindik M, Selamoglu Z. 2018. Study on determination of bioactive potentials of certain lichens. Acta Alimentaria, 47 (1): 80-87.
Korkmaz M, Karakurt E. 2015. An ethnobotanical investigation to determine plants used as folk medicine in Kelkit (Gümüşhane/Turkey) district. Biological Diversity and Conservation, 8 (3): 290-303.
Mohammed FS, Daştan T, Sevindik M, Selamoglu Z. 2019. Antioxidant, antimicrobial activity and therapeutic profile of Satureja hortensis from Erzincan Province. Cumhuriyet Tıp Dergisi, 41 (3): 558-562.
Mohammed FS, Şabik AE, Sevindik E, Pehlivan M, Sevindik M. 2020. Determination of Antioxidant and Oxidant Potentials of Thymbra spicata Collected from Duhok-Iraq. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 8 (5): 1171-1173.
Murphy J, Riley JP. 1962. A modified single solution for the determination of phosphate in natural waters. Analtica Chemica Acta, DOI: https://doi.org/10.1016/S0003-2670(00)88444-5
Pehlivan M, Sevindik M. 2018. Antioxidant and antimicrobial activities of Salvia multicaulis. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, DOI: https://doi.org/10.24925/turjaf.v6i5.628-631.1906
Saint-Cricq de Glaulejac N, Provost C, Vivas N. 1999. Comparative study of polyphenol scavenging activites assessed by different methods. Journal of Agricultural and Food Chemistry, DOI: https://doi.org/10.1021/jf980700b
Salehi, B., Zucca, P., Orhan, I. E., Azzini, E., Adetunji, C. O., Mohammed, S. A., Banerjee SK, Sharopov F, Rigano D, Sharifi-Rad J, Armstrong L, Martorell M, Sureda A, Martins N, Selamoğlu Z, Ahmad Z. 2019. Allicin and health: A comprehensive review. Trends in Food Science & Technology, 86: 502-516.
Saraç H, Daştan T, Demı̇rbaş A, Daştan SD, Karaköy T, Durukan H. 2018. Madımak (Polygonum cognatum Meissn.) bitki özütlerinin besin elementleri ve ın vitro antikanserojen aktiviteleri yönünden değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 1. Uluslararası Tarımsal Yapılar ve Sulama Kongresi Özel Sayısı 340-347.
Selamoglu Talas Z. 2014. Propolis reduces oxidative stress in l‐NAME‐induced hypertension rats. Cell Biochemistry and Function, 32 (2): 150-154.
Sevim, Ö. 2018. Ağrıda Yetişen Çeşitli Tıbbı Bitkilerin Bazı Makro ve Mikro Element İçeriklerinin Belirlenmesi ve Metabolik Enzimlere Etkileri. Yüksek Lisans Tezi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Ağrı, Türkiye.
Sevindik M, Akgul H, Dogan M, Akata I, Selamoglu Z. 2018. Determination of antioxidant, antimicrobial, DNA protective activity and heavy metals content of Laetiporus sulphureus. Fresenius Environmental Bulletin, 27 (3): 1946-1952.
Sevindik M, Akgul H, Pehlivan M, Selamoglu Z. 2017. Determination of therapeutic potential of Mentha longifolia ssp. longifolia. Fresenius Environmental Bulletin, 26: 4757-4763.
Taşkın T, Özakpınar ÖB, Gürbüz B, Uras F, Gürer ÜS, Bitiş L. 2016. Identification of phenolic compounds and evaluation of antioxidant, antimicrobial and cytotoxic effects of the endemic Achillea multifida. Indian Journal of Traditional Knowledge, 15 (4): 594-603. doi: http://nopr.niscair.res.in/ handle/123456789/35237