Isparta Meyvecilik Sektörünün Karo Modeli ile Rekabet Analizi

Küreselleşmeyle birlikte ulusal ve uluslararası pazarlarda rekabet avantajı elde edebilmek ve rekabeti sürdürülebilir hale getirmek için gelişmiş teknolojilerle ve yenilikçi faaliyetlerle ürün üretmek ve değişen talep doğrultusunda esnek üretim yapmak, küresel rekabette firmaları ve/ya sektörleri avantajlı konuma getirmektedir. Çalışmada, Michael Eugene Porter’ın ulusal ve sektörel rekabetçiliği ortaya koymak için geliştirdiği Karo (Diamond) Modeliyle Isparta’da meyvecilik sektörünün rekabet analizinin yapılması amaçlanmıştır. Bu amaca yönelik olarak, öncelikle Isparta’da önemli bir ekonomik faaliyet olan meyveciliğin mevcut durumu ortaya konulmuş ve ardından rekabet düzeyi tartışılmıştır. Karo Modeli faktörleri çerçevesinde oluşturulan anket formları, 47 büyük meyve üreticisiyle yüz yüze görüşülerek doldurulmuş ve ilgili diğer sektörlerin temsilcileriyle de görüşmeler yapılmıştır. Isparta’da meyvecilik sektörü ve ilişkili diğer sektörler aynı coğrafi bölgede doğal kaynağa ve girdilere yakın bir şekilde konumlanmış olmakla birlikte, sektör içinde ve sektörler arasında beraber çalışma kültürü gelişmediği için doğal bir yığın ortaya çıkmış ama kümeleşememiştir. Bu durum ise, sektörün bölgesel rekabet şansını azaltmaktadır. Bununla birlikte, sektördeki tüm aktörler arasında kolay ve sürekli bir iletişimin olması ve devletin sektörler arası birliktelikleri desteklemesi ve bu destekten yararlanmak için zorunlu olan aktörlerin bölgedeki mevcudiyeti Isparta’da meyvecilikteki yığın oluşumunun kümeye dönüşümünde ve bölgesel rekabet gücünü artırmada önemli bir avantaj olarak değerlendirilmelidir.

Competitive Analysis of Isparta Fruit Sector through Diamond Model

In order to gain competitive advantage in national and international markets through globalization, make the competition sustainable, produce products with advanced technologies and innovative activities and make a flexible production in line with changing demand make firms and / or sectors advantageous in global competition. This study aimed at analyzing a competitive analysis of fruit sector through the Diamond Model developed by Michael Eugene Porter in order to demonstrate national and sectoral competitiveness. For this purpose, the current situation of fruit sector, which is an important economic activity in Isparta, was put forward and analyzed its competition level was discussed. The necessary data for the Diamond Model were gathered through face-to-face surveys with 47 large fruit producers and in-depth interviews with the representatives of other related sectors. Although the fruit sector and related sectors have been located close to natural resources and inputs in the neighbourhood in Isparta, an ordinary agglomeration has emerged but it could not be clustered because collaboration culture has not been developed in the sector and intersectoral. This fact decreases the regional competition chance of the sector. However, existence of an easy and continuously communication among all actors in the sector, state supports to sectoral cooperation / organizations, and actors who are compulsory for benefiting these supports in the region should be considered important advantages for a clustering and increasing regional competitiveness power of fruit sector.

PDF

___

Anonim. 2018a. Isparta Genel Bilgiler. Erişim: http://ispartada.gen.tr/isparta-genel-bilgiler/ (24.10.2018).
Anonim. 2018b. Isparta Nüfusu. Erişim: https://www.nufusu.com/il/isparta-nufusu (24.10.2018).
FAO. 2018. Food and Agriculture Data. Erişim: http://www.fao.org/faostat/en/#home (13.12.2018).
Giray FH. 2015. Elma Pazarlaması ve Kayseri İçin Durum Analizi. T.C. Kayseri Valiliği İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Kayseri Elma Çalıştayı, 25-26 Mart 2015, Kayseri, s. 167-168.
Gürpınar K, Sandıkçı M. 2008. Uluslararası Rekabetçilik Analizinde Mıchael E. Porter'ın Karo Modeli. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 105-125.
Karayılmazlar S, Şener Uzcan G. 2016. TR81 Düzey 2 Bölgesi Orman Ürünleri Endüstrisinde Karo Modeli ile Rekabet Analizi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 18(2): 71-81.
Kartal G. 2013. Bölgesel Kalkınmada Kümelenme: Türkiye'de Turizm Kümelenmesi (2000-2012). Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Niğde, 223.
Koç M, Özbozkurt OB. 2014. Ulusların Rekabet Üstünlüğü ve Karo Modeli Üzerine Bir Değerlendirme. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 2(3): 85-91.
Porter ME. 1990. The Competitive Advantage of Nations. Harvard Business Review, 74-91.
Porter ME. 1998. Clusters and The New Economics of Competition. Harvard Business Review, 77-90.
Routledge EJ. 2018. Competitive Advantage. College of Business and Economics. Erişim: file:///C:/Users/USER/ Downloads/mbalecture03_sans%20faktoru%20tan%C4%B1 m.pdf (09.04.2018).
Sargın S, Okudum R. 2014. Isparta İlinde Soğuk Hava Depolarının Kuruluşu, Gelişimi ve Gelişime Etki Eden Faktörler. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (31): 111-132.
Sayın M. 2017. Bölgesel Rekabetçilik ve Kümelenme: Alanya Turizm Konaklama Sektörü Küme Analizleri ve Stratejisi Önerisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, Isparta, 359.
TÜİK. 2018. Bitkisel Üretim İstatistikleri. Erişim: https://biruni. tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr (05.12.2018).
Ulusoy G. 2006. Rekabetçilik ve Yenilik. II. Ulusal Mühendislik Kongresi, Sabancı Üniversitesi, Zonguldak, 11-13 Mayıs 2006, s. 4.
Yiğit S. 2012. Kümelerin İnovasyon Kapasitesinin Kaynak Tabanlı Görüş Çerçevesinde İncelenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, Tokat, 202.