Ahmet KINAY, Güngör YILMAZ, Şaziye DÖKÜLEN

Farklı Ekim Sıklıklarının Ketencik (Camelina sativa L.) Bitkisinin Bazı Agronomik Özelliklerine Etkileri

Bu araştırma, Tokat ekolojik şartlarında ketencik bitkisinde uygun ekim sıklığını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma, Ames 26680 ketencik genotipi kullanılarak, kışlık ekilmiş ve 2016 - 2017 yıllarında iki yıl süreyle, tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Çalışmada, 10, 20, 30 ve 40 cm sıra arası mesafeleri kullanılmıştır. Çalışmada farklı sıra aralıklarının ketencik bitkisinin bitki boyu (cm), dal sayısı (adet/bitki), kapsül sayısı (adet/bitki), tohum sayısı (adet/kapsül), bin tohum ağırlığı (g), tohum verimi (kg/da), yağ oranı (%) ve yağ verimi (kg/da) üzerine etkisi incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, tohum verimi yıllara göre değişiklik göstermiştir. En yüksek verim 2016 yılında 20 cm (132,0 kg/da), 2017 yılında ise 40 cm sıra aralığında (130,6 kg/da) ekilen parsellerden alınmıştır. İki yılın ortalamasında 20, 30 ve 40 cm sıra aralıkları istatistiksel olarak aynı grupta yer almıştır. Çalışmada, iki yılın ortalaması olarak, yağ oranı %36,2, yağ verimi ise 43 kg/da olmuştur. Buna göre Tokat şartlarında kışlık ekilen ketenciğin hektara 10 kg tohum hesabıyla 20 ile 40 cm sıra aralığında ekilebileceği sonucuna varılmıştır.

Effects of Different Sowing Densities on Some Agronomic Characteristics of Camelina (Camelina sativa L.)

This research was carried out to determine the appropriate sowing density in camelina in Tokat ecological conditions. The study was carried out using Ames 26680 camelina genotype in 2016 and 2017 for two years. In this study, 10, 20, 30 and 40 cm row spacings were used. Plant height (cm), number of branches per, number of capsules per plant, number of seed / capsule, thousand seed weight (g), seed yield (kg/da), oil ratio (%) and oil yield (kg/da) were investigated. According to the results, the seed yields of the two years were significantly different. The highest yields were obtained from 20 cm (132,0 kg/da) in 2016 and from 40 cm row spacing (130,6 kg/da) in 2017. As the average of two years, yields from 20, 30 and 40 cm row spacings did not differ significantly. As the average of two years, the oil rate was 36,2% and the oil yield was 43 kg/da. Thus, it is concluded that in fall sowing under Tokat conditions, camelina can be sown in 20 to 40 cm row spacing using 10 kg seed per hectare.

