Asma Fidanlık Parselinden Toplanan Yemeklik Yapraklarda Verim ve Yaprak Özelliklerinin Belirlenmesi

Yemeklik asma yaprakları taze veya salamura olarak tüketilebilmektedir. Yapraklar genellikle bağlardan toplandıktan sonra taze veya salamura şeklinde satışa sunulmaktadır. Ülkemizde Sultani Çekirdeksiz ve Narince çeşitlerinin yaprakları yemeklik amaçla oldukça yoğun bir şekilde değerlendirilmektedir. Bu araştırmada fidanlık parselindeki asma fidanlarında yaprak verimi ve yaprak özelliklerini belirlemek amaçlanmıştır. Narince (yerli fidan, 1103 P üzerine aşılı) ve Sultani Çekirdeksiz (1103 P üzerine aşılı) fidanlarından toplanan yapraklar denemenin materyalini oluşturmuştur. Çelikler fidanlık parseline 1 m × 6 cm arayla, tek sıra olacak şekilde (16 666 çelik/da) dikilmiştir. Fidanlardan iki dönem yemeklik yaprak toplanmıştır. Taze yapraklarda, yaprak verimi, yaprak eni, yaprak boyu, yaprak alanı ve yaprak ağırlıkları belirlenmiştir. Fidan tipine (aşılı-aşısız) göre iki hasatta dekardan yaklaşık 102,5-186,0 kg yemeklik yaprak toplanmıştır. Genel olarak fidan yapraklarının daha küçük boyutlu ve narin oldukları saptanmıştır. Sabit işçi çalıştıran asma fidanı işletmeleri için, fidanlardaki yaprakları değerlendirmeleri önerilmektedir.

Determination of Yield and Leaf Characteristics of Edible Leaves Collected from Grapevine Nursery Parcel

Edible grapevine leaves can be consumed as fresh or pickled. After leaves are usually collected from vineyards, they are sold as fresh or brined. In Turkey, the leaves of Sultani Çekirdeksiz and Narince varieties are extremely evaluated for edible purposes. In this study, it was aimed to determine leaf yield and characteristics of vine saplings in nursery parcel. The leaves of Narince (Narince ownroted grafted on 1103 P) and Sultani Çekirdeksiz (grafted on 1103 P) seedlings were the material of the experiment. Cuttings were planted in a single row (16.666 cuttings/da) with 1 m × 6 cm spacing to the nursery parcel. Edible leaves were collected from saplings in two harvest periods. Leaf yield, leaf width, leaf length, leaf area and leaf weight in fresh vine leaves were determined. Depending on the sapling type (own-rooted or grafted), 102.5-186.0 kg/da edible leaves were collected from two harvests. In general, saplings leaves were found to be smaller in size and delicate than matura vine. It is recommended that the leaves of saplings should be evaluated by vine sapling companies having permanent workers.

PDF

___

Acar İ. 2013. Farklı azotlu gübre form ve dozlarının salamuralık asma yapraklarında verim ve nitrat birikimine etkisi. GOÜ Üniv. Fen Bil. Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Tokat, 44 s.
Adınır M. 2011. Salamuralık yaprak toplanan omcalardaki koruk üzümün (Vitis vinifera) turşu olarak değerlendirilmesi. GOÜ Üniv. Fen Bil. Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Tokat, 54 s.
Ağaoğlu YS, Yazgan A, Kara Z. 1988. Tokat yöresinde yaprak salamuracılığına yönelik asma yetiştiriciliği üzerinde bir araştırma. Türkiye II. Bağcılık Sempozyumu, 31 Mayıs- 6 Haziran 1988, Bursa
Anonim. 1983. Asma aşı kalemi standardı. TSE 4027/Revizyon, UDK 634.8. 1983.
Anonim, 1995.TS 3981 Asma fidanı” TSE standardı. Ankara, 10.
Anonim. 2009. Descriptor list for grapevine varieties and Vitis species. Office International de la Vigne et duVin (OIV), Paris
Anonim. 2017. www.fuab.org.tr, erişim tarihi: 10 Ocak 2019.
Başoğlu F, Şahin İ, Korukoğlu M, Uylaşer V, Akpınar A. 1996. Salamura yaprak üretiminde fermantasyon şekli ve katkı maddelerinin kalite ve dayanıklılığa etkisinin araştırılması ve uygun tekniğin geliştirilmesi. Turkish J. of Agr. and Fores.(20): 535-545.
Başoğlu F, Şahin İ, Korukluoğlu M, Uylaşer V, Akpınar A, Çopur ÖU. 2004. Salamurasız asma yaprağı üretiminin geliştirilmesi. Türkiye 8. Gıda Kongresi, 26-28 Mayıs 2004, Bursa.
Bekar T. 2016. Narince (Vitis vinifera ) ) üzüm çeşidinde yaprak hasat sıklığı ve salkım seyreltmenin meyve, şıra ve şarap kalitesine etkisi. GOÜ Üniv. Fen Bil. Enstitüsü, Doktora Tezi, Tokat, 244 s.
Bekar T, Bayram M, Cangi R, Genc N, Elmastas M. 2017. Effects of leaf removals on must and wine chemical composition and phenolic compounds of Narince (Vitis vinifera) grape cultivar. Scie. Hort., 225: 343-349.
Cangi R, Kaya C, Kılıç D, Yıldız M. 2005. Tokat yöresinde salamuralık asma yaprak üretimi, hasad ve işlemede karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. 6. Ulusal Bağcılık Sempozyumu, 19-23 Eylül 2005 Tekirdağ, Cilt:2: 632-640.
Cangi R, Kılıç D. 2011. Narince üzüm çeşidinde farklı budama seviyesi ve azot dozlarının salamuralık asma yaprak verimi ve kalitesi üzerine etkileri. Türkiye VI. Ulusal Bahçe Bit. Kong., 4-8 Ekim 2011, Şanlıurfa, 178-184.
Cangi R, Yağcı A, Kılıç D. 2012. Tokat bağcılığının dünü, bugünü ve yarını. Tokat Sem., 1-3 Kasım 2012, Cilt II, sayfa 315-326.
Cangi R, Yanar Y, Yağcı A, Topçu N, Sucu S. 2014. Narince üzüm çeşidinin yapraklarında farklı fungusit uygulamaları ve salamura yöntemlerine bağlı olarak fungusit kalıntı düzeylerinin belirlenmesi. TOGÜ Ziraat Fakültesi Dergisi,31(2), 23-30.
Cangi,R., Durak, H., Yağcı, A., Bekar, T., Topçu Altıncı, N., Sucu, S., Etker, M., Güler, M.Y., Bilget, K., 2015. Farklı gelişme gücüne sahip anaçlarla açık köklü asma fidanı üretiminde aşılı çelik dikim zamanının fidan randıman ve kalitesine etkisi. BAHÇE, 45: 656-661.
Cangi SÖ, Cangi R, Kılıç D, Bekar T. 2016. Salamuralık asma yaprağının dolu zararına karşı sigortalanmasında ekspertiz rapor parametrelerinin belirlenmesi. Tarım Bil. Araş. Derg., 9 (1): 37-44.
Cangi R, Yağcı A. 2017. Bağdan sofraya yemeklik asma yaprak üretimi. Nevşehir Bil.ve Tek. Derg., (6): 137-148.
Cangi R, Erdem H, Acar İ, Altıncı N, Kılıç D. 2017. Effects of nitrogeneous fertilizer forms and doses on yield in brined fresh vine leaves in Narince Grape (V. vinifera) Cultivar. Turk. J. of Agric.-Food Sci. and Tech., 5(8): 957-963.
Cangi R, Güler MY. 2018.Anaç uzunluğunun açık köklü asma fidanı üretiminde fidan randımanı ve kalitesine etkisi. BAHÇE 47: 467–475
Cangi R, Erdem H, Acar İ. 2019. Effects of nitrogenous fertilizer treatments and hot brine method on nitrate content of edible grapevine leaves. Fres. Env. Bulletin, Vol. 28 (10): 7287- 7295.
Çelik H. 2012. Türkiye bağcılığı ve asma fidanı üretimi-dış ticareti ile ilgili stratejik bir değerlendirme. Türkiye Tohumcular Bir. Derg., Sayı 4:10-16, Ankara.
Çelik H. 2013. Türkiye bağcılığında üretim hedefleri. Vizyon 2023 Bağcılık çalıştayı, 26-27 Haziran 2013 2013, Tekirdağ
Dalgıç T, Akbulut N. 1988. Salamura yapraklar üzerinde bir araştırma. Gıda, 13: 175- 182.
Demirhan Y. 2006. Narince ve sultani çekirdeksiz üzüm çeşitlerinden salamuralık asma yaprağı üretimine gibberellik asit ve humik asit uygulamalarının etkileri. Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Konya, 53 s.