PDF

___

Agegnehu M, Honermeier B. 1997. Effects of seeding rates and nitrogen fertilization on seed yield, seed quality and yield components of False Flax (Camelina sativa Crtz.).Die Bodenkultur, 48 (1), 15-21.
Akk E, Ilumae E. 2005. Possibilities of Growing Camelina sativa In Ecological Cultivation, Estonian Research Institute of Agriculture, Pp:28-33.
Akbulut YB. 2014. Ankara koşullarında ketencik (Camelina sativa L.) çeşit ve populasyonlarının verim ve verim ögelerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, 53, Ankara.
Anonim, 2019. Bitkisel Üretim İstatistikleri, Türkiye İstatistik Kurumu, www.tuik.gov.tr.
Arslan Y, Subaşı İ, Katar D, Kodaş R, Keyvanoğlu H. 2014. Farklı Azot ve Fosfor Dozlarının Ketencik Bitkisi (Camelina sativa (L.) Crantz)’nin Bazı Bitkisel Özellikleri Üzerine Olan Etkisinin Belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilim. Dergisi. 29(3), 231-239.
Ayışığı S, 2015. Bazı Ketencik (Camelina sativa L.) Genotiplerinin Tokat-KazovaŞartlarında Verim ve Verimle İlgili Özelliklerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, 73, Tokat.
Bolat Ç. 2014. Farklı Azot ve fosfor dozlarının ketencik (Camelina sativa L.) bitkisinin verim ve verim unsurlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Eskişehir.
Crowley JG, Fröhlich A. 1998. Factors Affecting the Composition and Use of Camelina. Crops Research Centre, Oak Park, Carlow. ISBN 1 901138666. Davis, P.H., 1965. Flora of Turkey, University of Edinburg.
Crowley JG, Fröhlich A. 1999. Evaluation of Camelina sativa as an alternative oilseed crop. (ISBN 1-84170-049-5) Teagasc, Dublin, Irlanda.
Çoban F. 2014. Ekim sıklıklarının ketencik [Camelina sativa (L.) Crantz] bitkisinde önemli agronomik özellikler üzerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, 50, Konya.
Çoban F, Önder M. 2014. Ekim sıklıklarının ketencik [Camelina sativa (L.) Crantz] bitkisinde önemli agronomik özellikler üzerine etkileri. Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi, 1(2): 50-55.
Ermiş H, 2019. Ankara Ekolojik Koşullarında Farklı Sıra Arası Mesafeleri ve Ekim Normlarının Ketencik’te [Camelina sativa (L.) Crantz ] Tohum Verimi Ve Bazı Özelliklere Etkisi. Doktora Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı,112. Kahramanmaraş.
Kara K. 1994. Değişik Sıra Arası Mesafelerinin Ketenciğin (Camelina sativa L.) Verim ve Verim Unsurları Üzerine Etkileri. Tr.J. of Agricultural and Forestry, 18: 59- 64.
Karahoca A, 2002. Çukurova Koşullarında Ketencik (Camelina sativa L.)’te Farklı Azot Gübrelemesinin Tohum Verimi ve Yağ Oranına Etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, 59,Adana.
Karahoca A, Kırıcı S. 2005. Çukurova Koşullarında Ketencik (Camelina sativa L.)’de Farklı Azot ve Fosfor Gübrelemesinin Tohum Verimi ve Yağ Oranına Etkileri.Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 20 (2):47-55.
Katar D, Arslan Y, Subaşı İ. 2012. Ankara Ekolojik Şartlarında Farklı Ekim Zamanlarının Ketencik (Camelina sativa (L.) Crantz) Bitkisinin Verim Ve Verim Unsurları Üzerine Etkisi. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Dergisi. ISSN: 1300-9036), 43 (1): 23-27.
Katar D, Arslan Y, Subaşı İ. 2012a. Genotypic Variations on Yield, Yield Components and Oil Quality in Some Camelina (Camelina sativa (L.) Crantz) Genotypes. Turkish Journal of Field Crops, 17(2): 105-110.
Katar D, Arslan Y, Subaşı İ. 2012b. Kışlık Farklı Ekim Zamanlarının Ketencik(Camelina sativa (L.) Crantz) Bitkisinin Verim ve Verim Öğelerine Etkisi. GOÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 29(1). 105-112.
Koç N. 2014. Farklı zamanlarda ekilen ketencik (Camelina sativa L. Crantz.)’ in verim ve bazı agronomik özelliklerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, 53, Konya.
Koncıus D, Karcauskıene D. (2010). The Effect of Nitrogen Fertilizers, Sowing Time and Seed Rate on the Productivity of Camelina sativa. Agriculture 97(4). 37-46.
Kumarı A, Mohsin M, Arya MC, Joshı PK, Ahmed Z. 2012. Effect of Spacing on Camelina sativa: A New Biofuel Crop in India. The Bioscan, 7(4), 575-577.
Kurt O, Seyis F. 2008. Alternatif Yağ Bitkisi: Ketencik [Camelina sativa (L.) Crantz].OMÜ Zir. Fak. Dergisi 23(2).116-120.
Mason H. 2009. Yield and Yield Component Responses to Camelina Seeding Rate and Genotype.http:// ag.montana.edu/nwarc/research/CropingSystems/Camelina /09CamSeedingRateGenotype.pdf.
Mason H. 2010. Statewide Camelina Variety Evaluation-2010. http://ag.montana.edu/nwarc/research/VarietyEvaluation/Canola andCamelina/10StwdCamVarEval.pdf.
Mason H. 2011. Statewide Camelina Variety Evaluation. http://ag.montana.edu/nwarc/research/VarietyEvaluation/Ca nolaandCamelina/1.
Öğüt H, Oğuz H, Bacak S, Aydın F, Uygun S, Arslan Y, Subaşı İ. 2014. Pelemir Biyodizelinin Teknik Özelliklerinin İncelenmesi. Enerji Tarımı ve Biyo yakıtlar 4. Ulusal Çalıştayı Bildirileri Kitabı, Sayfa: 45-49, 28-29 Mayıs 2014, Samsun.
Önder M. 2013. Kop Bölgesinde Tarımı Yapılabilecek Yeni Bir Yağ Bitkisi Ketencik [Camelina sativa (L.) Crantz]. Ulusal Kop Bölgesel Kalkınma Sempozyumu 14-16 Kasım 2013 Konya,
Öztürk Ö, Akınerdem F, Bayraktar N, Ada R. 2008. Konya sulu koşullarında bazı hibrit ayçiçeği çeşitlerinin verim ve önemli tarımsal özelliklerinin belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fak. Dergisi 22(45):11-20.
Putnam DH, Budin JT, Field, LA, Breene WM. 1993. Camelina: A promising low-input oilseed. Editors: Janick J. ve Simon J.E, New Crops. Wiley, New York, 314-322.
Sadhuram Y, Maneesha K, Ramana, TV. 2010. Camelina Sativa: A New Crop With Potential Introduced In Indıa. Current Scıence Vol 99(9): 1194-1196.
Schillinger WF, Wysocki DJ, Chastainc TG, Guy SO, Karow RS. 2012. Camelina: Planting Date and Method Effects on Stand Establishment and Seed Yield, Field Crops Research 130 (2012), 138–144.
Urbaniak SD, Caldwell CD, Zheljazkov VD, Lada R, Luan L. 2008. The Effect of Seeding Rate, Seeding Date and Seeder Type on The Performance of Camelina sativa L. in The Maritime Provinces of Canada. Can. J. Plant Sci., 88, 501- 508.
Vollmann J, Damboeck A, Eckl A, Schrems H, Rucken-bauer P. 1996. Improvement of Camelina sativa, an underexploited oilseed. p. 357-362. In: J. Janick (ed.), Progress in new crops. ASHS Press, Alexan-dria, VA.
Yılmaz G, Kınay A, Ayışığı S. 2014. Ketencik (Camelina sativa) Bitkisinin Tanıtımı ve Yetiştiriciliği. Enerji Tarımı ve Biyoyakıtlar 4. Ulusal Çalıştayı Bildirileri Kitabı, Sayfa: 195- 201, 28-29 Mayıs 2014, Samsun.
Yurtsever N. 1984. Deneysel İstatistik Metotları. Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Yayınları, Genel Yayın No: 121, Teknik Yayın No: 56, Ankara.
Zubr J. 1997. Oil-seed crop: Camelina sativa. İndustrial Crops and Products, 6, 113-119.