Dogan A, Uyak C, Keskin N, Akcay A, Sensoy R IG, Ercisli S. 2018. Grapevine leaf area measurements by using pixel values. Comptes rendus de l’Académie bulgare des Sciences, 71(6): 772-779.
Downton WJS, Grant WJR, Loveys BR. 1987., Diurnal changes in the photosynthesis of field-grown grapevines. New Phytol. 105: 71–80.
Durmaz K. 2018. Asma fidanı üreten işletmelerin mevcut durumu ve sorunları. Tokat GOÜ, Fen Bil. Ens., Yüksek Lisans Tezi, Tokat, 78 s.
Elmalı Ö. 2008. Tokat ili merkez ilçede bağcılıkla uğraşan işletmelerin üretim ve pazarlama sorunları. GOÜ, Fen Bil. Ens., Yüksek Lisans Tezi, Tokat, 152 s.
Erdem H, Acar İ, Cangi R, Topçu S, Sucu S. 2015. Tokat yöresind eüretilen salamuralık asma yapraklarında nitrat kalıntı düzeylerinin belirlenmesi. Selçuk Üniv. Tarım ve Gıda Bil. Derg. A, 27: 276-280.
Etker M. 2015. Anaç çapının tüplü asma fidan randımanı, kalitesi ve bağda fidan gelişimi üzerine etkisi. GOÜ, Fen Bil. Ens., Yüksek Lisans Tezi, Tokat, 51 s.
Göktürk N, Artık N, Yavaş İ, Fidan Y. 1997. Bazı üzüm çeşitleri ve asma anacı yapraklarının yaprak konservesi olarak değerlendirilme olanakları üzerinde bir araştırma. Gıda, 22 (1):15-23.
Gülcü M, Demirci AŞ. 2011. A research on quality properties of some pickled grape leaves. J. of Tekirdag Agric.l Fac.. 2011 8 (3):16-21
Günen E, Altındişli A. 2017. Cabernet Sauvignon üzüm çeşidinin bazı amerikan asma anaçları ile aşı kombinasyonlarının örtü altı ve açıkta yetiştiricilik koşullarında tüplü fidan performanslarının değerlendirilmesi.” Ege Üni., Zir. Fak. Derg., 54: 91-99.
İç E, Denli Y.1997. Sultani asma yapraklarında salamura yaprak üretimi. Gıda 22 (2): 105-108.
Kara Z, Akın A. 2011. Müşküle sofralık üzüm çeşidinde giberellik asit (GA3) uygulamalarının salamuralık asma yaprağı üretimi ve yaprakta ham selüloz içeriğine etkileri. Selçuk Üniv., Selçuk Tarım ve Gıda Bil. Derg.25 (2): 42-45.
Kılıç D. 2014. Kokteyl mikoriza uygulamalarının aşılı asma fidanı üretiminde fidan randıman ve kalitesi üzerine etkileri. GOÜ Fen Bil Ens., Doktora Tezi, Tokat, 144 s.
Kliewer WM. 1981, Grapevine physiology. Leaflet 21231. Division of Agricultural Sciences University of California, Cooperative Extension Service (USA) (1981).
Köse B, Çelik H, Karabulut B. 2015. Determination of callusing performance and vine sapling characteristics on different rootstocks of 'Merzifon Karasi' grape variety (Vitis vinifera L.). Anadolu Tarım Bil. Derg., 30(2): 87.
Küçükyumuk C. 2009. Aşılı Asma Fidanı Üretiminde Farklı Sulama Aralıkları ve malç uygulamalarının fidan randımanı ve kalitesi üzerine etkileri. Süleyman Demirel Üniv. Fen Bil. Ens., Doktora Tezi, Isparta, 188 s.
Lima A, Pereira JA, Baraldi I, Malheiro R. 2017. Cooking impact in color, pigments and volatile composition of grapevine leaves (Vitis vinifera L. var. Malvasia Fina and Touriga Franca). Food Chem., 221: 1197-1205.
Özata K. 2012. Tokat Yöresinde Üretilen Salamuralık Asma Yapraklarında Pestisit Kalıntı Düzeylerinin Belirlenmesi. GOÜ Fen Bil. Ens., Yük. Lis. Tezi,Tokat, 35 s.
Özcan B, Köylü M, Bağdatlıoğlu N, Noyaner B. 2004. Çekirdeksiz üzüm çeşidine ait yaprakların alım zamanı ve miktarının kuru üzüm kalitesine olan etkilerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. TAGEM/GY/01/11 /3.3/060, Tagem Yay 111:35.
Ribereau GJ, Reynold E. 1971. Science et Techniques de la Vigne.Tome 1., Biologie de la Vigne. Sols de Vignobles. Ed. Dunod. Paris.
Roper T.R. ve Williams,, L.E. 1989. Net CO2 Assimilation and carbohydrate partitioning of grapevine leaves ın response to trunk girdling and gibberellic acid application. Plant Phy.. 89: 1136–40.
Sat IG, Şengül M, Keleş F. 2002. Use of grape leaves in Canned Food. Pak. J. of Nutr. 1 (6):257-262.
Sucu S, Yağcı A. 2017. Bazı asma anaçları ve bu anaçlar üzerine aşılı sultani çekirdeksiz çeşidinde fidan randımanı ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Ege Üniv. Zir.Fak. Derg., 54(1): 53-59.
Ünver A, Ozcan M, Arslan D, Akin A. 2007. The lactic acid fermentation of three different grape leaves grown in Turkey. J. of food processing and preservation, 31(1): 73-82.
Yağcı A, Bıyık A, Erdem H. 2018. Omcadan salamuraya yaprakta ağır metal değişimi. BAHÇE 47: 43–48.